FSEK Kapsamında Fotoğrafın Korunmasının Yargıtay Kararları Çerçevesinde İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 326 - 346, 30.06.2022

Elif Dinler

Öz

Fotoğraf, gözle görülebilen maddi varlık ve şekilleri, ışık ve kimyasal maddeler yardımıyla herhangi bir madde üzerinde saptayan fiziksel ve kimyasal işlemdir. Teknolojinin gelişmesiyle beraber son dönemde fotoğraf çekimi yapılması kolaylaşmış ve fotoğraflar günlük hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Bu sebeple fotoğrafların korunmasına ilişkin düzenlemelerin önemi artmıştır. Fotoğrafların korunmasına ilişkin olarak birçok kanunda hüküm bulunmaktadır. Bu kanunlar; 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’dur. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda eser niteliğinde olan fotoğrafların yanı sıra eser niteliği taşımayan fotoğraflara ilişkin de koruyucu hükümler düzenlenmiştir. Eser niteliği taşıyan fotoğraflar, ilim ve edebiyat eserleri ve güzel sanat eserleri kategorisinde koruma altına alınmıştır. Bu koruyucu hükümlerin Yargıtay kararlarında nasıl değerlendirildiği ise inceleme konusunu oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

fotoğraf, fotoğrafın korunması, güzel sanat eseri, ilim ve edebiyat eserleri

Kaynakça

• Akdi, Murat, “Ana-Babanın Çocuğun Fotoğraf ve Görüntülerinin Sosyal Medyada Yayınlamasından Doğan Sorumluluğu”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi (Prof. Dr. Cevdet Yavuz’a Armağan Cilt 1), Cilt 22, Sayı 3, 2016, s. 123- 144.
• Aksoy Dursun, Sanem, “Yargı Kararları Işığında Özel Hayata Saygı Hakkının Basın Özgürlüğü İle İlişkisi”, Kişilik Haklarına İlişkin Güncel Sorunlar, 1. Baskı, On İki Levha Yayınları, İstanbul, 2020, s. 31- 65.
• Arkan Serim, Azra, “Fotoğraf Sanatları Alanında Telif Hakları”, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 18, Sayı 1, 2019, s. 63- 77.
• Arslanlı, Halil, Fikri Hukuk Dersleri II, Fikir ve Sanat Eserleri, Sulhi Garan Matbaası, 1954.
• Ateş, Mustafa, Fikir ve Sanat Eserleri Üzerindeki Hakların Kapsamı ve Sınırlandırılması, 1. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2003.
• Aygörmez Uğurlubay, Gülsün Ayhan, “Resim Üzerinde Hak: Ünlü Birinin Fotoğrafı ve Tesadüfen Bikinili Bir Bayanın Bu Resimde Görünmesi”, Hukuk Köprüsü, N. 6, Sayı 6, 2014, s. 239- 243.
• Ayiter, Nuşin, Hukukta Fikir ve Sanat Ürünleri, Sevinç Matbaası, Ankara, 1972.
• Bayındır, Sinan, “5846 Sayılı Kanun Kapsamında Fotoğrafik Ürünlerin Eser Vasfına İlişkin Bir Değerlendirme”, Hukuk ve Sanat, 6. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2021, s. 329- 348.
• Belgesay, Mustafa Reşit, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Şerhi, M. Sıralar Matbaası, 1955.
• Bellican, Cüneyt, “Ticari Açıdan Kullanılmaya Elverişli Resim Üzerindeki Hakkın İzinsiz ve Reklam Amaçlı Kullanımı”, Fasikül Dergisi, Sayı 100, 2018, s. 139- 151.
• Bozbel, Savaş, Fikri Mülkiyet Hukuku, 1. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2015.
• Bozgeyik, Hayri, “Fikir ve Sanat Eserlerinde Hususiyet”, BATİDER, Cilt 25, Sayı 3, 2009, s. 169- 222.
• Bozkurt Yüksel, Armağan Ebru, “Sokak Fotoğrafçılığı ve Kişisel Verilerin Korunması”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Cilt 1, Sayı 42, 2020, s. 525- 566.
• Çinko, M. Sıddık, 101 Soruda Fotoğrafçının ve Fotoğraflanan Kişinin Hakları (Fotoğraf ve Hukuk), 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2020.
• Çinko, M. Sıddık, “Sanat Eseri Olan Fotoğraflar Üzerindeki Haklar”, Hukuk ve Sanat, 6. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2021, s. 509- 528
• Çinko, M. Sıddık, “Fotoğrafçının Hakları”, Legal FSHD, Cilt 11, Sayı 42, 2015, s. 79- 84.
• Çöl, Hüseyin Cem, “Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na Göre Eser Dışında Koruma Konuları”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 52, Sayı 4, 2003, s. 365- 385.
• Duman, Irmak, “Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na Göre Fotoğraf ve Photoshop’un Eser Niteliği”, Legal FSHD, Cilt 12, Sayı 46, 2016, s. 551- 575.
• Erel, Şafak, Türk Fikir ve Sanat Hukuku, 2. Baskı, İmaj Yayınevi, Ankara, 1998.
• Güneş, İlhami, “Bilimsel ve Edebi Eser Yazarlarının Manevi Hakları”, Terazi Hukuk Dergisi, Cilt 11, Sayı 117, 2016, s. 69- 72.
• Güneş, İlhami, Uygulamada Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku, 3. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2021.
• Güneş, Ziynet Seldağ, “Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda Resim ve Portreler”, Sayıştay Dergisi, Cilt 8, Sayı 24, 1997, s. 31- 36. (Resim)
• Hirş, Ernest, Fikri ve Sınai Haklar, Birinci Kitap, Ankara Basımevi, 1948.
• Işık, Egemen, “Bir Kişilik Değeri Olarak Kişinin Resmi”, İstanbul Hukuk Mecmuası, Cilt 78, Sayı 4, 2020, s. 1723- 1746.
• İtişgen, Rezzan, “Kişi Görüntü ve Fotoğraflarının Basında İzinsiz Kullanımının AİHM ve Yargıtay İçtihatları Açısından Değerlendirilmesi”, Terazi Hukuk Dergisi, Cilt 11, Sayı 116, 2016, s. 24- 40.
• Karasu, Rauf/ Suluk Cahit/ Nal Temel, Fikri Mülkiyet Hukuku, 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2021.
• Karauz, Agah Kürşat, “Ebeveynlerin Sosyal Medya Aracılığıyla Çocuklarının Fotoğraflarını Paylaşmalarının Medeni Hukuk Kapsamında Değerlendirilmesi”, KTO Karatay Üniversitesi Sempozyum Bildiri Kitapçığı, Konya, 2018, s. 12.
• Kılıçoğlu, Ahmet M., “Eser Sayılmayan Fikri Ürünler ve Eserin Adı ve Alametleri Üzerindeki Haklar”, Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Sayı 8, 2013, s. 1585- 1636.
• Öztrak, İlhan, Fikir ve Sanat Eserleri Üzerindeki Haklar, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları No. 312, Ankara, 1971.
• Özcan, Mehmet, “Fotoğrafların Telif Hakları Kapsamında Değerlendirilmesi”, Legal FSHD, Sayı 5, 2006, s. 147-150.
• Parlak Börü, Şafak, Fotoğraf Üzerindeki Haklar, 1. Baskı, Turhan Kitapevi, Ankara, 2013.
• Tekinalp, Ünal, Fikri Mülkiyet Hukuku, 2. Baskı, Beta Yayınevi, Kırklareli, 2002.
• Ulaş, Işıl, “İşlenme Eser Türü Olan Çeviri Eserde Kamuya Sunma Hakkı”, BATİDER, Cilt 24, Sayı 1, 2007, s. 65- 78.
• Yarsuvat, Duygun, Türk Hukukunda Eser Sahibi ve Hakları, Sulhi Garan Matbaası, İstanbul, 1977.