DAR MÜKELLEF KURUMLARIN SAHİBİ OLDUĞU TAŞINMAZLARIN SATIŞLARINDAN ELDE EDİLEN KAZANCIN VERGİLENDİRİLMESİ

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 566 - 584, 30.12.2022

Ali Saklan

Öz

Dar mükellef kurumlar, Türkiye’de faaliyetlerini yerine getirmek için taşınmaza ihtiyaç duymakta, çeşitli şartlar altında taşınmaz edinmektedirler. Edindikleri bu taşınmazları faaliyetlerinin azalması, ihtiyaçlarının kalmaması gibi nedenlerle satmaktadırlar. Dar mükellef kurumlarca yapılan bu satış işlemi sonucu kazanç elde edilmekte olup, elde edilen bu kazançların vergilendirilmesi gerekmektedir. Vergilendirme işlemi yerine getirilmesinde bu kazancın hangi gelir türüne girdiğinin tespiti önem arz etmektedir. Çünkü ilgili gelir türüne göre vergilendirme süreci değişmektedir.
Çalışmada da görüleceği üzere dar mükellef kurumların sahibi olduğu taşınmaz satışlarından elde ettikleri kazançlar kimi durumda ticari kazanç kimi durumda değer artış kazancı olarak değerlendirilmiştir. Bu noktada yapılan bu çalışma, önemine binaen dar mükellef kurumların elde ettikleri bu kazancın hangi gelir türüne dahil olacağını tespit etmeyi amaçlamıştır. Bu doğrultuda çalışma dört bölümde ele alınmış olup, birinci ve ikinci bölümde sırasıyla dar mükellef kurumların taşınmaz edinimine ve kazançlarının tespitine yönelik genel değerlendirme yapılmıştır. Ardından üçüncü ve dördüncü bölümde konu ticari kazanç ve değer artış kazancı yönüyle değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dar Mükellef Kurum, Ticari Kazanç, Değer Artış Kazancı.

Kaynakça

• Berkay, Ferman/Armağan, Ramazan. “Vergilemenin Uluslararası Boyutlarından Çifte Vergilendirme Sorunsalının Türk Vergi Sistemine Etkisi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, Cilt:3, Sayı:5, 2011, s.88-106.
• Çekiciler, Çoşkun/ Gök, Onur. Kurumlar Vergisi Revizyonu Açıklama ve Örneklerle, Vergi Müfettişleri Derneği Yayınları, Ankara, 2019.
• Demirci, Zeynep. “Uluslararası Vergi Anlaşmaları Kapsamında Kurumlar Vergisi Sorunsalının Değerlendirilmesi”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:32, 2018, s.379-393.
• Doğan, Vahit. Türk Yabancılar Hukuku, Savaş Yayınevi, Ankara, 2020.
• Ekmekci, Esra. Kurumlar Vergisinde Dar Yükümlülük, Kazancı Hukuk Yayınları, İstanbul, 1994.
• Eren, Fikret. Mülkiyet Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara, 2020.
• Keskin, Kemal Serkan. “Dar Mükellef Kurumlarda Daimi Temsilci Kavramı ve Vergilendirmeye Etkisi”, Vergi Raporu Dergisi, Sayı:175,2014, s.259-272.
• Kurtulmuş, Esra. “Dar Mükellef Kurumların Serbest Meslek Kazançlarının Vergilendirilmesi”, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2010.
• Küpeli, Celal. “Türk Vergi Sisteminde Dar Mükellef Kurumların Vergilendirilmesi”, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2011.
• Maliye Hesap Uzmanları Derneği. Denetim Vergi Tekniği ve Revizyon, Hesap Uzmanları Derneği Yayınları, Ankara, 2019.
• Oğuzman, Kemal/ Seliçi, Özer/ Oktay-Özdemir, Saibe. Eşya Hukuku Kısaltılmış Ders Kitabı, Filiz Yayınevi, İstanbul, 2019.
• Oğuzman, Kemal/ Seliçi, Özer/ Oktay-Özdemir, Saibe. Eşya Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2018.
• Ozan, Sabri. Örnek Soru ve Açıklamalarla Vergi Kanunları Uygulaması, Beyan ve Denetim, Vergi Müfettişleri Derneği Yayınları, Ankara, 2018.
• Öğredik, Güray. “Yurt Dışında Mukim Kurumların Türkiye’deki Taşınmaz Satışlarının Vergilendirilmesi”, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Sayı:116, 2013.
• Öncel, Mualla/ Çağan, Nami/ Göker, Cenker. Vergi Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara, 2020.
• Öner, Cihat. “Dar Mükellefiyette Ticari Kazancın Türkiye’de Elde Edilmiş Sayılmadığı Haller Üzerine”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 63 (2), 2014, s.365-395.
• Özaytekin, Nahide. “Türkiye’de Dar Mükellef Kurum Kazançlarının Vergilendirilmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 2006.
• Özkan, İlhan/ Uslu, Şafak. “Uluslararası Çifte Vergilendirme ve Mukimlik Kavramı”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı:135, 2016, s.169-180.
• Şenyüz, Doğan/ Yüce, Mehmet/ Gerçek, Adnan. Türk Vergi Sistemi, Ekin Yayınevi, Bursa, 2020.
• Vergi Müfettişleri Derneği. Beyanname Düzenleme Rehberi 2. Kitap: Kurumlar Vergisi Kanunu Rehberi, Vergi Müfettişleri Derneği Yayınları, Ankara, 2019.
• Yıldız, Ali Murat. Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi, TÜRMOB-TESMER Yayınları, Ankara, 2020.
• Yücel, Selçuk/ Turan, Hayrettin. Dar Mükellef Kurumlar, Maliye Hesap Uzmanları Derneği Yayınları, Ankara, 1999.