Miyazawa Kenji’nin Ame Ni Mo Makezu şiirinin yapı sökümcü analizinde katakana ve iktidar

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: Türkiye-Japonya İlişkileri 100. Yıl Özel Sayısı, 79 - 96

Melek Çelik

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1518061

Öz

Türkçe alan yazında Japon şiiri hakkında yapılan araştırmaların sayısı ise son derece azdır. Bu noktada Japonya’da çok bilinen ve ders kitaplarında yer almış Ame ni mo Makezu (1931) şiirini ele almak Türkçe alan yazına katkı sağlayacaktır. Buradan hareketle bu çalışma Büyük Japon İmparatorluğu’nun 20. yüzyıl başlarındaki politikalarını göz önünde bulundurarak, Japon şair ve yazar Miyazawa Kenji’nin Ame ni mo Makezu adlı şiirini ele alacaktır.
Çalışmada şiirin kanji ve katakana kombinasyonu ve de kōgotai/konuşma dili tarzında yazılmış olmasının, o dönemin iktidarı ve ideolojik yapısı bağlamında ifade ettiği anlam ortaya çıkarılacaktır. Şiirde betimlenen doğa koşulları, coğrafi yönler, kanaatkarlık, kendini feda etme, vejetaryen beslenme, günde dört ölçü esmer pirinç yeme, saz çatılı bir kulübede yaşama, pasif bir karakter olma gibi göndermeler, Jacques Derrida’nın yapı sökümcü yöntemiyle çözümlenecektir. Kenji’nin şiirinin asıl konusunun ideal Japon insanı ve Japonya’nın dünya devletleri ile kurması gereken ideal ilişki olduğu açığa çıkarılmaya çalışılacak, şairin dönemin iktidarı ve Sibirya ile Mançurya’daki Rusya-Çin-Japonya davasına nasıl karşı duran bir seslenişte bulunduğu incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Miyazawa Kenji, Japon edebiyatı, Ame ni mo Makezu, Japon şiiri, Katakana göstergeler

Katakana and power in a deconstructive analysis of Miyazawa Kenji's poem Ame Ni Mo Makezu

Öz

The number of studies on Japanese poetry in the Turkish literature is extremely low. Therefore, examining the poem Ame ni mo Makezu, one of the most important works of Japanese poetry, will contribute to the Turkish literature. In this study, the poem Ame ni mo Makezu by Japanese poet and writer Miyazawa Kenji will be examined, considering the policies of the Great Japanese Empire in the early 20th century. The meaning expressed by the combination of kanji and katakana and the fact that the poem was written in the kōgotai/colloquial style in the context of the power and ideological structure of that period will be revealed. The geographical aspects described in the poem, references such as contentment, vegetarian diet, living in a thatched hut were analyzed with Jacques Derrida's deconstructive method. It was revealed that the main subject of the poem was the ideal Japanese person and the ideal relationship that Japan should establish with the world states. It was revealed that Kenji indirectly criticized Japanese militarism and called for the end of the Russia-China-Japan feud in Siberia and Manchuria, and a study was made that could constitute a Turkish source for the field of Japanology.

Anahtar Kelimeler

Miyazawa Kenji, Japanese Literature, Ame ni mo makezu, Japanese poem, katakana signs

Kaynakça

• Aydınalp, E. B. (2017). Jacques Drrida’da yazı ve anlam oyunu. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 38, 151-160. https://doi.org/10.21497/sefad.376980
• Chō, Y. (2015). 1930 Nendai no teikoku nihon ni okeru modanizimu no shoyōso -kukan, medhia, shokuminchi- [Yayımlanmamış doktora tezi]. Nagoya Üniversitesi.
• Chō, Y. (2015). 1930 Mendai shoki no taishū goraku zasshi ni okeru josei-zō -modankei zasshi to romanthikku rabu ideorogī wo jiku ni. Nihongo Bungaku, 72, 376-400.
• Çokbilir, B. (2021). Miyazawa Kenji ve Vejetaryenlik -Öyküleri Odağında Bir İnceleme- [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Erciyes Üniversitesi.Doğan, G. (2022). Korona virüs algısının Japon kısa şiiri senryūlardaki yansıması -beyaz yakalı senryū eserleri üzerinden-. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 53, 81-101. https://doi.org/10.30794/pausbed.1173592
• Erdemir, A. V. (2011). Miyazawa Kenji. Olimpos Kültür Sanat Dergisi, 2, 26.
• Erdemir, A.V. (2014). Japon Şiiri. Gerçek Edebiyat. https://www.gercekedebiyat.com/haber-detay/japon-siiri-doc--dr--ali-volkan-erdemir/2156Fukada, A. (2020). The influence of Buddhism on education in modern Japan: by analyzing the criticism of buddhist “Kouzui Ōtani” by Kenji Miyazawa. Kindai Bungaku Fōramu, 29, 180-191.
• Hayashi N.(2022). “Greater east asia war” and “hakkō ichi u”: the final world war to withdraw from the modern world system. Kenkyūkihō, 33(2), 55-86.
• İlhan, S. (2023). Yapıbozum ve sanatta postmodern pratikler. Journal of Humanities and Tourism Research, 13 (2), 382-395.
• Kasaya, K. (2021). One study on “unequal treaty” problem of the late tokugawa period. Osaka Gakuin Daigaku Hōgaku Kenkyū, 47 (1,2), 1-37.
• Kin, M. (2009). A study on the kōkoku shinmin gymnastics in colonial korea. Sapporo Daigaku Sogoronso, 28, 85-97.
• Kōbunruishū Dai Yonjyū Henhttps://www.digital.archives.go.jp/DAS/meta/listPhoto? LANG=default&BID=F0000000000000005603&ID=&NO=&TYPE=JPEG&DL_TYPE=pdf
• Kōbunruishū Dai Sanjyū Hen https://www.digital.archives.go.jp/DAS/meta/listPhoto? KEYWORD=&LANG=default&BID=F0000000000000006285&ID=M0000000000001748169&TYPE=&NO=
• Ko, I. (2021). Akutagawa Bungaku ni Okeru Teikokushugi Hihan no Saikentō :Sono Shisōno Tenkai to Tokuchō wo Megutte. Hakuteisha
• Kubota H. & Kimura, Y. (2014). Kenji Miyazawa image in the Japanese language textbook after world war :transformation of the ideal personality. Bulletin of the Educational Research and Development, 23, 151-159.
• Lee, J. (2022). Katakana hyōki no “kinō” ni kansuru ikkōsatsu [Yayımlanmamış doktora tezi]. Osaka Üniversitesi.
• Maeda, K. (2022). “Teikoku” ishiki to bungaku”. Nihon Bungaku Shiyō, 65, 15-27.
• Murakoshi, Y. (1998). Fukuzatsuka sareta nihongo no moji hyōki. Mojibunkaron Atomi Eibungaku, 12, 11-35.
• Nakamura, S. (2010). Chōhei kihisha toshite no Miyazawa Kenji -chōhei kensa to sono shūhen. Kokubungaku Kenkyu 160, 62-73.
• Nonomiya, N. (2012). Ame ni mo makezu: sobokuna inori. Daihōrin,79, 92-96.
• Okiura, K. (1996). Nagai Kafū no “kindai Nihon bunmei” hihan wo megutte: sono hanjidaiteki shi sono kontekusuto. Kokusai bunka ronshū, 14, 173-199.
• Okugakiuchi, K. (2010). Hyōki no imi ni tsuiteno ikkōsatsu: shintaisei to imējino kanten kara. Gengo Gakka Ronshū, 16, 79-92.
• Özşen, T. (2020). Modern Japon eğitim sisteminin tarihi temelleri üzerine değerlendirme: Meiji’den Shôwa’ya 1868-1950 Arası Döneme Bakış. Eğitimde Kuram Ve Uygulama, 16(1), 36-52. https://doi.org/10.17244/eku.690744
• Satō, K. (2016). Kindai nihon no bunka keisei to honyaku -nashonarizumu to nashonaru aidenthithī no sōshutsu-. Sōgō Bunkagaku Ronshū, 5, 1-6.
• Shūgakusha, H. (Ed.). (2013). Shin Kokugo Binran. Shūgakusha
• Sugawara, Y. (1999). Miyazawa kenji no bukkyō sekai-“ame ni mo makezu”kō. Zen Kenkyujyo Kiyō, 28, 77-90.
• Salğar, H. (2022). Hisae Sawachi’nin 14 sai: fōteen romanında militarizm algısı ve gyokusai kavramı. Şarkiyat Mecmuası, 41, 159-80. https://doi.org/10.26650/jos.1136996
• Tomoda, T. (2014). Yamanekotachi no keiei senryaku -miyazawa kenji “chūmon no ōi ryoriten”ron-”. Shindai Kokugo Kyōiku, 23, 1-10.
• Yonechi, F. (2013). Kenji Miyazawa’s “thetelegraph poles on a moonlit night” and the dispatch of troops to siberia: the relationships between takuboku’s tanka, “carmen”, and “war and peace”. Journal of Policy Studies, 14(2), 133-147
• Yonechi F. (2018). Kenji Miyazawa’s anti-warfairytale “karasu no hokuto shichisei” (the great bear of the crows). Journal of Policy Studies, 19, 19-35.