DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİSİNİN OKUMA VE ANLAMA SORUNLARI ÜZERİNE BİR EYLEM ARAŞTIRMASI

Yıl 2021, , 44 - 63, 30.03.2021

Pınar Esener , Mustafa Tahiroğlu , Murat Temur

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.746555

Öz

Bu çalışmada, ilkokul 4. Sınıfta öğrenim gören bir öğrencinin okuma ve okuduğunu anlama sorunlarının giderilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, nitel araştırma tekniklerinden eylem araştırması deseni kullanılmıştır. Öğrencinin belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Bu kapsamda ölçütler katılımcının, “Yanlış Analiz Envanterine göre Endişe Düzeyinde olması; zihinsel, fiziksel, görsel ve işitsel herhangi bir engelinin olmaması; ilkokul 2, 3 veya 4. sınıfta olması” olarak belirlenmiştir. Veri toplama aracı olarak “Yanlış Analiz Envanteri”, “Ses Kayıtları”, “Araştırmacı Gözlemleri” ve “Okuma Metinleri” kullanılmıştır. Öğrenci okuma sırasında yaptığı hatalar belirlendikten sonra alan yazın incelenmiş ve bu hataların giderilmesinde kullanılabilecek teknik ve stratejiler belirlenmiştir. Bu teknik ve stratejiler ile öncelikle bir deneme çalışması yapılmış, içerisinden öğrencinin ilgisini çeken ve çalışma açısından faydalı olduğu görülen “Tekrarlı Okuma”, “Eko Okuma”, “Sesli Düşünme Stratejisi” ve “Bir Şey Söyle Tekniği” nin kullanılmasına karar verilmiştir. Daha sonra araştırmacılar öğrencinin durumunu dikkate alarak 45 saatlik bireysel bir çalışma programı hazırlamışlardır. Bu 45 saatlik çalışma programının uygulama sürecinde, 30 saat bireysel okuma programı, 15 saat ise okuduğunu anlama çalışması yapılmıştır. Uygulama sonucunda öğrencinin kelime tanıma düzeyinin “Endişe Düzeyi’’nden ‘’Öğretim Düzeyi’’ne yükseldiği görülmüştür. Fakat okuduğunu anlama düzeyi artmış olmasına rağmen yine de “Endişe Düzeyi”nde kalmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okuma Güçlüğü, Akıcı okuma, , Okuduğunu Anlama

Kaynakça

• Akbaba, S. (2006). Eğitimde Motivasyon. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 343-361.
• Akyol, H. (2016). Türkçe Öğretim Yöntemleri (8. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Akyol, H. (2018).Türkçe ilk okuma yazma öğretimi (16.Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Akyol, H. ve Ketenoğlu-Kayabaşı, Z. E. (2018). Okuma Güçlüğü Yaşayan Bir Öğrencinin Okuma Becerilerinin Geliştirilmesi: Bir Eylem Araştırması. Eğitim ve Bilim, 193(43), 143-158.
• Altunbaş Yavuz, S. (2016). Okuma Yazma Güçlüklerini Gidermede Orton-Gıllıngham Yaklaşımının Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ankara.
• Ataşçi, A. (2019a). İlkokul Türkçe 4 ders kitabı. Ankara: Koza Yayın AŞ.
• Ataşçi, A. (2019b). İlkokul Türkçe 2 ders kitabı. Ankara: Koza Yayın AŞ.
• Ateş, M. (2016). Ortaokul Öğrencilerinin Prozodik Okuma Becerileri İle Okuma Kaygıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İnternational Journal of Languages’ Education and Teaching, 4(3), 207-216.
• Balcı, E. (2015). Amerika Birleşik Devletleri’nde Disleksili Bireylere Uygulanan Eğitim ve Öğretim Programlarının Türkiye’de Yapılan Çalışmalara Katkısı Açısından Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ankara.
• Baştuğ, M., Hiğde, A.., Çam E., Örs, E. ve Efe P. (2019). Okuduğunu anlama becerilerini geliştirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Baştuğ, M. ve Demirtaş Şenel, G. (2019). İlkokuma ve yazma öğretimi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Baştuğ, M. ve Akyol, H. (2012). Akıcı Okuma Becerilerinin Okuduğunu Anlamayı Yordama Düzeyi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(4), 394-411.
• Block, C. C. ve Israel, S. E. (2004). The ABCs of Performing Highly Effective Think-Alouds. The Reading Teacher, 58(2), 154-167.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Ceylan, M., Laçin, E. ve Çetin, E. (2018). Tekrarlı Okuma Yönteminin Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Öğrencilerin Okuma Hatalarına Ve Okuma Hızlarına Etkisi. International Journal of New Approaches in Special Education, 1(1), 25-45.
• Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (4th ed.). Boston, USA: Pearson Education.
• Çaycı, B. ve Demir, M. K. (2006). Okuma Ve Anlama Sorunu Olan Öğrenciler Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(4),437- 456.
• Çayır, A. ve Ulusoy, M. (2014). Akıcılığı Geliştirme Programının İlkokul İkinci Sınıf Öğrencilerinin Okuma Ve Anlama Becerileri Üzerindeki Etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 3(2), 26-43.
• Çayır, A. ve Balcı, E. (2017). Bireyselleştirilmiş Okuma Programının Disleksi Riski Olan Bir İlkokul Öğrencisinin Okuma Becerileri Üzerindeki Etkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(1), 455-470.
• Dehaene S. (2017). Beyin Nasıl Okur? (2.Baskı) . (Çev.O. Karakaş). İstanbul: Alfa Bilim Yayınları.
• Duran, E. ve Sezgin, B. (2012). Yankılayıcı Okuma Yönteminin Akıcı Okumaya Etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 145-164.
• Güneş, F. (2019). İlkokuma Yazma Öğretimi Yaklaşımlar ve Modeller. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Güneş, F. (2019). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Ankara: Pegem Akademi.
• Gorsuch, G. and Taguchi, E. (2008). Repeated Reading for Developing Reading Fluency and Reading Comprehension: The Case of EFL Learners in Vietnam. System, 36(2), 253-278.Web: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0346251X08000237 Erişim Tarihi: 03.03.2020
• Homan, S. P., Klesius, J. P. and Hite, C. (1993). Effects of Repeated Readings and Nonrepetitive Strategies On Students' Fluency and Comprehension. The Journal of Educational Research, 87(2), 94-99. Web: http://www.jstor.org/stable/27541904 Erişim Tarihi: 03.03.2020
• Johnson, A. P. (2017) Okuma ve yazma öğretimi (Çev. A. Benzer). Ankara: Pegem.
• Johnson, K. and Lapp, D. (2012). If you want students to read widely and well—Eliminate round robin reading. Exemplary instruction in the middle grades: Teaching that supports engagement and rigorous learning. 260-276. https://www.researchgate.net/publication/321336458 Erişim Tarihi: 03.03.2020
• Kanık-Uysal, P. ve Akyol, H. (2019). Okuma Güçlüğü Ve Giderilmesi: Bir Eylem Araştırması. Eğitim ve Bilim, 44(198), 17-35.
• Karaca, O., Tirit-Karaca, D., Çalış, S. ve Yiğit, G. (2018). Disleksi özgül öğrenme güçlüğü (2. baskı). İstanbul: Psikonet.
• Şen-Kösem F. ve Bakacak S. (2019). Evde ve Okulda Disleksi. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri
• Knoll, E. M. (2014). Using Echo Reading and Tracking Simultaneously During Small Group Read Alouds With Preschool Children, Unpublished Masters Thesis, Rowan University, Special Education College of Education, New Jersey, USA.
• Kuruoğlu, G. ve Şen, N. (2018). Okuma Güçlüğü Yaşayan Ortaokul Öğrencilerin Yaptıkları Okuma Hatalarının İncelenmesi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 4(2), 101-110.
• Meyer, M. S. and Felton, R. H. (1999). Repeated Reading to Enhance Fluency: Old Approaches and New Directions. Annals of Dyslexia, 49(1), 283-306. Web: https://www.jstor.org/stable/23768293 Erişim Tarihi: 04.03.2020
• Ocak, G. (2019). Eylem araştırmasını anlamak. Gürbüz Ocak (Ed.), Eğitimde Eylem Araştırması ve Örnek Araştırmalar içinde (s.1-42). Ankara: Pegem.
• Özdemir, O. ve Baş, Ö. (2019) Okuma Eğitimi. Hayati Akyol ve Ayfer Şahin (Eds.), Türkçe öğretimi öğretmen adayları ve öğretmenler içinde (s.29-54).
• Penner-Wilger, M. (2008). Reading fluency: A bridge from decoding to comprehension. Web: http://edtechpartners.com/wp-content/uploads/2013/10/Fluency_Research.pdf. Erişim Tarihi: 25.03.2020
• Rasinski, T.V. (1990). Effects of Repeated Reading and Listening-While-Reading on Reading Fluency. The Journal of Educational Research (Published online: 16 Jan 2015), 83(3), 147-150. Web: http://www.tandfonline.com/loi/vjer20 Erişim Tarihi: 05.03.2020
• Razon, N. (1982). Okuma Güçlükleri. Eğitim ve Bilim, 7(39), 19-29.
• Roundy, A. R. and Roundy, P. T. (2009). The effect of repeated reading on student fluency: Does practice always make perfect? World Academy of Science, Engineering and Technology, 33, 1103 – 1108.
• Samuels, S. J. (1979). The method of repeated readings. The Reading Teacher, 32 (4), 403-408. Web: https://www.jstor.org/stable/20194790 Erişim Tarihi: 03.03.2020
• Şahbaz-Dağlıoğlu, E. (2019). İlkokul Türkçe 3 ders kitabı. Ankara: Sonuç Yayınları
• Taşkaya, S.M. (2017). İlk okuma yazma öğretiminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm yolları. F. S. Kırmızı ve E. Ünal (Ed.) içinde, İlk okuma yazma öğretimi (ss.233-298). Ankara: Anı.
• Therrien, W. J. (2004). Fluency and Comprehension Gains As a Result of Repeated Reading: A meta-analysis. Remedial and Special Education, 25(4), 252-261. Web: http://rse.sagepub.com/cgi/content/abstract/25/4/252 Erişim Tarihi: 03.03.2020
• Therrien, W. J. and Kubina, R. M. (2006). Developing Reading Fluency With Repeated Reading. Intervention in School and Clinic, 41(3), 156-160.
• Uzunkol, E. (2013). Akıcı Okuma Sürecinde Karşılaşılan Sorunların Tespiti ve Giderilmesine Yönelik Bir Durum Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 970-83.
• Ülper, H. (2010). Okuma Süreci: Bilişsel İşlemlemeler, Kavrama ve Okuma Stratejileri, Cito Eğitim: Kuram ve Uygulama, 32-44. Web: http://www.ogretmen.info/makale/27.pdf Erişim Tarihi: 01.02.2020
• Yamaç, A. (2014) İlkokul Dördüncü Sınıf Düzeyinde Bir Öğrencinin Sesli Okuma Akıcılığını Artırmaya Yönelik Bir Uygulama. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(2),631-644.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yıldız, M. (2010). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama, Okuma Motivasyonu ve Okuma Alışkanlıkları Arasındaki İlişki, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ankara.
• Yılmaz, M. (2019). Okuma güçlüğü ve tedavisi. Ankara: Gece Akademi.
• Yüksel, A. (2010). Okuma Güçlüğü Çeken Bir Öğrencinin Okuma Becerisinin Geliştirilmesine Yönelik Bir Çalışma. Kuramsal Eğitimbilim, 3(1), 124-134.
• Wright, J. (2001). The savvy teacher’s guide: Reading interventions that work. Web: http://www.jimwrightonline.com/pdfdocs/brouge/rdngManual.PDF. Erişim Tarihi: 25.03.2020