Muhasebe Derslerindeki Akademik Başarı ile Çoklu Zeka Alanları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2021, Sayı: 89, 45 - 74, 11.01.2021

Tuğdem Saygın Yücel

https://doi.org/10.25095/mufad.851933

Öz

Bu çalışmanın amacı üniversite öğrencilerinin zeka alanları ile muhasebe derslerindeki akademik başarıları arasında bir ilişki olup olmadığının belirlenmesidir. Bu amaçla muhasebe derslerinin en yoğun olarak okutulduğu İşletme Bölümü öğrencileri üzerinde nicel bir araştırma yapılmıştır. Çalışmada öğrencilerin zeka alanlarının belirlenmesi için Oral (2001) tarafından Türkçe’ye uyarlanmış Gardner’ın Çoklu Zeka Envanteri’nden yararlanılarak bir anket çalışması hazırlanmıştır. Anket çalışması 2018-2019 Eğitim-Öğretim yılında Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü son sınıf öğrencisi olan 165 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda zeka alanları ile muhasebe derslerindeki akademik başarı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olmadığı tespit edilmiştir. Öğrencilerin cinsiyetine göre çoklu zeka alanları arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Buna göre kız öğrencilerin görsel-uzamsal zeka kullanımları erkek öğrencilerin görsel-uzamsal zeka kullanımından daha yüksek bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Çoklu Zeka Envanteri, Muhasebe Dersi Başarısı, Çoklu Zeka Alanları

Kaynakça

• Adetayo, J. O. - Kiadese, A. L.( 2010), “Emotional Intelligence and Parental Involvement as Predictors of Academic Achievement in Financial Accounting”, American Journal Of Social And Management Sciences, 2(1), pp. 21-25.
• Akamca Özyılmaz, G.- H. Hamurcu( 2005), “Çoklu Zeka Kuramı Tabanlı Öğretimin Öğrencilerin Fen Başarısı, Tutumları ve Hatırda Tutma Üzerindeki Etkileri”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 28, ss. 78-187.
• Altan, M.Z.( 2012), “Eğitim, Çoklu Zeka Kuramı ve Çoklu Zeka Kuramında Onuncu Boyut: Ahlâkî Zeka”, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Fırat University Journal of Social Science, Cilt: 22, Sayı: 1, ss. 137-144.
• Altınay Tarakçığlu, A.( 2017), “Tam Öğrenme Modeli İlkeleri Doğrultusunda Geleneksel Muhasebe Eğitiminin Değerlendirilmesi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 2017, Cilt: 54, Sayı: 624, ss. 69-77.
• Arnold, J. - C. Fonseca ( 2004), “Multiple Intelligence Theory and Foreign Language Learning: A Brain-based Perspective”, IJES, vol. 4 (l), 2004, pp. 119-136. Ayaydın, A.(2009), “Sanat Eğitiminde Çoklu Zeka Yöntemi ve Uygulama Örneği”, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl: 2004 (1), Sayı:15, ss.18-.30.
• Baki, A.- Gürbüz, R.- Ünal, S. - E. Atasoy (2009), “Çoklu Zeka Kuramına Dayalı Etkinliklerin Kavramsal Öğrenmeye Etkisi: Tam Sayılarda Dört İşlem Örneği”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Bahar 2009, Sayı: 7(2), ss.237-259.
• Barrington, E. (2004), “Teaching to Student Diversity in Higher Education: How Multiple Intelligence Theory Can Help”, Teaching in Higher Education, Sayı: 9:4, pp.421-434.
• Başaran, B.I.(200)4, “Etkili Öğrenme ve Çoklu Zeka Kuramı: Bir İnceleme”, Ege Eğitim Dergisi, Sayı: 5, ss. 7-15.
• Bay, D. - K.K. McKeage(2006), “Emotional Intelligence in Undergraduate Accounting Students: Preliminary Assessment”, Accounting Education, Sayı: 15(4), pp.439-454.
• Berkant, H.G. - G. Ekici(2007), “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Öğretiminde Öğretmen Öz-Yeterlik İnanç Düzeyleri İle Zeka Türleri Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 16, Sayı 1, 2007, ss.113-132.
• Boyd, D.T.- Boyd, S.C. - W.L. Boyd (2000), “Changes in Accounting Education: Improving Principles Content for Better Understanding, Journal of Education for Business, Sayı: 76:1, pp. 36-42.
• Bressler, L. A. -Mark E. Bressler - Martin S. Bressler(2010), “The Role And Relationship Of Hope, Optimism And Goal Setting In Achieving Academic Success: A Study Of Students Enrolled In Online Accounting Courses”, Academy of Educational Leadership Journal, Volume 14, Sayı: 4, pp.37-51.
• Byrne, M. - B. Flood (2005), “A Study of Accounting Students' Motives, Expectations and Preparedness for Higher Education”, Journal of Further and Higher Education, Sayı: 29:2, pp.111-124.
• Bui, B. - B. Porter (2010), “The Expectation-Performance Gap in Accounting Education: An Exploratory Study”, Accounting Education: An International Journal, Sayı: 19:1-2, pp. 23-50.
• Chia, Y.M. (2005), “Job Offers of Multi-National Accounting Firms: The Effects Of Emotional İntelligence, Extra-Curricular Activities, and Academic Performance”, Accounting Education: An International Journal, Sayı: 14:1, pp.75-93.
• Chrisann, L. (2005) , “Strategies for Promoting Active Learning in Tutorials: Insights Gained from a First-Year Accounting Subject”, http://eprints.qut.edu.au/, E.T.05.04.2019.
• Cook, G.L.- Bay, D.- Visser, B. Myburgh- J.E. - J. Njoroge (2011), “Emotional Intelligence: The Role of Accounting Education and Work Experience”, Issues In Accounting Education, American Accounting Association, Vol. 26, No. 2 DOI: 10.2308/iace-10001, 2011, pp. 267–286.
• Chang, C.F. (2006), “Teaching Accounting to Learners with Diverse Intelligence”, http://edisdat.ied.edu.hk, E. T. 05.04.2019.
• Çelik, O. - A.Ecer (2009), “Efficiency in Accounting Education: Evidence from Turkish Universities”, Critical Perspectives on Accounting , S.20 (2009), pp. 614–634.
• Çırakoğlu, M. - A. S. Saracaloğlu (2009), “İlköğretimin Birinci Kademesinde Çoklu Zeka Kuramı Uygulamalarının Erişiye Etkisi”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi Bahar 2009, Sayı: 7(2), ss. 425-449.
• Çinkılıç, İ. - F. Soyer (2013), “Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Çoklu Zeka Alanları ile Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri Dergisi, ISSN: 1306-4371, Cilt:8, Sayı:1, ss.1-13.
• Çürük, T. - Z. Doğan (2001), “Muhasebe Eğitiminin İşletmelerin Taleplerini Karşılama Düzeyi: Türkiye Örneği”, ODTÜ Gelişme Dergisi, Sayı: 28 (3-4), 2001, ss. 281-310.
• Daff, L., Paul de Lange - Beverley Jackling (2012), “A Comparison of Generic Skills and Emotional Intelligence in Accounting Education”, Issues In Accountıng Education, American Accounting Association Vol. 27, No. 3, pp. 627–645.
• Davis S. W. - W. R .Sherman (1996), “The Accounting Education Change Commission : A Critical Perspective”, Critical Perspectives on Accounting, Sayı: 7, pp. 159 – 189.
• Demirtaş, Z. - A. Duran (2007), “İlköğretim Okulu 6., 7. Ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Çoklu Zeka Alanlarının Gelişmişlik Düzeyleri”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, www.e-sosder.com ISSN:1304-0278, Bahar-2007, C.6, S.20, ss. 208-220).
• Durgut, M.- Gerekan, B. - A. Pehlivan (2013), “The Impact of Emotional Intelligence on the Achievement of Accounting Subject”, International Journal of Business and Social Science, Vol. 4, No. 13; October 2013, pp.132-139.
• Durmaz, H. - H. Özyıldırım (2005), “Fen Bilgisi ve Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Kimya Dersine Karşı Tutumları ve Çoklu Zeka Alanları İle Kimya ve Türkçe Derslerindeki Başarıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi, Cilt 6, Sayı 1, ss. 67-76.
• Eikner, A.E. (2001), “Evidence on Factors Associated with Success in Intermediate Accounting I”, Accounting Educators’ Journal, 2001, Volume XIII, pp.1-17.
• Ekici, G.- Gülay, H. - N. Taşkın (2008), “Öğretmen Adaylarının Zeka Türleriyle Bilgisayarla İlgili Öz-Yeterlik Algıları Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi”, Akademik Dizayn, 2008; Sayı: 3, ss.94-103.
• Ermiş, E.- İmamoğlu, O. - N.A.Erilli (2012), “Üniversite Öğrencilerinin Bedensel ve Sosyal Çoklu Zeka Puanlarında Sporun Etkisi”, Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, Cilt / Vol : 3, Sayı / No : 2, Yıl / Year : 2012, ss.23-29.
• Jones, G.H. (2008), The Link Between Emotional Intelligence and Graudate Qualities: Implacations for Accounting Education, Universty of Wollongong, Master Thesis.
• Jones, G.H.- A. Abraham ( 2008), “Preparing Accountants For Today’s Global Business Environment: The Role of Emotional Intelligence in Accounting Education”, Proceedings of the 11th Annual International Conference of the American Society of Business and Behavioral Sciences, Honolulu, Hawaii, 25-27 September 2008.
• Jordan; D.-J.L.Metais (2000), “Developing Emotional Intelligence in The Classroom”, AUTUMN, 2000, ISSUE 24, pp. 1-5.
• Gardner, H. (1987), “The Theory of Multiple Intelligences”, Annals of Dyslexia, v. 37, pp. 19-35.
• Gardner, H.- T. Hatch (1989), “Multiple Intelligences Go to School Educational Implications of the Theory of Multiple Intelligences”, Educational Researcher, Vol. 18, No. 8,, pp. 4-10.
• Gardner, H.- S. Moran (2006), “The Science of Multiple Intelligences Theory: A Response to Lynn Waterhouse”, Educational Psychologist, V.: 41:4, pp. 227-232, DOI: 10.1207/ s15326985ep4104_2.
• Güneş, G. - T. Gökçek, 2010, “A Case Study on the Graduate Students’ Multiple Intelligence Types”, Elementary Education Online, V. 9(2), pp. 459–473.
• Gürel, E. - M. Tat (2010), “Çoklu Zeka Kuramı: Tekli Zeka Anlayışından Çoklu Zeka Yaklaşımına”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, The Journal of International Social Research, Volume 3 / 11, Spring 2010, ss.141-162.
• Hasenekoğlu, İ. - S. Gürbüzoğlu (2009), “Çoklu Zeka Kuramına Dayalı İşlenen Protein Sentezi Konusunun Öğrencilerin Bilgilerindeki Kalıcılığına Etkisi”, Ahi Evran Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 10, Sayı 3, Aralık 2009, ss. 49-59.
• IFAC -International Federation of Accountants (1999), IFAC Handbook: Technical Pronouncements, New York: International Federation of Accountants; 1999, pp. 591–693.
• İzci, E.- Kara, A. - F. Dalaman(2007), “Dershane Öğrencilerinin Çoklu Zeka Kuramı Açısından İncelenmesi”, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl: 2007 (1) 21. Sayı, ss.1-14.
• Kahraman, D.İ. - Ö. Bavlı (2014,) “Üniversitenin Farklı Bölümlerinde Okuyan Öğrencilerin Çoklu Zeka Alanlarının İncelenmesi”, International Journal of New Trends in Arts, Sports &Science Education, 2014, volume 3, issue3, pp.65-73.
• Kaya, O.N. (2008), “Çoklu Zeka Kuramına Dayalı Bir Fen Bilgisi Dersi Nasıl Geliştirilir ve Uygulanır?”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , (H. U. Journal of Education), Sayı: 34, ss.155-167.
• Khaledian, M. - S. Amjadian ve K. Pardegi (2013), “The relationship Between Accounting Students’ Emotional İntelligence (EQ) and Test Anxiety and Also Their Academic Achievements”, European Journal of Experimental Biology, 2013, V.3(2), pp.585-591.
• Kılınçarslan, T.B.- A.P. Arsoy - E. Özdemir (2019), “Çoklu Zeka Kuramı Bağlamında Muhasebe I Dersindeki Başarının Değerlendirilmesi”, Muhasebe ve Denetime BAKIŞ, 2019, Sayı: 56, ss.129-140.
• Kızıl, Ş.(2014), Öğretmenlerin Duygusal Zekaları İle Örgütsel Adanmışlıkları Arasındaki İlişki (Balıkesir İli Örneği), Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Türkçe İşletme Yüksek Lisans Programı, Yüksek Lisans Tezi.
• Kiremitci, O. - A.M.Canpolat (2014), “Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Çoklu Zeka Alanlarının Üstbilişsel Farkındalık ve Problem Çözme Becerilerini Belirlemedeki Rolü”, Spor Bilimleri Dergisi, Hacettepe Journal of Sport Sciences, 2014, S. 25 (3), ss. 118–126.
• Korkmaz, B. (2004), Ortaöğretim Dokuzuncu Sınıf Biyoloji Dersi Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması Ünitesinin Çoklu Zeka Temelli İşlenmesinin Öğrenci Başarısı Üzerine Etkisi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı, Biyoloji Öğretmenliği Bilim Dalı.
• Köksal, M.S. (2006), “Kavram Öğretimi ve Çoklu Zeka Teorisi”, Kastamonu Eğitim Dergisi, Ekim 2006, Cilt:14, No:2, ss.473-480.
• Köse, E.Ö. (2012), “Öğretmenlerin Kullandıkları Öğretim Yaklaşımları İle Öğrencilerin Çoklu Zeka Türleri Arasındaki Uyum”, Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. / Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech., Sayı: 2(2), ss.37-44.
• Kurt, M.- Çinici, A. - Y. Demir (2011), “Dokuzuncu Sınıf Öğrencilerinin Çoklu Zeka Kuramına Göre Zeka Alanları ile Biyoloji Dersine Yönelik Akademik Başarıları ve Cinsiyetleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, MAKUFEBED (2011), Sayı: 3, ss.51-68.
• McPhail, K. (2004), “An Emotional Response to the State of Accounting Education: Developing Accounting Students’ Emotional İntelligence”, Critical Perspectives on Accounting, V. 15, (2004), pp. 629–648.
• Müftüler, M. (2009), “Üniversite Öğrencilerinin Çoklu Zeka Alanlarına Göre Serbest Zaman Tercihlerinin Belirlenmesi”, Türkiye Kick Boks Federasyonu Spor Bilimleri Dergisi, Cilt:1, Sayı:2, Ocak, ss.1-8.
• Nicholls, S.- Wegener, M. Bay. D. - G. L. Cook (2011), “Emotional Intelligence Tests: Potential Impacts on the Hiring Process for Accounting Students”, Accounting Education: An International Journal, v. 21:1, pp. 75-95.
• Oral, B.(2001), “Branşlarına Göre Üniversite Öğrencilerinin Zeka Alanlarının İncelenmesi”, Eğitim ve Bilim/Education and Science, Cilt/Vol. 26, Sayı/No. 122, Ekim/October, 2001, ss.19-31.
• Özbay, S.M.(2008), İlköğretim II. Kademe (6. ve 7. Sınıf) Fen Bilgisi Ders ve Çalışma Kitaplarında Yer Alan Etkinliklerin Çoklu Zeka Yaklaşımı (Kuramı) Açısından İncelenmesi, T.C. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Eğitim Programı ve Öğretim Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Özdamar, K.(2018), Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi, Nisan Kitabevi. 10. Baskı, ss.179, Eskişehir.
• Pehlivan, A. - M.Durgut (2017), “The Effect of Logical-Mathematical Intelligence on Financial Accounting Achievement According to Multiple Intelligence Theory”, Journal of Education & Social Policy, Vol. 4, No. 3, September 2017, pp.132-139.
• Riordan, D.A.(2006), “Kinesthetic and Interpersonal Learning: A Compendium of “Hands-On” and “Person-to-Person” Projects for Teaching International Accounting”, Journal of Teaching in International Business, Vol. 17(4), 2006, pp.49-62.
• Salehi, M.- Mohammadreza Abbas Zadeh- Alireza Ghaderi - Alaleh ZhianTabasi, 2016, “A Study of the Effect of Education and Academic Environment on Emotional Intelligence on Accounting Students in Iran”, International Education Studies; Vol. 9, No. 1; 2016, pp.182-188.
• Saraç, N.E. ( 2007), İlköğretim ve Orta Öğretim Matematik Bölümü Öğretmen Adaylarının Çoklu Zeka Alanlarının Belirlenmesi ve Matematik İle Öğretmenlik Mesleğine Karşı Tutumlarının İncelenmesi, T.C. Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Matematik Öğretmenliği, Yüksek Lisans Tezi.
• Sıvacı, S.Y.(2017), “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Yansıtıcı Düşünme Becerileri İle Zeka Alan Profilleri Arasındaki İlişki”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, ISSN:1302-8944, Yıl: 2017, Sayı: 42, ss.: 254-271.
• Smith, M. (1999), "Personality Issues and Their Impact on Accounting and Auditing", Managerial Auditing Journal, Vol. 14, Iss 9, pp. 453 – 460. Stanford, P. (2003), “Multiple Intelligence for Every Classroom”, Interventıon In School And Clinic Vol.39, No.2 , November 2003, pp.80–85.
• Şahin, İ.- Ulusoy, Y.Ö. - Turan, H., (2005), Çoklu Zeka, Baskın Beyin, Yetenek ve Kaygı Değişkenleri için Korelâsyon Çalışması, XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 28–30 Eylül, Denizli.
• Talu, N. (1999), “Çoklu Zeka Kuramı ve Eğitime Yansımaları”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , Sayı: 5, ss. 64 - 72.
• Temel, Ç.Z. (2008), Çoklu Zeka Kuramının İlköğretim Birinci Kademede İngilizce Öğretimi İçin Kullanımı, T. C. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı, İngilizce Öğretmenliği Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Temur, Ö.D. (2007), “The Effects of Teaching Activities Prepared According to the Multiple Intelligence Theory on Mathematics Achievements and Permanence of Information Learned by 4th Grade Students “, International Journal of Environmental & Science Education, 2007, V. 2(4), pp. 86 – 91 ISSN 1306-3065.
• Tucker, M. L.- N. L. Gullekson -J. McCambridge (2011), “Assurance of Learning Assurance of Learning in Short-Term, Study Abroad Programs”, Research in Higher Education Journal, v. 14, Dec 2011, pp.1-11. Tucker, M. L.- N. L. Gullekson - C. Esmond-Kiger (2014), “Accounting for EI: Does Emotional İntelligence Predict Greater İntercultural Growth?”, Journal of International Business and Cultural Studies, Volume 8,–June, 2014, pp.1-11.
• Uzunkaya, A. (2007), “Kavram Yanılgısı Ve Çoklu Zeka Alanlarının İlişkilendirilmesine Dayalı Bir Öğretimin Kavram Yanılgılarının Giderilmesindeki Etkisinin İncelenmesi” “Mikroorganizmalar?...”, T.C. Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Orta Öğretim Fen Ve Matematik Alanlar Eğitimi Anabilim Dalı, Biyoloji Eğitimi, Yüksek Lisans Tezi.
• Uzunoğlu, M. - E. Büyükkasap (2011), “İlköğretim Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Zeka Alanlarının Tesbiti ve Bu Alanlar ile Fen ve Matematik Başarıları Arasındaki İlişki”, Türk Fen Eğitimi Dergisi, Yıl 8, Sayı 3, Eylül 2011, ss. 124-137.
• Ünal, İ.H. (2017), Muhasebe Öğretiminde Diskalkulinin ve Çoklu Zekanın Öğrenme Üzerindeki Etkileri, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Vincent, A.-Ross, D. - Al Williams (2002), “Using the Multiple Intelligences Theory in International Business”, Journal of Teaching in International Business, V.14:1, pp. 45-63.
• Yenice, N.-B.Özden - G.A.Tunç (2016), “Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Çoklu Zeka Alanları ile Çevreye Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:13-3, Sayı:26, 2016-3, ss.83-97.
• Yılmaz, G. - S. Fer (2003), “Çok Yönlü Zeka Alanlarına Göre Düzenlenen Öğretim Etkinliklerine İlişkin Öğrencilerin Görüşleri ve Başarıları”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 25, ss.235-245.
• Yılmaz, A.(2008), “Sosyal Bilgiler Dersi Tarih Konularının Çoklu Zeka Kuramına Göre İşlenişi”, Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı: 18, Temmuz - 2008, ss.238 – 252.
• Yurt, E. - S. Polat (2015), “The Effectiveness of Multiple Intelligence Applications on Academic Achievement: A Meta-Analysis”, Journal of Social Studies Education Research, 2015: 6(1), pp.84-122.
• İnternet Kaynakları •https://www.imanet.org/search?ssopc=1#hawktabfield=it&it=content&topic=The%20Future%20of%20Management%20Accounting, (Erişim Tarihi 05.04.2019).