Adana’da Albasması İnanışı ve Geleneksel Uygulamalar

Yıl 2011, Cilt: 1 Sayı: 1, 13 - 18, 01.04.2011

Emine Bakır Halide İnci Sultan Alan , Şule Gökyıldız Elif Elmas

Öz

Gebelik, doğum ve doğum sonu dönem hemen her kültürde mutlu bir olay olarak kabul edilmekte ve fizyolojik, psikolojik ve sosyo-kültürel bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bir toplumun gelenek ve kültürü insanların hemen her konudaki inanış, tutum ve davranışlarını etkilemektedir. Bütün bunlar kişilerin yaşam şekillerini biçimlendirmekte ve dolayısı ile sağlık koşullarını etkileyebilmektedir.Ülkemizde özellikle doğumdan sonraki kırk gün içerisinde anneyi albasmaması, sütünün kaçmaması ya da bol olması, uykunun bol olması için çeşitli inanç, davranışlar ve büyüsel pratikler uygulanmaktadır. Sıklıkla karşılaşılan uygulamalardan biri de albasması inanışı için yapılan uygulamalardır.Bu çalışma ile doğum yapmış olan lohusaların ve yakınlarının albasması konusundaki bilgi, tutum, davranış ve inanışlarının belirlenmesi amaçlanmıştır.Araştırma sonucunda, kadınların yarısından fazlası albasmasını bildiklerini, yaklaşık yarısı inanmadığını belirtmiş, ancak daha derinlemesine sorgulandığında katılımcıların tamamının albasmasından korunmaya yönelik bir uygulama yaptığı görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Lohusalık; Albasması; Geleneksel Uygulamalar

Anahtar Kelimeler

Lohusalık, Albasması, Geleneksel Uygulamalar

Belief About Puerperal Fever and Traditional Practices In Adana

Öz

Pregnancy, labor and postpartum period are a psychological and socio-cultural phenomenon which is regarded as a happy event in almost every culture. Traditions and culture of a society have effects on beliefs, attitudes and behaviors of individuals in almost every aspect of life. All of these shape their life styles and thus affect the health conditions. Some magical practices and belief behaviors such as trying to protect the mother from puerperal fever and ceasing to produce milk or abounding and helping babies to sleep better have been performed in our country especially in the first 40 days after delivery. One of the most frequently encountered practices is the one aiming to avoid puerperal fever. This study aims to identify the knowledge, attitudes and behaviors of newly delivered mothers and their relatives regarding puerperal fever. The results show that more than half of the women know about puerperal fever while nearly half of them do not believe it. More in depth analysis revealed that all of the participants used practices in order to avoid puerperal fever.Keywords: Puerperium; Puerperal fever; Traditional practice

Anahtar Kelimeler

Puerperium, Puerperal fever, Traditional practice

Kaynakça

• Gölbaşı Z., Eğri G., Doğum Sonu Dönemde Annenin Bakımına Yönelik Yapılan Geleneksel Uygulamalar. Cumhuriyet Tıp Derg. 2010; 32: 276-282.
• Savur S., Adana İli Tufanbeyli İlçesi Halk Kültürü Araştırması, , Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı, 2010.
• Yılmaz M.A., Aladağ Halk Kültürü Araştırması, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Türk Dili Ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı, 2005 .
• Artun E., Halk Bilimi, Kitapevi Yayınları, 2005.
• Başçetinçelik A., Adana Halk Kültüründe Albasması – Alkarası, Çukurova Üniversitesi. 2009.
• Üzelgök Ö., Adana İli Kozan İlçesi Halk Kültürü Araştırması, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi,Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı, 2008.
• Duvarcı A., Türklerde Tabiat Üstü Varlıklar ve Bunlarla İlgili Kabuller, İnanmalar, Uygulamalar. Sayı 32: 125-144 bilig,Kış / 2005.
• www. turkoloji.cu.edu.tr/CUKUROVA/sempozyum/semp_1/simsek.pdf Erişim Tarihi:02.12.2011
• Özgen Z.N., Adana (Merkez) Halk Hekimliği Araştırması, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi,Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı, 2007.
• Take, E., “Osmaniye’de Doğumla İlgili İnanç ve Uygulamalar”, Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2005.
• Akca G., Diyarbakır İli Ergani İlçesi Halk Kültürü Araştırması, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi,Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı, 2009
• Güzelbey C.C., Gaziantep’te Doğum ve Çocuğa İlişkin Eski Töre ve İnançlar, TFA, 1981, II, KTB, MİFAD Yay:35, AÜ Basımevi, s.26- 27. Ankara, 1982.
• Kalafat, Y., Doğu Anadolu’da Eski Türk İnançlarının İzleri, Atatürk Kültür Merkezi Yayını, S.112, Genişletilmiş İkinci Baskı, (1995), Ankara.
• İnanç T., “Şiran Köylerinde Doğumla İlgili Âdet ve İnanışlar”, Folklora Doğru, S.13, (1971), İstanbul.
• Karakaş A., Feke Halk Kültürü Araştırması, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi,Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı 2005.
• Uslu, Ş “Darende ve Çevresinde Halk İnançları”, Milli Folklor, C.8, S.61, 2004.
• Kaya Ş., Albasması, TFA, 11. cilt, Eylül 1968.
• Taşkın, L., Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği, Sistem Ofset Matbaacılık, sf 8-11, 2009.
• Birol, L. Hemşirelik Süreci. Etki Matbaacılık Yayıncılık Ltd. Şti., 8.Baskı, sf;18, 2005.
• Lampe, LB. Caring Throughout the Lifespan. In: Fundamentals of Nursing. Ed. Ann Griffin. 7. Edition, Mosby Elsevier, sf 72, 2008.
• Alan S ve ark. Kültürümüzde Yer Alan Geleneksel Sağlık Uygulamalarına İlişkin Bir Çalışma Ç.Ü.Sağlık Bil.Derg. 2009,25(1,2,3)137- 147.