The effectiveness of the teacher training program on providing the opportunity of selection with the video technology applied to teachers working with students affected by severe and multiple disabilities

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 2, 447 - 464, 25.06.2024

Mehmet Akif Özdemir Pınar Şafak

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1413237

Öz

The aim of this study is to examine the effectiveness of the selection opportunity teacher training program applied to special education teachers working with students affected by severe and multiple disabilities. The participants of the study are three special education teachers working in a special education practice school in Niğde province and nine students who are affected by severe and multiple disabilities enrolled in the classes of these teachers. In the study, the inter-subject multiple polling design, which is among the single-subject experimental designs, has been used as a method. In the teacher training process of the research, video technology and teaching methods were used together with video modeling and video feedback. The research findings have showed that the teacher education program provided special education teachers with the opportunity to choose, also special education teachers generalized and continued to offer the opportunity of choice that they gained. According to the social validity data collected from, it is understood that the opinions of the special education teachers on the opportunity to offer the opportunity to choose applied and the implementation of the teacher training program and program are positive.

Anahtar Kelimeler

Severe and multiple disabilities, Teacher training, Modeling with video, Providing feedback with video

Ağır ve çoklu yetersizlikten etkilenmiş öğrencilerle çalışan öğretmenlere uygulanan video teknolojisi ile seçim fırsatı sunma öğretmen eğitim programının etkililiği

Öz

Bu araştırmanın amacı ağır ve çoklu yetersizlikten etkilenmiş öğrencilerle çalışan özel eğitim öğretmenlerine uygulanan seçim fırsatı sunma öğretmen eğitim programının etkililiğini incelemektir. Araştırmanın katılımcılarını Niğde ilindeki bir özel eğitim uygulama okulunda görev yapmakta olan üç özel eğitim öğretmeni ile bu özel eğitim öğretmenlerinin sınıflarında kayıtlı olan ağır ve çoklu yetersizlikten etkilenmiş olan dokuz öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada yöntem olarak tek denekli deneysel desenler arasında yer alan denekler arası çoklu yoklama deseni kullanılmıştır. Araştırmanın öğretmen eğitimi sürecinde video teknolojisi ile öğretim yöntemlerinden video ile model olma ve video ile geri bildirimde bulunma teknikleri birlikte kullanılmıştır. Araştırma bulguları, özel eğitim öğretmenlerine uygulanan seçim fırsatı sunma öğretmen eğitim programın özel eğitim öğretmenlerine seçim fırsatı sunmayı kazandırdığını, özel eğitim öğretmenleri kazandıkları seçim fırsatı sunmayı genellediklerini ve sürdürdüklerini göstermiştir. Araştırmadaki özel eğitim öğretmenlerinden toplanan sosyal geçerlik verilerine göre özel eğitim öğretmenlerinin uygulanan seçim fırsatı sunma öğretmen eğitim programına ve programının uygulanmasına yönelik görüşlerinin olumlu olduğu anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ağır ve çoklu yetersizlik, Öğretmen eğitimi, Video ile model olma, Video ile geri bildirim

Kaynakça

• Belfiore, P. J., Browder, D. M., & Mace, C. (1994). Assessing choice-making and preference in adult with profound mental retardation across community and center-based settings. Journal of Behavioral Education, 4, 217-225. https://doi.org/10.1007/BF01544114 Beukelman, D. R., & Mirenda, P. (1998). Augmentative and alternative communication: Management of severe communication disorders in children and adults. Paul H. Brookes.
• Bishop, M. R., & Kenzer, A. L. (2012). Teaching behavioral therapists to conduct brief preference assessments during therapy sessions. Research in Autism Spectrum Disorders, 6(1), 450-457. https://doi.org/10.1016/j.rasd.2011.07.005
• Blunden, R. (1994, 10-11 November). The concept of choice in health and social services: An overview. In Creating Opportunities for Choice for People with Learning Difficulties [Oral Presentation]. Proceedings of a conference held in Southampton.
• Bovi, G. M. D., Vladescu, J. C., DeBar, R. M., Carroll, R. A., & Sarokoff, R. A. (2017). Using video modeling with voice-over instruction to train public school staff to implement a preferen¬ce assessment. Behavior Analysis in Practice, 10(1), 72-76. https://doi.org/10.1007/s40617-016-0135-y
• Browder, D. M. (2001). Curriculum and assessment for students with moderate and severe disabilities. The Guilford. Brown, F. Belz, P., Corsi, L. & Wenig, B. (1993). Choice diversity for people with severe disabilities. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 33, 318-326.
• Brown, F., & S. Cohen (1996). Self-determination and Young Children. Journal of the Association for Persons with Severe Handicaps, 21, 22-30. https://doi.org/10.1177/154079699602100105
• Carter, E. W., Sisco, L.G., & Lane, K. L. (2011). Paraprofessional perspectives on promoting self-determination among elementary and secondary students with severe disabilities. Research and Practice for Persons with Severe Disabilities, 36(1-2), 1-10. https://doi.org/10.2511/rpsd.36.1-2.1
• Clark, C. D. (2006). Teaching choice making to children with visual impairments and multiple disabilities in preschool and kindergarten classroom. (Unpunlished doctorate thesis). University of Utah.
• Collins, C. B. (2007). Moderate and Severe Disabilities A Foundation Approaches. Pearson.
• Çıkılı, Y. (2008). Zihinsel yetersizliği olan çocuklara temel geometrik kavramların öğretiminde yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının etkililiği. [Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• D’Allura, T. (2002). Enhancing the social interaction skills of preschoolers with visual impairments. Journal of Visual Impairment &Blindness, 97, 261-272. https://doi.org/10.1177/0145482X0209600804
• Deliperi, P., Vladescu, J. C., Reeve, K. F., Reeve, S. A., & DeBar, R. M. (2015). Training staff to implement a paired-stimulus preference assessment using video modeling with voiceo¬ver instruction. Behavioral Interventions, 30(4), 314-332. https://doi.org/10.1002/bin.1421
• Dibley, S. & Lim, L. (1999). Providing choice making opportunities within and between daily school routines. Journal of Behavioral Education, 9, 117-132. https://doi.org/10.1016/j.ridd.2004.01.006
• Dilly, P. (2001). Improving student achievement by appropriate teacher inservice training: Utilizing program for effective teaching. Education, 103(2), 132-138. https://doi.org/10.1016/j.tate.2021.103297
• Doğan, Y. (2019). Ek desteğe ihtiyacı olan çocuklara özbakım becerilerinin öğretiminde öğretmen eğitim programının etkililiği. [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Duke, J. M. (2008). Teaching students with multiple disabilities to respond to choices using photographs [Oral Presentation]. The annual meeting of the Virginia Council for Exceptional Children.
• Dutt, A. S. K. (2010). The effects of skill training on preference for individuals with severe to profound multiple dısabılıtıes. (Unpunlished doctorate thesis). University of Iowa.
• Eldeniz-Çetin, M. (2013). Ağır ve çoklu yetersizliği olan bireylerin tercihlerinin değerlendirilmesi ve seçim yapma becerisinin öğretimi. [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Field, S. (1996). Self-determination instructional strategies for youth with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 29, 40-52. https://doi.org/10.1177/002221949602900107
• Field, S., & Hoffman, A. (1994). Development of a model for self-determination. Career Development of Exceptional Individuals, 17, 159-169. https://doi.org/10.1177/088572889401700205
• Gast, D. L., & Lendford, J. (2010). Multiple probe design. (Eds.) Gast, D.L. Single subject research methodology in behavioral sciences. Routledge.
• Green, C. W., Reid, D. H., White, L. K., Halford, R. C., Brittain, D. P. ve Gardner, S. M. (1988). Identifying reinforcers for persons with profound handicaps: Staff opinion versus systematic assessment of preferences. Journal of Applied Behavior Analysis, 21, 31-43. https://doi.org/10.1901/jaba.1988.21-31
• Guess, D., Benson H., ve Siegel-Causey E. (2008). Concepts and issues related to choice making autonomy among persons with severe disabilities. Research & Practice for Persons with Severe Disabilities, 33, 75–81. https://doi.org/10.1016/0891-4222(96)00025-X
• Güner, N. (2010). Kaynaştırma uygulamaları yapılan sınıflarda çalışan öğretmenlerin sınıf yönetimi bilgi düzeyleri ile önleyici sınıf yönetimi eğitim programının öğretmenlerin sınıf yönetimlerine etkisinin incelenmesi. [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Işık, E. H. (2002). Uyuşmayan davranışların ayrımlı pekiştirilmesi işlem sürecini kazandırmaya yönelik geliştirilen hizmet içi eğitim programının öğretmenlerin zihinsel engelli öğrencilerinin uygun olmayan davranışlarını azaltmalarında etkililiği. [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Karsten, A. M. (2008). Evaluation of a progressive model for identifying preferred stimuli for children with developmental disabilities. (Unpunlished doctorate thesis). Western Michigan University.
• Lavie, T., ve Sturmey, P. (2002). Training staff to conduct a paired‐stimulus preference assessment. Journal of Applied Behavior Analysis, 35(2), 209-211. https://doi.org/10.1901/jaba.2002.35-209
• Liso, D. R. (2010). The effects of choice making on toy engagement in nonambulatory and partially ambulatory preschool students. Topics in Early Childhood Special Education, 30, 91–101. https://doi.org/10.1177/0271121409344354
• Logan, K. R., Jacobs, H. A., Gast, D. L., Smith, P. D., Daniel, J. ve Rawls, J. (2001). Preferences and reinforcers for students with profound multiple disabilities: Can we identify them? Journal of Developmental and Physical Disabilities, 13, 97– 122. https://doi.org/10.1901/jaba.2007.177-05
• Özaydın, L. (2006). Arkadaşlık becerilerini geliştirme programının özel gereksinimi olan ve olmayan okul öncesi çocukların sosyal etkileşimlerine etkisi. [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Özdemir, M. A. ve Şafak, P. (2020, Nisan). Özel eğitim alanında seçim yapma ile ilgili çalışmaların incelenmesi: Sistematik derleme [Sözlü bildiri]. Karadeniz Zirvesi III. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, Ordu.
• Pace, G. M., Ivancic, M. T., Edwards, G. L., Iwata, B. A. & Page, T. J. (1985). Assessment of stimulus preference and reinforcer value with profoundly retarded individuals. Journal of Applied Behavior Analysis, 18, 249-255. https://doi.org/10.1901/jaba.1985.18-249
• Powers, L. E. (2005). Self-determination by ındividuals with severe disabilities: Limitations or excuses? Research & Practice for Persons with Severe Disabilities, 30(3), 168-172. https://doi.org/10.2511/rpsd.30.3.168
• Reid, D. H., Emerson, J. M., & Green, C. W. (1999). A systematic evaluation of preferences identified through person-centered planning for people with profound multiple disabilities. Journal of Applied Behavior Analysis, 32, 467-477. https://doi.org/10.1901/jaba.1999.32-467
• Roscoe, E. M., Iwata, B. A. & Kahng, S. W. (1999). Relative versus absolute reinforcement effects: Implications for preference assessments. Journal of Applied Behavior Analysis, 32, 479-493. https://doi.org/10.1901/jaba.1999.32-479
• Sazak-Pınar, E. (2009). Kaynaştırma sınıfı öğretmenlerinin sosyal becerilere ilişkin beklentileri ve sosyal beceri öğretim programının öğretmen çıktıları üzerindeki etkililiğinin incelenmesi. [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Shevin, M., & Klein, N. K. (1984). The importance of choice-making skills for students with severe disabilities. The Journal of The Association for the Severely Handicapped, 9, 159-166. https://doi.org/10.2511/rpsd.29.3.161
• Shogren, K. A., Faggelle-Luby, M. N., Bae, S. J., & Wehmeyer, M. L. (2004). The effect of choice-making as an intervention for problem behavior. Journal of Positive Behavior Interventions, 6, 228-237. https://doi.org/10.1177/10983007040060040401
• Spevack, S. M. (2006). Assessing stimulus preferences and testing stimuli as reinforcers for children and adults with profound mental retardation and multiple disabilities. (Unpunlished doctorate thesis). University of Manitoba.
• Stafford, A. (2005). Choice making: A strategy for students with severe disabilities. Teaching Exceptional Children, 37(6), 12–17. https://doi.org/10.1177/004005990503700602
• Stang, K., Carter, E., Lane, K., & Pierson, M. (2009). Perspectives of general and special educators on fostering self-determination in elementary and middle school. Journal of Special Education, 43, 94-106. https://doi.org/10.1177/0022466907313452
• Şabanova, N. (2000). Zihin engellilerle çalışan çocuk eğiticilerine yönelik özbakım ve ev içi becerileri öğretim programının etkililiği. [Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Şafak, P. (2018). Ağır ve çoklu yetersizliği olan çocukların eğitimleri ve bağımsızlığa ulaşması için desteklenmesi. Vize.
• Şafak, P. ve Uyar, D. (2015). Ağır ve çoklu yetersizliği olan çocuklara seçim yapma becerisinin öğretimi. Turkish Studies, 10(3), 779-798. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.7726
• Şahin, F. (2012). Sınıf öğretmenlerinin üstün yetenekli öğrenciler ve özellikleri hakkında bilgi düzeylerini artırmaya yönelik eğitim programının etkililiği. [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Tawney, J. W., & Gast, D. L. (1984). Single Subject Research In Special Education. Charles E. Merill.
• Tekin- İftar, E. (2012). Eğitim ve davranış bilimlerinde tek denekli araştırmalar. Türk Psikologlar Derneği.
• Ülke-Kürkçüoğlu, B. (2007). Otistik özellik gösteren çocuklara birebir öğretimde etkinlikler içi ve arası seçim fırsatları sunmanın etkilerinin karşılaştırılması. [Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Van Tubbergen M., Warschausky S., Birnholz J., & Baker, S. (2008). Choice beyond preference: Conceptualization and assessment of choice-making skills in children with significant impairments. Rehabilitation Psychology, 53, 93-100. https://doi.org/10.1037/0090-5550.53.1.93
• Vukelich, C., & Wrenn, L. C. (1999). Quality Professional Development: What Do We Think We Know? Childhood Education, 75(3), 153-160. https://doi.org/10.1080/00094056.1999.10522003
• Vuran, S., Çolak, A., ve Gürgür, H. (2003). Davranış kontrolü ve beceri öğretimi konusunda hizmet içi eğitime katılanların programa ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 4(1), 1-17. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000069
• Wehmeyer, M. L. (2003). Self-determination, vocational rehabilitation and workplace supports. Journal of Vocational Rehabilitation, 19, 67-69. https://doi.org/10.1002/ace.20299
• Wehmeyer, M. L., Agran, M., & Hughes, C. (1998). Teaching self determination to students with disabilities. Paul H. Brookes.
• Wood, W. M., Karvonen, M., Test, D. W., Browder, D., & Algozzine, B. (2004). Promoting student self-determination skills in IEP planing. Teaching Exceptional Children, 36(3), 8-16. https://doi.org/10.1177/004005990403600301
• Zhou, L., Iwata, B. A., Goff, G. A., & Shore, B. A. (2001). Longitudinal analysis of leisure-item preferences. Journal of Applied Behavior Analysis, 34, 179-184. https://doi.org/10.1901/jaba.2001.34-179