THE POLITICAL ECONOMY OF 1960 COUP D’ETAT

Yıl 2010, Cilt: 34 Sayı: 267, 129 - 143, 27.02.2014

Pınar Kaya Özçelik

Öz

1960 Darbesi'nin Ekonomi Politiği

Öz

ÖZET
1960 Darbesi, çeşitli iç ve dış dinamiklerin bir bileşkesinin ürünüdür. 1950’li yılların
ortalarına doğru, tarıma dayalı sermaye birikim rejimi tıkanmış ve birikim rejiminin
tıkanmasının tetiklediği iktisadi kriz, tarım ve ticaret burjuvazisinin önderliğinde kurulan
iktidar blokundaki sınıf koalisyonunun dağılmasıyla sonuçlanmış ve derin bir siyasal bunalım
yaşanmaya başlamıştır. Bu koşullar altında burjuvazi kendi iç çelişkileri parlamenter siyasal
rejim içerisinde çözüme kavuşturamamış ve 1960 Darbesi sermaye birikim rejimindeki
tıkanıklıkları gidererek, sanayiye dayalı sermaye birikim rejimine geçişin koşullarını
hazırlamak, iktidar blokundaki sınıf koalisyonunun sanayi burjuvazisinin önderliğinde yeniden
kurulması ve bu yönde yasal-politik üst yapının inşası misyonunu üstlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: 1960 Darbesi, Sermaye Birikim Rejimi, Sınıf Fraksiyonları, Siyasal
Bunalım, İktisadi Bunalım, İktidar Bloku.

 

ABSTRACT
The 1960 Coup d’état is the product of various internal and external dynamics. To the mid-
1950s, the capital accumulation regime based on agriculture was blocked, and the economic
crisis triggered by the blocking of accumulation regime resulted in the collapse of the class
coalition led by agricultural and commercial bourgeoisie, and a deep political depression began
to start. Under these conditions, the bourgeoisie could not resolve its internal contradictions in
the parliamentary political regime, and 1960 Coup undertook the responsibility of preparing
the conditions for the transition into capital accumulation regime based on industry with lifting
barriers in the accumulation regime, reestablishing the class coalition of government block
under the leadership of industrial bourgeoisie, and establishing the legal-political superstructure
in this manner.
Keywords: 1960 Coup d’état, Capital Accumulation Regime, Class Fraction, Political
Tension, Government Block

Anahtar Kelimeler

1960 Darbesi, Sermaye Birikim Rejimi, Sınıf Fraksiyonları, Siyasal Bunalım, İktisadi Bunalım, İktidar Bloku

Kaynakça

• Aktar, Ayhan (2006). Varlık Vergisi ve Türkleştirme Politikaları, İstanbul:İletişim Yayınları.
• Boratav, Korkut (2003). Türkiye İktisat Tarihi:1908-2002, Ankara:İmge Kitabevi.
• Koçak, Cemil (2003). Türkiye’de Milli Şef Dönemi:1938-1945, İstanbul:İletişim Yayınları.
• Erder, Nejat (2003). “Planlama Deneyiminin Tarihsel Arkaplanı”, Planlı Kalkınma Serüveni: 1960’larda Türkiye’de Planlama Deneyimi içinde, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları. mülkiye 2010 Cilt: XXXIV Sayı:267 143
• Jessop, Bob (2005). Hegemonya, Post-Fordizm ve Küreselleşme Ekseninde Kapitalist Devlet, (Der. B. Yarar; A. Özkazanç), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Kazgan, Gülten (2003). Tarım ve Gelişme, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Kazgan, Gülten (2005). Türkiye Ekonomisinde Krizler:1929-2001, İstanbul:Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Keyder, Çağlar (1983). Toplumsal Tarih Çalışmaları, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Keyder, Çağlar (1995). Türkiye’de Devlet ve Sınıflar, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Keyder, Çağlar (2005). Memâlik-i Osmaniye’den Avrupa Birliğine, İstanbul:İletişim Yayınları.
• Kılçık, Haluk (1991). Adnan Menderes’in Konuşmaları, Demeçleri, Makaleleri, Cilt, 2, (Haz. Haluk. Kılçık), Ankara: Demokratlar Kulübü Yayınları.
• Köymen, Oya (2008). Kapitaliz ve Köylülük:Ağalar, Üretenler, Patronlar, İstanbul:Yordam Kitap.
• Makal, Ahmet (2002). Türkiye’de Çok Partili Dönemde Çalışma İlişkileri:1946-1963, Ankara: İmge Kitabevi.
• Poulantzas, Nicos (2004). Faşizm ve Diktatörlük, (Çev. A. İnsel), İstanbul: İletişim Yayınları. Savran, Sungur (1987). “1960, 1971, 1980:Toplumsal Mücadeleler, Askeri Müdahaleler”, 11 Tez, sayı.6, s.132-169.
• Savran, Sungur (1997). Türkiye’de Sınıf Mücadeleleri, İstanbul: Kardelen Yayınları. Yerasimos,
• Stefanos (1980). Azgelişmişlik Sürecinde Türkiye:Bizans’tan 1971’e, (Çev.B. Kuzucu), İstanbul:Gözlem Yayınları.
• Yücekök, Ahmet (1971). Türkiye’de Örgütlenmiş Dinin Sosyo-Ekonomik Tabanı:1946-1968, Ankara: Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.