Namus Cinayetleri Üzerinden Yapılan Cinsiyetçilik ve Milliyetçiliğin Köşe Yazılarına Yansıması

Yıl 2010, Cilt: 34 Sayı: 269, 225 - 253, 27.02.2014

A. Nevin Tahincioğlu

Öz

Özet:
Kurbanlarını büyük oranda kadınların oluşturduğu namus cinayetleri, tüm Türkiye
açısından önemini koruyan bir konudur. Ancak Türkiye’deki hegemonik söyleme göre namus
ve namus cinayetleri devletin modernleştirici ideolojisinin dışında kalan alt sınıfların, özellikle
de Kürtlerin sorunudur. Cinsiyete ve etnik kökene dayanan bir ayrımcılık türüne örnek oluşturan
bu söylemin köşe yazıları örneğinde analizi bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Çalışma
kapsamında, köşe yazılarında ele alınış biçimiyle namus cinayetlerinin, Kürt sorununun ve
namus cinayetlerinin nedenlerinin manipüle edilmesine, Kürtlerin ötekileştirilmesine hizmet
ettiği ortaya konulmaktadır.
Anahtar sözcükler: namus cinayetleri, Türkiye basını, söylem çözümlemesi

 

Abstract:
Honor killing, which victims are mainly women, is a current issue for Turkey. However,
according to the hegemonic discourses in Turkey, phenomenon of honor and honor killing
is a matter for lower class people who stayed out of the modernizing ideology of state and
especially Kurdish people living in Turkey. The analysis amongst columns of this discourse
which is an example of the type of discrimination based on gender and ethnic origin is the
subject of this study. In this study, it’s presented that this approach which is an extension of
hegemonic discourses towards to honor killings is also reproduced in columns and applied as
a tool to manipulate the Kurdish problem and diversify of Kurdish people.
Keywords: honor killings, Turkish press, discourse analysis

Anahtar Kelimeler

-

The Reflectıon of Sexism and Nationalsim Through Honor Killings on Newspaper Columns

Öz

Kaynakça

• Abu-Lughod, Lila (2004). Peçeli Duygular, çev. Suat Ertüzün, İstanbul: Epsilion.
• Adaklı, Gülseren (2000). “Reality Show’larda Kadına Yönelik Şiddet ve Kadın İmgesi”, Çelik, N. B. (der.) Televizyon, Kadın ve Şiddet, Ankara: Dünya Kitle İletişim Araştırma Vakfı KİV Yayınları içinde, s.23- 65.
• Akın, Yiğit (2004). “Gürbüz ve Yavuz Evlatlar” Erken Cumhuriyet’te Beden Terbiyesi ve Spor, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Baştürk Akça, Emel (1999). Ulusal Söylemin İnşasında Yazılı Basın ve Kardak Krizi Örnek Olayı, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazetecilik ABD Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Berktay, Fatmagül (1998). “Cumhuriyet’in 75 Yıllık Serüvenine Kadınlar Açısından Bakmak”, Hacımirazoğlu, A.B. (ed.) 75 Yılda Kadınlar Ve Erkekler, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları içinde, s.1- 13.
• Bora, T. (2005). “Analar, Bacılar, Orospular: Türk Milliyetçi-Muhafazakâr Söyleminde Kadın”, Öncü, A. ve Tekelioğlu, O. (der.) Şerif Mardin’e Armağan, İstanbul: İletişim Yayınları içinde, s. 241- 281.
• Bourdieu, Pierre (1966). “The Sentiment of Honour in Kabyle Society”, Peristiany, J. G. (der.) Honour And Shame The Values of Mediterranean Society, Chicago: The University of Chicago Pres içinde, s.191- 243.
• Bruinessen, Martin (1996). “Kürt toplumu ve ulusçu akım”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi: Yüzyıl biterken, C.13, İstanbul: İletişim Yayınları içinde, s. 863- 870.
• Çelenk, Sevilay (2010). “Ayrımcılık ve Medya”, Çaplı, B. ve Tuncel, H. (ed.) Televizyon Haberciliğinde Etik, Ankara: Ferza Matbaacılık içinde, s. 221- 228.
• Çelik, Nur Betül (der.) (2000). “Televizyon Kadın ve Şiddet” Çelik, N. B.(der.) Televizyon, Kadın ve Şiddet, Ankara: Dünya Kitle İletişim Araştırma Vakfı KİV Yayınları içinde, s.1- 23.
• Delaney, Carol (2001). Tohum ve Toprak, çev. Somuncuoğlu, S. ve Bora, A. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Durakbaşa, Ayşe (1998). “Cumhuriyet Döneminde Modern Kadın ve Erkek Kimliklerinin Oluşumu: Kemalist Kadın Kimliği ve Münevver Erkekler”, Berktay Hacımirazoğlu, A. (ed.) 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları içinde, s.29-51.
• Düzgören, Koray (1996). “Türkiye’nin Kürt Sorunu”, Yüzyıl Biterken Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi. C. 13, İstanbul: İletişim Yayınları içinde, s. 854 -674.
• Faraç, Mehmet (2004). Töre Kıskacında Kadın, İstanbul: Güniz Yayıncılık.
• Gencel Bek, Mine ve Mutlu Binark (2000). Medyada Kadın, Ankara: Ankara Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi.
• Güler, Ülkü (2004). “Söylem Çözümlemesinde Yöntem Sorunu ve Van Dijk Yöntemi”, Dursun, Ç.
• (der.) Haber Hakikat ve İktidar İlişkisi, Ankara: Elips Kitap içinde, s. 374-385.
• İlkkaracan, Pınar (2003). “Türkiye’nin Doğu Bölgelerinde Kadın Cinselliği Bağlamının İncelenmesi”, İlkkaracan, P. (der) Müslüman Toplumlarda Kadın ve Cinsellik, İstanbul: İletişim Yayınları içinde, s.133- 151.
• İnal, Ayşe (1997). “Haber Metinlerine Eleştirel Bir Bakış: Temel Sorunlar ve Örnek Çalışmalar”, A.Ü.İLEF Yıllık’94, Ankara: Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları içinde, s.135- 165.
• Kandiyoti, Deniz (1997). Cariyeler Bacılar Yurttaşlar Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler, çev. Aksu Bora, İstanbul: Metis Kadın Araştırmaları.
• Köker, Eser (2000). “Medya Çalışmalarının Cinsel Şiddetti Yorumlama Biçimleri”, Çelik N. B.(der.) Televizyon, Kadın ve Şiddet, Ankara: Kitle İletişim Araştırma Vakfı KİV Yayınları içinde, s.317- 353.
• Köker, Eser (2007). “Kadınların Medyadaki Hak İhlalleri İle Baş Etme Stratejileri”, Alankuş, S.(der.) Kadın Odaklı Habercilik, İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları içinde, s. 117- 149.
• MacKinnon, A. Catharine (1990). “Sexualitiy, Pornography and Method: Pleasure under Patriarchy”, Sunstein, C. R. (der.) Feminism and Political Theory, London:The University of Chicago Press içinde, s. 207-243.
• MacKinnon, A. Catharine (2003). Feminist Bir Devlet Kuramına Doğru, çev. Yöney, T. ve Yücesoy, S. İstanbul: Metis Yayınları.
• Mora, Necla (2010). “Haber ve Haber Söylemi (2)”, http://www.dorduncukuvvetmedya.net/dkm/print. php?sid=7874 (Erişim tarihi: 10.05.2010)
• Özkan, Hande (2002). “Türkiye’de tek parti dönemi coğrafya ve mekan anlayışları: Yatay bir dönemlendirme denemesi”, Toplum ve Bilim, S.94, s.143- 175.
• Öztan, G. Gürkan (2006). “Türkiye’de öjeni düşüncesi ve kadın”, Toplum ve Bilim, S.105, s.265- 281.
• Pateman, Carole (1989). The Disorder of Women; Democracy, Feminism and Political Theory, California: Stanford University Press.
• Peristiany, J. G. (1966). “Honour And Shame in a Cypriot Highland Village”, J. G. Peristiany (der.) Honour And Shame The Values of Mediterranean Society, Chicago: The University of Chicago Press içinde. s.171- 191.
• Pervizat, Leyla (2005). Uluslararası İnsan Hakları Bağlamında Namus Cinayetleri: Kavramsal ve Hukuksal Boyutu ve Türkiye Özelinin Değerlendirilmesi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler BD Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Rivers, Julian Pitt (1966). “Honour and Social Status”, J. G. Peristiany (der.) Honour And Shame The Values of Mediterranean Society, Chicago: The University of Chicago Press içinde, s. 19- 79.
• Saktanber, A.(1993). “Türkiye’de Medyada Kadın: Serbest-Müsait Kadın veya İyi Eş, Fedakar Anne”, Tekeli, Ş. (der.) Kadın Bakış Açısından 1980’ler Türkiye’sinde Kadınlar, İstanbul: İletişim Yayınları içinde, s.198- 210.
• Sirman, Nükhet (2006). “Akrabalık, Siyaset ve Sevgi: Sömürge Sonrası Koşullarda Namus-Türkiye Örneği”, Mojab. S. ve Abdo, N. (der.) Namus Adına Şiddet Kuramsal ve Siyasal Yaklaşımlar, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları içinde, s.43- 63.
• Tanrıöver, Uğur Hülya(2007). “Medyada Kadınların Temsil Biçimleri ve Kadın hakları İhlalleri”, Alankuş, S. (der.) Kadın Odaklı Habercilik, İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları içinde, s. 149- 167.
• Tezcan, Mahmut (2003). Türkiye’de Töre (Namus) Cinayetleri, Ankara: Naturel Yayınları.
• Tillion, Germiane (2006). Harem ve Kuzenler, çev. Şirin Tekeli ve Nükhet Sirman, İstanbul: Metis Yayınları.
• Tuchman, Gaye (1978). Heart and Home: Images of Women and the Media, Oxford University Press: New York.
• Van Dijk, Teun (2003). “Söylem ve İdeoloji: Çok Alanlı Bir Yaklaşım”, Barış Çoban, vd. (der.) Söylem ve İdeoloji. Ankara: Su yayınları içinde, s.13- 113.
• Van Dijk, Teun (2005). “Söylemin Yapıları ve İktidarın Yapıları”, çev. Mehmet Küçük, Medya, İktidar,İdeoloji, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları içinde, s. 271-312.
• Walby, Sylvia (1990). Theorizing Patriarchy, Cambridge: Basil Blackwell.
• Yıldız, A. Nevin (2006), “Role of Media and Nongovernmental Organizations (NGOs) in Taking Filicide for Virtue (Honor Killing) into the Agenda and Amendmant of Laws Applicable to Respective Filicides”, Yüksel, Erkan (der.). International Symposium Communication in the Millennium, 4”th. Eskişehir:TÜBİTAK içinde, s.124-125.
• Yıldız, A. Nevin (2010). Kadın Cinselliğinin Söylemsel İnşası ve Namus Cinayetleri: Şanlıurfa’da Namus Üzerine Bir Araştırma, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazetecilik ABD. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Young, Iris Marion (1997). Dilemmas of Gender, Political Philosophy, and Policy, New Jersey: Princeton University Press.
• Yuval-Davis, Nira (1998). “Gender and Nation”. Wilford, R. and. Miller, R. L. (der.) Women, Etnicity and Nationalism, London:Routledge. s.23- 36.
• Yuval-Davis, Nira (2003). Cinsiyet ve Millet, çev. A. Bektaş, İstanbul: İletişim. Yayınları.
• Zeid, Ahmed Abou (1966). “Honour and Shame Among the Bedouins of Egypt”, J. G. Peristiany (der.) Honour And Shame The Values of Mediterranean Society, Chicago:The University of Chicago Press içinde, s.243-261.
• Zoonen, L. Van(1994). Feminist Media Studies, London: Sage Publications.