YÖRESEL MUTFAKLARA YÖNELİK MOTİVASYON FAKTÖRLERİNİN MÜŞTERİ MEMNUNİYETİ VE DAVRANIŞSAL NİYET ÜZERİNE ETKİSİ

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 1, 118 - 136, 25.03.2024

Enis Edip Akıcı , Nilüfer Şahin Perçin

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1312258

Öz

Günümüzde turistlerin destinasyon seçimlerinde etkili olan faktörler arasında yöresel mutfak ürünlerine yönelik motivasyon ön plana çıkmaktadır. Bu nedenle, turistlerin yöresel mutfak seçiminde etkili olan motivasyon faktörlerinin belirlenmesiyle bu faktörlerin müşteri memnuniyeti ve davranışsal niyetler üzerine etkisinin incelenmesi gerekmektedir. Bu bağlamda yapılan çalışmada, Ağustos ve Ekim ayları arasında Trabzon iline gelen yerli turistlerin yöresel mutfak tercihlerindeki motivasyon faktörlerinin memnuniyetleri ve davranışsal niyetleri üzerine etkilerinin araştırılması amaçlamaktadır. Bu çalışmada motivasyon faktörleri; “kültürel deneyim”, “kişilerarası iletişim”, “duyusal çekicilik”, “sağlık beklentisi”, “heyecan arayışı” ve “keşfetme” olarak belirlenmiştir. Yöresel mutfak motivasyonunun müşteri memnuniyeti ve davranışsal niyetler üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları, turistlerin yöresel mutfak motivasyonunu en çok etkileyen faktörlerin kültürel deneyim ve keşfetme olduğunu göstermektedir. Yöresel mutfak ürünlerinin sunduğu kültürel bir deneyim yaşama isteği ve yeni lezzetleri keşfetme arzusu, turistlerin yöresel mutfakla ilgili tercihlerinde önemli bir rol oynamaktadır. Ayrıca, genel motivasyon faktörlerinin müşteri memnuniyeti ve davranışsal niyet üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Davranışsal Niyet, Yöresel Mutfak, Motivasyon, Müşteri Memnuniyeti

THE EFFECT OF MOTIVATION FACTORS FOR LOCAL CUISINE ON CUSTOMER SATISFACTION AND BEHAVIORAL INTENTION

Öz

Factors that influence tourists' destination choices today, local cuisine motivation stands out as a prominent factor. Therefore, it is necessary to determine the motivational factors that influence tourists' choices of local cuisine and examine their impact on customer satisfaction and behavioral intentions. In this context, this study aims to investigate the effects of motivational factors on the satisfaction and behavioral intentions of domestic tourists visiting Trabzon province between August and October. The motivation factors in the study were determined as "cultural experience", "interpersonal communication", "sensory appeal", "health expectations", "quest for excitement" and "exploration". The impact of local cuisine motivation on customer satisfaction and behavioral intentions was analyzed. The research results indicate that the factors that most influence tourists' motivation for local cuisine are cultural experience and exploration. The desire to experience a cultural immersion offered by local cuisine and the curiosity to discover new flavors play a significant role in tourists' preferences for local cuisine. Additionally, it was found that general motivational factors have a statistically significant impact on customer satisfaction and behavioral intentions.

Anahtar Kelimeler

Behavioral Intention, Regional Cuisine, Motivation, Customer Satisfaction

Kaynakça

• Alant, K., & Bruwer, J. (2004). Wine tourism behavior in the context of a motivational framework for wine regions and cellar doors. Journal of Wine Research, 15(1), 27-37.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Sakarya Yayıncılık, Sakarya.
• Altusaban, S., Yay, Ö., Erdem, Ö. (2016). Yöresel mutfak kavramına ilişkin şeflerin bakış açılarının değerlendirilmesi. II Rize Turizm Sempozyumu, 4-6.
• Bayrakçı, S., Akdağ, G. (2016). Yerel yemek tüketim motivasyonlarının turistlerin tekrar ziyaret eğilimlerine etkisi: Gaziantep'i ziyaret eden yerli turistler üzerine bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 27(1), 96-110.
• Bigne, J. E., Sanchez, M. I., & Sanchez, J. (2001). Tourism image, evaluation variables, and after-purchase behavior: Inter-relationship. Tourism Management, 22(6), 607-616.
• Blodgett, J. G., & Anderson, R. D. (2000). A Bayesian network model of the consumer complaint process. Journal of Service Research, 2(4), 321-338.
• Boyne, S., & Hall, D. (2004). Place Promotion Through Food and Tourism: Rural Branding and The Role of Websites. Place Branding, 11, 80-92.
• Canny, I. U. (2014). Measuring the mediating role of dining experience attributes on customer satisfaction and its impact on behavioral intentions of casual dining restaurant in Jakarta. International Journal of Innovation, Management, and Technology, 5(1), 25-29.
• Çetinsöz, B. C., & Artuğer, S. (2013). Antalya ilinin marka değerinin ölçülmesine yönelik bir araştırma. Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, 24(2), 200-210.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LİSREL Uygulamaları. Pegem Akademi, Ankara.
• Daşdemir, A., & Madenci, A. B. (2021). Gastronomi turizmi kapsamında yerel yiyecek tüketim motivasyonlarının yerli turistlerin tekrar ziyaret etme niyetlerine etkisinin belirlenmesi: Van kahvaltısı örneği. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 5(2), 155-176.
• Duman, T., & Öztürk, A. B. (2005). Yerli turistlerin Mersin Kızkalesi destinasyonu ve tekrar ziyaret niyetleri ile ilgili algılamaları üzerine bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 16(1), 9-23.
• Everett, S., & Aitchison, C. (2008). The Role of Food Tourism in Sustaining Regional Identity: A Case Study of Cornwall, South West England. Journal of Sustainable Tourism, 16(2), 150-167.
• Fallon, P. (2008). Monitoring visitor satisfaction with destinations using expectations, importance, and performance constructs. In Tourism Management Analysis, Behaviour and Strategy (pp. 242-458).
• Fields, K. (2002). Demand for the gastronomy tourism product: motivational factors. Tourism and Gastronomy, 4(2), 36-50.
• Fornell, C. (1992). A National Customer Satisfaction Barometer: The Swedish Experience. Journal of Marketing, 56(1), 6-21.
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe-Yöntem-Analiz. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Hair, J. F., Anderson, R. E., Tatham, R. L., & Black, W. C. (1998). Multivariate Data Analysis. New Jersey: Prentice Hall.
• Harrington, R. J., & Ottenbacher, M. C. (2010). Culinary Tourism: A Case Study of the Gastronomic Capital. Journal of Culinary Science & Technology, 8(1), 14-32.
• Hu, Y., & Ritchie, J. B. (1993). Measuring destination attractiveness: A contextual approach. Journal of Travel Research, 32(2), 25-34.
• Kalaycı, Ş. (2008). Faktör Analizi İçinde. In Ş. Kalaycı (Ed.), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri (pp. 336-377). Dinamik Akademi.
• Kayış, A. (2010). Güvenilirlik Analizi, SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
• Kılıç, S. (2016). Cronbach's alpha reliability coefficient. psychiatry and behavioral sciences, 6(1), 47.
• Kim, Y. G., & Eves, A. (2012). Construction and validation of a scale to measure tourist motivation to consume local food. Tourism Management, 33(6), 1458-1467.
• Kim, Y., Eves, A., & Scarles, C. (2009). Building a model of local food consumption on trips and holidays: A grounded theory approach. International Journal of Hospitality Management, 28(3), 423-431.
• Kivela, J., & Crotts, J. (2006). Tourism and gastronomy: Gastronomy’s influence on how tourists experience a destination. Journal of Hospitality and Tourism Research, 30(3), 354-377.
• Kodaş, D., & Özel, Ç. H. (2016). Yerli ziyaretçilerin yerel yiyecek tüketim güdülerinin belirlenmesi: Beypazarı örneği. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 83-96.
• Leninkumar, V. (2017). The relationship between customer satisfaction and customer trust on customer loyalty. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 7(4), 450-465.
• Liu, Y., & Jang, S. S. (2009). Perceptions of Chinese restaurants in the US: What affects customer satisfaction and behavioral intentions? International Journal of Hospitality Management, 28(3), 338-348.
• Maxham, J. G., & Netemeyer, R. G. (2002). Modeling customer perceptions of complaint handling over time: The effects of perceived justice on satisfaction and intent. Journal of Retailing, 78(4), 239-252.
• Oral, S., & Çelik, A. (2013). Türkiye’yi ziyaret eden turistlerin estetik deneyimleri üzerine bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(4), 170-190.
• Pas, L. V. D. (2017). Dutch consumers’ willingness to try insects: The influence of food choice motives on intentions (Unpublished master's thesis). Wageningen University & Research, Netherlands.
• Pike, S., Bianchi, C., Keer, G., & Patti, C. (2010). Consumer-Based Brand Equity for Australia as a Long-Haul Tourism Destination in an Emerging Market. International Marketing Review, 27(4), 434-449.
• Remmington, M., & Yüksel, A. (1998). Tourist Satisfaction and Food Service Experience: Results and Implications of an Empirical Investigation. Anatolia, 9(1), 37-57.
• Rust, R. T., & Oliver, R. L. (2000). Should we delight the customer? Journal of the Academy of Marketing Science, 28(1), 86.
• Selwood, J. (2003). The lure of food: Food as an attraction in destination marketing. Prairie Perspectives, 4, 142-161.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Şengül, S. (2015). Karadeniz Bölgesi Mutfak Kültürü ve Yöresel Yemekleri [Culinary Culture and Regional Foods of the Black Sea Region]. In S. Şengül, A. Çakır, & G. Çakır (Eds.), Yöresel Mutfaklar [Regional Cuisines] (pp. 1-6). TRAMEP Beta Basım Yayım.
• Şengül, S. (2016). Yöresel mutfak tercihindeki motivasyon unsurlarının destinasyonu tekrar tercih etme ve başkalarına önerme üzerine etkisi [The effect of motivational factors in regional cuisine preferences on revisit intention and recommendation to others] (Doctoral dissertation, Sakarya University, Social Sciences Institute).
• Şengül, S., & Türkay, O. (2015). Bölge Restoran Mönülerinin Belirlenmesinde “Yöresel Mutfaklar” Eğitiminin Kullanılması: Mudurnu Örneği [The use of "Regional Cuisines" education in determining regional restaurant menus: The case of Mudurnu]. Electronic Journal of Vocational Colleges, Umyos Özel Sayısı, 4, 1-6.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2012). Using Multivariate Statistics. Boston: Allyn & Bacon.
• Tao, Z. H. (2012). A Study on the effect of food tourism motivation on tourist satisfaction and behavioral intention. Tourism Tribune/Lvyou Xuekan, 27(10), 78-85.
• Türkiye Cumhuriyeti Turizm Bakanlığı, Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü. (2021). İşletme (Bakanlık) Belgeli Tesis Konaklama İstatistikleri, Aylık Bültenler [Business (Ministry) Certified Accommodation Statistics, Monthly Bulletins]. Retrieved from https://yigmktb.gov.tr/TR-283443/2021html
• Turan, H., Başaran, G., Ayduğ, İ., Bayesen, D., & Sünnetçioğlu, S. (2020). Mutfak Şeflerinin Füzyon Mutfağa Yönelik Görüşleri ve Çanakkale İline Ait Yöresel Gıdalar ile Füzyon Mutfak Önerileri. Ankara Hacı Bayram Veli University Journal of Tourism Faculty, 23(2), 332-358.
• United Nations World Tourism Organization. (2012). Global Report on Food Tourism. Am Reports, Volume Four. Published by the World Tourism Organization (UNWTO), Madrid, Spain.
• United Nations World Tourism Organization. (2017). Second Global Report on Gastronomy Tourism. Am Reports, Volume Sixteen. Published by the World Tourism Organization (UNWTO), Madrid, Spain.
• Ülkü, A., Solmaz, A., & Barakazı, M. (2019). Turistlerin Seyahat Motivasyonları ve Yöresel Mutfak Tüketimleri Arasındaki İlişkileri İncelemeye Yönelik Bir Araştırma [A Study on the Relationship Between Tourists' Travel Motivations and Consumption of Local Cuisine]. Journal of Social, Humanities, and Administrative Sciences, 5(15), 310-321.
• Wong, A., & Sohal, A. (2003). A Critical Incident Approach to the Examination of Customer Relationship Management in a Retail Chain: An Exploratory Study. Qualitative Market Research: An International Journal, 6(4), 248-262.
• Yazıcıoğlu, Y. & Erdoğan, S. (2004). Spss uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Detay Yayıncılık, Ankara.
• Yoon, Y., & Uysal, M. (2005). An examination of the effects of motivation and satisfaction on destination loyalty: A structural model. Tourism Management, 26(1), 45-56.
• Yüksel, A., & Yüksel, F. (2001). The expectancy-disconfirmation paradigm: A critique. Journal of Hospitality & Tourism Research, 25(2), 107-131.
• Zeithaml, V. A., Berry, L. L., & Parasuraman, A. (1996). The behavioral consequences of service quality. Journal of Marketing, 60(2), 31-46.