Determination of yield and quality characteristics of new strawberry varieties grown by late autumn planting method in plastic houses under Mediterranean ecological conditions

Yıl 2024, Cilt: 29 Sayı: 2, 486 - 496

Ayten Saraçoğlu Kazim Gunduz

https://doi.org/10.37908/mkutbd.1452861

Öz

Strawberry is one of the important fruit species produced in our country. This study was conducted in the Small Fruits Research area of Mustafa Kemal University Faculty of Agriculture. In the study, four day-neutral (“San Andreas”, “Monterey”, “Albion”, “Cristal”), three short-day cultivars (“Camino Real”, “Sabrosa”, “Sabrina”) and one standard variety ("Camarosa") were grown in plastic greenhouses and their yield, earliness and fruit quality characteristics were examined. Fresh plant type was used in the experiment and plantings were carried out in the plastic greenhouse in the first week of November. According to the findings, the yield was low in the "Albion" and "San Andreas" cultivars, but high and similar values in the other cultivars. Among the cultivars, "Cristal" came to the fore in terms of earliness. Fruit sizes were found to be similar among cultivars. Extra and first quality fruit ratio was taken from the “Sabrosa” cultivar (69.3%). In terms of fruit quality classes, "Sabrina" and "Camarosa" are the prominent cultivars. While "Monterey" gave the fruits with the hardest, the highest values in terms of SSC content were taken from "Camarosa", "Sabrosa" and "Cristal" cultivars. According to the weighed grading results, while "Sabrina", "Camarosa" and "Sabrosa" varieties were the best adapted for Antakya conditions, the yield values per plant were found to be quite low in late autumn plantings with fresh plant.

Anahtar Kelimeler

strawberry, fresh plant, plastic house, fruit quality properties

Akdeniz ekolojik koşullarında plastik serada geç sonbahar dikim yöntemiyle yetiştirilen yeni çilek çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi

Öz

Ülkemizde çilek yetiştiriciliği üretimi yapılan önemli meyve türlerinden biridir. Bu çalışma Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesine ait Üzümsü Meyveler Araştırma alanında yürütülmüştür. Çalışmada Ülkemiz için yeni 4 gün-nötr (“San Andreas”, “Monterey”, “Albion”, “Cristal”), 3 kısa gün çeşidi (“Camino Real”, “Sabrosa”, “Sabrina”) ve 1 standart çeşit (“Camarosa”) olmak üzere 8 çilek çeşidi plastik serada yetiştirilerek verim, erkencilik ve meyve kalite özellikleri incelenmiştir. Denemede taze fide yöntemi kullanılmış ve dikimler kasım ayının ilk haftası plastik serada gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgulardan verim “Albion” ve “San Andreas” çeşitlerinde düşük, diğer çeşitlerde yüksek ve benzer değerler vermiştir. Erkencilik yönünden çeşitlerden “Cristal” ön plana çıkmıştır. Meyve irilikleri çeşitler arasında benzer bulunmuştur. Ekstra ve 1.kalite meyve oranı “Sabrosa” çeşidinden (%69.3) alınmıştır. Meyve kalite sınıfları bakımından “Sabrina” ve “Camarosa” ön plana çıkan çeşitler olmuştur. “Monterey” en sert etli meyveleri verirken, SÇKM içerikleri bakımından en yüksek değerler “Camarosa”, “Sabrosa” ve “Cristal” çeşitlerinden elde edilmiştir. Tartılı derecelendirme sonucuna göre “Sabrina”, “Camarosa” ve “Sabrosa”çeşitleri Antakya koşulları için en iyi uyum gösteren çeşitler olurken, taze fideler ile geç sonbahar dikimlerinde bitki başına verim değerleri oldukça düşük bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

çilek, taze fide, plastik sera, meyve kalite özellikleri

Kaynakça

• Alovoine, F., & Crochon, M. (1989). Taste quality of strawberry. Acta Horticulturae, 265, 449-452.
• Anonim (2023). www.tuik.gov.tr
• Batu, A., Thompson, A.K., Ghafir, S.A.M., & Abdel-Rahmen, N.A. (1997). Minolta ve Hunter renk ölçüm aletleri ile domates, elma ve muzun renk değerlerinin karşılaştırılması. Gıda, 22 (4), 301-307.
• Çağlar, H., & Paydaş, S. (2002). Changes of quality characteristics and aroma compounds of hybrids and some strawberry cultivars during harvest periods. Acta Horticulturae, 567 (1), 203-206.
• Dominguez, P., Medina, J.J., Lopez-Aranda, J.M., Ariza, M.T., Miranda, L., Amaya, I., Sanchez-Sevilla, J.F., Villalba, R., & Soria, C. (2012). ‘Santaclara’ strawberry. HortScience, 47 (7), 948-951.
• Erenoğlu, B., Baş, B., Ufuk, U., & Erbil, Y. (1999). Marmara Bölgesine Uygun Yeni Çilek Çeşitlerinin Seçimi. Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü Bilimsel Araştırmalar ve İncelemeler Yayın No: 128, 26 s.
• Fernandez, G.E., Butler, L.M., & Louws, F.J. (2001). Strawberry growth and development in an annual plasticulture system. HortScience, 36 (7), 1219-1223.
• Galletta, G.J., Maas, J.L., Enns, J.M., Scheerens, J.C., Rouse, R.J., & Heflebower, Jr. R.F. (1996). “Latestar” strawberry. HortScience, 31 (7), 1238-1242.
• Gidemen, F. (2003). Amik ovası koşullarında bazı çilek çeşitlerinin gösterdikleri özellikler. (Yüksek Lisans Tezi). M.K.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, 78 s.
• Gündüz, K. (2003). Bazı çilek çeşitlerinin amik ovası koşullarında açıkta ve yüksek tünel altında yetiştiriciliğinin verim, kalite ve erkencilik üzerine etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). MKÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 106 s, Antakya.
• Gündüz, K. (2010). Farklı yetiştirme yerlerinin bazı çilek genotiplerinin verim, meyve kalite özellikleri ve antioksidan kapasitesi üzerine etkisi. (Doktora Tezi). MKÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 198 s, Antakya.
• Gündüz, K., & Özdemir, E. (2003). Amik ovasında yüksek tünel ve açıkta yetiştirilen çileklerde renklenmenin objektif yöntemle belirlenmesi. Türkiye IV. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 120-122. Antalya.
• Haffner, K., & Vestreheim, S. (1997). Fruit quality of strawberry cultivars. Acta Horticulturae, 439, 325-332.
• Hansche, P.E., Bringhurst, R.S., & Voth, V. (1968). Estimates of genetic and environmental parameters in the strawberry. American Society for Horticultural Science, 92, 338-345.
• Herrington, M.E., Chandler, C.K., Moisander, J.A., & Reid, E.C. (2007). Rubygem strawberry. HortScience, 42, 1482-1483.
• İslam, A., Cangi, R., Yılmaz, C., & Özgüven, A.I. (2003). Bazı çilek çeşitlerinin ordu ekolojisine adaptasyonu üzerine araştırmalar. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 23-25 Ekim, 217-219, Ordu.
• Kader, A.A. (1991). Quality and its maintenance in relation to the post harvest physiology of strawberry. In J. J. Luby & A. Dale (Eds.), The Strawberry Into The 21st Century (pp. 145-152). Timber Press, Portland, Oregon.
• Kafkas, E. (2004). Bazı çilek genotiplerinde aroma bileşiklerinin tayini ve aroma bileşikleri ile bazı meyve kalite kriterleri arasındaki ilişkiler. (Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 310 s, Adana.
• Karaçalı, İ. (2002). Bahçe ürünlerinin muhafaza ve pazarlanması (Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 494, 469s). İzmir.
• Kaşka, N., Türemiş, N., Kafkas, S., & Çömlekçioğlu, N. (1995). Çileklerde tüplü ve frigo fide kullanımının yüksek tünelde meyve üretimi üzerine etkileri. Türkiye II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Cilt 1 (Meyve), 311-316, Adana.
• Kidmose, U., Andersen, H., & Petersen, O.V. (1996). Yield and quality attributes of strawberry cultivars grown in Denmark 1990-1991. Fruit Varieties Journal, 50 (3), 160-167.
• Lieten, P. (2002). Protected cultivation of strawberries in Central Europe. Strawberry Research to 2001, 102-107. ASHS Press, Alexandria, Virginia.
• Masny, A., & Zurawicz, E. (2010). Productive value of new foreign strawberry cultivars evaluated in 2007-2010. Journal of Fruit and Ornamental Plant Research, 18 (2), 273-282.
• Medina, J.J., Dominguez, M., Soria, C., Lopez-Aranda, J.M., Baruzzi, G., Faedi, F., Capriola, G., Carullo, A., & Funaro, M. (2014). New strawberry cultivar tested in Spain and South Italy. Acta Horticulturae, 1049, 471-474.
• Önal, K. (2000). Menemen koşullarında açıkta ve yüksek tünel altında yetiştirilen bazı çilek (Fragaria x ananassa Duch.) çeşitlerinin performansları üzerine bir araştırma. TÜBİTAK Yayınları, 24 (1), 31-36.
• Özbay, H., & Gündüz, K. (2016). Farklı lokasyonların çilek genotiplerinin, verim ve bazı meyve kalite özellikleri üzerindeki etkileri. Bahçe, 45, 1160-1165.
• Özdemir, E. (2003). Early production of strawberry cultivars grown under plastic house on sand-dunes. Small Fruit Review, 2 (1), 81-86.
• Özdemir, E., Gündüz, K., & Bayazit, S. (2001). Tüplü taze fideyle yüksek tünelde yetiştirilen bazı çilek çeşitlerinin amik ovası koşullarında verim, kalite ve erkencilik durumlarının belirlenmesi. Bahçe, 30 (1-2), 65-70.
• Özdemir, E., Gündüz, K., & Şehitoğlu, M. (2003). Yayladağı (Hatay) koşullarında yetiştirilen bazı çilek çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Türkiye IV. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 301-302, Antalya.
• Özdemir, E., & Gündüz, K. (2004). Comparison of bag and raised bed treatments for strawberry production under unheated greenhouse conditions. Journal of the American Society for Horticultural Science, 58 (2), 118-122.
• Özdemir, E., & Kaşka, N. (2002). Alata koşullarında torba kültürü ve açıkta çilek yetiştiriciliğinde verim ve kalite üzerinde araştırmalar. Türkiye II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Cilt 1 (Meyve), 306-310, Adana.
• Özdemir, E., & Onur, S. (1986). İçel yöresine uygun çilek çeşitleri. Bahçe, 15 (1-2), 3-9.
• Özdemir, E. (1999). Çilek Yetiştiriciliği. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Teşkilatlanma ve Destekleme Genel Müdürlüğü, Yayım Dairesi Başkanlığı, 17s. Ankara.
• Palha, M.G.S., Andrade, M.C.S., & Silva, M.J.P. (2002). The effects of different types of plant production on strawberry yield and fruit quality. Acta Horticulturae, 567 (2), 515-518.