An Evaluation on the Effect of the Dishonoured Post Dated Cheque on Enforcement Proceedings (Article 3/8 of Cheque Code)

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 3, 604 - 618

Ayşe Kılınç

Öz

A cheque is a bill of exchange in accordance with the provisions of Article 780 and following articles of the Turkish Commercial Code. In order for a cheque to qualify as a bill of exchange, it must have certain conditions. One of these factors is the date of drawing. However, the drawing date need not be the actual date of drawing on which the cheque is actually issued. In other words, a date later than the date of drawing of the cheque may be written as the date of drawing. In this case, a post dated cheque will be created. The Turkish Commercial Code and the Cheque Code numbered 5941 contain regulations on post-dated cheques. One of these regulations is the provision adopted in Article 3/8 of the Cheque Code. Pursuant to the aforementioned article, if the cheque presented before the date written on the cheque is not honoured, it is not possible to execute enforcement proceedings in relation to this cheque. It is also accepted in the provisional article 3/5 of the Cheque Code that the presentation of the cheque before the date of drawing written on it until 31.12.2025 is invalid. The subject of this study is the effect of the execution proceedings in relation to the dishonoured post dated cheque in terms of the law of enforcement proceedings.

Anahtar Kelimeler

cheque, post dated cheque, enforcement proceedings, complain to enforcement proceedings, complaint indefinitely

Karşılıksız İleri Düzenleme Tarihli Çekin İcra Takibine Etkisi Üzerine Bir Değerlendirme (Çek Kanunu m. 3/8)

Öz

Çek, TTK m. 780 vd. hükümlerine göre kambiyo senedidir. Çekin kambiyo senedi niteliğini kazanabilmesi için birtakım unsurları taşıması gerekir. Bu unsurlardan biri de düzenleme tarihidir. Ancak düzenleme tarihinin çekin fiilen düzenlendiği gerçek düzenleme tarihi olmasına gerek yoktur. Diğer bir ifadeyle, düzenleme tarihi olarak çekin düzenlediği tarihten sonraki bir tarih de yazılabilir. Bu durumda ise ileri düzenleme tarihli çek meydana gelecektir. İleri düzenleme tarihli çekle ilgili olarak TTK ve 5941 sayılı Çek Kanunu’nda düzenlemeler yer almaktadır. Bu düzenlemelerden biri de Çek Kanunu’nun m. 3/8’de kabul edilen hükümdür. Belirtilen hükme göre, üzerinde yazılı tarihten önce ibraz edilen çekin karşılığının bulunmaması durumunda, bu çekle ilgili olarak icra takibi yapılması mümkün değildir. Yine Çek Kanunu geçici m. 3/5 hükmünde de üzerinde yazılı düzenleme tarihinden önce 31.12.2025 tarihine kadar çekin ibrazının geçersiz olduğu kabul edilmiştir. İşte bu çalışmanın konusunu; karşılıksız çıkan ileri düzenleme tarihli çekle ilgili olarak icra takibi yapılmasının takip hukuku bakımından sonucu oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

çek, ileri düzenleme tarihli çek, icra takibi, şikayet, süresiz şikayet

Kaynakça

• Arslan, Ramazan/Yılmaz, Ejder/Taşpınar Ayvaz, Sema/Hanağası. Emel. İcra ve İflâs Hukuku, Güncellenmiş 8. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2022.
• Atalı, Murat/Ermenek, İbrahim, Erdoğan, Ersin. İcra ve İflâs Hukuku, 6. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara, 2022.
• Ayli, Ali/Yardımcıoğlu, Didem. “Çekte Düzenleme Tarihi ve Önemi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 16, Özel Sayı. 2014, Y. 2015, Prof. Dr. Hakan Pekcanıtez’e Armağan, s. 3195-3239.
• Bahtiyar, Mehmet. “5941 Sayılı Çek Kanunu Açısından İleri Tarihli Çek”, Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.1, S. 2, Aralık 2013, s. 47-58.
• Çelikoğlu, Cengiz Topel. İcra Dairesi Kararı, Ekin BASIM Yayım Dağıtım, Bursa, 2017.
• Çöl, Hüseyin Cem. “İleri Tarihli Çeke İlişkin Sorunlar”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 53, S. , 2004, s. 195-220.
• Gençtürk, Muharrem. “Çek Kanunu’nda Düzenlenen Yeni Sisteme Göre İleri Tarihli Çekler Üzerine Bir Değerlendirme”, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XV, S. 1-2, 2011, s. 119-159.
• Görgün, L. Şanal/Börü, Levent/Kodakoğlu, Mehmet. İcra ve İflâs Hukuku, Gözden Geçirilmiş, Genişletilmiş ve Güncel Yargı Kararları İşlenmiş 3. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2022.
• Ergün, Mevci. Kambiyo Senetlerine Özgü Takip Yolları, Yetkin Yayınları, Ankara, 1989.
• Kendigelen, Abuzer. Çek Hukuku, Gözden Geçirilmiş ve Güncelleştirilmiş 5. Bası, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2019.
• Kuru, Baki. İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, Tamamen Yeniden Yazılmış ve Genişletilmiş, İkinci Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2013.
• Muşul, Timuçin. İcra ve İflâs Hukukunda Şikayet, Adalet Yayınevi, Ankara, 2014.
• Pekcanıtez, Hakan. İcra-İflâs Hukukunda Şikâyet, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları, Ankara, 1986.
• Pekcanıtez, Hakan/Atalay, Oğuz/Sungurtekin Özkan, Meral/Özekes, Muhammet. İcra ve İflâs Hukuku Ders Kitabı, 10. Bası, On İki Levha, İstanbul, 2023.
• Pekcanıtez, Hakan/Simil, Cemil. İcra-İflâs Hukukunda Şikâyet, 2 Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2017.
• Postacıoğlu, İlhan E./Altay, Sümer. İcra Hukuku Esasları, Güncelleştirilmiş, Genişletilmiş 5. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2010.
• Pulaşlı, Hasan. Çek Hukuku Ve İlgili Mevzuat, Adalet Yayınevi, Ankara, 2010
• Reisoğlu, Seza. Çek Hukuku, Ankara, 2011.
• Uyar, Talih. “İcra Hukukunda Çek’in Geçerlilik Koşulları”, Legal Hukuk Dergisi, S. 59, Kasım 2007, s. 3519-3535.
• Uyar, Talih. İcra Hukukunda Şikayet ve İtiraz (İİY, 16, 17, 22; 62-71), Şafak Basım ve Yayınevi, Manisa, 1983.
• Üstündağ, Saim. İcra Hukukunun Esasları, Baştan sona gözden geçirilmiş ve (4949 sayılı Kanun hükümleri gözönünde tutulmak suretiyle) yenilenmiş 8. Bası, İstanbul, 2004.
• Yasan, Mustafa. “Çek Kanunu Geçici M. 3 F. 1 Uyarınca Üzerinde Yazılı Düzenleme Tarihinden Önce İbrazı Geçersiz Olan Çekin, Muhatap Banka Tarafından İşleme Konması (Ve Özellikle Ödenmesi”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Y. 5, S. 19, Ekim 2014, s. 321-354.
• Yeşilova, Ecehan Aras/ Yeşilova, Bilgehan. “Çek Hukukuyla İlgili İki Yeni Düzenleme (5838 Sayılı Kanun’un 18 ve 32/XIX Maddelerinin Getirdikleri”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 82, Y. 2009, s. 1-61, (https://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2009-82-511)
• Yıldrım, Mehmet Kamil/Deren-Yıldırım, Nevhis. İcra ve İflas Hukuku, 7. Baskı, Beta, İstanbul, 2016.
• Yılmaz, Ejder. İcra ve İflâs Kanunu Şerhi, Yetkin Yayınları, Ankara, 2016.