GÜNCEL SOSYAL BİLGİLER DERS KİTAPLARINDA GİRİŞİMCİLİK

Yıl 2023, , 53 - 68, 31.03.2023

Murat Bayram Yılar , İrfan Davut Çam

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1065291

Cited By: 2

Öz

Yeni yetişen nesillere girişimcilik becerisinin kazandırılmasında öğretim programları ve ders kitaplarının önemli bir yeri vardır. Buradan hareketle mevcut çalışma, 2018 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı’na (SBDÖP) göre hazırlanan Sosyal Bilgiler ders kitaplarında girişimcilik konusunun ekonomi temelinde nasıl ele alındığını incelemeyi ve bu bağlamda gelecekte hazırlanacak ders kitapları için birtakım önerilerde bulunmayı amaçlamaktadır. Nitel bir araştırma olarak tasarlanmış olan bu çalışmanın ana materyalleri, halihazırda ilk ve ortaokul kademelerinin 4., 5., 6. ve 7. sınıf düzeylerinde okutulan 4 adet ders kitabından oluşmaktadır. Araştırmanın amacı doğrultusunda bu materyallerden verilerin toplanması amacıyla doküman analizi yöntemine başvurulmuştur. Doküman analizi ile söz konusu ders kitaplarından toplanan verilerin daha derinlemesine çözümlenmesi için ayrıca içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Bu ders kitaplarının içerik analizi sonucunda, henüz eğitim hayatlarının başında bulunan çocukların girişimcilik konusunda çeşitli açılardan bilinçlendirilmeye çalışıldıkları anlaşılmıştır. Bu bağlamda, incelenen ders kitaplarında ihtiyaç, girişim ve icat kavramları, girişimcilerin özellikleri, örnek girişimciler, başlıca ekonomik faaliyet alanları, meslek seçimi ve geleceğin meslekleri öne çıkan temalar olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Girişimci, Girişimcilik, Sosyal Bilgiler Ders Kitapları

ENTREPRENEURSHIP IN CURRENT SOCIAL STUDIES TEXTBOOKS

Öz

Curricula and textbooks, are given importance in acquiring entrepreneurship skills to new generations in the education system. From this point of view, the current study aims to examine how the subject of entrepreneurship is handled on the basis of economy in the Social Studies textbooks prepared according to the 2018 Social Studies Curriculum (SSC) and to make some suggestions for the future textbooks. The main materials of this study, which was designed as qualitative research, consist of 4 textbooks currently taught at the 4th, 5th, 6th and 7th grade levels of primary and secondary schools. In order to collect data on the subject of the study from these textbooks, document analysis method was used. Collected data were analysed with the content analysis technique. As a result of the content analysis of these textbooks, it has been understood that children, who are still at the beginning of their educational life, are tried to be raise awareness about entrepreneurship from various aspects. In this context, the concepts of need, enterprise and invention, characteristics of entrepreneurs, exemplary entrepreneurs, main areas of economic activity, choice of profession and professions of the future have been key themes in the examined textbooks.

Anahtar Kelimeler

Entrepreneur, Entrepreneurship, Social Studies Textbooks.

Kaynakça

• Aşkın, A., Nehir, S., & Vural, S.Ö. (2011). Tarihsel süreçte girişimcilik kavramı ve gelişimi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 6(2), 55-72. Aydın, A. (2019). İngilizce öğretmen adaylarının görüşleri çerçevesinde öğretmen eğitiminde 21.yüzyıl becerilerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Bakırcı, H., & Öçsoy, K. (2017). Fen bilimleri ders kitaplarında yer alan etkinliklerin girişimcilik bağlamından incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 256-276. Doi: doi.org/10.17984/adyuebd.322438
• Ballı, A. (2017). Girişimcilik ve girişimci tipolojileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(29), 143-166.
• Baysal, H., & Özkul, A.S. (2009, Eylül 24-27). Türkiye'de Girişimcilik Eğitiminde İlköğretimin Rolü: Ders Kitapları Üzerine Bir İçerik Analizi [Sözlü sunum]. Uluslararası Davraz Kongresi, Isparta.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
• Bozkurt, Ö. Ç., Kalkan, A., Koyuncu, O., & Alparslan, A. M. (2012). Türkiye’de girişimciliğin gelişimi: Girişimciler üzerinde nitel bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(15), 229-247.
• Çelik, A., İnce, M., & Bozyiğit, S. (2014). Üniversite öğrencilerinin girişimcilik niyetlerini etkileyen ailesel faktörleri belirlemeye yönelik bir çalışma. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(3), 113-124.
• Çelikkaya, T., Yıldırım, T., & Kürümlüoğlu, M. (2019). Öğrenciler ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin programdaki becerilere ilişkin beceri hiyerarşileri, gerekçeleri ve önerileri. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 111-132. Doi:10.33206/mjss.482103
• Çolakoğlu, H., & Çolakoğlu, T. (2016). Üniversitelerdeki girişimcilik eğitimi ile öz yeterlilik algısı ve girişimcilik potansiyeli ilişkisi üzerine bir saha araştırması. Sosyal ve Beşerî Bilimler Araştırmaları Dergisi, Özel Sayı, 17(37), 70-84.
• Edelman, L. F., Manolova, T. S., & Brush, C. G. (2008). Entrepreneurship education: correspondence between practices of nascent entrepreneurs and textbook prescriptions for success. Academy of Management Learning & Education, 7(1), 56-70.
• Ferrante, F. (2005). Revealing entrepreneurial talent. Small Business Economics, 25(2), 159-174. Doi: 10.1007/s11187-003-6448-6
• Güreşçi, E. (2014). Girişimcilik eğilimi üzerine bir araştırma: İspir Hamza Polat MYO örneği. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 9(1), 23-38. http://acikerisim.lib.comu.edu.tr:8080/xmlui/handle/COMU/907
• Hutchinson, M. V. (2020). Discourses of entrepreneurship in contemporary commerce textbooks in secondary schools in selected southern african development community (SADC) countries. [Unpublished doctoral dissertation]. University of KwaZulu-Natal.
• İn, N. (2015). 1968-2012 yılları arasında 4. ve 5. sınıf sosyal bilgiler dersi kitaplarında yer alan girişimcilik becerilerinin içerik analizi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Jacobson, R. (1998). Teachers improving learning using metacognition with self-monitoring learning strategies. Education, 118(4), 579-589.
• Johansson, D. (2004). Economics without entrepreneurship or ınstitutions: A vocabulary analysis of graduate textbooks. Econ Journal Watch, 1(3), 515-538. https://ssrn.com/abstract=2327496
• Kent, C. A. (1989). The treatment of entrepreneurship in principles of economics textbooks. The Journal of Economic Education, 20(2), 153-164. Doi: 10.1080/00220485.1989.10844619
• Kent, C. A., & Rushing, F. W. (1999) Coverage of entrepreneurship in principles of economics textbooks: An update. The Journal of Economic Education, 30(2), 184-188, Doi:10.1080/00220489909595955
• Khaleghinezhad, S. A., Hakimzadeh, R., Hedayati, A., & Shabani, M. (2015). Situation of entrepreneurial attitude in iranian primary school: Technology and work textbook. International Online Journal of Primary Education, 4(2), 1-8.
• Krippendorff, K. (2004). Content analysis: An introduction to its methodology (2nd Edition). California: Sage Publications.
• Mason, J., & Siqueira, A.C.O. (2014). Addressing the challenges of future entrepreneurship education: An assessment of textbooks for teaching entrepreneurship. S. Hoskinson and D.F. Kuratko (Eds.), In Innovative Pathways for University Entrepreneurship in the 21st Century, pp.41–64, Emerald Group Publishing Ltd, Bingley. Doi:10.1108/S1048-473620140000024002
• Morgan, W. (2020). Ideological representations of entrepreneurship in high school economic and management sciences textbooks [Unpublished master thesis]. University of the Free State.
• Moss T. W., & Gras D. (2012). Review and assessment of social entrepreneurship textbooks. Academy of Management Learning Education, 11(3), 518-527. https://www.jstor.org/stable/23412383
• Mutluer, C. (2013). Sosyal bilgiler programlarında yer alan beceriler hakkında sosyal bilgiler öğretmen görüşleri (İzmir menemen örneği). Turkish Studies, 8(7), 355-362. Doi: doi.org/10.7827/TurkishStudies.5236
• Polat, S., Koçak, B., Çermik, F., Meral, E., & Boztaş, M. (2015). İlköğretim sosyal bilgiler ders kitaplarının girişimcilik kazanımı açısından öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Ekev Akademi Dergisi, (62), 455-470.
• Richard, T., Deal, N. M., & Mills, A. J. (2021). Damsels in distress: Discourses of entrepreneurship in management textbooks. Industry and Higher Education. 35(4) 281–292. Doi: doi.org/10.1177/09504222211019311
• Tarhan, M. (2019). MEB 2023 eğitim vizyonu çerçevesince Türkiye’de girişimcilik eğitiminin geleceğine yönelik bir değerlendirme. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 667-682. Doi: doi.org/10.17240/aibuefd.2019.19.46660-528071
• The Partnership for 21st Century Skills [P21], (2009). P21 framework definitions. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED519462.pdf
• Thornberry, N. (2001). Corporate entrepreneurship: antidote or oxymoron?. European Management Journal, 19(5), 526-533.
• Yılar, M. B. (2020). Sosyal bilgilerde iş birliği becerisi. T. Çelikkaya ve H. Yakar (Eds.), Konu ve Beceri Temelli Sosyal Bilgiler Öğretimi-II içinde (ss. 301-345). Pegem Akademi Yayıncılık. Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9th Edition). Seçkin Yayıncılık.