İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMEN ADAYLARININ BİLİŞÜSTÜ FARKINDALIK DÜZEYLERİ İLE PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİNE YÖNELİK ALGILARININ İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 2, 170 - 189, 19.07.2022

Harun Şahin Canan Kırmalı Çiğdem Güzle Kayır

Öz

Bu çalışma ile ilköğretim matematik öğretmen adaylarının bilişüstü farkındalık düzeyleri ile problem çözme becerilerine yönelik algıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Korelasyonel modelle tasarlanan çalışma, Akdeniz Üniversitesinde öğrenim görmekte olan 170 ilköğretim matematik öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Veriler “Bilişüstü Farkındalık Ölçeği” ve “Problem Çözme Becerisine Yönelik Algı Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizi SPSS programı kullanılarak yapılmış, analizlerde T-test, Anova ve Pearson korelasyon analizleri uygulanmıştır. Analiz sonuçları öğretmen adaylarının bilişüstü farkındalıklarının düzeyleri ile problem çözme becerisine yönelik algılarının düşük olduğunu göstermektedir. Öte yandan öğretmen adaylarının bilişüstü farkındalıkları ve problem çözme becerilerine yönelik algıları arasında anlamlı ve pozitif yönde bir ilişki saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Biliş, Bilişüstü Farkındalık Düzeyleri, Program Çözme Becerisi, Matematik Başarısı

Kaynakça

• Akın, A., Abacı, R., & Çetin, B. (2007). The validity and reliability of the Turkish version of the metacognitive awareness inventory. Kuram ve uygulamada egitim bilimleri, 7(2), 671.
• Alamolhodaei, H. (1996). A study in higher education calculus and students' learning styles. University of Glasgow.
• Alcı, B., Erden, M., & Baykal, A. (2010). Üniversite öğrencilerinin matematik başarıları ile algıladıkları problem çözme becerileri, özyeterlik algıları, bilişüstü özdüzenleme stratejileri ve ÖSS sayısal puanları arasındaki açıklayıcı ve yordayıcı ilişkiler örüntüsü. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 25(2), 53-68.
• Artz, A. F., & Armour-Thomas, E. (1992). Development of a cognitive-metacognitive framework for protocol analysis of mathematical problem solving in small groups. Cognition and instruction, 9(2), 137-175.
• Bakioğlu, B., Küçükaydın, M. A., & Karamustafaoğlu, O. (2015). Öğretmen adaylarının bilişötesi farkındalık düzeyi, problem çözme becerileri ve teknoloji tutumlarının incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 22-33.
• Bakioğlu, B., Küçükaydın, M. A., Karamustafaoğlu, O., Uluçınar Sağır, Ş., Akman, E., Ersanlı, E., & Çakır, R. (2015). Öğretmen adaylarının bilişötesi farkındalık düzeyi, problem çözme becerileri ve teknoloji tutumlarının incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 22-33.
• Bars, M. (2016). Öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalıkları, öğretmenlik mesleğine yönelik öz yeterlikleri ve problem çözme becerilerine ilişkin algılarının incelenmesi. (Doktora Tezi), Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.
• Baştürk, S., ve Taştepe, M. (2013). Evren ve örneklem. S. Baştürk (Ed.), Bilimsel Araştırma Yöntemleri (sf:129-159).
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Cornoldi, D. L. C. (1997). Mathematics and metacognition: What is the nature of the relationship? Mathematical cognition, 3(2), 121-139.
• Çiftci, S. (2012). Web Temelli Eğitimde Bilişüstü Haritalama Aracının Öğrencilerin Öz Düzenleme Becerilerine Bilişüstü Farkındalıklarına Ve Başarılarına Etkisi. (Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Deniz, D., Küçük, B., Cansız, Ş., Akgün, L., & İşleyen, T. (2014). Ortaöğretim matematik öğretmeni adaylarının üstbiliş farkındalıklarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 305-320.
• Fidan, N. (1986). Okulda öğrenme ve öğretme. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
• Harari, Y. N. (2018). 21.yüzyıl için 21 ders (S. Siral, Trans.). İstanbul: Kolektif Kitap.
• Herl, H. E., O’Neil Jr, H. F., Chung, G., Bianchi, C., Wang, S.-l., Mayer, R., . . . Tu, A. (1999). Final report for validation of problem-solving measures. Los Angeles, CA: University of California.
• İnel, D. (2012). Kavram karikatürleri destekli probleme dayalı öğrenme yönteminin öğrencilerin problem çözme becerileri algılarına, fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarına ve kavramsal anlama düzeylerine etkileri. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Kaplan, A., Duran, M., & Gökhan, B. (2016). Ortaokul öğrencilerinin matematiksel üstbiliş farkındalıkları ile problem çözme beceri algıları arasındaki ilişkinin yapısal eşitlik modeliyle incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1).
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri: kavramlar, teknikler ve ilkeler (27. Baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Kuiper, R. (2002). Enhancing metacognition through the reflective use of self-regulated learning strategies. The Journal of Continuing Education in Nursing, 33(2), 78-87. Livingston, J. A. (2003). Metacognition: An Overview. Mayer, R. E. (1998). Cognitive, metacognitive, and motivational aspects of problem solving. Instructional science, 26(1-2), 49-63.
• Mohamed, M., & Tan, T. N. (2005). The use of metacognitive process in learning mathematics: Universiti Teknologi Malaysia.
• Özsoy, G., & Günindi, Y. (2011). Okulöncesi öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalık düzeyleri. Elementary Education Online, 10(2).
• Pintrich, P. R. (1999). The role of motivation in promoting and sustaining self-regulated learning. International journal of educational research, 31(6), 459-470.
• Kültekin, S. (2006). Bilgi toplumu ve eğitim programları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi.
• Saygılı, S. (2013). Sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçiş sürecinde eğitimde dönüştürücü bir entelektüel olarak öğretmenler. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(ÖYGE Özel Sayısı), 270-281.
• Schoenfeld, A. H. (1992). Learning to think mathematically: Problem solving, metacognition, and sense making in mathematics. Handbook of research on mathematics teaching and learning, 334370.
• Schraw, G., & Dennison, R. S. (1994). Assessing metacognitive awareness. Contemporary educational psychology, 19(4), 460-475.
• Schraw, G., & Graham, T. (1997). Helping gifted students develop metacognitive awareness. Roeper Review, 20(1), 4-8.
• Turingan, J. P., & Yang, Y.-C. (2009). A cross-cultural comparison of self-regulated learning skills between Korean and Filipino college students. Asian Social Science, 5(12), 3-10.