GÜNDEM OLUŞTURMA KURAMI: HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR’IN İRFAN GALİP’İNDEN GÜNÜMÜZ MEDYASININ MAYA’LARINA

Yıl 2013, Cilt: 10 Sayı: 21, 1 - 14, 28.07.2013

Ramazan Çelik Sertaç Dalgalıdere

Öz

Kitleler dünyada neler olduğunu anlamak için her zaman medyaya bağlı kalmıştır. Medya ise toplumda meydana gelen bazı olaylara daha çok, bazılarına ise daha az ilgi göstermiş ya da onları görmezden gelmiştir. Medyanın bu tavrını ABD'li bilim adamı Maxwell E. McCombs ve çalışma arkadaşı Donald Shaw'un Gündem Oluşturma Kuramı bağlamında ele aldığımızda, özellikle bu kuramın iletişim araştırmalarında politik açıdan iktidar ile etkilenmesi hedeflenen kitle arasındaki ilişkiyi ele aldığı görülmektedir. Ancak, yalnızca politik konular değil, insanların gündelik yaşamlarında konuştukları mevzular üzerinde de medyanın gündem oluşturabilme etkisini göz ardı etmemek gerekmektedir. Bu minvalde çalışmamızda, hem bir asır önce 5 Mayıs 1910'da yaşanan Halley Kuyruklu Yıldızı'nın dünyaya çarpacağı haberlerinin Türk Edebiyatı'nın ünlü isimlerinden Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın “Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç” adlı romanıyla hicvedilişi hem de Maya Takvimi'nde 21 Aralık 2012'de kıyametin kopacağı günümüz haberlerinde basının bu konuları ele alış biçimi eleştirel bir bakış açısı ile değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Gündem Oluşturma Kuramı, Medya, Söylem Analizi, Hüseyin

AGENDA-SETTING THEORY: FROM IRFAN GALIP OF HUSEYIN RAHMI GURPINAR TO MAYAS OF THE PRESENT MEDIA

Öz

Masses has always been tied to media in order to understand what happens in the world. Media has taken more of an interest in some event that happens in society or less of an interest, or media pretended not to see some events in society. To be consider media’s this attitude in the study of Agenda-Setting Theory of American scientists Maxwell E. McCombs and his study friend Donald Shaw, particularly this theory focus on the relation between power and target mass which wanted to be impact in communication researches as political perspective. However, not only politic subjects, it should not be undervalued that media’s ability to make agenda impact on the subject of people who speaks daily topic. In our work, they have been examined by a critical view both to be satirized of the news about Halley’s Comet hits the world, a century ago, 5 May 1910 by Huseyin Rahmi Gurpınar’s novel named as "Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç" (A Wedlock under the Comet) who is one of the famous name in Turkish literature and Press’s report forms of this topics in the present news relation to doomsday which happens 21 December 2012 on the Mayan calendar

Anahtar Kelimeler

Agenda-Setting Theory, Media, Discourse Analysis, Huseyin Rahmi

Kaynakça

• Kitaplar
• Alver, F., (2011). Gazetecilik Bilimi ve Kuramları. Gazetecilik Kuram Tasarımlarını Türkiye'deki Gazetecilik Sistemi ve Uygulamalarıyla Sınama Denemesi. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Devran, Y., (2010). Haber Söylem İdeoloji, İstanbul: Başlık Yayınları.
• Erdoğan, İ., & Alemdar, K., (2010). Öteki Kuram, Ankara: Erk Yayınları.
• Göçgün, Ö., (1993). Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın Romanları ve Romanlarındaki Şahıslar Kadrosu, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Gürpınar, Hüseyin R., (1999). Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç, İstanbul: Özgür Yayınları.
• Yaylagül, L., (2006). Kitle İletişim Kuramları: Egemen ve Eleştirel Yaklaşımlar, Ankara: Dipnot Yayınları.
• Gazeteler
• The New York Times, 8 Mayıs 1910.
• Zaman Gazetesi, 21 Aralık 2012.
• Posta Gazetesi, 21 Aralık 2012.
• Sabah Gazetesi, 21 Aralık 2012.
• Habertürk Gazetesi, 21 Aralık 2012.
• Milliyet Gazetesi, 21 Aralık 2012.
• Bugün Gazetesi, 21 Aralık 2012.
• Taraf Gazetesi, 21 Aralık 2012.
• Cumhuriyet Gazetesi, 21 Aralık 2012.
• Yeni Akit Gazetesi, 21 Aralık 2012.
• Zaman Gazetesi, 22 Aralık 2012.
• Posta Gazetesi, 22 Aralık 2012.
• Sabah Gazetesi, 22 Aralık 2012.
• Habertürk Gazetesi, 22 Aralık 2012.
• Milliyet Gazetesi, 22 Aralık 2012.
• Bugün Gazetesi, 22 Aralık 2012.
• Taraf Gazetesi, 22 Aralık 2012.
• Cumhuriyet Gazetesi, 22 Aralık 2012.
• Yeni Akit Gazetesi, 22 Aralık 2012.
• -
• E- Kaynaklar
• Ntvmsnbc.com, “Maya Kehanetine Bir Aydan Az Kaldı”, Erişim tarihi: 31 Aralık 2012: http://www.ntvmsnbc.com/id/25400073/).