Küresel Salgın Döneminde Uzaktan Eğitim: Nitel Bir Analiz

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 99 - 120, 30.06.2024

Selin Özova , Gökhan Izgar

Öz

Bu araştırmada küresel salgın döneminde temel eğitim düzeyinde gerçekleştirilen uzaktan eğitim uygulamalarının öğretmen görüşlerine göre incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması desenine göre tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, küresel salgın döneminde yapılan uzaktan eğitim uygulamalarını gerçekleştirmiş ve Adana ilinde görev yapan 51 ortaokul öğretmeni oluşturmaktadır. Geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ile öğretmenlerden veriler toplanmıştır. Toplanan veriler nitel veri analiz yöntemlerinden içerik analizine göre çözümlenmiştir. Araştırma bulgularına göre öğretmenlerin uzaktan eğitimin ne olduğuna yönelik görüşleri incelendiğinde birçok öğretmen uzaktan eğitimi kavramsal yönüyle tanımlarken bazı öğretmenler olumsuz bir bakış açısıyla uzaktan eğitimi açıklamışlardır. Buna göre öğretmenler uzaktan eğitimi sırasıyla dijital eğitim, alternatif eğitim, zaman ve mekâna bağlı olmayan eğitim, kalitesiz eğitim ve etkileşimsiz eğitim şeklinde tanımlamışlardır. Öğretmenlerin uzaktan eğitim sürecinde ders içeriklerini sunarken Web 2.0 araçlarını sıklıkla kullandıkları görülmüştür. Diğer taraftan öğretmenler, video ve resimler, Microsoft Office uygulamaları, Eğitim Bilişim Ağı (EBA), Google arama motoru, PDF görüntüleyici, basılı materyaller, Youtube gibi araçları da kullanmışlardır. Araştırma bulgularına göre öğretmenlerin uzaktan eğitim uygulamalarında anlatma, gösteri gibi öğretmen merkezli öğretim yöntemlerine çoğunlukla yer verdikleri buna karşın tartışma, problem çözme, proje tabanlı öğretim gibi öğrenciyi merkeze alan öğretim yöntemlerine daha az yer verdikleri görülmüştür. Bu noktada öğretmenlerin uzaktan eğitimde kullanılabilecek öğrenci merkezli uygulamalar hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıkları söylenebilir. Eğitim sistemimiz içinde farklı öğretim kademeleri ve birçok farklı dersin olduğu göz önüne alındığında bu çalışmaya dâhil edilmeyen branşlar veya uygulamalı dersler üzerine konu ile ilgili araştırmalar yapılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan Eğitim, Küresel Salgın, Nitel Analiz

Distance Education During the Global Pandemic: A Qualitative Analysis

Öz

The aim of this study was to evaluate the applications of distance learning in primary education during the pandemic period, according to the teachers' opinions. The research was designed according to the qualitative research method. The study group of the research consists of 51 secondary school teachers working in Adana who have carried out distance learning practices during the global epidemic. Data were collected from the teachers with the developed semi-structured interview form. The collected data were analysed according to content analysis, which is one of the qualitative data analysis methods. According to the research findings, teachers defined distance education as digital education, alternative education, education independent of time and place, poor quality education and non-interactive education. It was observed that Web 2.0 tools were frequently used by teachers in presenting course content in the distance education process. On the other hand, teachers also used tools such as videos and images, Microsoft Office applications, Educational Information Network (EIN), Google search engine, PDF viewer, printed materials and Youtube. Teachers stated that they mostly used the explanation, question-answer and demonstration methods in the learning-teaching process. At this point it can be said that teachers do not have sufficient knowledge about student-centred practices that can be used in distance education. Considering that there are different levels of teaching and many different courses in our education system, it can be recommended to conduct research on the disciplines or applied courses that were not included in this study.

Anahtar Kelimeler

Distance Education, Global Pandemic, Qualitative Analysis

Kaynakça

• Akdemir, Ö. (2011). Yükseköğretimimizde uzaktan eğitim. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 2, 69-71.
• Akyay, M., & Yıldızhan, B. S. (2022). Uzaktan eğitim döneminde rehberlik hizmetlerinin öğrenci deneyimleri açısından değerlendirilmesi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 40-52.
• Anderson, L.W. (2021). Schooling interrupted: Educating children and youth in the COVID-19 Era. CEPS Journal, 11, 17-38.
• Aslan, S. A., Turgut, Y. E., & Aslan, A. (2021). Teachers' views related the middle school curriculum for distance education during the COVID-19 pandemic. Education and Information Technologies, 26(6), 7381-7405.
• Atıcı, B., & Yıldırım, S. (2010). Web 2.0 uygulamalarının e-öğrenmeye etkisi. Akademik Bilişim, 10, 10-12.
• Atık, İ. (2008). Alternatif eğitim biçimi olarak uzaktan eğitim ve ekonomik etkinliği. Education Sciences, 3(1), 80-89.
• Ayaz, E. (2021). İlkokul fen bilimleri dersinin pandemi dönemi uzaktan eğitimine ilişkin öğretmen ve ebeveyn görüşlerinin incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(1), 298-342. https://doi.org/10.19171/uefad.815664
• Aydın, F. & Kaya, F. (2021) Does compliance with the preventive health behaviours against COVID-19 mitigate the effects of depression, anxiety and stress? (¿Cumplir con los comportamientos preventivos de salud contra el COVID-19 reduce los efectos de la depresión, la ansiedad y el estrés?). Studies in Psychology, 42(3), 652-676. https://doi.org/10.1080/02109395.2021.1950462
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 231-274.
• Başaran, M., Doğan, E., Karaoğlu, E. & Şahin, E. (2020). Koronavirüs (Covıd-19) pandemi sürecinin getirisi olan uzaktan eğitimin etkililiği üzerine bir çalışma. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 368-397.
• Bergdahl, N. & Nouri, J. (2020). Covid-19 and crisis-prompted distance education in Sweden. Technology, Knowledge and Learning. https://doi.org/10.1007/s10758-020-09470-6
• Bilgiç, H.G., & Tüzün, H. (2015). Yükseköğretim kurumları web tabanlı uzaktan eğitim programlarında yaşanan sorunlar. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi (AUAd), 1(3), 26‐50.
• Cantürk, G. & Cantürk, A. (2021). İngilizce öğretmenlerinin Covid-19 küresel salgını sürecinde gerçekleştirdikleri uzaktan eğitim deneyimleriyle ilgili görüşlerinin metaforlar yoluyla belirlenmesi. Uluslararası Dil, Eğitim ve Sosyal Bilimlerde Güncel Yaklaşımlar Dergisi (CALESS), 3(1), 1-37.
• Christensen, L.B, Johnson, R.B. & Turner, L.A. (2015). Araştırma yaklaşımları ve veri toplama yöntemleri. (A. Boyacı, K. Bozkuş.; Çev.) Araştırma Yöntemleri Desen ve Analiz. Anı Yayıncılık. (Original work published 2014)
• Creswell, J.W. (1998). Qualitative inquiry and Research design: Choosing among five tarditions. Sage Publications.
• Demir, D., Özdinç, F., & Ünal, E. (2018). Eğitim bilişim ağı (EBA) portalına katılımın incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 407-422.
• Durak, G. (2017). Uzaktan eğitimde destek hizmetlerine genel bakış: sorunlar ve eğilimler. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 3(4), 160-173.
• Duran, M. S. & Acar, M. (2020). Bir virüsün dünyaya ettikleri: Covid-19 pandemisinin makroekonomik etkileri. International Journal of Social and Economic Sciences, 10(1), 54-67.
• Elmas, R., & Geban, Ö. (2012). 21. Yüzyıl öğretmenleri için web 2.0 araçları. International Online Journal of Educational Sciences, 4(1), 243-254.
• Fansury, A.H., Januarty, R., Rahman, A.W., & Syawal. (2020). Digital content for millennial generations: teaching the english foreign language learner on Covid-19 pandemic. Journal of Southwest Jiaotong University, 55(3), 2-12.
• Ferri, F., Grifoni, P., & Guzzo, T. (2020). Online learning and emergency remote teaching:opportunities and challenges in emergency situations. Societies, 10(4), 1-18. https://doi.org/10.3390/soc10040086
• Gürol, M., & Sevindik, T. (2004). Uzaktan eğitimin teknoloji boyutu. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9.
• Güvendi, M. G. (2014). Millî Eğitim Bakanlığı'nın öğretmenlere sunmuş olduğu çevrimiçi eğitim ve paylaşım sitelerinin öğretmenlerce kullanım sıklığının belirlenmesi: Eğitim Bilişim Ağı (EBA) örneği [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Sakarya Üniversitesi.
• Hodges, C., Moore, S., Lockee, B., Trust, T., & Bond, A. (2020). The difference between emergency remote teaching and online learning. https://er.educause.edu/articles/2020/3/the-difference-between-emergency-remote-teaching-and-online-learning
• Ilgın, H. Ö., & Ulupınar, Ş. C. (2021). Kamu hizmet aracı olarak web sitelerinin kullanılabilirliği: EBA örneği. OPUS International Journal of Society Researches, 17(37), 4154-4180.
• Kaleli Yılmaz, G. (2014). Durum Çalışması. İçinde M. Tekin (Ed.), Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (ss. 261-285). Pegem Akademi
• Kapıdere, M., & Çetinkaya, H. N. (2017). Eğitim bilişim ağı (EBA) mobil uygulamasının değerlendirilmesi. International Journal of Active Learning, 2(2), 1-14.
• Keskin, M., & Özer Kaya, D. (2020). COVID-19 sürecinde öğrencilerin web tabanlı uzaktan eğitime yönelik geri bildirimlerinin değerlendirilmesi. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 59-67.
• Kırık, A. (2014). Uzaktan eğitimin tarihsel gelişimi ve Türkiye’deki durumu. Marmara İletişim Dergisi, 21, 73-94.
• Klimova, B. (2021). An insight into online foreign language learning and teaching in the era of COVID-19 pandemic. Procedia Computer Science, 192, 1787-1794.
• Kurnaz, A., Kaynar, H., Şentürk Barışık, C., & Doğrukök, B. (2020). Öğretmenlerin uzaktan eğitime ilişkin görüşleri. Millî Eğitim Dergisi, 49(1), 293-322.
• Kurt, K., Kandemir, M. A., & Çelik, Y. (2021). Covid-19 pandemi sürecinde uzaktan eğitime ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 6(1), 88-103.
• Lee, K., Xuefei, M.F., Lu, S. & Bligh, B. (2021). Student learning during COVID-19: It was not as bad as we feared. Distance Education, 42(1), 164-172.
• Miles, M. B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd Edition). SAGE Publications.
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2020). Uzaktan eğitim sürecinin detayları. https://www.meb.gov.tr/uzaktan-egitim-surecinin-detaylari/haber/21990/tr.
• MEB. (2021). COVID-19 salgınında okullarda alınması gereken önlemler. https://merkezisgb.meb.gov.tr/www/covid-19-salgininda-okullarda-alinmasi-gereken-onlemler-rehberi-yayinlandi/icerik/302
• MEB. (2022). Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü Fatih Projesi websitesi. http://fatihprojesi.meb.gov.tr/
• Naik, G. L., Deshpande, M., Shivananda, D. C., Ajey, C. P., Manjunath Patel, G. C. (2021). Online teaching and learning of higher education in India during Covid-19 emergency lockdown. Pedagogical Research, 6 (1), 1-14.
• Orakçıoğlu, E. (2019) Türkiye’de uzaktan eğitim temalı 2013-2018 yılları arasında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
• Özdoğan, A.Ç. & Berkant, H.G. (2020). Covid-19 pandemi dönemindeki uzaktan eğitime ilişkin paydaş görüşlerinin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 13-43.
• Özkanal, Ü., Yüksel, İ., & Uysal, B. Ç. B. (2020). The pre-service teachers’ reflection-on-action during distance practicum: A critical view on EBA TV English courses. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 8(4), 1347-1364.
• Öztürk, M. (2021). Öğretmen adaylarının açık ve uzaktan öğretime yönelik algıları: Eş-zamansız ve eş-zamanlı çevrimiçi öğrenme. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 216-230.
• Pala, F. K., Arslan, H., & Özdinç, F. (2017). Eğitim bilişim ağı web sitesinin otantik görevler ve göz izleme ile kullanılabilirliğinin incelenmesi. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 24-38.
• Parıldar, H. & Dikici, M.F. (2020). Pandemiler tarihi. Klinik Tıp Aile Hekimliği, 12(1), 1-8.
• Reimers, F. M. (2021). Eğitim ve COVID-19: Pandeminin yarattığı şoktan kurtulmak ve daha iyiyi yeniden inşa etmek. Aydın Yayınları.
• Tonbuloglu, B., (2021). Türkiye’de acil durum uzaktan öğretim ve Eğitim Bilişim Ağı (EBA) incelemesi, (Politika Notu: 2021/26). İLKE İlim Kültür Eğitim Vakfı.
• Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı. (2020). Koronavirüs salgını yeni tedbirler. https://www.icisleri.gov.tr/koronavirus-salgini-yeni-tedbirler
• UNESCO. (2020). Covid-19 impact on education. https://en.unesco.org/covid19/educationresponse
• Uşun, S. (2006). Uzaktan eğitim. Nobel Yayın Dağıtım.
• Üstün, Ç. (2020). Pandemi tarihinde üç hastalık ve Covid-19 pandemisinin sosyal etkisinin bu hastalıklarla değerlendirilmesi. Turkish Studies, 15(4), 1215-1226. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44303
• Varışoğlu, B. (2019). Öğretmenlerin Eğitim Bilişim Ağı (EBA) tutumlarının incelenmesi. Social Sciences, 14(6), 3511-3521.
• Vasiliki, K., Athina, C., & Eleni, T. (2021). Greek Üniversity students’ attitudes about distance education due to emergency circumstances. European Journal of Open Education and E-learning Studies. 6(1), 14-25.
• World Health Organization [WHO]. (2020). Naming the coronavirus disease (COVID-19) and the virus that causes it. https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/naming-the-coronavirus-disease-(covid-2019)-and-the-virus-that-causes-it
• Yazıcı Çelebi, G., Kaya, F., & Yılmaz, M. (2021). COVID-19 pandemisi sürecinde mizahla başa çıkma ile sağlık anksiyetesi arasındaki ilişki: İyimserliğin aracılık rolü. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 40, 24-48.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.