Muhasebe Bakış Açısından Bağış (Yardım) ve Ödüle Dayalı Kitlesel Fonlama

Yıl 2020, Sayı: 86, 57 - 78, 06.04.2020

Betül Açıkgöz , Yıldız Ayanoglu Serap S. Yanık

https://doi.org/10.25095/mufad.710215

Cited By: 5

Öz

Bazı dönemlerde global krizlerin gölgesinde kalan ekonomilerde, finansman arayışında olan girişimciler ile iş hacmini büyütmek isteyen iş insanları için alternatif bir fonlama aracı olarak ortaya çıkan kitlesel fonlama uygulamasına günümüzde yaygın bir şekilde başvurulmaktadır. Genel anlamda kitlesel fonlama, çeşitli projelerin gerçekleştirilmesi için halktan küçük tutarlı maddi destekler toplama işidir. Geçmişten günümüze süregelen bu yardımlaşma eylemi, gelişen teknoloji sayesinde online platformlara taşınarak, iş hayatında da kendini göstermiş ve kâr amacı gütmeyen, sosyal amaçlı projelerin yanı sıra ticarî projelerin finansmanı için de kullanılmaya başlanmıştır. Geleneksel finansman araçlarına kıyasla daha düşük maliyetli ve uzun vadeli projelerde fon sağlanması için başvurulan bu yöntem özellikle ekonominin lokomotifi olan girişimcilerin ve teknoloji odaklı projelerin desteklenmesinde aktif rol oynamaktadır. Bu çalışmada, kitle fonlaması araçları teorik olarak incelenmiş, bağış (yardım) ve ödüle dayalı kitlesel fonlama uygulamaları vergi mevzuatı ve muhasebe düzenlemeleri çerçevesinde değerlendirilmiş ve muhasebeleştirilmesine ilişkin örnek olaylara yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kitlesel fonlaması, muhasebe uygulamaları, vergilendirme, girişimcilik

Kaynakça

• Belleflamme, Paul - Lambert, Thomas - Schwienbacher, Armin (2010), “Crowdfunding: An industrial organization perspective”, https://www.researchgate.net/publication/ 228468454_Crowdfunding_An_Industrial_Organization_Perspective, (12.12.2019).
• Belleflamme, Paul - Lambert, Thomas - Schwienbacher, Armin (2014), “Crowdfunding: Tapping the right crowd”, Journal of Business Venturing, 29(5), pp.585–609.
• Bouncken, Ricarda B. - Komorek, Malvine - Kraus, Sascha (2015), “Crowdfunding: The current state of research”, International Business & Economics Research Journal, 14(3), pp.407-416.
• Çubukçu, Ceren (2017), “Kitlesel Fonlama: Türkiye’deki Kitlesel Fonlama Platformları Üzerinden Bir Değerlendirme”, Girişimcilik ve İnovasyon Yönetimi Dergisi, Cilt 6, S.2, ss.155-172.
• Dietrich, Andreas - Amrein, Simon (2016), “Crowdfunding monitoring Switzerland 2016”, Institute of Financial Services Zug IFZ. https://blog.hslu.ch/retailbanking/files/2016/05/ Crowdfunding_Monitoring16_english.pdf, (02.02.2020).
• Dollar, David – Hallward, Driemeier, Mary - Mengistae Taye (2005), “Investment climate and firm performance in developing economies”, Economic Development and Cultural Change, 54(1), pp.1-31.
• Dirkova, Elena, (2017), “Краудфандинг глазами бухгалтера”, www.buhgalteria.ru/article/ kraudfanding-glazami-bukhgaltera © Бухгалтерия.ру, (01.02.2020).
• İşler, Serhat T. (2014), “Modern Finansmanda Yeni Bir Dönem: Kitlesel Fonlama–Crowdfunding”, https://www.tspb.org.tr/wp-content/uploads/2015/07/TSPB-GOSTERGE- GUZ_opt.pdf, (10.02.2020).
• King, Robert G. - Levine, Ross (1993), “Finance, entrepreneurship and growth”, Journal of Monetary economics, 32(3), pp.513-542.
• Mollick, Ethan (2014), “The dynamics of crowdfunding: An exploratory study”, Journal of Business Venturing, 29(1), pp.1-16.
• Nicolaescu, Cristina - Tăgăduan, Diana - David, Delia (2016), “Accounting and Legal Aspects regarding the Online Romanian Crowdfunding Platforms' Operations”, Journal of Economics & Business Research, 22(2), pp.585-609
• Sarıkaya, Şakir - Bezirgan Elif (2018), “Kitlesel Fonlama Platformları: Türkiye Ve Yurtdışı Karşılaştırması”, Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 8, S.2, ss.18-33.
• Şeker, Sakıp (1993), “Bedelsiz Teslim Ve Hizmet (Bağışlama) İşlemlerinde KDV Uygulaması”, https://www.kanitymm.com.tr/makale/1993-07%20YAKLASIM%20-% 20BEDELSIZ%20TESLIM%20VE%20HIZMET%20ISLEMLERINDE%20KDV%20 UYGULAMASI.pdf, (06.02.2020).
• Tomczak, Alan - Brem, Alexander (2013), “A conceptualized investment model of crowdfunding”, Venture Capital, 15(4), pp.335-359.
• Torkanovskiy, Evgeny (2015), “Non-equity Crowdfunding as a National Phenomenon in a Global Industry: The Case of Russia”, Crowdfunding in Europe: State of the Art in Theory and Practice, Editörler: Brüntje, Dennis - Gajda Oliver, pp.115-124.
• Vural, Aslı – Doğan, Deniz U. (2019), “Girişimcilik Finansmanında Yeni Bir Model: Kitle Fonlaması”, İşletme Araştirmalari Dergisi, 11(1), ss.88-100.
• Yalçın, Barış (2019), “Yabancı Bir Para Birimiyle Alınan Ya Da Verilen Avanslar Parasal Kalem Olarak Muhasebeleştirilebilir Mi?”, https://www.pwc.com.tr/tr/medya/kose-yazilari/baris-yalcin/yeni-bir-fonlama-araci-kitle-fonlamasi-crowd-funding.html, (15.1.2020).
• Zheng, Haichao - Li, Dahui - Wu, Jing - Xu, Yun (2014), “The role of multidimensional social capital in crowdfunding: A comparative study in China and US”, Information & Management, 51(4), pp.488-496.
• www.alomaliye.com/2015/09/02/vakiflar-tek-duzen-hesap-plani-2/, (12.12.2019)
• www.ato.gov.au/business/income-and-deductions-for-business/indetail/crowdfunding, (20.01.2020)
• www.ey.com/tr/tr/services/tax/dijital-vergi-kitlesel-fonlama, (15.12.2019).
• www.gib.gov.tr/taxonomy/term/83070, (2020).
• www.kickstarter.com/about?ref=global-footer, (12.12.2019).
• www.kiva.org, 812.12.2019)
• www.probono.bilgi.edu.tr/media/document/2018/09/17/Pro_Bono_Agi-STK-Rehber-Bagis-Yardim.pdf, 828.12.2019) sozluk.gov.tr, 811.02.2020)
• https://scloud.ru/blog/kak_vesti_bukhgalterskiy_uchet_v_kraudfandingovoy_kompanii/, (27.01.2020)
• https://www.iyzico.com/blog/melek-yatirimcilar-girisimcilik-dunyasinin-merak-edilen-isimleri/, (15.02.2020)
• 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu Ve İlgili Tebliğler
• 2860 Sayılı Yardım Toplama Kanunu Ve İlgili Tebliğler
• 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Ve İlgili Tebliğler
• 7061 Sayılı Bazı Vergi Kanunları İle Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
• Sermaye Piyasası Kurulu “Paya Dayalı Kitlesel Fonlaması Tebliği” 3 Ekim 2019 Tarihli ve 30907 Sayılı Resmî Gazete