Adıyaman ili antepfıstığı bahçelerinin toprak örnekleri ile verimlilik durumlarının belirlenmesi

Yıl 2023, Cilt: 28 Sayı: 2, 308 - 318, 17.08.2023

Ceren Ayşe Bayram , Gökhan Büyük , Nurettin Kıyas , Ahmet Uçar

https://doi.org/10.37908/mkutbd.1208408

Cited By: 1

Öz

Adıyaman’da Antepfıstığı bahçelerinde verimlilik durumlarını belirlemek amacıyla 77 farklı köyden toprak örnekleri alınarak, analizler yapılmıştır. Topraklar, killi tın bünyeye sahip, hafif alkalin reaksiyonlu, tuzsuz içerikleri olmalarıyla berabar kireç içerikleri % 0.10 ile % 56 arasında değişerek ortalama % 18.7 oranında bulunmuştur. Total N (azot) konsantrasyonu % 0.04-0.65 arasında değişmiştir. P2O5 (fosfor) içeriği 0.02-30.3 kg da-1 arasında değişirmiş ve ortalama 2.76 kg da-1, alınabilir K2O (potasyum) kapsamlarının 15.5-281.2 kg K2O da-1, ortalama ise 114.6 kg K2O da-1, alınabilir Ca (kalsiyum) miktarı 605-1866.9 kg da-1 arasında değişmekte olup, ortalama olarak 1242.1 kg da-1 olarak Mg (magnezyum) kapsamları 70.2-558.3 kg da-1 arasında değişmiş; ortalama olarak 217.4 kg da-1 olarak belirlenmiştir. Örneklerde ortalama Fe (demir), Zn (Çinko), Mn (mangan ve Cu (bakır ) değerleri sırasıyla, 6.4 mg kg-1, 0,72 mg kg-1, 11.5 mg kg-1 ve 3,24 mg kg-1 olarak belirlenmiştir. Analizlenen bahçelerde bitki besleme sorunları belirlenmiştir, çiftçi bahçelerine yönelik çalışmaların yürütülmesi fikri ortaya çıkmıştır. Geleneksel uygulamalar dikkate alınarak yeni ve güncel gübreleme programını organik ve kimyasal gübrelerden yararlanılarak oluşturulması ayrıca iklim değişikliğini de gözönüne alarak mutlaka sulama projelerine de yer verilmesi gerekliliği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Toprak analizi, Antepfıstığı, Besin elementleri, Toprak özellikleri

Determination of soil samples and fertility status of pistachio orchards in Adıyaman province

Öz

Soil samples were taken from 77 different villages in Adıyaman and analyzed in order to determine the fertility status of Pistachio orchards. The soils have clayey loam texture, slightly alkaline reaction, unsalted content, and the lime content varies between 0.10 % and 56 %, with an average of 18.7 %. Total N (nitrogen) concentration ranged between 0.04-0.65 %. P2O5 (phosphorus) content ranged between 0.02-30.3 kg da-1 and average 2.76 kg da-1, available K2O (potassium) content was 15.5-281.2 kg K2O da-1, on average 114.6 kg K2O da-1, available Ca (calcium) content ) amount varies between 605-1866.9 kg da-1, and their Mg (magnesium) content varies between 70.2-558.3 kg da-1 on average, as 1242.1 kg da-1; on average, it was determined as 217.4 kg da-1. Average Fe (iron), Zn (Zinc), Mn (manganese and Cu (copper) values in the samples were 6.4 mg kg-1, 0.72 mg kg-1, 11.5 mg kg-1 and 3.24 mg kg-1, respectively. has been determined. Plant nutrition problems were determined in the analyzed orchards, and the idea of conducting studies on farmer's orchards emerged. It has been determined that the new and current fertilization program should be created by using organic and chemical fertilizers, taking into account traditional practices, and that irrigation projects should definitely be included, taking into account climate change.

Anahtar Kelimeler

Soil analyzes, Pistachio, Nutritional elements, Soil characteristics

Kaynakça

• Akbaş, F., & Durak, A. (2006). Entisol ordusuna ait bir arazide bazı toprak özelliklerinin değişiminin belirlenmesi. Selcuk Journal of Agriculture and Food Sciences, 20 (39), 43-52.
• Alagöz, Z., Yılmaz, E., & Öktüren, F. (2006). Organik materyal ilavesinin bazi fiziksel ve kimyasal toprak özellikleri üzerine etkileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19 (2), 245-254.
• Anonim (1988). Türkiye Gübreler ve Gübreleme Rehberi. Tar. ve Köyişleri Bakanlığı Köy Hiz. Gen. Müd. Toprak ve Gübre Araş. Ens. Müd. Genel Yayın No: 151, Teknik Yayınlar No: 59.
• Atalay, İ., Saydam, C., Kadir, S., & Eren, M. (2018). Pedogeomorphology. In the Soils of Turkey (pp. 75-103). Springer, Cham.
• Bayrakli, F., & Gezgin, S. (1996). Controlling ammonia volatilization from urea surface applied to sugar beet on a calcareous soil. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 27 (9-10), 2443-2451.
• Bayram, C.A., & Büyük, G. (2021). Toprak işleme ve gübreleme yapılmayan meyve ağaçlarında bitki besin elementi düzeylerinin belirlenmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 23 (1), 1-8. https://doi.org/10.31590/ejosat.809953
• Bouyoucous, G.J. (1951). A recalibration of hydrometer method for making mechanical analysis of soils. Agronomy Journal, 43, 434-438.
• Bozgeyik, T., & Çimrin, K.M. (2020). Gaziantep ili Nizip ilçesi antepfıstığı ağaçlarının yaprak ve toprak örnekleri ile beslenme durumunun belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 23 (3), 722-732. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.665960
• Brady, N.C., & Weil, R.R. (2002). The nature and properties of soils. Prentice Hall. N.J. USA.
• Bremner, J.M. (1965). Total nitrogen. Methods of soil analysis: Part 2 chemical and microbiological properties, 9, 1149-1178.
• Ceyhan, D., Can, C., Sarpkaya, K., & Kalkancı, N. (2017). Soil structure of pistachio cultivation areas in Turkey and comparison with border lines. Indian Journal of Agricultural Research, 51 (4), 360-364. https://doi.org/10.18805/ijare.v51i04.8423
• Chapman, H.D., & Pratt, P.F. (1961). Methods of analysis for soils. Plants and waters. 1-309. University of California, Division of Agricultural Sciences, USA.
• Çimrin, K.M., Akça, E., Şenol, M., Büyük, G., & Kapur, S. (2004). Potassium potential of the soils of the Gevaş region in Eastern Anatolia. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 28 (4), 259-266.
• Dechen, A.R. (2014). Magnesium in crop production, food quality and human health. In 2nd International Symposium on Magnesium in Crop Production, Food Quality and Human Health.
• Durn, G. (2003). Terra rossa in the Mediterranean region: parent materials, composition and origin. Geologia Croatica, 56 (1), 83-100. https://doi.org/10.4154/GC.2003.06
• Ekberli, İ., & Dengiz, O. (2017). Bazalt ana materyali ve farklı topografik pozisyonlar üzerinde oluşmuş toprakların bazı topografik ve fiziko-kimyasal özellikleri arasındaki doğrusal regresyon modellerinin belirlenmesi. Toprak Su Dergisi, 6 (1), 15-27. https://doi.org/10.21657/topraksu.305709
• FAO (1990). Micronutrient. Assessment at the Country Level: An International Study (FAO Soil Bulletin by Mikko Sillanpaa, Rome).
• Firtina, T. (2011). Bazı ara ekim bitkilerinin Güneydoğu Anadolu kurak şartlarında yetiştirilen antepfıstığı ağaçlarının sürgün gelişimi üzerine etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, sayfa 36.
• Gursoz, S., Gokoglu, S., & Ak, B.N. (2010). Determination of mineral nutrition contents of grape and pistachio cultivars grown as inter planted orchard. Options Mediterraneennes, 94, 25-30. http://om.ciheam.org/article.php?IDPDF=801281
• Hasheminasab, H., & Assad, M.T. (2015). A predictive model for breeding of pistachio yield stability under water stress condition. In Biological Forum, 7 (1): 212-217.
• Hızalan, E., & Ünal, H. (1966). Topraklarda Önemli Kimyasal Analizler. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. 278.
• Jackson, M. (1958). Soil Chemical Analysis. Prentice-Hall Inc. Englewood Cliffs. pg:1 - 498. New Jersey. USA. Kacar, B., & Katkat, A.V. (2007). Bitki Besleme. Nobel Yayın No: 849, Ankara.
• Kapur, S., Akça, E., & Günal, H. (2018). The Soils of Turkey. Springer, World Soils Book Series.
• Karaduman, A., & Çimrin, K. (2016). Gaziantep yöresi tarım topraklarının besin elementi durumları ve bunların bazı toprak özellikleri ile ilişkileri. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 19 (2), 117-129. https://doi.org/10.18016/ksudobil.254785
• Kızılgöz, İ., Kızılkaya, R., Açar, İ., Seyrek, A., & Kaptan, H. (1999). Şanlıurfa Yöresinde antepfıstığı (Pistacia vera L.) yetiştirilen toprakların verimlilik düzeylerinin saptanması üzerine bir araştırma. GAP I. Tarım Kongresi, 26 (28), 987-994.
• Knudsen, E., Jantzen, E., Bryn, K., Ormerod, J.G., & Sirevåg, R. (1982). Quantitative and structural characteristics of lipids in Chlorobium and Chloroflexus. Archives of Microbiology, 132 (2), 149-154. https://doi.org/10.1007/BF00508721
• Koukoulakis, P., Chatzissavvidis, C., Papadopoulos, A., & Pontikis, D. (2013). Interactions between leaf macro, micronutrients and soil properties in pistachio (Pistacia vera L.) orchards. Acta Botanica Croatica, 72 (2), 295-310. https://doi.org/10.2478/v10184-012-0021-9
• Kubilay, N.N., Saydam, A.C., Yemenicioglu, S., Kelling, G., Kapur, S., Karaman, C., & Akça, E. (1997). Seasonal chemical and mineralogical variability of atmospheric particles in the coastal region of the Northeast Mediterranean. Catena, 28 (3-4), 313-328. https://doi.org/10.1016/S0341-8162(96)00045-8
• Lindsay, W.L., & Norvell, W.A. (1978). Development of a DTPA soil test for Zn. Fe. Mn. and Cu. Soil Science Society of American Journal, 42, 421-428.
• Loue, A. (1968). Diagnostic petiolaire de prospection etudes sur la nutrition et al. fertilisation potassiques de la vigne. Societe Commerciale des Potasses d’ Alsace Services Agronomiques, 31-41.
• MGM (2017). Türkiye Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Ankara. Erişim tarihi:23/06/2022.
• Milošević, T., & Milošević, N. (2011). Growth, fruit size, yield performance and micronutrient status of plum trees (Prunus domestica L.). Plant, Soil and Environment, 57 (12), 559-564. https://doi.org/10.17221/470/2011-PSE
• Mostashari, M.M., Khosravinejad, A., Mousavi, S.M., & Kashanizadeh, S. (2022). Nutritional status assessment of pistachio orchards in Qazvin Plain, Iran. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 53 (1), 104-113. https://doi.org/10.1080/00103624.2021.1984509
• Olsen, S.R., Cole, V., Watanable, F.S., & Dean, L.A. (1954). Estimation of available phosphorus in soils by extraction with sodium bicarbonate. U.S. Dep. of Agr. Cir. 939, Washington D.C.
• Pratt, P.F. (1965). Potassium. Methods of Soil Analysis: Part 2 Chemical and Microbiological Properties, 9, 1022-1030.
• Richard, L.A. (1954). Diagnosis and Improvement of Saline and Alkaline Soils. Handbook 60. U. S. Deptartment of Agriculture.
• Saraçoğlu, M., Anlağan, T.M., Koşar, İ., Aydoğdu, M., Kara, H., Sürücü, A., & Oğur, Ö.N. (2013). Şanlıurfa ili Hilvan ilçesi kuru alanlardaki toprakların bitki besin elementi kapsamlarının belirlenmesi. 6. Ulusal Bitki Besleme Ve Gübreleme Kongresi, 3 -7 Haziran 2013. Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü-Nevşehir.
• Saraçoğlu, M., Polat, H., Anlağan, T.M., Koşar, İ., Yetim, S., & Sürücü, A. (2010). Şanlıurfa ili Harran ilçesi kuru alanlardaki toprakların bitki besin elementi kapsamlarının belirlenmesi. I. Ulusal Toprak ve Su Kongresi, 1-4 Haziran 2010. Toprak ve Su Kaynakları Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü-Eskişehir.
• Saraçoğlu, M., Sürücü, A., Koşar, İ., Taş. M.A., Aydoğdu, M., & Hatice, K. (2014). Şanlıurfa ili Halfeti ilçesi topraklarının bazı özellikleri ve bitki besin elementi kapsamlarının belirlenmesi. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi, 2 (2), 38-45.
• Sevilmiş, U., Sevilmiş, D., Ölmez, Y.A., Aykanat, S., & Özcan, O.B. (2020). Soyada bitki besleme ve hastalıklarla mücadele yöntemi olarak yapraktan mangan uygulamaları. Ziraat Mühendisliği, 369, 4-21. https://doi.org/10.33724/zm.675983
• Sillanpăă, M. (1990). Micronutrient Assessment at Country Level: An International Study. FAO Soils Bulletin No. 63, FAO, Rome.
• Soares, J.D.R., Pasqual, M., Lacerda, W.S., Silva, S.O., & Donato, S.L.R. (2013). Utilization of artificial neural networks in the prediction of the bunches’ weight in banana plants. Scientia Horticulturae, 155, 24-29. https://doi.org/10.1016/j.scienta.2013.01.026
• Sönmez, B., Özbahçe, A., Akgül, S., & Keçeci, M. (2018). Türkiye topraklarının bazı verimlilik ve organik karbon (TOK) içeriğinin coğrafi veritabanının oluşturulması. Proje Sonuç Raporu (TAGEM/TSKAD/11/A13/P03). Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma Enstitüsü. Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Sumner, M.E., & Miller, W.P. (1996). Cation exchange capacity and exchange coefficients. Methods of Soil Analysis: Part 3 Chemical Methods, 5, 1201-1229. https://doi.org/10.2136/sssabookser5.3.c40
• Şenol, H., Alaboz, P., & Dengi̇z, O. (2020). Farklı ana materyal üzerinde oluşmuş toprakların fiziko-kimyasal ve besin elementi içeriklerinin enterpolasyon yöntemle değerlendirilmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 35 (3), 505-516. https://doi.org/10.7161/omuanajas.753302
• Tekin, H., Çağlar, G., Kuru, C., & Akkök, F. (1990). Antepfıstığı besin kapsamlarının belirlenmesi ve en uygun yaprak örneği alım zamanının tespiti. Türkiye, 1, 11-12.
• Tüzüner, A. (1990). Toprak ve Su Analiz Laboratuarları El Kitabı. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
• Uçgun, K. (2020). Elma ağaçları ve çinko. Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi, 9 (2), 327-335. USSL Staff (1954.) Diagnosis and Improvement of Saline and Alkali Soils. USDA Handbook No 60 Washington DC, USA, 160 pp.
• Ülgen, N., Ateşalp, M. (1972). Toprakta Bitki Tarafından Alınabilir Fosfor Tayini. Köy İşleri Bakanlığı, Toprak su Genel Müdürlüğü, Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü, Teknik Yayınlar Serisi, (21).
• Ülgen, N., & Yurtsever, N. (1995). Türkiye Gübre ve Gübreleme Rehberi. Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Teknik Yayınları. Genel Yayın No: 209. Teknik Yayınlar No: 66.
• Viets, F.G., & Lindsay, W.L. (1973). Testing soils for zinc, copper, manganese and iron. In: Soil Testing and Plant Analysis (Editors: L M Walsh and J Beaton) Soil Science Society of America Inc., Madison, Wisconsin pp.153-172.
• Walkley, A., & Black, I.A. (1934). An examination of the Degtjareff method for determining organic carbon in soils: Effect of variations in digestion conditions and of inorganic soil constituents. Soil Science, 63, 251-263.
• Wilding, L.P., Bouma, J., & Gross, D.W. (1994). Impact of spatial variability on interpretative modelling, In: Quantitative Modelling of Soil Forming Processes, R.B. Bryant and Arnold R.W. (ed), SSSA Special Publication Number 39, SSSA, Inc. Madison Wisconsin, USA.
• Yüsra, İ., Bilgil,i.A.V., & Gündoğan, R. (2021). Farklı ana materyal üzerinde oluşmuş toprakların adli bilim için VNIRS tekniği ile spektral karakterizasyonu ve özelliklerinin tahmin edilmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 25 (4), 497-513. https://doi.org/10.29050/harranziraat.931045