Almanya’nın Sosyal Ağ Yasasının Nefret Söylemi İçeriklerinin Kaldırılması Bakımından İncelenmesi: Türkiye İçin Öneriler

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 164 - 181, 30.12.2020

Ahmet Çubukcu, Pmp®

Öz

Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de sosyal ağlarda hukuka aykırı olan pek çok içeriğin bulunduğu ve bunların hızla yayılabildiği görülmektedir. Nefret söylemi, bu söyleme maruz kalan insanların aşağılanması, dışlanması, tehdit edilmesi, zaman zaman bu tehditlerin gerçeğe dönüşerek şiddet eylemlerinin gerçekleştirilmesi gibi sonuçları karşımıza çıkarabilmektedir. Bu açıdan sosyal ağlarda kolaylıkla yayılabilen nefret söylemi içerikleri, derhal kaldırılması gereken içeriklerden biridir. Bu çalışmada, nefret söylemi kavramından ne anlaşılması gerektiği incelenmekte, yaygın kullanılan sosyal ağların nefret söylemine karşı kullanım kuralları kapsamında aldıkları tedbirler tetkik edilmekte, ardından Avrupa Birliği’nde (AB) nefret söylemi ile mücadele için kabul edilen etik kurallara değinilmekte ve son olarak Almanya’nın Sosyal Ağ Uygulama Yasası (Network Enforcement Act- NetzDG) sosyal ağlarda nefret söylemi ile mücadele konusunda incelenerek Türkiye için önerilerde bulunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

sosyal ağ, sosyal ağ yasası, nefret söylemi, siber zorbalık

Kaynakça

• ALP, Hakan, “Çingenelere Yönelik Nefret Söyleminin Ekşi Sözlük’te Yeniden Üretilmesi”, Ankara Üniversitesi İLEF Dergisi, 2016, C.3, S.2, s. 143-172.
• ALTUNAY, Alper, “Bir Sosyalleşme Aracı Olarak Yeni Medya, Selçuk İletişim, 2015, C.9, S.1, s.410-428.
• ARSLAN, Sevcan, “Sosyal Medya Platformları Üzerinden Kişilik Hakları İhlali, Korunmasına Yönelik Düzenlemeler, Ülke Uygulamaları, Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Bilişim Uzmanlığı Tezi, Ankara.
• CLAUSSEN, Victor, “Fighting Hate Speech and Fake News. The Network Enforcement Act (netzdg) in Germany in the Context of European Legislation, Rivista Di Diritto Dei Media, C. 3, s.1-27.
• Code of conduct on countering illegal hate speech online: Erişim tarihi: 20.03.2019; https://ec.europa.eu/newsroom/just/item-detail.cfm?item_id=54300
• Community Empowerment for Progress Organisation: Introductıon to Hate Speech on Social Media; Erişim tarihi: 20.03.2019; https://defyhatenow.net/wp-content/uploads/2016/06/defyhatenow_whatishatespeech_JUL27.pdf
• ÇAKAR, Bekir, “Avrupa ve ABD’de Artan Salgın: Nefret Suçu”, The Global a Journal of Policy and Strategy, 2015, C.1, S.2, s.91-113.
• ÇOMU, Tuğrul / BİNARK, Mutlu, Yeni Medya Ortamlarında Nefret Söylemi, Hrant Dink Vakfı Yaymları, Ankara.
• DALIA RESEARCH: 87% of Germans Approve of Social Media Regulation Law, Erişim tarihi: 28.05.2019; https://daliaresearch.com/blog-germans-approve-of-social-media-regulation-law/
• DONDURUCU, Zeynep Benan / ULUÇAY, Ayşe Pınar, “Yeni Medya Ortamlarında Nefret Söylemi: Eşcinsellere Yönelik Nefret Söylemi İçeren Videoların Youtube Üzerinden İncelenmesi”, International Journal of Social Sciences and Education Research, 2015, C.1, S.3, s. 875-902.
• DÜLGER, Murat Volkan / OTLAKCIOĞLU, Mustafa Temmuz, “Alman Sosyal Ağlarda Hukuk Uygulamasının İyileştirilmesi Hakkında Kanuna İlişkin Değerlendirme”, CHD, 2018, S.37.
• ECHIKSON, William / KNODT, Olivia, Germany’s NetzDG: A key test for combatting online hate, Erişim tarihi: 20.03.2019; https://www.counterextremism.com/sites/default/files/CEP-CEPS_Germany%27s%20NetzDG_020119.pdf
• European Commission: Countering illegal hate speech online #NoPlace4Hate, Erişim tarihi: 20.03.2019; https://ec.europa.eu/newsroom/just/item-detail.cfm?item_id=54300
• Facebook: NetzDG Transparency Report, Erişim tarihi: 01.06.2019; https://fbnewsroomus.files.wordpress.com/2019/01/facebook_netzdg_january_2019_english71.pdf?fbclid=IwAR0DIXICvuiQ1hUMkI9fFdKDXT_H9GEoWE2rvnrMUqWL7f8hc0pEs2LgOZU
• Facebook: Topluluk Standartları, Erişim tarihi: 20.03.2018; https://www.facebook.com/communitystandards/objectionable_content GELASHVILI, Teona, “Hate Speech on Social Media: Implications of Private Regulation and Governance Gaps”, JAMM07 Master Thesis, 2018.
• Global Network Initiative: Proposed German Legislation Threatens Free Expression Around the World, Erişim tarihi: 30.05.2019; http://globalnetworkinitiative.org/proposed-german-legislation-threatens-free-expression-around-the-world/
• GOLLATZ, Kirsten / RIEDL, Martin J. / POHLMANN, Jens, Removals Of Online Hate Speech in Numbers, Erişim tarihi: 01.06.2019; https://zenodo.org/record/1342325#.XPJSYogzbIV
• Google+: Şeffaflık Raporu, Ağ İcra Yasası kapsamındaki kaldırma işlemleri, Erişim tarihi: 01.06.2019; https://transparencyreport.google.com/netzdg/googleplus?hl=tr
• GÜRANLIOĞLU, Nurhayat, Nefret Söylemi ve Nefret Suçunun Türkiye Üzerinden Örneklerle İncelenmesi, Erişim tarihi: 01.04.2019; https://www.academia.edu/9694839/Nefret_Söylemi_ve_Nefret_Suçunun_Türkiye_Üzerinden_Örneklerle_İncelenmesi
• HAERTING: NetzDG as a Source of Censorship – A Summary of Recent Effects, Erişim tarihi: 21.03.2019; https://www.haerting.de/neuigkeit/netzdg-source-censorship-summary-recent-effects
• HELDT, Amélie P., “Taking speech regulation slightly: The NetzDG reports”, SSRN, 2018. Instagram Yardım Merkezi, Erişim tarihi: 22.03.2019; https://www.facebook.com/help/instagram/130785144276082
• JOUROVA, Vera, Code of Conduct on countering illegal hate speech online, Erişim tarihi; 20.03.2019; https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/code_of_conduct_factsheet_7_web.pdf
• KUCZERAWY, Aleksandra: Phantom Safeguards? Analysis of the German law on hate speech NetzDG, Erişim tarihi: 02.06.2019; https://www.law.kuleuven.be/citip/blog/phantom-safeguards-analysis-of-the-german-law-on-hate-speech-netzdg/
• LAANPERE, Liina: Online Hate Speech:Hate or Crime?, Erişim tarihi: 27.03.2019; https://files.elsa.org/AA/Online_Hate_Speech_Essay_Competition_runner_up.pdf MAYFIELD, Anthony: What is Social Media?, Erişim tarihi:21.03.2019; https://www.icrossing.com/uk/sites/default/files_uk/insight_pdf_files/What%20is%20Social%20Media_iCrossing_ebook.pdf
• MURUGESAN, San, “Understanding Web 2.0”, IT Professional, 2007, C.9, S.4, s. 34-41.
• Network Enforcement Act (Netzdurchsetzunggesetz, NetzDG), Erişim Tarihi: 20.03.2019; http://germanlawarchive.iuscomp.org/?p=1245
• ÖZTEKİN, Hülya, “Yeni Medyada Nefret Söylemi: Ekşi Sözlük Örneği”, Journal of International Social Research, 2016, C.8, S.38, s.925-936.
• SEZGİN, Ayşe Aslı, “Çevrimiçi Gazetelerin Okur Yorumlarında Nefret Söylemi: Reina Saldırısı Örneği”, AJIT-e: Online Academic Journal of Information Technology, 2017, C.8.
• SILVA, Leandro / MONDAL, Mainack / CORREA, Denzil / BENEVENUTO, Fabricio / WEBER, Ingmar, “Analyzing the Targets of Hate in Online Social Media”, In Tenth International AAAI Conference on Web and Social Media, 2016.
• SPENCER-SMITH, Charlotte: Dealing With Hate Speech on Social Media, Erişim tarihi: 04.04.2019; https://static1.squarespace.com/static/5a04d25332601e4102718c45/t/5a85fbb70d92975679fa18db/1518730167290/Hate+Speech+on+Social+Media.pdf
• STAVINOHA, Vlastislav, “Law Regulation of Social Media in Germany”, Poder y medios en las sociedades del siglo XXI, 2018. TAŞ, Eray, “Yeni Medyada Nefret Söylemi”, Yeni Medya Elektronik Dergi, 2017, C.1, S.1, s.60-71.
• TDK: Sözlük, Erişim tarihi: 21.03.2019; http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=
• The Guardian: Mark Zuckerberg tells Facebook staff to stop defacing Black Lives Matter slogans, Erişim tarihi: 27.03.2019; https://www.theguardian.com/technology/2016/feb/25/mark-zuckerberg-facebook-defacing-black-lives-matter-signs
• THEIL, Stefan: Freedom of Expression on Social Media- Conceptual And Regulatory Challenges in Europe and the US, Erişim tarihi: 03.04.2019; http://blogs.oii.ox.ac.uk/policy/wp-content/uploads/sites/77/2018/08/IPP2018-Theil.pdf
• Türkiye Büyük Millet Meclisi: Bilgi Toplumu Olma Yolunda Bilişim Sektöründeki Gelişmeler ile İnternet Kullanımının Başta Çocuklar, Gençler ve Aile Yapısı Üzerinde Olmak Üzere Sosyal Etkilerinin Araştırılması Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu Raporu, Erişim tarihi: 02.04.2019; https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem24/yil01/ss381.pdf
• Twitter Yardım Merkezi, Erişim tarihi: 21.03.2019; https://help.twitter.com/tr/rules-and-policies/twitter-rules
• TWOREK, Heidi /LEERSSEN, Paddy: An Analysis of Germany’s NetzDG Law, Erişim tarihi:28.05.2019; https://www.ivir.nl/publicaties/download/NetzDG_Tworek_Leerssen_April_2019.pdf
• UNESCO: Countering online hate speech, Erişim tarihi: 26.03.2019; https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000233231
• VARDAL, Zeynep Burcu, “Nefret Söylemi ve Yeni Medya”, Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2015, C.2, S.1, s. 132-156.
• WASEEM, Zeerak / HOVY, Dirk, “Hateful Symbols or Hateful People? Predictive Features for Hate Speech Detection on Twitter”, Proceedings of the NAACL Student Research Workshop, 2016.
• We are Social / Hootsuite: Digital 2019 Reports, Erişim tarihi: 20.03.2019; https://wearesocial.com/blog/2019/01/digital-2019-global-internet-use-accelerates
• WEBER, Anne, Nefret Söylemi El Kitabı, Erişim tarihi: 01.04.2019; http://panel.stgm.org.tr/vera/app/var/files/n/e/nefret-soylemi.pdf
• WILSON, David W. / LIN, Xaolin / LONGSTREET, Phil / SARKER, Saonee, “Web 2.0: A Definition, Literature Review, and Directions for Future Research”, In AMCIS, 2011.
• Youtube: Şeffaflık Raporu, Ağ İcra Yasası kapsamındaki kaldırma işlemleri, Erişim tarihi: 26.03.2019; https://transparencyreport.google.com/netzdg/youtube?hl=tr