EDWARD HOPPER'IN "GECE KUŞLARI (NIGHTHAWKS)" YAPITINDA GERÇEK YA DA KURGUSAL DÜZLEMDE OLUŞTURULAN DRAMATİK YALNIZLIK

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 3, 1178 - 1191, 30.09.2021

Emrah Uysal Arzu Uysal

Öz

ÖZ
Sanat eleştirisi, bireye bir yapıta farklı açılardan bakma, yapıtı anlama, anlam üzerinden yorumlar yapma ve bir yargıya varma gibi yetenekler kazandırmaktadır. Bir yapıt üzerinden eleştiri yapabilmek için çeşitli yöntemler geliştirildiği bilinmektedir. Çalışma kapsamında, Edmund Burke Feldman’ın dört adımdan oluşan ve 1970’lerde geliştirdiği Pedagojik Sanat Eleştirisi modeline dayanarak Edward Hopper’ın Gece Kuşları (Nighthawks) adlı yapıtının incelemesi yapılacaktır. Bu çalışmanın amacı, Feldman’ın Pedagojik Sanat Eleştirisi bakış açısıyla Hopper’ın Gece Kuşları adlı yapıtında gerçek ya da kurgusal düzlemde oluşturulan dramatik yalnızlık konusunu betimleme, çözümleme, yorumlama ve yargı basamaklarıyla incelemektir. Çalışmada, Hopper’ın Gece Kuşları isimli yapıtı, özellikle yorumlama aşaması detaylandırılarak ele alınmış ve kurgusal düzlemde oluşturulan yalnızlık ve yabancılaşma, her bir figürün hareketi, kıyafeti, mekânda yer alan nesneler ve bunların alt anlamları ile ilişkilendirilerek detaylı bir okuma gerçekleştirilmiştir. Ayrıca çalışmada, yapıt üzerindeki nesneler, imgeler, semboller ve metaforik anlatımlardan yola çıkılarak, hem sanatçının yaşadığı döneme odaklanılmış hem de bu dönemin toplumsal yaşamı incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın sonunda elde edilen bulgularla yöntemin yapıtı detaylı bir şekilde incelemeye izin verdiği görülmüştür. Araştırma sonuçlarının Türkiye’de görsel okuma derslerine önemli katkılar sunağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Edward Hopper, Gece Kuşları (Nighthawks), Yalnızlaşma, Yabancılaşma, Modern Amerika.

Anahtar Kelimeler

Edward Hopper, Gece Kuşları (Nighthawks), yalnızlaşma, yabancılaşma, Modern Amerika.

Kaynakça

• Antmen, A. (2008). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar, İstanbul: Sel.
• Feldman, B. E. (1987). Varieties of Visual Experience, New York: Hanry N. Abrams Inc. Third Edition.
• Göğebakan, Y. (2014). İlköğretim Okullarında Dört Basamaklı Resim Eleştiri Yöntemi (Henri Matisse’in “Ressamın Ailesi” Adlı Resmi Örneği). İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 89-106.
• Kırışoğlu, O. ve Stokrocki, M. (1997). Ortaöğretim Sanat Öğretimi, YÖK Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi, Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi, Ankara: YÖK Yayımları.
• Kırışoğlu, O. (2002). Sanatta Eğitim. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Lucie-Smith, E. (2004). 20. Yüzyılda Görsel Sanatlar, (Çev.) Ebru Kılıç, Begüm Kovulmaz ve Osman Akınhay, İstanbul: Akbank Kültür Sanat.
• Marx, K. (2010). Yabancılaşma, (Çev.) Barışta Erdost, Ankara: Sol Yay.
• Mazlum, Ö. ve Ekmekçi, H. (2016). Görsel İletişim Tasarımı Eğitiminde Pedagojik Sanat Eleştirisi Yöntemine İlişkin Bir Örnek Olay Çalışması. Dumlupinar University Journal of Social Science / Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 47, 64–73.
• Mercin, L. ve Alakuş, A. O. (2005). Sanat Eleştirisi ve Pedagojik Eleştiri. D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 5, 36-46.
• Pappenheim, F. (2002). Modern İnsanın Yabancılaşması, (Çev.) Salih Ak, İstanbul: Phoenix Yayınevi.
• Restany, P. (1997). Pop Art. (Haz.) Enis Batur, Modernizmin Serüveni içinde (s. 346-350). İstanbul: Yapı Kredi.
• Sennett, R. (1999). Gözün Vicdanı, (Çev.) Süha Sertabiboğlu ve Can Kurultay, İstanbul: Ayrıntı.
• Sennett, R. (2002). Kamusal İnsanın Çöküşü, (Çev.) Serpil Durak ve Abdullah Yılmaz, İstanbul: Ayrıntı.
• Tuna, S. (2018). Semboller ve Sosyal Fonksiyonlar Işığında Bir Eleştiri Denemesi: Köy Düğünü-Pieter Bruegel. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17 (66) , 704-711.
• Tunalı, İ. (2012). Tasarım Felsefesi-Tasarım Modelleri ve Endüstri Tasarımı, İstanbul: Yem.
• İnternet Kaynakçası Artworks By Edward Hopper (t.y.). The Art Story içinde, https://www.theartstory.org/artist/hopper-edward/artworks/#pnt_6 adresinden 14.04.2019 tarihinde edinilmiştir.
• Aykut, A. (2006). Günümüzde Görsel Sanatlar Eğitiminde Kullanılan Yöntemler. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (21), 33-42, https://dergipark.org.tr/tr/pub/erusosbilder/issue/23754/253102 adresinden 20.10.2020 tarihinde edinilmiştir.
• Biography.com Editors (2019). Edward Hopper Biography. A&E Television Networks. Erişim adresi: https://www.biography.com/artist/edward-hopper adresinden 18.06.2019 tarihinde edinilmiştir.
• Daşdağ, F. (2010). Sanat Eseri Eleştirisine Bir Örnek: Üçüncü Mevki Vagon. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(33), 378-386, https://dergipark.org.tr/tr/pub/esosder/issue/6147/82542 adresinden 28.05.2020 tarihinde edinilmiştir.
• Daşdağ, F. (2013). Seramik Eğitiminde Bir Sanat Eseri Eleştirisi Örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(46), 218-231, https://dergipark.org.tr/tr/pub/esosder/issue/6160/82812 adresinden 06.03.2021 tarihinde edinilmiştir.
• Garcia, C., G. (2015). On The Relationship Between Edward Hopper’s Paintings and Cinema, https://www.faena.com/aleph/articles/on-the-relationship-between-edward-hoppers-paintings-and-cinema/ adresinden 01.10.2020 tarihinde edinilmiştir.
• Gunz, J. (2009). Alfred Hitchcock, Edward Hopper and "Shadow of a Doubt"., http://www.alfredhitchcockgeek.com/2009/11/alfred-hitchcock-edward-hopper-and.html adresinden 29.09.2020 tarihinde edinilmiştir.
• Harris, B. ve Zucker, S. (2018). Hopper-Gece Kuşları, https://tr.khanacademy.org/humanities/art-1010/art-between-wars/american-art-wwii/v/edwardhopper-nighthawks-1942 adresinden 11.02.2020 tarihinde edinilmiştir.
• Murphy, J. (2007). Edward Hopper (1882–1967), https://www.metmuseum.org/toah/hd/hopp/hd_hopp.htm adresinden 11.05.2020 tarihinde edinilmiştir.
• Peacock, J. (2017). “Edward Hopper: The Artist Who Evoked Urban Loneliness And Disappointment With Beautiful Clarity”, https://theconversation.com/edward-hopper-the-artist-who-evoked-urban-loneliness-and-disappointment-with-beautiful-clarity-77636 adresinden 21.05.2019 tarihinde edinilmiştir.
• Pearl Harbor Saldırısı (t.y.). Tarihi Olaylar içinde, http://www.tarihiolaylar.com/tarihi-olaylar/pearl-harbor-saldirisi-92 adresinden 20.05.2019 tarihinde edinilmiştir.
• Senderson, N. (2007). “New Phaidon Publication Illuminates the Work of Edward Hopper”, https://www.independent.com/2007/12/06/new-phaidon-publication-illuminates-work-edward-hopper/ adresinden 25.05.2021 tarihinde edinilmiştir.
• Zappella, C. (t.y.) “Hopper, Nighthawks”, https://www.khanacademy.org/humanities/art-1010/art-between-wars/american-art-wwii/a/hopper-nighthawks adresinden 12.06.2019 tarihinde edinilmiştir.
• Price, H. ve Wilson, J. (2019). Relevance theory and metaphor: An analysis of Tom Waits. Language and Literature. Volume: 28 issue: 1, page(s): 61-81, https://doi.org/10.1177/0963947019827074 https://journals.sagepub.com/doi/metrics/10.1177/0963947019827074 adresinden 08.09.2020 tarihinde edinilmiştir.
• Görsel Kaynakçası Resim 1. https://www.widewalls.ch/magazine/edward-hopper-nighthawks-painting adresinden 02.04.2019 tarihinde edinilmiştir.
• Resim 2. http://www.alfredhitchcockgeek.com/2009/11/alfred-hitchcock-edward-hopper-and.html adresinden 02.09.2020 tarihinde edinilmiştir.