Adult parasitoids of Psammotetix striatus (Hemiptera: Cicadellidae): A new record for Dryinid (Hymenoptera: Dryinidae) in Türkiye

Yıl 2024, Cilt: 29 Sayı: 2, 450 - 458, 12.08.2024

Emine Kaplan Yavuz , Hasan Tunaz , Çetin Mutlu

https://doi.org/10.37908/mkutbd.1435671

Öz

This study was conducted to determine the parasitism rates of harmful leafhoppers with adult parasitoids in corn, cotton, and vegetable fields in Şanlıurfa province in 2022. Samples were collected from cotton, corn, and vegetable (tomato, pepper) fields using an insect vacuum device (D-Vac) at various locations in the fields at irregular intervals, starting from the vegetative stage of the plants. Among the collected leafhopper species, those that were parasitized by adult parasitoids and had black sacs formed in the lateral part of the abdomen were transferred to glass tubes. After larval emergence, larvae were transferred to culture containers, and parasitoid species were determined in laboratory conditions. Parasitization rates were determined by comparing the number of parasitized adults/nymphs collected from each crop to the total number of leafhoppers. In the study, only two species of adult parasitoids were identified for the leafhopper species in corn, cotton, and vegetable fields, which were Gonatopus lunatus Klug, 1810 (Hymenoptera: Dryinidae) and Gonatopus abdulnouri Olmi (Hymenoptera: Dryinidae), with Psammotetix striatus (L.) as the host. G. abdulnouri is the first record for the Dryinidae family in Turkey. The parasitization rates of G. abdulnouri on P. striatus were found to be quite low, with rates recorded as 0.3%, 0.4%, 0.6%, and 0.9% in pepper, tomato, corn, and cotton, respectively.

Anahtar Kelimeler

Maize, Survey, Beneficial insect, Pest, Şanlıurfa

Psammotettix striatus (L.) (Hemiptera: Cicadellidae)’un ergin parazitoitleri: Türkiye için yeni bir Dryinid (Hymenoptera: Dryinidae) kaydı

Öz

Bu çalışma, Şanlıurfa ilinde mısır, pamuk ve sebze alanlarında zararlı yaprakpirelerinin ergin parazitoitleri ile parazitlenme oranlarının belirlenmesi amacıyla 2022 yılında yapılmıştır. Örneklemeler için pamuk, mısır ve sebze (domates, biber) alanlarından bitkilerin vejetatif döneminden başlayarak periyodik olmayan aralıklarla böcek toplama aleti (D-Vac) ile yaprakpiresi türleri toplanmıştır. Toplanan yaprakpiresi türleri içinden ergin parazitoitleri tarafından parazitlenmiş ve abdomenin lateral kısmında siyah kese oluşmuş bulunanlar cam tüplere aktarılmıştır. Larva çıkışları sağlandıktan sonra, larvalar kültür kaplarına alınarak laboratuvar ortamında parazitoit türler belirlenmiştir. Parazitlenme oranları, çalışma yapılan her bir üründen toplanan parazitlenmiş ergin/nimflerin sayısının toplam yaprakpiresi sayısına oranlanması ile belirlenmiştir. Çalışmada, mısır, pamuk ve sebze alanlarındaki yaprakpiresi türlerinden sadece Psammotetix striatus (L.) türünün ergin parazitoiti olarak iki tür belirlenmiş ve bunların Gonatopus lunatus Klug,1810 (Hym.:Dryinidae) ve Gonatopus abdulnouri Olmi ( Hym.: Dryinidae) olduğu kaydedilmiştir. Gonatopus abdulnouri’nin Türkiye Drynidae familyası için ilk kayıt olduğu bu çalışma ile belirlenmiştir. G. abdulnouri’nin P. striatus’u parazitleme oranları oldukça düşük oranda gerçekleşmiş ve bu oranların biber, domates, mısır ve pamukta sırasıyla %0.3, 0,4, 0,6, 0.9 olduğu kaydedilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mısır, Sürvey, Faydalı böcek, Zararlı, Şanlıurfa

Etik Beyan

Bu makalede insan veya hayvan deneklerle herhangi bir çalışma bulunmaması nedeniyle etik onaya gerek duyulmamaktadır.

Teşekkür

Yazarlar yaprakpiresi ergin parazitoit türlerini teşhis eden konu uzmanı taksonomist Prof. Dr. Massimo Olmi'ye (Accademia Nazionale İtaliana Entomologica, İtalya) çok teşekkür ederler.

Kaynakça

• Akmeşe, V., & Sertkaya, E. (2021). Doğu Akdeniz Bölgesi’ndeki mısır alanlarında Cicadellidae (Hemiptera) türlerinin belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 26, 497-505. https://doi.org/10.37908/mkutbd.942002
• Albanese, G., D’Urso, V., Granata, G., & Collodoro, S. (1997). Individuazione di un fitoplasma in esemplari di Psammotettix striatus catturati in vigneti. Informatore Fitopatologico, 74, 57-60.
• Atmaca, A., Mamay, M., & Mutlu, Ç. (2021). Population dynamics and parasitism rate of leafhopper species (Hemiptera: Cicadellidae) in maize (Zea mays L.) crop. World Journal of Advanced Research and Reviews, 12, 448-457. https://doi.org/10.30574/wjarr.2021.12.2.0609
• Baspinar, H., Kersting, U., & Uygun, N. (1994). Primary observations on Gonatopus lunatus Klug (Hym., Dryinidae), a parasitoid of leafhoppers. Turkish Journal of Entomology, 18, 1-6.
• Başpınar, H., & Uygun, N. (1991). Doğu Akdeniz Bölgesi turunçgil bahçelerindeki Cicadellidae türleri üzerinde faunistik ve sistematik çalışmalar II. Türkiye Entomoloji Dergisi, 15, 157-172.
• Buntin, G.D. (1989). Dryinid (Hymenoptera: Dryinidae) parasites of leafhoppers and planthoppers (Homoptera) in forage-type bermudagrass. Journal of the Kansas Entomological Society, 62, 602-606.
• Derong, A., Ningsheng, W., Qinfeng, Z., & Rong, Z. (1991). The first report on wheat mycoplasma-like organism blue dwarf disease. Acta Phytopathologica Sinica, 21, 263-266.
• Dobel, H., & Denno, Y.R. (1993). Predator-planthopper interactions, in: "Planthoppers, their ecology and management", (Denno, R. & T. Perfect: editors) (s. 325-399). Chapman & Hall, New York.
• Guglielmino, A., & Olmi, M. (2007). A host-parasite catalog of world Dryinidae (Hymenoptera: Chrysidoidea): second supplement. Bollettino di Zoologia agraria e Bachicoltura, 39, 121-129.
• Guglielmino, A., & Olmi, M. (1997). A host-parasite catalog of world Dryinidae (Hymenoptera: Chrysidoidea). Contributions on Entomology, International, 2, 165-298.
• Guglielmino, A., & Olmi, M. (2006). A host-parasite catalog of world Dryinidae: First supplement (Hymenoptera: Chrysidoidea). Zootaxa, 1139, 35-62.
• Guglielmino, A., Olmi, M., & Bückle, C. (2013). An updated host-parasite catalogue of world Dryinidae (Hymenoptera: Chrysidoidea). Zootaxa, 3740 (1), 1-113.
• Kılıç, M., & Sertkaya, E. (2019). Hatay ilinde yetiştirilen Solanaceae familyasına ait sebzelerde zararlı Cicadellidae, Cixiidae ve Delphacidae (Hemiptera) türleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 24, 217-231.
• Lindberg, H. (1950). Notes on the biology of dryinids. Societas Scientiarum Fennica, Commentationes Biologicae, 10, 1-19.
• Lodos, N., & Kalkandelen, A. (1987). Preliminary list of Auchenorrhyncha with notes on distribution ve importance of species in Turkey, XXV. Family Cicadellidae: Deltocephalinae: Paralimnini (Part I). Turkish Journal of Entomology, 11, 151-162.
• Mutlu, Ç., & Sertkaya, E. (2015a). Diyarbakır ilinde mısırda zararlı Zyginidia sohrab Zachvatkin (Hemiptera: Cicadellidae)’ın biyoekolojisi. Bitki Koruma Bülteni, 55, 15-30.
• Mutlu, Ç., & Sertkaya, E. (2015b). Yumurta parazitoiti Anagrus atomus (Hymenoptera: Mymaridae)’un mısırda zararlı önemli yaprakpiresi türlerini parazitleme oranları. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 6, 25-40.
• Mutlu, Ç., Sertkaya, E., & Güçlü, Ş. (2008a). Diyarbakır ili ikinci ürün mısır alanlarında Cicadellidae (Homoptera) familyasına bağlı önemli türlerin populasyon değişimleri. Türkiye Entomoloji Dergisi, 32, 21-32.
• Mutlu, Ç., Sertkaya, E., & Güçlü, Ş. (2008b). Diyarbakır ili ikinci ürün mısır alanlarında bulunan Cicadellidae (Homoptera) türleri ve yayılış alanları. Türkiye Entomoloji Dergisi, 32, 281-301.
• Olmi, M. (1984). A revision of the Dryinidae (Hymenoptera). Memoirs of the American Entomological Society, 37, 1-12.
• Olmi, M. (1987). Descrizione di nuove specie di Dryinidae (Hymenoptera, Chrysidoidea). Bollettino di Zoologia agraria e diBachicoltura, 19, 31-70.
• Olmi, M. (1989). Ricerche sui Dryinidae limitanti lo sviluppo di Auchenorrinchi in ecosistemi mediterranei: ospiti,parassitoidi e percentuali di parassitizzazione (Hymenoptera, Chrysidoidea). Frustula Entomologica, 9, 223-232.
• Olmi, M. (2000). Bio-ecologia degli Imenotteri Driinidi e loro impiego in programmi dilotta biologica. In Lucchi A (Ed.) La Metcalfa negli ecosistemi italiani (s. 93-117), ARSIA. Florence, Italy.
• Özbek, H., Alaoğlu, Ö., & Güçlü, Ş. (1987). Erzurum ve çevresinde patateslerde Homoptera türleri. Türkiye I. Entomoloji Kongresi, İzmir, 219-228.
• Ponomarenko, N.G. (1978). Dryinidae. G.S. Medvedev (Ed.), Key to the Insects of the European parts of USSR, 3 (2) (s. 16-27), Leningrad.
• Ribaut, H. (1952). Homopterès Auchénorhynques. II (Jassidae). Faune de France, 57, 1-474.
• Sabaté, J., Lavina, A., & Batlle, A. (2003). Potential vectors of grapevine Bois noir phytoplasma in Spain and evaluation of their transmission capacity. 14th Meeting of ICVG, 12-17 September, Locorotondo, 113 p.
• Şimşek, Z. (1982). Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde Mısır ve Darılarda Zararlı Olan Böcek Türleri, Tanınmaları, Yayılış Alanları ve Zararları Üzerinde Araştırmalar. Diyarbakır Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Yayını No: 6, 86 s.
• Tezcan, S., Zeybekoğlu, Ü., & Beyaz, G. (2003). Manisa İlinde yetiştirilen kültür kekiği (Origanum spp.) (Lamiaceae)’nde bulunan Auchenorrhyncha (Homoptera) türleri. Türkiye Entomoloji Dergisi, 27, 141-148.
• Triapitsyn, S.V., Shih, H.T., Huang, S.H., & Tseng, M.J. (2021). Identification of egg parasitoids of rice leafhoppers and planthoppers (Hemiptera: Cicadellidae and Delphacidae) of economic importance in Taiwan, part 1: Mymaridae (Hymenoptera). Journal of Asia-Pacific Entomology, 24, 77-90. https://doi.org/10.1016/j.aspen.2020.11.002.
• Vacke, J. (1961). Wheat dwarf virus disease. Biologia Plantarum 3, 228-233.
• Virla, E.G., Albarracín, E.B.L., Díaz, C., Van Nieuwenhove, G.A., Fernández, F.D., Aráoz, M.V.C., & Pecci, M.P.G. (2023). Bottom-up effect of nitrogen fertilization on the density of the corn leafhopper and its impact on both disease incidence and natural parasitism. Journal of Pest Science, 96 (1), 93-104. https://doi.org/10.1007/s10340-022-01500-9.
• Waloff, N., & Jervis, M.A. (1987). Communities of parasitoids associated with leafhoppers and planthoppers in Europe. Advances in Ecological Research, 17, 281-402.
• Waloff, N. (1980). Studies on grassland leafhoppers (Auchenorrhyncha, Homoptera) and their natural enemies. Advances in Ecological Research, 11, 81-215.
• Weintraub, P.G., & Beanland, L. (2006). Insect vectors of phytoplasmas. Annual Review of Entomology, 51, 91-111.
• Yazıcı, A.B., Mutlu, Ç., & Zeybekoğlu, Ü. (2023). Determination of leafhopper (Hem.: Cicadellidae) species and population dynamics of important species in second crop maize in Şırnak Province, Türkiye. Harran Journal of Agricultural and Food Sciences, 27, 372-386. https://doi.org/10.29050/harranziraat.1307776
• Yiğit, A., & Erkılıç, L. (1987). Güney Anadolu bağlarında zararlı bağ üvezi, Arboridia adanae Dlab. (Homoptera: Cicadellidae’nin yumurta parazitleri ve etkileri üzerinde araştırmalar. Türkiye I. Entomoloji Kongresi Bildirileri, (13-16 Ekim 1987, İzmir), Türkiye, 35-42.
• Yuan, F., & Wei, C. (2022). Gene expression profiles in Malpighian tubules of the vector leafhopper Psammotettix striatus (L.) revealed regional functional diversity and heterogeneity. BMC Genomics, 23, 1-18. https://doi.org/10.1186/s12864-022-08300-6
• Zhang, X., Zhou, G., & Wang, X. (2010). Detection of wheat dwarf virus (WDV) in wheat and vector leafhopper (Psammotettix alienus Dahlb.) by real-time PCR. Journal of Virological Methods, 169, 416-419.