Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Piyasadan Temin Edilen Bazı Çemen Tohumu Örneklerinin Avrupa Farmakopesi Ölçütleri Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 3, 327 - 335, 23.09.2020
https://doi.org/10.31020/mutftd.708159

Öz

Giriş: Çemen (Trigonella foenum-graecum L.) tohumu baharat ve gıda olarak tüketilmektedir. Ayrıca Avrupa Farmakopesi (9,6) ve Türk Farmakopesi’nde (2017) de yer alan önemli droglardan biridir. Ancak ülkemizde farmakope standartlarına uygun çemen tohumu bulmak pek mümkün değildir. Dolayısıyla droğu tıbbi amaçla kullanmak isteyenler çoğunlukla aktardan temin etmektedir. Aktardan alınan çemen tohumlarının farmakope standartlarında olması beklenmemekle birlikte, bu konuda herhangi bir araştırmaya da rastlanılmamıştır. Bu nedenle Türkiye’deki 12 farklı aktardan çemen tohumu temin edilmiş ve farmakope uygunluğunun araştırılması amaçlanmıştır.
Yöntem: Analizlerde Avrupa Farmakopesi (9.6) içerisindeki “Çemen Tohumu (Trigonella foenugraeci semen)” monografı referans alınmıştır. Çemen tohumu monografında yer alan tüm analizler mongrafta tarif edildiği gibi yapılmıştır.
Bulgular: Mikroskobik analiz, ince tabaka kromatografisi, kurutmada kayıp, toplam kül miktarı deney sonuçları farmakopeye uygun bulunup, morfolojik analiz sonuçlarının bir kısmı ve şişme indisinin uygun olmadığı tespit edilmiştir.
Sonuç: 12 farklı aktardan temin edilen çemen tohumu örnekleri üzerinde yapılan analizlerin sonucuna göre, örneklerin Avrupa Farmakopesi (9,6) açısından uygun olmadığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla bu örneklerin fitoterapötik amaçlarla kullanılması doğru olmayacaktır. Çalışılan örnek sayısı geneli temsil etmemekle birlikte, aktarlarda satılan droglar hakkında bir fikir edinilmesi açısından önemlidir.  

Kaynakça

  • 1. Malhotra S. Fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.). In: Singh RJ, editor. Genetic Resources, Chromosome Engineering, and Crop Improvement: Medicinal Plants. Vol 6. New York: CRC Press; 2011. pp:801-846.
  • 2. The Plant List.org [Internet]. Species in Trigonella, Inc.; c2013-1.1 [cited 2020 March 8]. Available from: http://www.theplantlist.org/
  • 3. Güner A, Aslan S, Ekim T, Vural M, Babaç MT. Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Güner A, editor. İstanbul: Nezahat Gökyiǧit Botanik Bahçesi Yayınları; 2012.
  • 4. Nagulapalli Venkata KC, et al. A small plant with big benefits: fenugreek (Trigonella foenum-graecum Linn.) for disease prevention and health promotion. Molecular Nutrition Food Research 2017;61(6).
  • 5. Huber-Morath A. Trigonella foenum-graecum L. In: Davis PH, editor. Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol 3. Edinburgh: University Press; 1970. pp:481.
  • 6. Dangi RS, et al. Assessment of genetic diversity in Trigonella foenum-graecum and Trigonella caerulea using ISSR and RAPD markers. BioMed Central Plant Biology 2004;4(1):13.
  • 7. Baytop T. Türkiye’de Bitkiler ile Tedavi Geçmişte ve Bugün. 2.Baskı. İstanbul: Nobel Kitabevi;. 1999. pp:171.
  • 8. Gürbüz B, Arslan N, Gümüşçü A. The correlation and path analysis of yield components on selected fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.) lines. Journal of Agricultural Sciences 2000;6(1):7-10.
  • 9. Gökçe Z, Lale E. Çemen (Trigonella foenum-graecum L.) bitkisinin kullanım alanları ve tıbbi önemi. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi 2016;5:355-363.
  • 10. Baytop T. Türkçe Bitki Adları Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu; 1994.
  • 11. Tabata M, et al. Traditional medicine in Turkey III. Folk medicine in East Anatolia, Van and Bitlis provinces. International Journal of Pharmacognosy 1994;32(1):3-12.
  • 12. Özgökçe F, Özçelik H. Ethnobotanical aspects of some taxa in East Anatolia, Turkey. Economic Botany 2004;58(4):697.
  • 13. Altuntas E, Özgöz E, Taser O. Some physical properties of fenugreek (Trigonella foenum-graceum L.) seeds. Journal of Food Engineering 2005;71:37-43.
  • 14. Uğurlu I, et al. The investigation and quantitative ethnobotanical evaluation of medicinal plants used around İzmir province, Turkey. Journal of Medicinal Plants Research 2009;3(5):345-367.
  • 15. Durmuşkahya C, Öztürk M. Ethnobotanical survey of medicinal plants used for the treatment of diabetes in Manisa, Turkey. Sains Malaysiana 2013;42(10):1431-1438.
  • 16. TÜİK.gov [Internet]. Türkiye İstatistik Kurumu. Inc.; c(25-30) [cited 2020 March 7]. Available from: http://www.tuik.gov.tr.
  • 17. Ahmad A, et al. Fenugreek a multipurpose crop: Potentialities and improvements. Saudi Journal of Biological Sciences 2016;23(2):300-310.
  • 18. Spandan C, et al.Review on Fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.) and its important secondary metabolite diosgenin. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca 2018;46(1).
  • 19. Wani SA, Kumar P. Fenugreek: A review on its nutraceutical properties and utilization in various food products. Journal of the Saudi Society of Agricultural Sciences 2018;17(2):97-106.
  • 20. Zandi P, et al. Fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.) seed: A review of physiological and biochemical properties and their genetic improvement. Acta Physiologiae Plantarum 2014;37(1):1714.
  • 21. Pang X, et al. Conversion of furostanol saponins into spirostanol saponins improves the yield of diosgenin from Dioscorea zingiberensis by acid hydrolysis. Royal Society of Chemistry Advances 2015;5(7):4831-4837.
  • 22. Jabeen A, Rani S, İbrahim M. Pharmacognostic and therapeutic importance of Fenugreek (Trigonella Foenum-Graecum L.). Indo American Journal of Pharmaceutical Sciences 2018;5(6):5253-5262.
  • 23. Yao D, et al. Advances on application of Fenugreek seeds as functional foods: Pharmacology, clinical application, products, patents and market. Critical Reviews in Food Science and Nutrition 2019:1-11.
  • 24. Goyal S, Gupta N, Chatterjee S. Investigating therapeutic potential of Trigonella foenum-graecum L. as our defense mechanism against several human diseases. Journal of Toxicology 2016;2016:1250387.
  • 25. Srinivasan K. Fenugreek (Trigonella foenum-graecum): A review of health beneficial physiological effects. Food Reviews İnternational 2006;22(2):203-224.
  • 26. Committee on Herbal Medicinal Products (HMPC). Community herbal monograph on Trigonella foenum-graecum L., semen. European Medicines Agency (EMA) 2011:1-7.
  • 27. World Health Organization (WHO). Semen Trigonellae Foenugraeci. WHO (World Health Organization) monographs on selected medicinal plants. 2007;4(3):338-348
  • 28. European Scientific Cooperative on Phytotherapy. Trigonellae Foenugraeci Semen.European Scientific Cooperative on Phytotherapy Monographs: the scientific foundation for herbal medicinal products. 2003;511-520.
  • 29. Gruenwald J, Brendler T, Jaenicke C. Fenugreek (Trigonella foenum-graecum). Physicians' Desk Reference for herbal medicines. 2007;304-305.
  • 30. Council of Europe (EDQM). Trigonella foenugraeci semen. European Pharmacopoeia 9.6. 2018:5991-5992.
  • 31. Türk Farmakopesi Doğal Ürünler Çalışma Grubu Üyeleri. Çemen Tohumu (Trigonella foenugraeci semen). Türk Farmakopesi (2017). 2018;6(3):1889.

Evaluation of Some Fenugreek Seed Samples Obtained from the Market in Terms of European Pharmacopoeia Criteria

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 3, 327 - 335, 23.09.2020
https://doi.org/10.31020/mutftd.708159

Öz

Introduction: Fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.) seeds are consumed as spices and food. In addition, it is one of the important drogs in the European Pharmacopoeia (9.6) and the Turkish Pharmacopoeia (2017). However, it is not possible to find fenugreek seeds in our country that comply with pharmacopoeia standards. For this reason, those who want to use the fenugreek seed for medicinal purposes mostly obtain it from herbalist. Although fenugreek seeds obtained from herbalist are not expected to be in pharmacopoeia standards, no research has been encountered on this subject. Therefore, fenugreek seeds were obtained from 12 different herbalists in Turkey and it was aimed to investigate their suitability for pharmacopeia.
Methods: In the analyzes, the "Fenugreek Seed (Trigonella foenugraeci semen)" monograph in the European Pharmacopoeia (9.6) was taken as reference. All analyzes in fenugreek seed monograph were done as described in the monograph.
Results: Microscopic analyses, thin layer chromatography, loss of drying, total ash amount were found suitable for pharmacopoeia, some of the morphological analysis results and swelling index was not appropriate.
Conclusion: According to the results of the analysis on fenugreek seed samples obtained from 12 different herbalists, it was determined that the samples were not suitable for the European Pharmacopoeia (9,6). Therefore, it will not be appropriate to use these samples for phytotherapeutic purposes. Although the number of samples studied does not represent the general, it is important in terms of forming an idea about drugs that are sold in herbalist.

Kaynakça

  • 1. Malhotra S. Fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.). In: Singh RJ, editor. Genetic Resources, Chromosome Engineering, and Crop Improvement: Medicinal Plants. Vol 6. New York: CRC Press; 2011. pp:801-846.
  • 2. The Plant List.org [Internet]. Species in Trigonella, Inc.; c2013-1.1 [cited 2020 March 8]. Available from: http://www.theplantlist.org/
  • 3. Güner A, Aslan S, Ekim T, Vural M, Babaç MT. Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Güner A, editor. İstanbul: Nezahat Gökyiǧit Botanik Bahçesi Yayınları; 2012.
  • 4. Nagulapalli Venkata KC, et al. A small plant with big benefits: fenugreek (Trigonella foenum-graecum Linn.) for disease prevention and health promotion. Molecular Nutrition Food Research 2017;61(6).
  • 5. Huber-Morath A. Trigonella foenum-graecum L. In: Davis PH, editor. Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol 3. Edinburgh: University Press; 1970. pp:481.
  • 6. Dangi RS, et al. Assessment of genetic diversity in Trigonella foenum-graecum and Trigonella caerulea using ISSR and RAPD markers. BioMed Central Plant Biology 2004;4(1):13.
  • 7. Baytop T. Türkiye’de Bitkiler ile Tedavi Geçmişte ve Bugün. 2.Baskı. İstanbul: Nobel Kitabevi;. 1999. pp:171.
  • 8. Gürbüz B, Arslan N, Gümüşçü A. The correlation and path analysis of yield components on selected fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.) lines. Journal of Agricultural Sciences 2000;6(1):7-10.
  • 9. Gökçe Z, Lale E. Çemen (Trigonella foenum-graecum L.) bitkisinin kullanım alanları ve tıbbi önemi. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi 2016;5:355-363.
  • 10. Baytop T. Türkçe Bitki Adları Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu; 1994.
  • 11. Tabata M, et al. Traditional medicine in Turkey III. Folk medicine in East Anatolia, Van and Bitlis provinces. International Journal of Pharmacognosy 1994;32(1):3-12.
  • 12. Özgökçe F, Özçelik H. Ethnobotanical aspects of some taxa in East Anatolia, Turkey. Economic Botany 2004;58(4):697.
  • 13. Altuntas E, Özgöz E, Taser O. Some physical properties of fenugreek (Trigonella foenum-graceum L.) seeds. Journal of Food Engineering 2005;71:37-43.
  • 14. Uğurlu I, et al. The investigation and quantitative ethnobotanical evaluation of medicinal plants used around İzmir province, Turkey. Journal of Medicinal Plants Research 2009;3(5):345-367.
  • 15. Durmuşkahya C, Öztürk M. Ethnobotanical survey of medicinal plants used for the treatment of diabetes in Manisa, Turkey. Sains Malaysiana 2013;42(10):1431-1438.
  • 16. TÜİK.gov [Internet]. Türkiye İstatistik Kurumu. Inc.; c(25-30) [cited 2020 March 7]. Available from: http://www.tuik.gov.tr.
  • 17. Ahmad A, et al. Fenugreek a multipurpose crop: Potentialities and improvements. Saudi Journal of Biological Sciences 2016;23(2):300-310.
  • 18. Spandan C, et al.Review on Fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.) and its important secondary metabolite diosgenin. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca 2018;46(1).
  • 19. Wani SA, Kumar P. Fenugreek: A review on its nutraceutical properties and utilization in various food products. Journal of the Saudi Society of Agricultural Sciences 2018;17(2):97-106.
  • 20. Zandi P, et al. Fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.) seed: A review of physiological and biochemical properties and their genetic improvement. Acta Physiologiae Plantarum 2014;37(1):1714.
  • 21. Pang X, et al. Conversion of furostanol saponins into spirostanol saponins improves the yield of diosgenin from Dioscorea zingiberensis by acid hydrolysis. Royal Society of Chemistry Advances 2015;5(7):4831-4837.
  • 22. Jabeen A, Rani S, İbrahim M. Pharmacognostic and therapeutic importance of Fenugreek (Trigonella Foenum-Graecum L.). Indo American Journal of Pharmaceutical Sciences 2018;5(6):5253-5262.
  • 23. Yao D, et al. Advances on application of Fenugreek seeds as functional foods: Pharmacology, clinical application, products, patents and market. Critical Reviews in Food Science and Nutrition 2019:1-11.
  • 24. Goyal S, Gupta N, Chatterjee S. Investigating therapeutic potential of Trigonella foenum-graecum L. as our defense mechanism against several human diseases. Journal of Toxicology 2016;2016:1250387.
  • 25. Srinivasan K. Fenugreek (Trigonella foenum-graecum): A review of health beneficial physiological effects. Food Reviews İnternational 2006;22(2):203-224.
  • 26. Committee on Herbal Medicinal Products (HMPC). Community herbal monograph on Trigonella foenum-graecum L., semen. European Medicines Agency (EMA) 2011:1-7.
  • 27. World Health Organization (WHO). Semen Trigonellae Foenugraeci. WHO (World Health Organization) monographs on selected medicinal plants. 2007;4(3):338-348
  • 28. European Scientific Cooperative on Phytotherapy. Trigonellae Foenugraeci Semen.European Scientific Cooperative on Phytotherapy Monographs: the scientific foundation for herbal medicinal products. 2003;511-520.
  • 29. Gruenwald J, Brendler T, Jaenicke C. Fenugreek (Trigonella foenum-graecum). Physicians' Desk Reference for herbal medicines. 2007;304-305.
  • 30. Council of Europe (EDQM). Trigonella foenugraeci semen. European Pharmacopoeia 9.6. 2018:5991-5992.
  • 31. Türk Farmakopesi Doğal Ürünler Çalışma Grubu Üyeleri. Çemen Tohumu (Trigonella foenugraeci semen). Türk Farmakopesi (2017). 2018;6(3):1889.
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Klinik Tıp Bilimleri
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Meryem Keser Bu kişi benim 0000-0003-0648-2277

İlhan Gürbüz 0000-0002-3670-0899

Yayımlanma Tarihi 23 Eylül 2020
Gönderilme Tarihi 24 Mart 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 10 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Keser, M., & Gürbüz, İ. (2020). Piyasadan Temin Edilen Bazı Çemen Tohumu Örneklerinin Avrupa Farmakopesi Ölçütleri Açısından Değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi Ve Folklorik Tıp Dergisi, 10(3), 327-335. https://doi.org/10.31020/mutftd.708159
AMA Keser M, Gürbüz İ. Piyasadan Temin Edilen Bazı Çemen Tohumu Örneklerinin Avrupa Farmakopesi Ölçütleri Açısından Değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. Eylül 2020;10(3):327-335. doi:10.31020/mutftd.708159
Chicago Keser, Meryem, ve İlhan Gürbüz. “Piyasadan Temin Edilen Bazı Çemen Tohumu Örneklerinin Avrupa Farmakopesi Ölçütleri Açısından Değerlendirilmesi”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi Ve Folklorik Tıp Dergisi 10, sy. 3 (Eylül 2020): 327-35. https://doi.org/10.31020/mutftd.708159.
EndNote Keser M, Gürbüz İ (01 Eylül 2020) Piyasadan Temin Edilen Bazı Çemen Tohumu Örneklerinin Avrupa Farmakopesi Ölçütleri Açısından Değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi 10 3 327–335.
IEEE M. Keser ve İ. Gürbüz, “Piyasadan Temin Edilen Bazı Çemen Tohumu Örneklerinin Avrupa Farmakopesi Ölçütleri Açısından Değerlendirilmesi”, Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, c. 10, sy. 3, ss. 327–335, 2020, doi: 10.31020/mutftd.708159.
ISNAD Keser, Meryem - Gürbüz, İlhan. “Piyasadan Temin Edilen Bazı Çemen Tohumu Örneklerinin Avrupa Farmakopesi Ölçütleri Açısından Değerlendirilmesi”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi 10/3 (Eylül 2020), 327-335. https://doi.org/10.31020/mutftd.708159.
JAMA Keser M, Gürbüz İ. Piyasadan Temin Edilen Bazı Çemen Tohumu Örneklerinin Avrupa Farmakopesi Ölçütleri Açısından Değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2020;10:327–335.
MLA Keser, Meryem ve İlhan Gürbüz. “Piyasadan Temin Edilen Bazı Çemen Tohumu Örneklerinin Avrupa Farmakopesi Ölçütleri Açısından Değerlendirilmesi”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi Ve Folklorik Tıp Dergisi, c. 10, sy. 3, 2020, ss. 327-35, doi:10.31020/mutftd.708159.
Vancouver Keser M, Gürbüz İ. Piyasadan Temin Edilen Bazı Çemen Tohumu Örneklerinin Avrupa Farmakopesi Ölçütleri Açısından Değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2020;10(3):327-35.
Creative Commons Lisansı
                                                                            Bu Dergi Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin süreli bilimsel yayınıdır. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz.  Makalelerin sorumlulukları yazarlara aittir 

Kapak 

Ayşegül Tuğuz

İlter Uzel’inDioskorides ve Öğrencisi adlı eserinden 

Adres

Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik  Anabilim Dalı Çiftlikköy Kampüsü

Yenişehir/ Mersin