How Did the British Explain the Turkish Victory in the National Struggle?

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: Cumhuriyet'in 100. Yılı Özel Sayısı, 151 - 167, 29.10.2023

Ali Satan , Bahtiyar Dedeoğlu

https://doi.org/10.16985/mtad.1335590

Öz

In World War 1, the Ottoman Empire entered the war on the side of Germany against the Entente States and its defeat was finalised with the Armistice of Mondros on 30 October 1918. The Entente States approved the occupation of Izmir by the Greeks at the Paris Peace Conference and this occupation was carried out bloodily on 15 May 1919. The fact that the Entente States used the Greeks as pawns became a problem between them in the process. Britain was left alone by France and Italy. Britain remained the only supporter of the Greeks in Anatolia. The military weakness and political-economic problems of the Greeks, the limited military and economic support of Britain, and the crowning of the military success of the Ankara Government with diplomacy ensured the success of the National Struggle. In this study, how the British political and military actors of the period explained the Turkish victory and which factors

Anahtar Kelimeler

National Struggle, Ankara, England, France, Italy, Greece

Milli Mücadele’deki Türk Zaferini İngilizler Nasıl İzah Ettiler?

Öz

1.Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti İtilaf Devletlerine karşı Almanya’nın yanında savaşa girmiş ve 30 Ekim 1918 tarihinde Mondros Mütarekesi ile mağlubiyeti kesinleşmiştir. İtilaf Devletleri, Paris Barış Konferansı’nda Yunanlıların İzmir’i işgal etmesine onay vermiş ve bu 15 Mayıs 1919 tarihinde bu işgal kanlı bir şekilde yapılmıştır. İtilaf Devletleri’nin Yunanlıları piyon olarak kullanması süreç içerisinde aralarında bir sorun haline gelmiştir. İngiltere, Fransa ve İtalya tarafından yalnız bırakılmıştır. İngiltere, Anadolu’da Yunanlıların tek destekleyicisi olarak kalmıştır. Yunanlıların askeri zayıflığı ve siyasi-ekonomik sıkıntıları, İngiltere’nin askeri ve ekonomik desteğinin sınırlı kalması, Ankara Hükümeti’nin askeri başarısını diplomasi ile taçlandırması Milli Mücadele’nin başarısını sağlamıştır. Bu çalışmada, dönemin İngiliz siyasi ve askeri aktörlerin Türk Zaferini nasıl açıkladıkları, hangi faktörleri öne çıkardığı kendi ifadeleriyle ortaya konacaktır. Ayrıca bu süreçte yaşanan fikir ayrılıklarına da dikkat çekilecektir.

Anahtar Kelimeler

Milli Mücadele, Ankara, İngiltere, Fransa, İtalya, Yunanistan

Kaynakça

• Bozkurt, Abdurrahman, İngiliz Perspektifinden Türkiye ve Milli Hareket (1918-1922), Ötüken Neşriyat, İstanbul 2021.
• Churchill, Winston, The World Crisis: The Aftermath, Thornton Butterworth Ltd, London 1929.
• Yüksel, Çağdaş, "Lozan Antlaşması İngiliz Parlamentosu’nda Onaylanmadan Önce Avam Kamarası’nda Antlaşma Hakkında Yapılan Oturumun İncelenmesi”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (2022) s. 19-31.
• David Lloyd George’un Hatıralarında Sevr ve Lozan’a Giden Süreç, haz. Resul Yavuz, İdeal Kültür Yayıncılık, İstanbul 2020.
• Documents of British Foreign Policy, 1919-1939, First Series, Volume IX, ed. Rohan Butler and E. L Woodward., Her Majesty’s Stationery Office, London 1952.
• Hacihanifioğlu, Aylin, Milli Mücadele’nin İngiliz Basınındaki Yankıları (1919-1922), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, İstanbul 2019.
• Harington, Charles, İstanbul’da İşgal Yılları, çev. Tuğçe Akyüz, Kronik Yayınları, İstanbul 2023.
• İngiliz Yıllık Raporlarında Türkiye 1922, haz. Ali Satan, çev. Ayşegül Angı, Tarihçi Kitapevi, İstanbul 2011.
• Jaeschke, Gotthard, Türk Kurtuluş Savaşı Kronolojisi, Mondros’tan Mudanya’ya, 2. Baskı, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1989.
• Kürkçüoğlu, Ömer, Türk İngiliz İlişkileri (1919-1926), Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara 1978.
• Nicholson, Harold, Curzon: The Last Phase, Constable Company Ltd., London 1934.
• Price, M. Philips, A History of Turkey, From Empire to Republic, George Allen & Unwin Ltd., London 1956.
• Richter, Heinz, The Greek-Turkish War 1919-1922, Verlag, Mainz 2016.
• Sonyel, Salahi R. Türk Kurtuluş Savaşı ve Dış Politika, C 2, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1991.
• Şahin, Murat, İngiltere Avam Kamarasında Türkiye (1918-1922), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya 2011.