Yaşam Sanatında İyilik ve Kötülük İmgeleri Gönüllü Sadelik ve Tüketim Yaklaşımlarına İyilik ve Kötülük Göstergeleri Bağlamında Bir Bakış

Yıl 2020, Sayı: 21, 13 - 25, 10.05.2020

Sibel Akova

Öz

Yaşam tarzları ile referans grup odaklı tüketim ilişkileri, küreselleşme olgusu ve beraberinde süregelen kitle toplumu yapısı, hemen her sosyal bilim disiplini tarafından sorgulanan ve araştırılan konular arasında yerini almaktadır. Tüketim odaklı önemli yaklaşımlardan biri olan ve yaşam tarzları sınıflamasında vücut bulan gönüllü sadelik yaşam olgusunun, tüketim alışkanlıkları ile tüketim amaç ve hedefleri arasındaki yeri günümüzde yeniden sorgulanmaktadır. Yaşam tarzları, tüketici beğenileri, tercihleri ve alışkanlıkları, pazarlama disiplini ve uygulayıcılarının, tüketici sınıflandırması ile pazar bölümlendirme ve politikalarının kurgulanmasında en işlevsel kriterlerden birini oluşturmaktadır. Pazarlama disiplinine yön veren yaşam tarzları olgusu, günümüz tüketim toplumunu biçimlendirme kabiliyetini haizdir. Farklı tanımlamalar ile anlamlandırılan “Gönüllü Sade Yaşam Biçimi” savını, tüketim olgusundan ayrı tutmak mümkün değildir. Tüketici davranışlarının yalınlaştığı, tüketicileri asgari oranlarda tüketime güdüleyen ve “Gönüllü Sadelik” olarak tanımlamanın mümkün olduğu gönüllü sade yaşam biçimi olgusu, geçmişten günümüze pazarlama disiplininin başat unsurunu oluşturmuştur. Maddi varlıklardan mümkün mertebe arınarak, manevi varlıklara yönelme tutumu olarak tanımlamanın mümkün olduğu gönüllü sadelik düşünce ve yaşam biçimi, yaşam tarzlarının sadeleşmesi ve yalınlaşması olarak anlam bulmaktadır. İhtiyaçlar oranında, beklentilerin en alt düzeye indirgendiği, tercihlerin planlandığı, lüks ve hazcı (hedonik) tüketimden ve dahi her çeşit aşırılıktan, gösterişten ve materyalizmden kaçınmanın simgesi olan gönüllü sadelik doktrini, yaşam sürecinin manevi olgular ile zenginleştirilmesi felsefesine dayanmaktadır. İyi yaşam savının göstergesi olarak addedilen gönüllü sadelik ve karşısında yer alan tüketim olgusu, çalışma dahilinde iyilik ve kötülük bağlamında incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Gönüllü Sadelik, Tüketim, İyilik, Kötülük

Kaynakça

• Artuner Özder, C. G. (2019). “Yönetici Bakış Açısıyla Otel İşletmelerindeki Yeşil Faaliyetlerin Etkinliğinin Değerlendirilmesi”. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 3, S. 2, ss. 277-287.
• Barton, D. L. (1981), “Voluntary Simplicity Lifestyles and Energy Conservation”. Journal of Consumer Research. 8.3, ss. 243-252.
• Chaney, D. (1999). Yaşam Tarzları. (Çeviren: İrem Kutluk) Ankara: Dost Kitabevi.
• Huneke, M. E. (2005). “The Face of The Un-Consumer: An Empirical Examination of the Practice of Voluntary Simplicity in the United States”, Psychology & Marketing, Bothell, Vol: 22 (7), ss. 527-550.
• Kahraman, H. B. (2005) Sanatsal Gerçeklikler, Olgular ve Öteleri. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Kantar, G. (2020). “Tüketim Kültürünün Yaşam Tarzlarına Etkileri: Küreselleşme, Medya ve Tüketim Kültürünün “Bir Lokma Bir Hırka Felsefesi” Bağlamında İrdelenmesi”, Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, C.15, S. 23, s. 2178-2199.
• Karakaş. M. (2004). “Yeni Yoksulluk Bağlamında Sosyal Kimlik ve Tüketimde Eşitsizlik”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 6, S. 1, ss. 1-16.
• Lazer. W. (1963). Life Style Concepts and Marketing, (Derleyen: Stephen A. Greyser). Toward Scientific Marketing, American Marketing Association, Chicago.
• Samuel, A. (2011). The Voluntary Simplicity Movement: Reimagining the Good Life Beyond Consumer Culture. Illinois: The International Journal of Environmental, Cultural, Economic And Social Sustainability, Common Ground Publishing Llc.
• Segal, J. (2003). Graceful Simplicity: Toward a Philosophy and Politics of the Alternative American Dream, University of California Press.
• Shaw. D, ve T. Newholm. (2002). Voluntary Simplicity and the Ethics of Consumption, Psychology & Marketing. V. 19.2., ss. 167-185
• Tuncer, F. F. (2020). “Hırvatistan’da Din ve Devlet”. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.4, S.1, ss. 17-25.
• Uluğ Yurttaş, Ö. (2010). Blogların Markalar Üzerindeki Gücü, İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, C.2, S.8, ss. 107-122.
• Yanıklar, C. (2006). Tüketimin Sosyolojisi. İstanbul: Birey Yayıncılık.
• Zorlu, A. “Batılı Bir Yaşam Tarzı Olarak Tüketim: Türkiye’de Tüketim Ürünlerinin Ve Kültürünün Tarihi Gelişimi”, http://www.sdergi.hacettepe.edu.tr/, E.T: 01.02.2020, ss. 1-28.