Madde ve Doğası Konusu Öğretiminde Kullanılan Yöntemlerin Etkililiğinin İncelenmesi: Meta Analiz Çalışması

Yıl 2023, , 85 - 102, 01.05.2023

Özge Göktürk , Sedat Kanadlı

https://doi.org/10.21666/muefd.1107405

Öz

Bu çalışmanın amacı madde ve doğası konu alanının öğretiminde kullanılan en yaygın yöntem ve yaklaşımların akademik başarı üzerindeki inceleyerek belirleyerek etki büyüklüğü en fazla olan yöntem ve yaklaşımı belirlemektir. Bu amaçla 2000-2020 yılları arasında Türkiye’de yürütülmüş ve içerme ölçütlerini karşılayan 38 deneysel çalışma meta-analiz yöntemiyle incelenmiştir. Bireysel çalışmaların etki büyüklükleri için Hedges g indeksi kullanılmıştır. Genel etki büyüklüğünü hesaplamak için bireysel çalışmaların etki büyüklükleri rastgele etkiler modeli ile birleştirilmiştir. Yapılan meta-analiz sonucunda genel etki büyüklüğünün orta düzeyde (g=0.754) ve anlamlı (p<.05) olarak belirlenmiştir. Etki büyüklükleri arasındaki varyansın anlamlılığını belirlemek amacıyla yapılan heterojenlik testi anlamlı (p<.05) çıkmıştır. Varyansın kaynağını belirlemek için yöntem ve yaklaşım, öğretim kademesi ve yayın türüne göre kategorik moderatör analizi yapılmıştır. Bu test sonucunda yöntem çeşidinin anlamlı bir moderatör olduğu öğretim kademesi ve yayın türünün anlamlı olmadığı belirlenmiştir. Deneysel işlemin uygulama süresinin etki büyüklüklerinin anlamlı bir yordayıcısı olup olmadığını belirlemek için yapılan meta-regresyon sonucunda uygulama süresinin anlamlı bir yordayıcı olmadığı (p<.05) belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Akademik başarı, madde ve doğası, meta-analiz, meta-regresyon, moderatör analizi

Investigation of the Effectiveness of the Methods Used in the Teaching of the Subject of Matter and its Nature: A Meta-Analysis Study

Öz

The aim of this study is to determine the methods and approaches that have the greatest impact by examining the most common methods and approaches used in the teaching of the subject area of matter and its nature on academic success. For this purpose, 38 experimental studies that met the inclusion criteria and were conducted in Turkey between dec000 and 2020 were examined by meta-analysis method. The Hedges g index was used for the effect sizes of individual studies. In order to calculate the overall effect size, the effect sizes of individual studies were combined with a random effects model. As a result of the meta-analysis, the overall effect size was found to be moderate (g=0.754) and significant (p<.05) is designated as. In order to determine the significance of the variance between the effect sizes, the heterogeneity test was performed decisively (p<.05) has come out. In order to determine the source of the variance, categorical moderator analysis was performed according to the method and approach, level of instruction and type of publication. As a result of this test, it was determined that the type of method is a significant moderator, the level of teaching and the type of publication are not significant. As a result of meta-regression performed to determine whether the application time of the experimental process is a significant predictor of the effect sizes, the application time is not a significant predictor (p<.05) has been determined.

Anahtar Kelimeler

Academic achievement, substance and its nature, meta-analysis, meta-regression, moderator analysis

Kaynakça

• Adadan, E. (2013). Using multiple representations to promote grade 11 students’ scientific understanding of the particle theory of matter. Research in Science Education, 43(3), 1079-1105.
• Adadan, E. (2014). Model-tabanlı öğrenme ortamının kimya öğretmen adaylarının maddenin tanecikli yapısı kavramını ve bilimsel modellerin doğasını anlamaları üzerine etkisinin incelenmesi. Ondokuz Mayis University Journal of Education, 33(2).
• Adadan, E., Irving, K. E. & Trundle, K. C. (2009). Impacts of multi‐representational instruction on high school students’ conceptual understandings of the particulate nature of matter. International Journal of Science Education, 31(13), 1743-1775.
• Adadan, E., Trundle, K. C. & Irving, K. E. (2010). Exploring grade 11 students' conceptual pathways of the particulate nature of matter in the context of multirepresentational instruction. Journal of Research In Science Teaching, 47(8), 1004-1035.
• Akcay, N. O. & Doymus, K. (2012). The effects of group investigation and cooperative learning techniques applied in teaching force and motion subjects on students’ academic achievements. Journal of Educational Sciences Research, 2(1), 110-116.
• Akçay, S., Aydoğdu, M., Yıldırım, H. İ. & Şensoy, Ö. (2005). Fen eğitiminde ilköğretim 6. sınıflarda çiçekli bitkiler konusunun öğretiminde bilgisayar destekli öğretimin öğrenci başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 103.
• Akçil, M. (1995). Ortalamalar arası etki genişliklerinin meta-analizi. (Biyoistatistik Bilim Uzmanlığı Tezi).Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara. *Akkaş, B. (2017). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme (ATBÖ) yaklaşımının temel alındığı öğrenme ortamının 5. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına ve eleştirel düşünme becerilerine etkisi (Yüksek lisans tezi). Kastamonu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Kastamonu.
• *Aksoy, G. & Doymuş, K. (2011). Fen ve teknoloji dersi uygulamalarında işbirlikli okuma-yazma-uygulama tekniğinin etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 381-397.
• *Aktaş, L. (2013). Maddenin tanecikli yapısı ve ısı konusunda REACT öğretim stratejisine yönelik geliştirilen bilgisayar destekli öğretim materyalinin öğrenci başarısına etkisi. (Yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Trabzon.
• Altınyüzük, C. (2008). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin fen bilgisi dersi kimya konularındaki kavram yanılgıları. (Yüksek Lisans Tezi), İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Malatya.
• *Arlı, E. E. (2014). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımının (ATBÖ) mevsimlik tarım işçisi konumundaki dezavantajlı öğrencilerin akademik başarıları ve düşünme becerilerine etkisi. (Yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Erzurum.
• *Atasoy, B., Genç, E., Kadayifçi, H. & Akkuş, H. (2007). 7. sınıf öğrencilerinin fiziksel ve kimyasal değişmeler konusunu anlamalarında işbirlikli öğrenmenin etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(32), 12-21.
• *Ateş, A. (2018). 7. sınıf fen ve teknoloji dersi "Maddenin tanecikli yapısı ve saf maddeler" konusunda artırılmış gerçeklik teknolojileri kullanılarak oluşturulan öğrenme materyalinin akademik başarıya etkisi (Yüksek lisans tezi). Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Niğde.
• Ayas, A. (1995). Fen bilimlerinde program geliştirme ve uygulama teknikleri üzerine bir çalışma: İki çağdaş yaklaşımın değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(11).
• Ayas, A. & Özmen, H. (2002). Lise kimya öğrencilerinin maddenin tanecikli yapısı kavramını anlama seviyelerine ilişkin bir çalışma. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 19(2), 45-60.
• Ayaz, M. F. (2014). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin fen derslerindeki akademik başarılarına ve fen derslerine yönelik tutumlarına etkisi: Bir meta-analiz çalışması. (Doktora tezi). Dicle Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Diyarbakır.
• Ayaz, M. F. (2015). Probleme dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin fen derslerindeki akademik başarılarına etkisi: bir meta-analiz çalışması, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(3), 139-160, ISSN: 1308- DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.7664.
• Aydın, A. & Akgün, M. (2009). Erime ve çözünme konusundaki kavram yanılgılarının ve bilgi eksikliklerinin giderilmesinde yapılandırmacı öğrenme yaklaşımına dayalı grup çalışmalarının kullanılması. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 27, 190-201.
• Aydın, Ö. & Kaptan, F. (2014). Fen-teknoloji öğretmen adaylarının eğitiminde argümantasyonun biliş üstü ve mantıksal düşünme becerilerine etkisi ve argümantasyona ilişkin görüşler. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(2), 163-188.
• Aydoğdu, C. (2012). Elektroliz ve pil konularının öğretiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42(42).
• *Ayna, C. (2009). Fen ve teknoloji dersinde birleştirme II (jigsaw II) yönteminin kullanılmasının ve sosyo-ekonomik düzeyin öğrencilerin akademik başarı, Fen ve Teknoloji dersine yönelik tutum ve motivasyon düzeylerine etkisi. (Yüksek lisans tezi). Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Zonguldak.
• Aziz, Z. & Hossain, M. A. (2010). A comparison of cooperative learning and conventional teaching on students’ achievement in secondary mathematics. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 9, 53-62.
• Azizoğlu, N. & Geban, Ö. (2004). Students’ preconceptions and misconceptions about gases. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(1), 73-78.
• Bakioğlu, A. & Göktaş, E. (2020). Ortaokul matematik ve fen bilimleri dersinde işbirlikli öğrenmenin başarıya etkisi: bir meta-analiz çalışması. Harran Maarif Dergisi, 5 (1), 1-30. doi: http://dx.doi.org/10.22596/2020.0501.1.30
• Balemen, N. (2016). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının fen eğitimindeki etkililiği: meta analiz çalışması (Doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• *Bektaş, Z. (2012). Maddenin Tanecikli Yapısı ünitesinin öğretiminde uygulanan birlikte öğrenme ve Jigsaw yöntemlerinin öğrencilerin akademik başarıları ve tutumları üzerine etkisi. (Yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Erzurum.
• Boz, Y. (2006). Turkish pupils‟ conceptions of the particulate nature of matter. Journal of Science Education and Technology, 15(2), 203-213.
• Büyükkaragöz, S. (1997). Eğitimde program geliştirme. Konya: Öz Eğitim.
• Camnalbur, M. (2008). Bilgisayar destekli öğretimin etkililiği üzerine bir meta analiz çalışması. (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• Camnalbur, M. & Mutlu Bayraktar, D. (2018). İşbirlikli öğrenmenin akademik başarı üzerine etkisi: bir meta-analiz çalışması. İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(2), 1149-1172.
• Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2007). Research methods in education. (6th Edition). New York: Routledge.
• Çalık, M. & Ayas, A. (2002). Öğrencilerin bazı kimya kavramlarını anlama seviyelerinin karşılaştırılması, 2000’li Yıllarda I. Öğrenme ve Öğretme Sempozyumu, 29-31.Türkiye.
• Calik, M. & Ayas, A. (2005). A Cross-age study on the understanding of chemical solutions and their components. International Education Journal, 6(1), 30-41.
• Çalık, M., Ayas, A. & Ünal, S. (2006). Çözünme kavramıyla ilgili öğrenci kavramalarının tespiti: Bir yaşlar arası karşılaştırma çalışması. Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(3), 309-322.
• Card, N. A. (2012). Applied meta-analysis for social science research. Guilford Publications.
• *Çavdar, O., Okumuş, S., Alyar, M. & Doymuş, K. (2017). Asitler ve bazlar konusunun anlaşılmasına farklı yöntemlerin etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 11(2), 383-408.
• Çavdar, O., Okumuş, S., & Doymuş, K. (2016). Fen eğitimi öğrencilerinin maddenin tanecikli yapısıyla ilgili anlamalarının belirlenmesi/determining understandings related to the particulate nature of matter of students at science education. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(33), 69-93.
• Çavdar, O., Okumuş, S., Alyar, M., ve Doymuş, K. (2016). Maddenin tanecikli yapısının anlaşılmasına farklı yöntemlerin ve modellerin etkisi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 555-592
• Çayan, Y., Karslı, F., (2015). Fiziksel ve kimyasal değişim konusundaki kavram yanılgılarının giderilmesinde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(4), 1437-1452
• Çelik, S. (2013). İlköğretim matematik derslerinde kullanılan alternatif öğretim yöntemlerinin akademik başarıya etkisi: Bir meta analiz çalışması. (Yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Eskişehir.
• *Çelik, E. (2010). Fen eğitiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin akademik başarısına, tutumuna, akademik risk alma düzeyine ve kalıcılığa etkisi. (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çinici, A., Özden, M., Akgün, A., Herdem, K., Deniz, Ş. M., & Karabiber, H. L. (2014). Kavram karikatürleriyle desteklenmiş argümantasyon temelli uygulamaların etkinliğinin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (18), 571-596.
• de Berg, K. (2012). A study of first-year chemistry students' understanding of solution concentration at the tertiary level. Chemistry Education Research and Practice, 13(1), 8-16.
• Demir, S., & Başol, G.(2014). Bilgisayar destekli matematik öğretiminin (BDMÖ) akademik başarıya etkisi: bir meta-analiz çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, Cilt: 14, Sayı: 5, Sayfa Aralığı: 2013 – 2036.
• *Danacı, F. (2018). Maddenin tanecikli yapısının animasyonla öğretiminin öğrencilerin akademik başarıları üzerindeki etkisi. (Yüksek lisans tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Van.
• *Daşdemir, İ. (2013). Animasyon kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına, öğrenilen bilgilerin kalıcılığına ve bilimsel süreç becerilerine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(4), 1287-1304.
• *Daşdemir, İ., & Doymuş, K. (2016). Maddenin yapısı ve özellikleri ünitesinde animasyon kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına, hatırda tutma düzeyine ve bilimsel süreç becerilerine etkisi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 84-101.
• Demircioğlu, G. (2003). Lise II asitler ve bazlar ünitesi ile ilgili rehber materyal geliştirilmesi ve uygulanması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Trabzon.
• Demircioğlu, H., Demircioğlu, G., Ayas, A., & Kongur, S. (2012). Onuncu sınıf öğrencilerinin fiziksel ve kimyasal değişme kavramları ile ilgili teorik ve uygulama bilgilerinin karşılaştırılması. Journal of Turkish Science Education, 9(1), 162-181.
• Demircioğlu, T., & Ucar, S. (2012). The effect of argument-driven inquiry on pre-service science teachers’ attitudes and argumentation skills. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 46, 5035-5039.
• Demirel, Ö (2002). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem A.
• Dikmen, M., & Tuncer, M. (2018). Bilgisayar destekli eğitimin öğrencilerin akademik başarıları üzerindeki etkisinin meta-analizi: son 10 yılda yapılan çalışmaların incelenmesi. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education ,Vol.9 No.1 (2018), 97-121.
• Dinçer, S. (2014). Eğitim bilimlerinde uygulamalı meta-analiz. (1. Baskı). Ankara: Pegem A. Dinçer, S. (2015). Türkiye’de yapılan bilgisayar destekli öğretimin öğrenci başarısına etkisi ve diğer ülkelerle karşılaştırılması: bir meta-analiz çalışması. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 12(1).
• Doymus, K. (2007). Effects of a cooperative learning strategy on teaching and learning phases of matter and one-component phase diagrams. Journal of Chemical Education, 84(11), 1857.
• Doymuş, K., Karaçöp, A., Şimşek, Ü., & Doğan, A. (2010). Üniversite öğrencilerinin elektrokimya konusundaki kavramları anlamalarına jigsaw ve bilgisayar animasyonları tekniklerinin etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 431-448.
• Driver, R., Newton, P., & Osborne, J. (2000). Establishing the norms of scientific argumentation in classrooms. Science education, 84(3), 287-312.
• *Ergin, M. (2007). İlköğretim fen ve teknoloji konularının öğretiminde işbirlikli öğrenme yönteminin öğrenci başarı ve tutumlarına etkisi. (Yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Konya.
• *Fırat, M. (2014). Maddenin yapısı ve özellikleri ünitesinin öğretiminde iki farklı işbirlikli öğrenme yönteminin öğrencilerin akademik başarıları ve epistemolojik tutumları üzerine etkisi. (Yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Erzurum.
• Griffiths, A. K., & Preston, K. R. (1992). Grade‐12 students' misconceptions relating to fundamental characteristics of atoms and molecules. Journal of research in Science Teaching, 29(6), 611-628.
• *Gökler, E. (2015). Madde ve ısı ünitesinde tam öğrenme modelinin tamamlayıcı yaklaşımına göre geliştirilen teknoloji destekli materyalin öğrenci üzerindeki etkinliğinin araştırılması. (Yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Samsun.
• *Gökulu, A. (2013). Bilgisayar destekli öğretimin etkisinin incelenmesi ve maddenin tanecikli yapısı konusu ile ilgili öğrencilerin kavram yanılgılarının tespiti. International Journal of Social Science, 6(5), 571-585.
• *Güzel, Z. (2018). Fen bilimleri öğretiminde öz ve akran değerlendirme uygulamalarının yer aldığı probleme dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin başarı ve tutumlarına etkisi. (Yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Gömleksiz, M. (1993). Kubaşık öğrenme yöntemi ile geleneksel yöntemin demokratik tutumlar ve erişiye etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Adana.
• *Hun, F. (2017). Probleme dayalı öğrenme yöntemi ile geliştirilmiş 5E öğretim modelinin 7. sınıf öğrencilerinin akademik başarı ve tutumlarına yönelik etkisi. (Yüksek lisans tezi). Giresun Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Giresun.
• İleri, Y. E. (2019). Fen bilimleri eğitiminde işbirlikli öğrenme yaklaşımı'nın akademik başarıya etkisi: Bir meta-analiz çalışması. (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Jaber, L. Z. & BouJaoude, S. (2012). A macro–micro–symbolic teaching to promote relational understanding of chemical reactions. International Journal of Science Education, 34(7), 973-998.
• *Kabataş Memiş, E. (2011). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımının ve öz değerlendirmenin ilköğretim öğrencilerinin fen ve teknoloji dersi başarısına ve başarının kalıcılığına etkisi. (Doktora tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Erzurum.
• *Kaçar, S. (2012). Görsel sanatlarla bütünleştirilmiş probleme dayalı öğrenme yönteminin öğrencilerin fen akademik başarılarına, bilimsel yaratıcılıklarına ve sanat etkinlikleriyle fen öğrenme tutumlarına etkileri. (Yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
• Kakız, B. (2019). Öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre ortaokul fen bilimleri dersinde zorluk çekilen konular ve nedenleri. (Yüksek lisans tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Muğla.
• Kalın, B. & Arıkıl, G. (2010). Çözeltiler konusunda üniversite öğrencilerinin sahip olduğu kavram yanılgıları. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen Ve Matematik Eğitimi Dergisi, 4(2), 177-206.
• Kanadli, S. (2019). A Meta-Summary of Qualitative Findings about STEM Education. International Journal of Instruction, 12(1), 959-976.
• Kaptan, F., Korkmaz, H. (1999). Fen bilgisi öğretimi. ilköğretimde etkili öğretme ve öğrenme öğretmen el kitabı. http://fikretkorur.guncelfizik.com/wp-content/uploads/ilkogretimde_fenbilgisi_%C3%B6%C4%9Fretimi.pdf
• *Kaya, M. (2018). Argümantasyon yaklaşımının öğrencilerin akademik başarı ve tutumlarına etkisi (Yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Karaçöp, A. (2016). effects of student teams-achievement divisions cooperative learning with models on students' understanding of electrochemical cells. International Education Studies, 9(11), 104-120.
• Karakuş, M. & Yalçın, O. (2016). Fen eğitiminde argümantasyon temelli öğrenmenin akademik başarıya ve bilimsel süreç becerilerine etkisi: bir meta-analiz çalışması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16( 4), 1-20.
• Kariper, A. (2013). Fen bilgisi öğretmen adaylarının gazlar konusundaki kavram yanılgıları. Journal of European Education, 3(1), 33-35.
• Kaya, D. R. (2016). Matematik eğitiminde problem çözmeye dayalı öğrenme: Meta-analiz çalışması. (Yüksek Lisans Tezi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Rize.
• *Kenan, O. (2014). Maddenin tanecikli yapısı ünitesine yönelik zenginleştirilmiş bilgisayar destekli öğretim materyalinin geliştirilmesi ve etkililiğinin araştırılması. (Doktora tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Trabzon.
• Kenan, O. & Özmen, H. (2011). “Maddenin tanecikli yapısı” ünitesine yönelik zenginleştirilmiş bilgisayar destekli bir öğretim materyalinin tanıtımı. Education Sciences, 7(1), 269-280.
• *Kılıç, M. (2013). Jigsaw tekniğinin 6.sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Maddenın Tanecikli Yapısı Ünitesinın öğretiminde öğrenci başarısına etkisi. (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• *Kılıç, M. A. , Doğan, A., Şimşek, Ü. (2016). Jigsaw yöntemininmaddenin tanecikli yapısı ünitesinin öğretiminde öğrenci başarısına etkisi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 1357-1379.
• *Kırıkkaya, E. B., Dağ, F., Durdu, L., & Gerdan, S. (2016). 8. sınıf doğal süreçler ünitesi için hazırlanan bdö yazılımı ve akademik başarıya etkisi. Ilkogretim Online, 15(1).
• *Kizilkaya, A., & Seven, S. (2016). Probleme dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin bloomtaksonomisi’nin bilişsel alan alt ve üst düzey akademik başarılarına etkisi. e–Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(3), 34-46.
• *Kizilkaya, A., & Seven, S. (2017). Fen öğretiminde jigsaw I tekniğinin öğrencilerin bloom taksonomisi’nin bilişsel alan alt ve üst düzey akademik başarılarına etkisi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 250-270.
• *Kölemen, S. (2018). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımında araştırmacı sorgulayıcı eğitim ve bilgisayar destekli öğretim metodu ile işlenen fen dersinin ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin başarı, öğrenme yaklaşımı ve motivasyona etkisi. (Yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Konya.
• Köseoğlu, F. ve Tümay, H. (2015). Fen eğitiminde yapılandırmacılık ve yeni öğretim yöntemleri. Ankara: Palme.
• Margel, H., Eylon, B. & Scherz, Z. (2004). “We actually saw atoms with our own eyes”. conceptions and convictions in using the scanning tunneling microscope in junior high school. Journal of Chemical Education, 81(4), 558-566.
• Miller, L. S. (2008). Prospective elementary school teachers‟ understanding of the particulate nature of matter. (Phd thesis). Purdue University. USA.
• *Moralar, A. (2012). Fen eğitiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının akademik başarı, tutum ve motivasyona etkisi (Yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Edirne.
• *Okumuş, S., Çavdar, O., Alyar, M. & Doymuş, K. (2017). İşbirlikli öğrenme ve modellerin kimyasal reaksiyonlar konusunun anlaşılmasına etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (44), 358-381.
• Okumuş, S., Öztürk, B., Doymuş, K. & Alyar, M. (2014). Maddenin tanecikli yapısının mikro ve makro boyutta anlaşılmasının sağlanması. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 349-368.
• Okur, N. & Ünal, İ. (2010). Fen öğretiminde bilgisayar destekli öğretimin önemi. Eğitim Teknolojileri Araştırmaları Dergisi, 1(3), 1-10.
• Orhan, A. T. & Men, D. D. (2018). Web tabanlı öğretimin fen dersi başarısına ve fen dersine yönelik tutuma etkisi: bir meta analiz çalışması. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(3), 245-284.
• Orwin, R. G. & Vevea, J. L. (2009). The handbook of research synthesis and meta-analysis.H. Cooper, L. V. Hedges & J. C. Valentine (Ed.), Evaluating coding decisions, (2. Baskı), (s, 177-203). New York: Russel Sage Foundation.
• Öğreten, B. & Sağır, Ş. U. (2014). Argümantasyona dayalı fen öğretiminin etkililiğinin incelenmesi. Journal Of Turkish Science Education, 11(1), 75-100.
• Özer, M. (2019). Fen eğitiminde argümantasyon temelli öğretimin etkililiği: Meta-analiz çalışması. (Yüksek lisans tezi). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Sivas.
• *Özer, M. (2008). Fen ve teknoloji dersinde geleneksel öğretim yöntemi ile bilgisayar destekli öğretim yöntemlerinin öğrenci başarısına etkisi. (Yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Elazığ.
• Özmen, H. (2008). The influence of computer-assisted instruction on students’ conceptual understanding of chemical bonding and attitude toward chemistry: A case for Turkey. Computers & Education, 51(1), 423-438.
• Özmen, H. & Ayas, A. (2003). Students’dıffıcultıes in understandıng of the conservation of matter in open and closed-system chemical reactions. Chemistry Education Research And Practice, 4(3), 279-290.
• Özmen, H. & Usta, N. D. (2017). Bilgisayar destekli kimya öğretimi. Pegem Atıf İndeksi, 569-590.
• Özmen, H., Ayas, A. & Coştu, B. (2002). Fen bilgisi öğretmen adaylarının maddenin tanecikli yapısı hakkındaki anlama seviyelerinin ve yanılgılarının belirlenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(2), 507-529.
• *Pazar, Ş. (2020). Ortaokul "Saf madde ve karışımlar" ünitesinin öğretiminde Jigsaw tekniği ve öğrenme sürecine etkililiği. (Yüksek lisans tezi). Amasya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Amasya.
• Pekdağ, B. & Le Marechal, J. F. (2010). An explanatory framework for chemistry education: The two-world model. Egitim ve Bilim-Education and Science. 35(157), 84-99.
• Piquette, J. S. & Heikkinen, H. W. (2005). Strategies reported used by instructors to address student alternate conceptions in chemical equilibrium. Journal of Research in Science Teaching: The Official Journal of the National Association for Research in Science Teaching, 42(10), 1112-1134.
• Polat, M. (2005). İlköğretim ikinci kademe fen bilgisi derslerindeki zor olan konuların tespiti, zorluk sebepleri ve çözüm önerileri. (Yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bolu.
• Pluye, P., Gagnon, M. P., Griffiths, F. & Johnson-Lafleur, J. (2009). A scoring system for appraising mixed methods research, and concomitantly appraising qualitative, quantitative and mixed methods primary studies in mixed studies reviews. International Journal of Nursing Studies, 46(4), 529-546. DOI: 10.1016/j.ijnurstu.2009.01.009
• Senemoğlu, N. (2015). Development, learning and instruction: From theory to practice (24. Baskı). Ankara: Yargı. Şenocak, E. (2005). Probleme dayalı öğrenme yaklaşımının maddenin gaz hali konusunun öğretimine etkisi üzerine bir araştırma. (Yayımlanmamış doktora tezi.). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Şenocak, E., & Taşkesenligil, Y. (2005). Probleme dayalı öğrenme ve fen eğitiminde uygulanabilirliği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 359.
• Şimşek, Ü., Doymuş, K., Doğan, A. & Karaçöp, A. (2009). Effects of two different cooperative laerning techniqueson students’ academic achievement of chemical equilibrium topics. GÜ Journal of Education, 29(3), 763-791.
• Talanquer, V. (2011). Macro, submicro, and symbolic: the many faces of the chemistry “triplet”. International Journal of Science Education, 33(2), 179-195.
• *Tavukçu, F. (2008). Fen eğitiminde bilgisayar destekli öğrenme ortamının öğrencilerin akademik başarıları, bilimsel süreç becerileri ve bilgisayar kullanmaya yönelik tutuma etkisi. (Yüksek lisans tezi). Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Zonguldak.
• Tosun, C. (2010). Probleme dayalı öğrenme yönteminin çözeltiler ve fiziksel özellikleri konusunun anlaşılmasına etkisi. (Doktora tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Erzurum.
• Treagust, D., Chittleborough, G. & Mamiala, T. (2003). The role of submicroscopic and symbolic representations in chemical explanations. International Journal of Science Education, 25(11), 1353-1368.
• Tümay, H., & Köseoğlu, F. (2011). Developing pre-service chemistry teachers’ understandings of teaching through argumentation. Journal Of Turkish Science Education, 8(3), 105-119.
• *Türkoğlu, T. (2014). Fen ve teknoloji öğretiminde akıllı tahta kullanımının 6. sınıf öğrencilerinin akademik başarı, tutum ve görüşleri üzerine etkileri. (Yüksek lisans tezi). Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Manisa.
• Ültay, N., & Çalık, M. (2012). A thematic review of studies into the effectiveness of context-based chemistry curricula. Journal of Science Education and Technology, 21(6), 686-701.
• *Yalçın, M. (2008). Madde ve ısı ünitesinin öğretilmesinde bilgisayar destekli uygulamaların etkisi. (Yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Samsun.
• *Yaman, F. (2008). İlköğretim altıncı sınıf öğrencilerine "madde ve ısı" konusunda fen ve teknoloji dersi hedeflerinin kazandırılmasında işbirlikçi öğrenme kuramının etkisi. (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Yeşiloğlu, S. N. (2007). Bilimsel tartışma (argümantasyon) yöntemi ile gazlar konusunun lise öğrencilerine öğretimi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Yılmaz, D. (2020). Madde ve doğası konusunda öğrencilerin öğrenme zorluklarının tespitinde fen günlüklerinin rolü. (Yüksek lisans tezi). Kırıkkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Kırıkkale.
• Zhou, J., Zhou, S., Huang, C., Xu, R., Zhang, Z., Zeng, S., Ü. & Qian, G. (2016). Effectiveness of problem-based learning in Chinese pharmacy education: A meta-analysis. BMC Medical Education, 16(1), 23. doi: 10.1186/s12909-016-0546-z.
• *Zorlu, Y. (2016). Ortaokul fen ve teknoloji dersinde işbirlikli öğrenme modeli ve modellemeye dayalı öğretim yöntemine dayalı etkinliklerin öğrencilerin öğrenmeleri üzerindeki etkileri. (Yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.