THE BAD WOMAN/THE GOOD WOMAN DICHOTOMY: AN INVESTIGATION OF WITCH PROTOTYPE IN WESTERN AND EASTERN TALES

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 38 - 50, 30.06.2019

Kinem Tokdemir

https://doi.org/10.26695/mukatcad.2019.26

Öz

Tales, considered as unrealistic and a result of imagination, are usually seen irrelevant to social reality and critical analysis. This article propose an analysis of tales from a feminist perspective. Even though, tales mostly revolve around good and innocent women prototype, it is also possible to observe bad women and the witch prototype. This article is especially about the witch prototype. This study has an intention to analyse various examples of the tales by taking public relations in to consideration of both in the West and the non-West societies.

Anahtar Kelimeler

Western Tales, Eastern Tales, Witch, The Bad Woman, the good woman

KÖTÜ KADIN/İYİ KADIN ZITLIĞI: BATI VE DOĞU MASALLARINDA CADI PROTOTİPİNİN İNCELENMESİa

Öz

Hayal ürünü ve gerçek dışı olduğu düşünülen masallar genellikle toplumsal gerçeklikle ilgisiz görülür ve eleştirel bir incelemeden de yoksun kalır. Bu makalenin amacı masalları feminist bir perspektiften eleştirel bir analize tabi tutmaktır. Masallar çoğunlukla kadınlar etrafında dönmekte; masallarda iyi ve masum kadın rolleri kadar kötü ve cadı prototipi de öne çıkmaktadır. Bu makalede özellikle cadı prototip merkeze alınmaktadır. Masalların iyi/kötü dikotomisine dayalı anlatı hattına odaklanılarak kadınların ataerkil düzendeki rollerinin yeniden üretildiği ortaya konmaktadır. Çalışmada masalların toplum ile ilişkisi göz önüne alınarak hem Batı hem de Batı dışında üretilen masallardan örnekler incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Batı Masalları, Doğu Masalları, Cadı, Kötü Kadın, İyi Kadın

Kaynakça

• Yararlanılan KaynaklarAkın, H. (2002). Cadının Cinsiyeti Kadındır. Kebikeç. 13. 157- 166.
• Akın, H. (2011). Ortaçağ Avrupası’nda Cadılar ve Cadı Avı. Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Akın, H. (2014). Johann Weyer ve Melankolik Cadılar. Tarih Okulu Dergisi. (TOD) 20 (7). 391-414.
• Alangu, T. (2011). Billur Köşk Masalları. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Arat, N. (2010). Feminizmin ABC’si. İstanbul: Say Yayınları.
• Arıcı, A. F. (2004). Tür Özellikleri ve Tarihlerine Göre Türk ve Dünya Masalları. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 26. 159-169.
• Berktay, F. (2015). Tarihin Cinsiyeti. İstanbul: Metis Yayınları.
• Bilgin, R. (2016). Geleneksel ve Modern Toplumda Kadın Bedeni ve Cinselliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1 (26). 219-243.
• Boratav, P. N. (2001). Masallar-1: Uçar Leyli. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
• Boratav, P. N. (2009). Zaman Zaman İçinde. Ankara: İmge Kitabevi.
• Boratav, P. N. (2015). 100 Soruda Türk Halk Edebiyatı. Ankara: Bilge Su Yayıncılık.
• Butler, J. (2010). Cinsiyet Belası: Feminizm ve Kimliğin Altüst Edilmesi (Ertür, B. Çev.). İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Cadı Olmanın Yolları (1999). İstanbul: Meram Yayıncılık.
• Caner, E. (2015). Cinsellik Üzerine Toplumsal Fragmanlar. İstanbul: Su Yayınevi.
• Çaha, Ömer (2010). Sivil Kadın: Türkiye’de Kadın ve Sivil Toplum (Ankara: Savaş Yayınları).
• Çevik, M. (2008). Türkiye’de Batı Masalları ve Çocuklarımız. Gazi Türkiyat Dergisi 3: 115-130.
• Davidoff, L. (2009). Feminist Tarihyazımında Sınıf ve Cinsiyet. İstanbul: İletişim Yayınları.
• de Beauvoir, S. (1981). Kadın Evlilik Çağı. (Onaran, B. Çev.). İstanbul: Payel Yayınevi.
• de Beauvoir, S. (1993) Kadın “İkinci Cins”: Genç Kızlık Çağı. (Onaran, B. Çev.). İstanbul: Payel Yayınları.
• Dowling, C. (1999). Sindrella Kompleksi: Çağdaş Kadının Bağımsızlık Korkusu. (Budak, S. Çev.) Ankara: Öteki Yayınevi.
• Federici, S. (2011). Caliban ve Cadı: Kadınlar, Beden ve İlksel Birikim. (Karakaş, Ö. Çev.). İstanbul: Otonom Yayıncılık.
• Foucault, M. (2015). İktidarın Gözü. (Ergüden, I. Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Freud, S. (2016). Cinsellik Üzerine Üç Deneme: Bekaret Tabusu, Kadın Cinselliği, Fetişizm ve Diğer Konular. (Budak, S. Çev.). İstanbul: Öteki Yayınevi.
• Grimm, J.-W. (2004). Pamuk Prenses. Ankara: Bilim ve Kültür Yayınları.
• Grimm, J.-W. (2010). Hansel ile Gretel. İstanbul: Birleşik Basım.
• Gün, Berna (2008). Masallara Feminist Bir Bakış ve Cinsiyet Meseleleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Hartmann, H. (2006). Marksizim’le Feminizm’in Mutsuz Evliliği. (Aygen, G. Çev.). İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Horsley, R. J. & Horsley, R. A. (1987). On the Trail of the ‘Witches’: Wise Women, Midwives and the European With Hunts. Women in German Yearbook 3: 1-28.
• İnceoğlu, Y. & Kar, A. (2010). Dişilik, Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadın ve Bedeni .İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Kandiyoti, D. (2011). Ataerkil Örüntüler: Türk Toplumunda Erkek Egemenliğinin Çözümlenmesine Yönelik Notlar. Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler. İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Karaküçük, S. A. (2010). Korkunun Kadınları: Cadılar ve Cadıcılık. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi. 2 (13): 41-64.
• Lhomond, B. (2015). Cinsellik. Eleştirel Feminizm Sözlüğü. (Savran, G. A. Çev.). Ankara: Dipnot Yayınları.
• Makas, Z. (2000). Türk Dünyasından Masallar: Metin-İnceleme. İstanbul: Kitabevi.
• Naiman, J. (1988). Marksizm ve Feminizm: İki Ayrı Kuram. İstanbul: Amaç Yayıncılık.
• Noddings, N. (1989). Women and Evil. University of California Press: Berkeley.
• Özgüven, İ. E. (1997). Cinsellik ve Cinsel Yaşam. Ankara: PDREM Yayınları.
• Özkazanç, A. (2015). Feminizm ve Queer Kuram. Ankara: Dipnot Yayınları.
• Pagila, C. (2004). Cinsel Kimlikler: Nefertiti’den Emily Dickinson’a Sanat ve Çöküş (Demirci, F. Ç.). Ankara: Epos Yayınları.
• Propp, V. (2017). Masalın Biçimbilimi. (Rıfat, M. & Rıfat, S.) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Retti, L. (2001). Fairy Tales Re-visited Gender Concepts in Traditional and Feminist Fairy Tales. AAA: Arbetian aus Anglistik und Amerikanistik. 26 (2): 181-198.
• Rowe, K. E. (1979). Feminism and Fairy Tales. Women’s Studies. 6: 237-257.
• Sakaoğlu, S. (2015). Masal Araştırmaları. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Sancar, S. (2009). Erkeklik: İmkansız İktidar. Ailede, Piyasada ve Sokakta Erkekler İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Schanoes, V. L. (2014). Fairy Tales, Myth and Psychoanalytic Theory: Feminism and Retelling the Tale. Ashgate e-book: Burlington and Survey.
• Scott, J. W. (2007). Toplumsal Cinsiyet: Faydalı Bir Tarihsel Analiz Kategorisi (Kılıç, A. T. Çev.). İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Sezer, M. Ö. (2014). Masallar ve Toplumsal Cinsiyet. İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
• Şengül, M. B. (2015). Türk Romanında Feminizm (Kadın Romancılar, 1960-80). Yayınlanmamış Doktora Tezi. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yardımcı, M.(2012). Malatya Masalları. İstanbul: Malatya Kitaplığı Yayınları.