AKADEMİK İYİMSERLİK VE PSİKOLOJİK İYİ OLUŞ İLİŞKİSİNDE SOSYAL AYLAKLIĞIN ROLÜ

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 3, 1407 - 1426, 02.10.2022

Fetullah Battal Emre Seyrek

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1064855

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı akademik iyimserlik, psikolojik iyi oluş ve sosyal aylaklık düzeylerinin arasındaki ilişkileri ortaya koymaktır. Araştırmanın verileri Türkiye’nin doğusunda yer alan bir devlet üniversitesinde halen görev yapmakta olan 226 akademik personelden online anket yöntemiyle elde edilmiştir. Bu kapsamda çalışma üç kısımda ele alınmıştır. İlk olarak akademik iyimserlik, psikolojik iyi oluş ve sosyal aylaklık kavramları açıklanmış ve ikinci bölümde ise bu kavramların birbirleri ile olan ilişkileri ele alınmıştır. Son kısımda ise elde edilen veriler orijinal SPSS 22.0 ve AMOS 25.0 paket programları yardımı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda akademik iyimserlik ile psikolojik iyi oluş arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Akademik iyimserlik ile sosyal aylaklık arasında negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki, psikolojik iyi oluş ile sosyal aylaklık arasında da yine negatif ve anlamlı bir ilişki bulunduğu tespit edilmiştir. Bu bulguların yanı sıra akademik iyimserlik ile psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkide sosyal aylaklığın kısmı aracılık rolü bulunduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Akademik iyimserlik, Psikolojik iyi oluş, Sosyal aylaklık

Kaynakça

• Akgündüz, Y., Akdağ, G., Güler, O., & Sünnetçioğlu, S. (2014). İşten ayrılma niyeti ve aşırı rol yükünün otel çalışanlarının sosyal aylaklık davranışlarına etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(4), 515-536.
• Battal, F., Durmuş, İ., & Çınar, E. (2017). The effects of organızatıonal cıtızenshıp behavıors and decısıon-makıng styles on transformatıonal leadershıp behavıor. Electronic Turkish Studies, 12(31), 1-28.
• Bernard, K. S., Hoy, W. K., & Hoy, A. W. (2010). Academic optimism of individual teachers: Confirming a new construct. Teaching and Teacher Education, 26(5), 1136-1144. Berzonsky, M. D., & Cieciuch, J. (2016). Mediational role of identity commitment in relationships between identity processing style and psychological well-being. Journal of Happiness Studies, 17(1), 145-162.
• Boz, A. (2018). Okulların akademik iyimserlik düzeyi ile öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeyleri arasındaki ilişki. Atlas International Refereed Journal On Socıal Sciences, 4(14), 1393-1405.
• Brown, K. W., & Kasser, T. (2005). Are psychological and ecological well-being compatible? The role of values, mindfulness, and lifestyle. Social İndicators Research, 74(2), 349-368.
• Cassity, A. H. (2012). Relationships among perceptions of professional learning communities, school academic optimism, and student achievement in Alabama middle and high schools [Doctoral dissertation]. Retrieved from ProQuest Dissertations and Thesis database.
• Kim, C. Y. (2019). Psychological well-being and performance-focused on the social loafing and job engagement. Human Resources Management Research, 26(4), 65-82. Cohen, S. G., & Bailey, D. E. (1997). What makes teams work: Group effectiveness research from the shop floor to the executive suite. Journal of Management, 23(3), 239-290.
• Çağlar, Ç. (2013). Akademik iyimserlik düzeyinin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 260-273. Çoban, D., & Demirtaş, H. (2011). Okulların akademik iyimserlik düzeyi ile öğretmenlerin örgütsel bağlılığı arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 3(3), 317-348.
• Danielsson, J., de Haan, L., Peng, L., & de Vries, C. G. (2001). Using a bootstrap method to choose the sample fraction in tail index estimation. Journal of Multivariate Analysis, 76(2), 226-248.
• Diener, E., Wirtz, D., Biswas-Diener, R., Tov, W., Kim-Prieto, C., Choi, D. W., Danielsson, J., de Haan, L., Peng, L., & de Vries, C. G. (2001). Using a bootstrap method to choose the sample fraction in tail index estimation. Journal of Multivariate Analysis, 76(2), 226-248.
• Diener, E., Wirtz, D., Biswas-Diener, R., Tov, W., Kim-Prieto, C., Choi, D. W., & Oishi, S. (2009). New measures of well-being. Diener, E. (Ed.). In Assessing well-being (pp. 247-266). Springer, Dordrecht.
• Eryılmaz, A., & Atak, H. (2014). Ergen öznel iyi oluşunun, öz saygi ve iyimserlik eğilimi ile ilişkisinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(37), 170-181.
• Damásio, B. F., Melo, R. L. P. D., & Silva, J. P. D. (2013). Meaning in life, psychological well-being and quality of life in teachers. Paidéia (Ribeirão Preto), 23(54), 73-82.
• Forgeard, M. J. C., Jayawıckreme, E., Kern, M., & Selıgman, M. E. P. (2011). Doing the right thing: Measuring wellbeing for public policy. International Journal of Wellbeing, 1, 79-106.
• George, J. M., & Brief, A. P. (1992). Feeling good-doing good: a conceptual analysis of the mood at work-organizational spontaneity relationship. Psychological bulletin, 112(2), 310-329.
• Gil-Monte, P. R., Carlotto, M. S., & Gonçalves Câmara, S. (2011). Prevalence of burnout in a sample of Brazilian teachers. The European Journal of Psychiatry, 25(4), 205-212.
• Göker, H., & Kaplan, M. (2020). Psikolojik sermayenin iş erteleme üzerindeki etkisi: psikolojik iyi oluşun düzenleyici rolü. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30(1), 273-289.
• Hoy, A. W., Hoy, W. K., & Kurz, N. M. (2008). Teacher's academic optimism: The development and test of a new construct. Teaching and Teacher Education, 24(4), 821-835.
• Hoy, W. K., & Tarter, C. J. (2011). Positive psychology and educational administration: An optimistic research agenda. Educational Administration Quarterly, 47(3), 427-445.
• Hoy, W. K., & Tschannen-Moran, M. (1999). Five faces of trust: An empirical confirmation in urban elementary schools. Journal of School leadership, 9(3), 184-208.
• Hoy, W. K., Sweetland, S. R. & Smith, P.A. (2002). Toward an organizational model of achievement in high schools: The significance of collective efficacy. Educational Administration Quarterly, 38, 77-93.
• Hoy, W. K., Tarter, C. J. & Hoy, A. W. (2006). Academic optimism of schools: a force for student achievement. American Educational Research Journal. 43(3), 425-446.
• Hoy, W. K., Tarter, C. J., & Hoy, A. W. (2006). Academic optimism of schools. Hoy, W. K., & Miskel, C. (Ed.), Contemporary Issues in Educational Policy and School Outcomes, (pp. 135-156), Greenwich, CT: Information Age.
• Etik arastirma, (2021). http://etikarastirma.com/tr/icerik/bilgi-merkezi/10
• Hussam, R., Kelley, E. M., Lane, G., & Zahra, F. (2020). The Psychosocial Impacts of Forced Idleness.
• İlgen, D. R. (1999). Teams embedded in organizations: Some implications. American Psychologist, 54(2), 129-139.
• Kafes, M., & Kaya, Ş. D. (2017 ). Sosyal kaytarma davranışı üzerine yapılmış çalışmaların incelenmesi. Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(11), 227-245.
• Karaçam, A., & Pulur, A. (2016). Beden eğitimi öğretmenlerinin başarı algısı, akademık iyimserlik, psikolojik iyi oluş ve fiziksel saygı düzeylerinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 1-22.
• Karaçam, A., & Pulur, A. (2016). Beden eğitimi öğretmenlerinin başarı algılarında yordayıcı olarak akademik iyimserlik, psikolojik iyi oluş ve fiziksel öz saygı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(1), 209-218.
• Karademir, T. & Açak, M. (2020) Antrenörlük ve öğretmenlik bölümü öğrencilerinin akademik iyimserlik ve psikolojik iyi oluş düzeylerinin incelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 531-542.
• Karau, S. J., & Williams, K. D. (1997). The effects of group cohesiveness on social loafing and social compensation. Group Dynamics: Theory, Research, and Practice, 1(2), 156-168.
• Kenny, D.A. & Baron, R.M. (1986). The moderator-mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51(1), 1173-1182.
• Kurnaz, G. (2016). Sosyal kaytarmanın çalışan performans düzeyine etkisi üzerine bir araştırma. Journal of International Social Research, 9(44), 1143-1150.
• Kurz, N. M. (2006). The relationship between teachers’ sense of academic optimism and commitment to the profession [Doctoral dissertation]. Retrieved from ProQuest Dissertations and Thesis database.
• Latané, B., Williams, K., & Harkins, S. (1979). Many hands make light the work: The causes and consequences of social loafing. Journal of Personality and Social Psychology, 37(6), 822-832.
• Liden, R. C., Wayne, S. J., Jaworski, R. A., & Bennett, N. (2004). Social loafing: A field investigation. Journal of management, 30(2), 285-304.
• Lu, L., Gilmour, R., & Kao, S. F. (2001). Cultural values and happiness: An East-West dialogue. The Journal of Social Psychology, 141(4), 477-493.
• McGuigan, L. (2005). The role of enabling bureaucracy and academic optimism in academic achievement growth [Doctoral dissertation]. Retrieved from ProQuest Dissertations and Thesis database.
• McGuigan, L., & Hoy, W. K. (2006). Principal leadership: Creating a culture of academic optimism to improve achievement for all students. Leadership and Policy in Schools, 5(3), 203-229.
• Myers, D. G., & Diener, E. (1995). Who is happy?. Psychological Science, 6(1), 10-19.
• Nelson, L. M. (2012). The relationship between academic optimism and academic achievement in middle schools in Mississippi [Doctoral dissertation]. Retrieved from ProQuest Dissertations and Thesis database.
• Özdemir, M., & Pektaş, V. (2017). Sosyal adalet liderliği ve okul akademik iyimserliği ilişkisinin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 18(2), 576-601.
• Özdemir, S., & Kılınç, A. (2014). The relationship between bureaucratic school structure and teachers' level of academic optimism/bürokratik okul yapısı ile öğretmenlerin akademik iyimserlik düzeyleri arasındaki ilişki. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 10(1), 1-23.
• Pabico, J. P., Hermocilla, J. A. C., Galang, J. P. C., & De Sagun, C. C. (2015). Perceived social loafing in undergraduate software engineering teams. arXiv preprint arXiv:1507.08345
• Reeves, J. B. (2010). Academic optimism and organizational climate: an elementary school effectiveness test of two measures [Doctoral dissertation]. Retrieved from ProQuest Dissertations and Thesis database.
• Rile, L. G., Tan, N. L., Salazar, N. J., & Perez, A. G. O. (2015). Expat university professors state of psychological well-being and academic optimism toward university task in UAE. Systemics, Cybernetics and Informatics, 13(3), 28-33.
• Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069-1081. Ryff, C. D. (1995). Psychological well-being in adult life. Current Directions in Psychological Science, 4(4), 99-104.
• Ryff, C. D. (2014). Psychological well-being revisited: Advances in the science and practice of eudaimonia. Psychotherapy and Psychosomatics, 83(1), 10-28.
• Ryff, C. D., & Keyes, C. L. M. (1995). The structure of psychological well-being revisited. Journal of Personality and Social Psychology, 69(4), 719-727.
• Ryff, C. D., & Singer, B. H. (2008). Know thyself and become what you are: A eudaimonic approach to psychological well-being. Journal of happiness studies, 9(1), 13-39.
• Ryff, C. D., Magee, W. J., Klıng, K. C., & Wıng, E. H. (1999). Forging Macro-Micro Linkages İn The Study Of Psychological Well-Being. In C. D. Ryff, V. W. Marshall (Ed.), The Self And Society İn Aging Processes (pp. 247–278). New York: Springer.
• Schnake, M. (1991). Organizational citizenship: A review, proposed model, and research agenda. Human Relations, 44(7), 735-759.
• Seligman, M. E. (2002). Positive psychology, positive prevention, and positive therapy. Handbook of Positive Psychology, 2(2002), 3-12.
• Seligman, M. E. (2006). Learned optimism: How to change your mind and your life. Vintage. http://thebusinessleadership.academy/wp-content/uploads/2020/04/learned-optimism.pdf
• Simms, A., & Nichols, T. (2014). Social loafing: a review of the literature. Journal of Management Policy and Practice, 15(1), 58.
• Smith, P. A., & Hoy, W. K. (2007). Academic optimism and student achievement in urban elementary schools. Journal of Educational Administration, 45(5), 556-568.
• Telef, B. B. (2013). The Adaptation of Psychological Well-Being Into Turkish: A Validity and Reliability Study [inTurkish]. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [Hacettepe University Journal of Education], 28(3), 374-384.
• Ülke, H. E. (2006). Investigating the role of personality and justice perceptions on social loafing [Master's thesis]. Mıddle East Technıcal Unıversıty.
• Williams, K., Harkins, S. G., & Latané, B. (1981). Identifiability as a deterrant to social loafing: Two cheering experiments. Journal of Personality and Social Psychology, 40(2), 303-311.
• Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85.