Parçalanmış Benlikler, Parçalanmış Hayatlar ve Parçalanmış Filmler: Bir Dövüş Kulübü Okuması

Yıl 2016, Cilt: 3 Sayı: 2 - Sinema ve Politika, 385 - 408, 15.12.2016

Ezgi Sertalp

Öz

Bu çalışmada Fredric Jameson tarafından sanayi sonrası toplum veya tüketim toplumu, medya veya gösteri toplumu ya da çok uluslu kapitalizm olarak adlandırılan postmodernizm kavramı sosyal, kültürel ve ekonomik bağlamı içerisinde ele alınmaya çalışılmakta ve kavramın nasıl bir tüketim kültürüne ve tüketim toplumuna evrildiği üzerinde durularak bu değişimin bireylerin benliklerini, kimliklerini ve gündelik yaşam pratiklerini ne şekilde etkilediği incelenmektedir. Bu bağlamda, Jameson’ın postmodern toplumu betimleyen temel sanat yapıtının sinema filmleri olduğu önermesinden hareketle, örneklem olarak seçilen Dövüş Kulübü (Fight Club, David Fincher, 1999) filmi “parçalanmış benlik” ve “parçalanmış hayat” kavramları ışığında incelenecektir. Postmodern filmler olarak da anılan 1990’lar Hollywood sinemasının döneme damgasını vurmuş bir örneği olan Dövüş Kulübü filminin postmodernizm ve parçalanmışlık ilişkisini tartışmak bakımından son derece elverişli olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

postmodernizm, tüketim toplumu, parçalanmış benlik, kimlik, postmodern film

Fragmented Selves, Fragmented Lives and Fragmented Movies: A Reading of Fight Club

Öz

The present study aims to address postmodernism, which is called as the post-industrial society or consumer society, as the media or spectacle society, or as multi-national capitalism by Fredric Jameson, within its social, cultural and economic context, and examines how it is transformed into the consumer culture and consumer society and how this transformation affects individuals’ own selves, identities and daily practices. Considering Jameson’s suggestion that the main work of art representing postmodern society is film, the movie Fight Club will be analyzed in light of the concepts ‘fragmented self’ and ‘fragmented life’. The movie Fight Club, a significant product of the 1990s Hollywood cinema the products of which are also called as postmodern movies as a result of all the developments and transformations within the society, is believed to be a convenient ground for a discussion of the relation between postmodernism and fragmentation.

Anahtar Kelimeler

postmodernism, consumer society, fragmented self, identity, postmodern film

Kaynakça

• Angel, C. (2009). “This Theatre of Mass Destruction”: Medieval Morality and Jacobean Tragedy in Palahniuk’s Novels. C. Kuhn, & L. Rubin (Ed.) içinde, Reading Chuck Palahniuk: American Monsters and Literary Mayhem (s. 49-61). New York: Routledge.
• Baudrillard, J. (2011). Simülakrlar ve Simülasyon (6. b.). (O. Adanır, Çev.). Ankara: Doğu Batı.
• Baudrillard, J. (2015). Tüketim Toplumu (7. b.). (H. Deliceçaylı ve F. Keskin, Çev.). İstanbul: Ayrıntı.
• Bauman, Z. (2013). Postmodernizm ve Hoşnutsuzlukları. (İ. Türkmen, Çev.). İstanbul: Ayrıntı.
• Best, S. ve Kellner, D. (2011). Postmodern Teori: Eleştirel Soruşturmalar. İstanbul: Ayrıntı.
• Bocock, R. (2009). Tüketim. (İ. Kutluk, Çev.). Ankara: Dost.
• Boon, K. A. (2003). Men and Nostalgia for Violence: Culture and Culpability in Chuck Palahniuk’s Fight Club. The Journal of Men’s Studies, XI(3), 267-276.
• Büyükdüvenci, S. ve Öztürk, S. R. (1997). Postmodernizm ve Sinema. S. Büyükdüvenci ve S. R. Öztürk (Ed.) içinde, Postmodernizm ve Sinema (s. 13-36). Ankara: Dipnot.
• Clark, S. (2001). Fight Club: Historicizing the Rhetoric of Masculinity, Violence, and Sentimentality. jac: A Journal of Rhetoric, Culture, and Politics, XXI(2), 411-420.
• Deakin, P. (2012). Masculine Identity In Crisis In Hollywood’s Fin De Millennium Cinema. University of Manchester.
• Erdoğan, İ. (2000). Kapitalizm, Kalkınma, Postmodernizm ve İletişim: Sömürünün Paketlenişi. Ankara: Erk.
• Fincher, D. (Yöneten). (1999). Dövüş Kulübü [Sinema Filmi].
• Freud, S. (2000). Civilization and Its Discontents. Buckinghamshire: Chrysoma Associates Limited: http://www2.winchester.ac.uk/edstudies/courses/level%20two%20sem%20two/Freud-Civil-Disc.pdf
• Giroux, H. A. (2000). Brutalised Bodies and Emasculated Politics. Third Text, XIV(53), 31-41.
• Giroux, H. A. (2001). Private Satisfactions and Public Disorders: Fight Club, Patriarchy, and the Politics of Masculine Violence. JAC: A Journal of Composition Theory, XXI(1), 1-31.
• Hutcheon, L. (2002). The Politics of Postmodernism (2. b.). London: Routledge.
• Jameson, F. (1985). Postmodernism and Consumer Society. H. Foster (Ed.) içinde, Postmodern Culture (s. 111-125). London: Pluto.
• Jameson, F. (2011). Postmodernizm ya da Geç Kapitalizmin Kültürel Mantığı. (N. Plümer ve A. Gölcü, Çev.) Ankara: Nirengi.
• Kavadlo, J. (2005). The Fiction of Self-destruction: Chuck Palahniuk, Closet Moralist. Stirrings Still, II(2), 3-24.
• Layton, L. (2011). Something To Do With A Girl Named Marla Singer. Free Associations: Psychoanalysis and Culture, Media, Groups, Politics(62), 111-133.
• Lee, T. (2002). Virtual Violence in Fight Club: This Is What Transformation of Masculine Ego Feels Like. Journal of American and Comparative Cultures, XXV(3-4), 418-423.
• Lindner, C. (2003). Can’t Get No Satisfaction: The World of Commodities. C. Lindner içinde, Fictions of Commodity Culture: From the Victorian to the Postmodern (s. 1-16). Burlington: Ashgate.
• Marcuse, H. (1955). Eros and Civilization: A Philosophical Inquiry into Freud. Massachusetts: Beacon Press.
• Marx, K. (2003). Kapital: Kapitalist Üretimin Eleştirel Bir Tahlili (Cilt I). Eriş.
• Ongur, H. Ö. (2011). Tüketim Toplumu, Nevrotik Kültür ve Dövüş Kulübü. İstanbul: Ayrıntı.
• Peretti, J. (1996). Capitalism and Schizophrenia: Contemporary Visual Culture and the Acceleration of Identity Formation/Dissolution. Negations, I(1).
• Ward, G. (2014). Postmodernizmi Anlamak. (T. Göbekçin, Çev.) İstanbul: Optimist