Hükümdarlığı döneminde inşa edildiği için Cihan Şah Karakoyunlu’ya (öl. 1467) atfen Mescid-i Muzafferiye
olarak da adlandırılan Tebriz’deki Gök Mescid, adını aldığı eşsiz mavi çinileri ve İran mimarisinde nadir görülen
plan şeması ve formuyla olduğu kadar zengin vakıfları ile de Ortaçağ İran dünyasının en önemli yapılarından biri
olarak görülmektedir. Yapının bânîsine ilişkin değişik kaynaklarda çelişkili ifadeler bulunmaktadır. Bu kaynaklardan
bazılarında Gök Mescid’in bânîsi olarak Cihan Şah’ın adı verilirken, bazılarında cami Cihan Şah’ın yanı sıra eşi Hatun
Can Begüm ve kızları Salihâ Hatun’a atfedilir. Bu bağlamda, Sarîh el-Milk adlı kapsamlı bir el yazmasının geç dönem,
tahminen Safevî nüshası bânîlik sorusu hakkında aydınlatıcı bilgiler sunmaktadır. Cihan Şah’ın eşi Hatun Can
Begüm’ü ön plana çıkarmayı amaçlayan bu makalede, Gök Mescid’in gerçek bânîleri ya da patronu sorusu, Hatun
Can Begüm’ün Karakoyunlu hanedanı içindeki etkin siyasi varlığı, sıra dışı hükümleri ile özellikle bir neslin ötesine
ulaşmayı hedefleyen özel vakıf stratejisi ve dönemin politik ortamı ışığında tartışılmaktadır.
Gök Mescid Mescid-i Kebûd Muzafferiye Vakıf Hatun Can Begüm Cihan Şah Sarîh el- Milk Karakoyunlu Devleti Tebriz
Bölüm | Makaleler |
---|---|
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 3 Ocak 2016 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 2 Sayı: 2 |