Rize’de Yetişen Tilia rubra subsp. caucasica (Rupr.) V.Engl. Çiçek Durumlarının Uçucu Yağ Bileşimi

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 2, 453 - 458, 30.05.2023

Elif Dilmaç , Betül Demirci , Gözde Öztürk , İlhan Gürbüz

https://doi.org/10.31020/mutftd.1265933

Öz

Amaç: : Tilia L. türlerinin çiçek durumlarından elde edilen uçucu yağın diüretik, sedatif, kas gevşetici, terletici, soğuk algınlığına karşı etkili olduğu bilinmektedir. Çalışmamızda benzer nedenlerle halk ilacı olarak kullanımı bulunun T. rubra subsp. caucasica (Rupr.) V.Engl. türünün uçucu yağının bileşiminin araştırılması ve bir yıl arayla toplanan örneklerin içeriğindeki değişiminin incelenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Rize’den 2020 ve 2021 yıllarında toplanan çiçek durumu örneklerinden hidrodistilasyon yöntemiyle uçucu yağ elde edilmiş, elde edilen uçucu yağların bileşimi gaz kromatografisi-kütle spektrometresi (GK-KS) ve gaz kromatografisi-alev iyonlaştırıcı detektör (GK-AİD) yöntemleri ile belirlenmiştir.
Bulgular: Yapılan analizler sonucunda, 2020 ve 2021 örnekleri için sırasıyla ana bileşik %48.9 ve % 51.6 oranlarıyla hekzadekanoik asit olurken nonakosan %26.3 ve %11.3 oranlarıyla onu izlemiştir. Bu bileşiklerin ardından 2020 yılında toplanan örnekte sırasıyla kaur-16-en, tetradekanoik asit, trikosan, pentakosan bileşikleri yüksek miktarda bulunurken, 2021 yılında toplanan örnekte ise linoleik asit, kaur-16-en, linolenik asit, pentakosan belirlenen ana bileşiklerden olmuştur.
Sonuç: Rize’den bir yıl ara ile toplanan örneklerden elde edilen uçucu yağların içerisindeki bileşiklerin oranlarının farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Gözlenen farklılıkların başlıca değişen iklim koşullarına bağlı olabileceği düşünülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Tilia rubra, uçucu yağ, hekzadekanoik asit, nonakosan, GK-AİD, GK-KS

Destekleyen Kurum

Bu çalışmaya destek veren kaynak(lar) yoktur.

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Essential Oil Composition of Tilia rubra subsp. caucasica (Rupr.) V.Engl. Inflorescences Growing in Rize

Öz

Aim: It is known that the essential oil obtained from the inflorescence of Tilia L. species is diuretic, sedative, muscle relaxant, diaphoretic, and effective against colds. In our study, it was planned to investigate the composition of the essential oil of the T. rubra subsp. caucasica (Rupr.) V.Engl. species, which is used as a folk medicine for similar reasons, and to examine the change in the content of the samples collected one year apart.
Methods: Essential oil was obtained from the samples collected from Rize in 2020 and 2021 by hydrodistillation method, and the composition of the obtained essential oils were determined by gas chromatography-mass spectrometry (GC-MS) and gas chromatography-flame ionizing detector (GC-FID) methods.
Results: As a result of, hexadecanoic acid was the main compound with 48.9% and 51.6% rates for the 2020 and 2021 samples, respectively, while nonacosane followed it with 26.3% and 11.3% rates. Kaur-16-ene, tetradecanoic acid, tricosane, pentacosane compounds were found in high amounts in the sample collected in 2020, while linoleic acid, kaur-16-ene, linolenic acid, pentacosane were the main compounds determined in the sample collected in 2021.
Conclusion: In the study, it was determined that the rates of the compounds in the content of essential oils obtained from the samples collected one year apart were different. It comes to mind that the observed differences may be mainly related to the changing climatic conditions.

Anahtar Kelimeler

Tilia rubra, essential oil, hexadecanoic acid, nonacosane, GC-FID, GC-MS

Proje Numarası

-

Kaynakça

• 1. Davis PH. Flora of Turkey and the east aegean islands. Vol 2. Edinburgh: Edinburgh University Pres; 1967. pp:421- 424.
• 2.Güner A (Ed), ve ark. Türkiye bitkileri listesi (Damarlı bitkiler). İstanbul: Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını; 2012. pp:254-258.
• 3.European Directorate for the Quality of Medicines. European pharmacopoeia. 8th ed. Strasbourg: Council of Europe; 2013. pp:1295.
• 4.Erküçük A. Eskişehir aktarlarında satılan Tilia flos örneklerinin farmakognozik incelenmesi ve uçucu yağlarının bileşimi, Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi; Eskişehir: 2017.
• 5.Barnes J, Anderson LA, Phillipson JD. Herbal medicines. 3rd ed. USA: Pharmaceutical press; 2007. pp:409-410.
• 6.Gruenwald J, Brendler T, Jaenicke C. PDR for herbal medicine, herbal monographs. 4th ed. USA: Thomson Press; 2007. pp:477-479,
• 7.Aydın A, Yeşil Y. İkizce Ordu-Türkiye ilçesinde etnobotanik bir ön çalışma. Bağbahçe Bilim Dergisi 2018;5(3):25-43.
• 8.Baytop T. Türkiye'de bitkiler ile tedavi. 2. baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 1999.
• 9.Ergül Bozkurt A, Özkan CZ, Saraç UD. The floristic structure of the Artvin-Soğanlı Village (Turkey) and the traditional usage of these plant taxa in this region. Biological Diversity and Conservation 2019;12(2):109-118.
• 10.Bulut G, Tuzlacı E. Folk medicinal plants of Bayramiç (Çanakkale-Turkey). J Fac Pharm İstanbul 2009;40:87-99. 11.Eminağaoğlu Ö, Göktürk T, Akyıldırım Beğen H. Traditional uses of medicinal plants and animals of Hatila Valley National Park, Artvin. Biological Diversity and Conservation 2017; 10(3):33-42.
• 12.Korkmaz M, Karakurt E. Kelkit (Gümüşhane) aktarlarında satılan tıbbi bitkilerin etnobotanik özellikleri. SDÜ Fen Bil Enst Der 2014;18(3):60-80.
• 13.Korkmaz M, Karakuş S, Selvi S. An ethnobotanical study on medicinal plants in Erzincan, Turkey. Indian J Tradit Knowl 2016;15(2):192-202.
• 14.Saraç DU, Özkan ZC, Akbulut S. Ethnobotanic features of Rize/Turkey province. Biological Diversity and Conservation 2013;6(3):57-66.
• 15.Uğulu İ, et al. The investigation and quantitative ethnobotanical evaluation of medicinal plants used around Izmir province, Turkey. J Med Plants Res 2009;3(5):345-367.
• 16.Öz M. Gümüşhane ilinden toplanan kafkas ıhlamuru (Tilia rubra DC. subsp. caucasica V.Engler) çiçeklerinden elde edilen uçucu yağın oranı ve kimyasal kompozisyonu. Proceedings of The International Congress on Food Researches 2022; Oct 14-16; Sivas: İKSAD Publishing House; 2022. pp:410-419.
• 17.Hochmuth DH. MassFinder 4.0, Hamburg, Germany: Hochmuth Scientific Consulting; 2008.
• 18.McLafferty FW, Stauffer DB. The Wiley/NBS registry of mass spectral data. New York: J Wiley and Sons; 1989.
• 19.Furtado FB, et al., Seasonal variation of the chemical composition and antimicrobial and cytotoxic activities of the essential oils from Inga laurina (Sw.) Willd. Molecules 2014;19(4):4560-4577.
• 20.Aparna V, et al. Anti‐inflammatory property of n‐hexadecanoic acid: structural evidence and kinetic assessment. Chem Biol Drug Des 2012;80(3):434-439.
• 21.Ganesan T, et al. Structural characterization of n-hexadecanoic acid from the leaves of Ipomoea eriocarpa and its antioxidant and antibacterial activities. Biomass Convers Biorefin 2022;1-12.
• 22.Shobha RP, Agrawal R. Volatile compounds of therapeutic importance produced by Leuconostoc paramesenteroides, a native laboratory isolate. Turk J Biol 2007;31(1):35-40.
• 23.Türkiye iklimi [Internet] Ankara: Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü; [Erişim: 25.02.2023]. Erişim adresi: https://www.mgm.gov.tr/FILES/genel/makale/13_turkiye_iklimi.pdf
• 24.Toker G, et al. The composition of essential oils from Tilia L. species growing in Turkey. J Essent Oil Res 1999;11(3):369-374.