Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Mountain/Cave of Hîrâ in the Spiritual/Moral Maturation of Prophet Muhammed

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 2, 819 - 837, 15.12.2025
https://doi.org/10.16985/mtad.1695423

Öz

Hira Cave is a significant site in Islamic history, carrying profound spiritual meaning in the life of Prophet Muhammad. This location stands out as a sanctuary where the feelings of solitude and contemplation converge, marking a crucial phase in the Prophet’s spiritual journey. The time he spent in this cave prior to receiving revelations shaped both his individual spiritual development and humanity's awareness regarding its future. The Prophet's continuous retreats to Hira are linked to his search for inner peace and his effort to understand the negativity present in the external world. During this period, he engaged in deep inquiries concerning the meaning of creation and the societal issues surrounding him. The concept of "Tehannüs" symbolizes this quest for inner purification and the desire to communicate deeply with the Creator. The significance of Hira extends beyond the Prophet's personal experiences; it is also the initial site of the revelations he received, which played a pivotal role in establishing the foundations of Islam. The commencement of the revelation process in this cave contributed significantly to the dissemination of the teachings of Prophet Muhammad and the shaping of the Islamic community. Furthermore, the inclination for seclusion demonstrated by individuals during the Jahiliyyah (pre-Islamic) period reflects a universal desire to delve into the depths of the human spirit. In this context, Hira has become a symbolic space not only for the Prophet but also for the broader spiritual quest of humanity. In conclusion, the spiritual value of Hira Cave persists not only in the life of Prophet Muhammad but also in its continued impact on the Islamic society that was constructed through his teachings. This deep contemplation and connection with the Creator guide contemporary individuals in their pursuit of inner tranquility and moral values. The legacy of Hira serves as a reference point for those seeking spiritual fulfillment and understanding in today's world.

Kaynakça

  • el-Aynî, Bedruddîn (855/1451), Umdetu’l-Ḳârî Şerhu Sahîhi’l-Buhârî (nşr.), I-XXV, Dâru İhyâʾi’t-Turâsi’l- Arabî, Beyrût [t.y].
  • Bebel, Auguste, Hz. Muhammed ve Arap – İslâm Kültürü, çev. Veysel Atayman, İstanbul 2004.
  • el-Belâzürî, Yahya b. Câbir (279/892), Ensâbu’l-Eşraf, thk. S.Zekkâr–R.Ziriklî, Beyrut 1417/1996.
  • el-Beydâvî, Ebû Saîd (685/1286), Tuhfetü’l-Ebrâr Şerhu Mesâbîhi’s-Sünne, nşr. Nûreddîn Tâlib, I-III, Kuveyt 1433/2012.
  • el-Beyhakî (458/1066), Şuabü’l-İman, thk. Muhammed es-Saîd Besyûnî Za’lûl, Beyrut 1410.
  • el-Bustî, Muhammed b. İbrahim (420/1029), A’lâmu’l-Hadîs fî Şerhi Me’ânî Sahîhi’l-Buhârî, nşr. Abdurrahmân Ali Suûd, 1988.
  • Çelik, Ömer – Bahar, Murat, “Buhârî Şârihlerinin Hira Rivayetini Şerhleri – Tefsir İlmi Bağlamında”, Burdur İlahiyat Dergisi, S. 6, (Haziran 2023), s. 103-127.
  • Çelikkol, Yaşar, İslâm Öncesi Mekke, Ankara 2013.
  • ed-Deylemî, el-Firdevs bi Mesrûri’l-Hidâb, Beyrut 1406/1986.
  • el-Ezrakî, Muhammed b. Ahmed (222/837), Ahbâru Mekke, Mekke 1414/1994.
  • el-Gazzâlî, Ebû Hâmid Muhammed (505/1112), İhyâu Ulûmi’d-Dîn (nşr.), I-IV, Dâru’l-Ma’rife, Beyrût ty.
  • Günel, Fuat, “Hira”, DİA, XVIII, İstanbul 1998.
  • el-Hâkim, Ebû Abdullâh en-Nîsâbûrî (405/1015), el-Mustedrek âle’s-Sahihayn (nşr. Heyet), I-VIII, Dâru’t- Teʾsîl, 1435/2014.
  • el-Halebî, Ali b. Burhaneddin (1044/1635), İnsânu’l-Uyûn fî Sîreti’l-Emîn ve’l-Me’mûn, Beyrut [t.y].
  • el-Hamevî, Yâkut (626/1228), Mu’cemü’l-Buldân, thk. Abdülaziz el-Cündî, Beyrut 1410/1990.
  • Hamidullah, Muhammed, İslâm Peygamberi, çev. Salih Tuğ, İstanbul 1991.
  • el-Hindî, Alaaddin Ali el-Muttakî (975/1567), Kenzü’l-Ummâl, thk. Mahmud Ömer Dimyatî, Beyrut 2004.
  • el-Hudarî, Muhammed b. Afîfî, Nûru’l-Yakîn fî Sîreti Seyyidi’l-Murselîn, nşr. Heysem Hilâl, Dâru’l- Ma’rife, Beyrut 1425/2004.
  • İbn Hacer el-Askalânî (852/1448), Fethu’l-Bârî Şerhu Sahîhu’l-Buhârî, nşr. Muhibbuddîn el-Haṭîb, Dâru’l- Ma’rife, Beyrut 1379/1959.
  • İbn Hazm, Ali b. Ahmed el-Endelusî (456/1064), Cevâmiu’s-Sîre, nşr. İhsan Abbas, Dâru’l-Meârif, Mısır 1900.
  • İbn Hibban Ebû Hâtim Muhammed (354/965), es-Sîretu’n-Nebeviyye ve Âhbâru’l-Hulefâ, nşr. Azîz Bey vd., el-Kutubü’s-Seḳâfiyye, Beyrut 1417/1996.
  • İbn Hişâm, Abdulmelik (218/833), es-Sîretü’n-Nebeviyye, thk. M. Muhyiddin Abdülhamid, Beyrut 1401/1980.
  • İbn İshak, Muhammed b. Yesâr (151/768), Kitabu’s-Siyer ve’l-Megâzî, thk. Süheyl Zekkâr, Beyrut 1398/1978.
  • İbn Sa’d, Ebû Abdillah Muhammed (230/845), et-Tabakâtü’l-Kübrâ, Beyrut [t.y].
  • İbn Teymiyye (728/1328), Mecmûʿu’l-Fetâvâ-i – İbn Teymiyye, nşr. Abdurrahman b. Muhammed b. Ḳâsım, Medine 1416/1995.
  • İbnü’d-Dîyâ el-Mekkî (854/1450), Tarihu Mekketi’l-Müşerrefe, nşr. Alâ İbrahim – Eymen Nasr, Dâru’l- Kutubi’l-İlmiyye, Beyrût 1424/2004.
  • İbnü’l-Esîr, İzzüddin Ali b. Muhammed (630/1232), el-Kâmil fi’t-Târih, yay. Carolus Johannes Tornberg, Beyrut 1399/1979.

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 2, 819 - 837, 15.12.2025
https://doi.org/10.16985/mtad.1695423

Öz

Kaynakça

  • el-Aynî, Bedruddîn (855/1451), Umdetu’l-Ḳârî Şerhu Sahîhi’l-Buhârî (nşr.), I-XXV, Dâru İhyâʾi’t-Turâsi’l- Arabî, Beyrût [t.y].
  • Bebel, Auguste, Hz. Muhammed ve Arap – İslâm Kültürü, çev. Veysel Atayman, İstanbul 2004.
  • el-Belâzürî, Yahya b. Câbir (279/892), Ensâbu’l-Eşraf, thk. S.Zekkâr–R.Ziriklî, Beyrut 1417/1996.
  • el-Beydâvî, Ebû Saîd (685/1286), Tuhfetü’l-Ebrâr Şerhu Mesâbîhi’s-Sünne, nşr. Nûreddîn Tâlib, I-III, Kuveyt 1433/2012.
  • el-Beyhakî (458/1066), Şuabü’l-İman, thk. Muhammed es-Saîd Besyûnî Za’lûl, Beyrut 1410.
  • el-Bustî, Muhammed b. İbrahim (420/1029), A’lâmu’l-Hadîs fî Şerhi Me’ânî Sahîhi’l-Buhârî, nşr. Abdurrahmân Ali Suûd, 1988.
  • Çelik, Ömer – Bahar, Murat, “Buhârî Şârihlerinin Hira Rivayetini Şerhleri – Tefsir İlmi Bağlamında”, Burdur İlahiyat Dergisi, S. 6, (Haziran 2023), s. 103-127.
  • Çelikkol, Yaşar, İslâm Öncesi Mekke, Ankara 2013.
  • ed-Deylemî, el-Firdevs bi Mesrûri’l-Hidâb, Beyrut 1406/1986.
  • el-Ezrakî, Muhammed b. Ahmed (222/837), Ahbâru Mekke, Mekke 1414/1994.
  • el-Gazzâlî, Ebû Hâmid Muhammed (505/1112), İhyâu Ulûmi’d-Dîn (nşr.), I-IV, Dâru’l-Ma’rife, Beyrût ty.
  • Günel, Fuat, “Hira”, DİA, XVIII, İstanbul 1998.
  • el-Hâkim, Ebû Abdullâh en-Nîsâbûrî (405/1015), el-Mustedrek âle’s-Sahihayn (nşr. Heyet), I-VIII, Dâru’t- Teʾsîl, 1435/2014.
  • el-Halebî, Ali b. Burhaneddin (1044/1635), İnsânu’l-Uyûn fî Sîreti’l-Emîn ve’l-Me’mûn, Beyrut [t.y].
  • el-Hamevî, Yâkut (626/1228), Mu’cemü’l-Buldân, thk. Abdülaziz el-Cündî, Beyrut 1410/1990.
  • Hamidullah, Muhammed, İslâm Peygamberi, çev. Salih Tuğ, İstanbul 1991.
  • el-Hindî, Alaaddin Ali el-Muttakî (975/1567), Kenzü’l-Ummâl, thk. Mahmud Ömer Dimyatî, Beyrut 2004.
  • el-Hudarî, Muhammed b. Afîfî, Nûru’l-Yakîn fî Sîreti Seyyidi’l-Murselîn, nşr. Heysem Hilâl, Dâru’l- Ma’rife, Beyrut 1425/2004.
  • İbn Hacer el-Askalânî (852/1448), Fethu’l-Bârî Şerhu Sahîhu’l-Buhârî, nşr. Muhibbuddîn el-Haṭîb, Dâru’l- Ma’rife, Beyrut 1379/1959.
  • İbn Hazm, Ali b. Ahmed el-Endelusî (456/1064), Cevâmiu’s-Sîre, nşr. İhsan Abbas, Dâru’l-Meârif, Mısır 1900.
  • İbn Hibban Ebû Hâtim Muhammed (354/965), es-Sîretu’n-Nebeviyye ve Âhbâru’l-Hulefâ, nşr. Azîz Bey vd., el-Kutubü’s-Seḳâfiyye, Beyrut 1417/1996.
  • İbn Hişâm, Abdulmelik (218/833), es-Sîretü’n-Nebeviyye, thk. M. Muhyiddin Abdülhamid, Beyrut 1401/1980.
  • İbn İshak, Muhammed b. Yesâr (151/768), Kitabu’s-Siyer ve’l-Megâzî, thk. Süheyl Zekkâr, Beyrut 1398/1978.
  • İbn Sa’d, Ebû Abdillah Muhammed (230/845), et-Tabakâtü’l-Kübrâ, Beyrut [t.y].
  • İbn Teymiyye (728/1328), Mecmûʿu’l-Fetâvâ-i – İbn Teymiyye, nşr. Abdurrahman b. Muhammed b. Ḳâsım, Medine 1416/1995.
  • İbnü’d-Dîyâ el-Mekkî (854/1450), Tarihu Mekketi’l-Müşerrefe, nşr. Alâ İbrahim – Eymen Nasr, Dâru’l- Kutubi’l-İlmiyye, Beyrût 1424/2004.
  • İbnü’l-Esîr, İzzüddin Ali b. Muhammed (630/1232), el-Kâmil fi’t-Târih, yay. Carolus Johannes Tornberg, Beyrut 1399/1979.

Hz. Muhammed’in Ruhî/Ahlâkî Bakımdan Olgunlaşmasında Hira Dağının/Mağarasının Yeri

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 2, 819 - 837, 15.12.2025
https://doi.org/10.16985/mtad.1695423

Öz

Hira Mağarası, İslam tarihinde Hz. Peygamber’in yaşamında derin bir manevi anlam taşıyan önemli bir inziva yeridir. Bu mekan, yalnızlık ve tefekkür duygusunun yoğunlaştığı, Hz. Muhammed’in ruhsal bir yolculuğa çıktığı bir alan olarak öne çıkar. Vahiy almadan önce geçirdiği zaman, hem bireysel manevi gelişimini hem de insanlığın geleceğine yönelik bilinçlenme sürecini şekillendirmiştir. Hz. Peygamber’in Hira'daki sürekliliği, onun içsel huzur arayışı ve dış dünyadaki olumsuzlukları anlama çabası ile ilişkilidir. Bu dönemde, yaratılışın anlamı ve toplum sorunları hakkında derin sorgulamalar yapmıştır.
Tehannüs kavramı, bu içsel arınma ve derin Yaratıcı ile iletişim kurma çabasını simgeler. Hira'nın önemi, sadece peygamberin manevi deneyimleriyle sınırlı değil; aynı zamanda kendisine indirilen vahiylerin başlangıç noktası olması nedeniyle de büyüktür. Bu mekanda başlayan vahiy süreci, İslam'ın temellerinin atılmasında kilit rol oynamış, Hz. Muhammed'in öğretilerinin yayılarak İslam toplumunun şekillenmesine katkıda bulunmuştur.
Cahiliye dönemi bireylerinin de benzer mekanlarda inziva ve içsel arınma çabaları, insan ruhunun derinliğine inme isteğiyle bağlantılıdır. Bu şekilde Hira, sadece Hz. Peygamber için değil, insanlığın manevi arayışında sembolik bir yer haline gelmiştir. Sonuç olarak, Hira Mağarası’nın manevi değeri, Hz. Peygamber’in hayatında olduğu kadar, onun aracılığıyla inşa edilen İslam toplumunda da devam eden bir etkiye sahiptir. Bu derin tefekkür ve Yaratıcı ile olan bağlantılar, günümüzde bireylerin içsel huzur ve manevi değerler arayışında bir yol gösterici özelliği taşımaktadır.

Kaynakça

  • el-Aynî, Bedruddîn (855/1451), Umdetu’l-Ḳârî Şerhu Sahîhi’l-Buhârî (nşr.), I-XXV, Dâru İhyâʾi’t-Turâsi’l- Arabî, Beyrût [t.y].
  • Bebel, Auguste, Hz. Muhammed ve Arap – İslâm Kültürü, çev. Veysel Atayman, İstanbul 2004.
  • el-Belâzürî, Yahya b. Câbir (279/892), Ensâbu’l-Eşraf, thk. S.Zekkâr–R.Ziriklî, Beyrut 1417/1996.
  • el-Beydâvî, Ebû Saîd (685/1286), Tuhfetü’l-Ebrâr Şerhu Mesâbîhi’s-Sünne, nşr. Nûreddîn Tâlib, I-III, Kuveyt 1433/2012.
  • el-Beyhakî (458/1066), Şuabü’l-İman, thk. Muhammed es-Saîd Besyûnî Za’lûl, Beyrut 1410.
  • el-Bustî, Muhammed b. İbrahim (420/1029), A’lâmu’l-Hadîs fî Şerhi Me’ânî Sahîhi’l-Buhârî, nşr. Abdurrahmân Ali Suûd, 1988.
  • Çelik, Ömer – Bahar, Murat, “Buhârî Şârihlerinin Hira Rivayetini Şerhleri – Tefsir İlmi Bağlamında”, Burdur İlahiyat Dergisi, S. 6, (Haziran 2023), s. 103-127.
  • Çelikkol, Yaşar, İslâm Öncesi Mekke, Ankara 2013.
  • ed-Deylemî, el-Firdevs bi Mesrûri’l-Hidâb, Beyrut 1406/1986.
  • el-Ezrakî, Muhammed b. Ahmed (222/837), Ahbâru Mekke, Mekke 1414/1994.
  • el-Gazzâlî, Ebû Hâmid Muhammed (505/1112), İhyâu Ulûmi’d-Dîn (nşr.), I-IV, Dâru’l-Ma’rife, Beyrût ty.
  • Günel, Fuat, “Hira”, DİA, XVIII, İstanbul 1998.
  • el-Hâkim, Ebû Abdullâh en-Nîsâbûrî (405/1015), el-Mustedrek âle’s-Sahihayn (nşr. Heyet), I-VIII, Dâru’t- Teʾsîl, 1435/2014.
  • el-Halebî, Ali b. Burhaneddin (1044/1635), İnsânu’l-Uyûn fî Sîreti’l-Emîn ve’l-Me’mûn, Beyrut [t.y].
  • el-Hamevî, Yâkut (626/1228), Mu’cemü’l-Buldân, thk. Abdülaziz el-Cündî, Beyrut 1410/1990.
  • Hamidullah, Muhammed, İslâm Peygamberi, çev. Salih Tuğ, İstanbul 1991.
  • el-Hindî, Alaaddin Ali el-Muttakî (975/1567), Kenzü’l-Ummâl, thk. Mahmud Ömer Dimyatî, Beyrut 2004.
  • el-Hudarî, Muhammed b. Afîfî, Nûru’l-Yakîn fî Sîreti Seyyidi’l-Murselîn, nşr. Heysem Hilâl, Dâru’l- Ma’rife, Beyrut 1425/2004.
  • İbn Hacer el-Askalânî (852/1448), Fethu’l-Bârî Şerhu Sahîhu’l-Buhârî, nşr. Muhibbuddîn el-Haṭîb, Dâru’l- Ma’rife, Beyrut 1379/1959.
  • İbn Hazm, Ali b. Ahmed el-Endelusî (456/1064), Cevâmiu’s-Sîre, nşr. İhsan Abbas, Dâru’l-Meârif, Mısır 1900.
  • İbn Hibban Ebû Hâtim Muhammed (354/965), es-Sîretu’n-Nebeviyye ve Âhbâru’l-Hulefâ, nşr. Azîz Bey vd., el-Kutubü’s-Seḳâfiyye, Beyrut 1417/1996.
  • İbn Hişâm, Abdulmelik (218/833), es-Sîretü’n-Nebeviyye, thk. M. Muhyiddin Abdülhamid, Beyrut 1401/1980.
  • İbn İshak, Muhammed b. Yesâr (151/768), Kitabu’s-Siyer ve’l-Megâzî, thk. Süheyl Zekkâr, Beyrut 1398/1978.
  • İbn Sa’d, Ebû Abdillah Muhammed (230/845), et-Tabakâtü’l-Kübrâ, Beyrut [t.y].
  • İbn Teymiyye (728/1328), Mecmûʿu’l-Fetâvâ-i – İbn Teymiyye, nşr. Abdurrahman b. Muhammed b. Ḳâsım, Medine 1416/1995.
  • İbnü’d-Dîyâ el-Mekkî (854/1450), Tarihu Mekketi’l-Müşerrefe, nşr. Alâ İbrahim – Eymen Nasr, Dâru’l- Kutubi’l-İlmiyye, Beyrût 1424/2004.
  • İbnü’l-Esîr, İzzüddin Ali b. Muhammed (630/1232), el-Kâmil fi’t-Târih, yay. Carolus Johannes Tornberg, Beyrut 1399/1979.
Toplam 27 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İslam Öncesi Türk Tarihi, Türk Kültür Tarihi
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Ünal Kılıç 0000-0001-6366-6350

Gönderilme Tarihi 8 Mayıs 2025
Kabul Tarihi 9 Ekim 2025
Yayımlanma Tarihi 15 Aralık 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 12 Sayı: 2

Kaynak Göster

Chicago Kılıç, Ünal. “Hz. Muhammed’in Ruhî/Ahlâkî Bakımdan Olgunlaşmasında Hira Dağının/Mağarasının Yeri”. Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi 12, sy. 2 (Aralık 2025): 819-37. https://doi.org/10.16985/mtad.1695423.

 29051

Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır. 

29055