NATIONAL STRATEGIES AND INSTITUTIONAL MANAGEMENT OF THE INTERNATIONALISATION OF HIGHER EDUCATION IN TURKEY

Yıl 2023, , 1915 - 1937, 25.09.2023

Betül Bulut Şahin , Barış Eriçok

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1341529

Cited By: 2

Öz

TÜRKİYE’DE YÜKSEKÖĞRETİMİN ULUSLARARASILAŞMASINDA ULUSAL STRATEJİLER VE KURUMSAL YÖNETİM

Öz

Yükseköğretimde uluslararasılaşma son yıllarda tüm dünyada giderek artan bir öneme sahiptir. Türk yükseköğretim sisteminde de ulusal ve kurumsal düzeyde uluslararasılaşmaya atfedilen önem giderek artmıştır. Yurtdışı ile olan bağlantıların giderek artmasıyla, yurtdışındaki üniversiteler ile Türk üniversiteleri arasında uluslararası işbirlikleri önemli boyutlara ulaşmıştır. Sayısal olarak artan bu hacim, ulusal politikaların üretilmesini gerekli kılmış ve ayrıca üniversitelerde uluslararasılaşmanın yürütülmesinin idari boyutlarını da gündeme getirmiştir. Bu çalışmada Türkiye yükseköğretim sisteminde uluslararasılaşma politikalarının ulusal düzeyde nasıl planladığı ve üniversitelerde uluslararasılaşmanın kurumsal düzeyde nasıl yönetildiği incelenmiştir. Çalışma kapsamında, uluslararasılaşma ile ilgili ulusal politika dokümanlarının incelenmesinin yanı sıra, Türkiye’de en fazla uluslararası öğrenciye sahip 20 devlet ve 20 vakıf üniversitenin uluslararası ilişkiler ofisi web sayfaları ve vizyon/misyon ifadeleri içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Ulusal düzeyde politika belgeleri incelendiğinde gelen uluslararası öğrenci sayısının arıtılması temel amaç olarak göze çarpmaktadır. Kurumsal düzeyde ise, çalışma örnekleminde yer alan her üniversitenin en az bir uluslararası ofise sahip olduğu, genelde akademik personelin bu ofislerde çalışan ve yönetici olarak rol aldığı ve üniversitelerin vizyon ifadelerinde tüm dünyaya açılabilen uluslararası bir üniversite olmak gibi hedeflerin yer aldığı görülmüştür. Ancak üniversitelerin kurumsal iş bölümlerinin, ulusal hedeflerle de uyumlu olarak, genelde uluslararası öğrenci hareketliliği üzerine odaklandığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yükseköğretimde uluslararasılaşma, Politika geliştirme, Türkiye, Kurumsal yönetim

Kaynakça

• Alemdaroğlu, A. (2015). Yabancı şirketler, özel üniversiteler ve yükseköğretimin dönüşümü: Laureate Education Inc. örneği. S.M. Değirmencioğlu & K.İnal (Eds.), Yükseköğretimin Serbest Düşüşü: Özel Üniversiteler içinde (123-141). Ayrıntı Yayınları
• Arar K., Kondakçı, Y., Streitwieser B. (2020). Higher education for forcibly displaced migrants, refugees and asylum seekers. Higher Education Policy, 33, 195–202. https://doi.org/10.1057/s41307-020-00184-z
• Aslan, G. (2015). Devlet üniversitelerinin özelleşen yüzü: şube üniversite uygulaması. S.M. Değirmencioğlu & K.İnal (Eds.), Yükseköğretimin Serbest Düşüşü: Özel Üniversiteler içinde (21-47). Ayrıntı Yayınları. Avrupa Komisyonu (2021). Erasmus programı ülke istatistikleri. https://erasmus-plus.ec.europa.eu/resources-and-tools/factsheets-statistics-evaluations/programme-and-country-factsheets/country-factsheets-2021/erasmus-in-turkiye-in-2021
• Aydinli, E., & Mathews, J. (2021). Searching for larger status in global politics: ınternationalization of higher education in Turkey. Journal of Studies in International Education, 25(3), 247–265. https://doi.org/10.1177/1028315320932325
• Beelen, J., Jones, E. (2015). Redefining internationalization at home. In: A. Curaj, L. Matei, R. Pricopie, J. Salmi, & P. Scott (Eds.) The European Higher Education Area. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-319-20877-0_5
• Brandenburg, U., de Wit, H., Jones, E., Leask, B. & Drobner, A. (2020). Internationalisation in higher education for society (IHES), Concept, current research and examples of good practice (DAAD Studies). DAAD.
• Bruhn-Zass, E. (2021). Virtual internationalization to support comprehensive internationalization in higher education. Journal of Studies in International Education, 26(2), 240–258. https://doi.org/10.1177/10283153211052776
• Bulut-Sahin, B. (2022). Vakıf üniversiteleri ve uluslararası ilişkiler. H.Şimşek (Ed.), Türkiye’de Vakıf Üniversiteleri içinde (227-250), Seçkin Yayıncılık.
• Bulut-Şahin, B. , Uyar, P. & Turhan, B. (2022). The impact of the Erasmus program and the institutional administration of internationalization in Türkiye. Higher Education Governance and Policy, 3(2), 133-146. https://doi.org/10.55993/hegp.1212888
• Bulut-Sahin, B., & Kondakci, Y. (2022). Conflicting perspectives on the ınternationalization of higher education: evidence from the Turkish case. Journal of Studies in International Education, 0(0). https://doi.org/10.1177/10283153221126245
• Crăciun, D. & de Gayardon, A. (2021). Internationalization in isolation: COVID-19 implications, International Higher Education, 108s https://doi.org/10.36197/IHE.2021.108.04
• Croom, P. W. (2012). Internationalization and institutional strategy. AUDEM: The International Journal of Higher Education and Democracy, 3(1), 99-119.
• Çalıkoğlu, A. (2023). Türkiye’de yükseköğretimin uluslararasılaşması: tematik ve metodolojik bir analiz. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 6(1) , 98-113 . https://dergipark.org.tr/en/pub/uad/issue/73715/1190476
• Çetinsaya, G. (2014). Büyüme kalite uluslararasılaşma: Türkiye yükseköğretimi için bir yol haritası.https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/buyume-kalite-uluslararasilasma-turkiye-yuksekogretim-icin-bir-yol-haritasi.pdf
• De Wit, H. (2019). Internationalization in higher education, a critical review, Simon Fraser Educational Review, 12(3), 9-17.
• De Wit, H., & Hunter, F. (2014). Europe’s 25 years of internationalization: The EAIE in a changing world. International Higher Education, 74, 14-15. https://doi.org/10.6017/ihe.2014.74.5467
• De Wit, H., & Jones, E. (2018). Inclusive internationalization: Improving access and equity. International Higher Education, 94, 16-18. https://doi.org/10.6017/ihe.2018.0.10561
• De Wit, H., Hunter, F., Howard, L. ve Egron-Polak, E. (2015). Internationalization of higher education. European Parliament Directorate General for Internal Policies. https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2015/540370/IPOL_STU(2015)540370_EN.pdf
• Değirmencioğlu, S. M. (2015). Piyasa girdabında akademik yaşam: üniversitelerin serbest düşüşü. S.M. Değirmencioğlu & K.İnal (Eds.), Yükseköğretimin Serbest Düşüşü: Özel Üniversiteler içinde (142-192). Ayrıntı Yayınları.
• Demirhan, K. (2017). Ulusal alanyazında uluslararası öğrenciler ve uluslararası öğrencileri siyasal açıdan düşünmek. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(13), 547-562.
• Efe, I., & Ozer, O. (2022). Understanding the ınternationalization of Turkish higher education through discourse analysis. Journal of Studies in International Education, 0(0). https://doi.org/10.1177/10283153221093118
• Emil, S. (2020). Üniversitelerin sanal yüzü ilk bakışta ne söyler? türkiye üniversitelerinin kurumsal internet sitelerinin açılış sayfaları görsel ve metinsel içerik analizi. Yükseköğretim Dergisi, 10(1), 51-60. https://doi.org/10.2399/yod.19.009
• Enders, J. (2004). Higher education, internationalization and the nation-state: recent developments and challenges to governance theory. Higher Education, 47, 361-382. https://doi.org/10.1023/B:HIGH.0000016461.98676.30
• Eriçok, B., & Arastaman, G. (2022). Understanding the internationalization of higher education in Turkey: The meaning and current policies, International Online Journal of Educational Sciences, 14(4), 1107-1124.
• European Commission (2021). Erasmus+ annual report 2021 : statistical annex, Publications Office of the European Union, 2022, https://data.europa.eu/doi/10.2766/63555
• Helms, R. M., Brajkovic, L., & Rumbley, L. E. (2016) National policies for higher education ınternationalization: What campus leaders & practitioners need to know?. Internationalization of Higher Education, 3, 1-18.
• Kadıoğlu, F. K. ve Özer, Ö. K. (2015). Yükseköğretimin uluslararasılaşması çerçevesinde Türk üniversitelerinin uluslararası öğrenciler için çekim merkezi haline getirilmesi Araştırma Projesi Raporu. Kalkınma Bakanlığı.
• Kinyakin, A., & De Martino, M. (2019, May). Erasmus+ programme as factor of academic leadership for Russian HEIs: A case of RUDN University. In 3rd International Conference on Social, Economic, and Academic Leadership (ICSEAL 2019) (pp. 262-271). Atlantis Press.
• Knight, J. (1999). Internationalization of higher education. In J. Knight & H. De Wit (Eds.) Quality and Internationalization in Higher Education. Paris: OECD
• Knight, J. (2004). Internationalization remodeled: definition, approaches and rationales. Journal of Studies in International Education, 8(5), 5-31.
• Knight, J. (2015). International universities: Misunderstandings and emerging models? Journal of Studies in International Education, 19(2), 107–121. https://doi.org/10.1177/1028315315572899
• Leask, B. (2015). Internationalizing the curriculum (1st ed.). Routledge.
• Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass.
• Özdem, G. (2011). Yükseköğretim kurumlarının stratejik planlarında yer alan vizyon ve misyon ifadelerinin analizi. Educational Sciences: Theory & Practice, 11(4), 1869-1894.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods. Sage Publications.
• Rizvi, F. (2020). Reimagining recovery for a more robust internationalization, Higher Education Research & Development, 39(7), 1313-1316, https://doi.org/10.1080/07294360.2020.1823325
• Seggie, F. N. ve Ergin, H. (2018). Yükseköğretimin uluslararasılaşmasına güncel bir bakış Türkiye’de uluslararası akademisyenler. İstanbul. https://setav.org/assets/uploads/2018/09/R120_Yükseköğretim-tamrapor.pdf adresinden erişildi.
• State University of New York (SUNY) (2023). SUNY hakkında genel bilgi. https://www.suny.edu.tr/suny-hakkinda-genel-bilgi#
• Stensaker, B., Frølich, N., Gornitzka, Å., & Maassen, P. (2008). Internationalisation of higher education: The gap between national policy‐making and institutional needs. Globalisation, Societies and Education, 6, 1–11.
• Streteji ve Bütçe Başkanlığı (2019). 11. Kalkınma Planı. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/07/On_Birinci_Kalkinma_Plani-2019-2023.pdf
• Şengül, M. & Serpil, H. (2018). Türkiye’de ve dünyada ortak ve çift diploma programları: Güncel durum ve öneriler. Yükseköğretim Dergisi, 8(1), 78–89.
• Taylor, J. (2010). The management of internationalization in higher education. In F. Maringe & N. Foskett, (Eds.), Globalization and Internationalization in Higher Education (pp. 97-107). Bloomsbury Publishing.
• Türk Japon Bilim ve Teknoloji Üniversitesi (2023). 2023-2024 eğitim öğretim yılı duyurusu. https://tju.edu.tr/2023-2024-egitim-ogretim-yili
• Türkiye Bursları (2022). 2022 Yıllık Raporu. https://tbbsweb.azureedge.net/tbbsweb/Page/About/TB-Rapor-2022-TR.pdf
• UNESCO (2023). Uluslararası öğrenci istatistikleri. https://uis.unesco.org/en/uis-student-flow
• Yang, R. (2002). University internationalization: Its meanings, rationales and implications. Intercultural Education, 13(1), 81-95.
• Yemini, M.; Giladi, A. (2015). Internationalization motivations and strategies of Israeli educational administration programs. Journal of Studies in International Education, 19(5), 1-18.
• YÖK. (2022). Üniversite izleme ve değerlendirme genel raporu 2022. Yükseköğretim Kurulu.
• Yükseköğretim Kanunu (2547 sayılı kanun) (1981, 4 Kasım). Resmi Gazete (Sayı: 17506). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/02/20230209-1.htm
• Yükseköğretim Kurumlarıyla Ortak Eğitim Öğretim Programlarına Dair Yönetmelik (2016, Ekim). Resmi Gazete (Sayı: 29849). https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Uluslararasi-Ortak-Egitim-Ogretim-Programlari/Yurtdisi_Yuksekogretim_Kurumlariyla_Ortak_Egitim_Ogretim_Programlarina_Dair_Yonetmelik_28222022.pdf
• Yükseköğretim Kurumu (2014, 16 Temmuz). Uluslararası İşbirlikleri Genel Kurul Kararı. https://uluslararasi.yok.gov.tr/Documents/sss/%C4%B0%C5%9EB%C4%B0RL%C4%B0KLER%C4%B0%20YEN%C4%B0%20GENEL%20KURUL%20KARARI.pdf
• Yükseköğretim Kurumu (2017). Uluslararasılaşma Strateji Belgesi. https://www.yok.gov.tr/Documents/AnaSayfa/Yuksekogretimde_Uluslararasilasma_Strateji_Belgesi_2018_2022.pdf
• Yükseköğretim Kurumu (2021a). Yükseköğretimde hedef odaklı uluslararasılaşma. https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/2021/yuksekogretimde-hedef-odakli-uluslararasilasma.pdf
• Yükseköğretim Kurumu (2021b). Higher Education System in Turkey. https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/2021/higher-education-system-in-turkey-2021.pdf
• Yükseköğretim Kurumu (2022). Üniversite İzleme Değerlendirme Raporu, https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/2022/2022-universite-izleme-ve-degerlendirme-genel-raporu.pdf
• Yükseköğretim Kurumu (2023a). YÖK istatistikler. https://istatistik.yok.gov.tr/
• Yükseköğretim Kurumu (2023b). Yükseköğretimde uluslararasılaşma ve Türkiye’deki üniversitelerin uluslararası görünürlüğü Çalıştay Raporu, https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/2023/02-yuksekogretimde-uluslararasilasma-ve-turkiyedeki-universitelerin-uluslararasi-gorunurlugu.pdf