KÜRESEL KRİZ SONRASI TÜRKİYE’ DE PARA POLİTİKASI ETKİNLİĞİNİN ANALİZİ

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 2, 45 - 53, 27.12.2021

Ezgi Kopuk

Öz

Para politikası, parasal araçlarla hedeflenen ekonomik amaçların gerçekleştirilmesi ve ülkelerin kalkınmalarının sağlanması açısından önemli bir ekonomi politikasıdır. Bu bakımdan çalışmada Küresel Kriz sonrası para politikasının uygulanmasında kullanılan politika faiz oranının ve döviz kuru işlemlerinin fiyatlar genel seviyesi üzerinde nasıl bir etki yarattığını belirlemek amaçlanmıştır. Çalışmada uygulanan ekonometrik analiz sonuçlarına göre kısa dönemde faiz oranları ve döviz kurunda görülen bir birimlik artışların enflasyonu artırdığı sonucuna ulaşılırken, uzun dönem analizinde faiz oranlarındaki bir birimlik artışın enflasyonu azalttığı, döviz kurundaki bir birimlik artışın ise enflasyonu artırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlar neticesinde uzun dönemde faiz oranları üzerinden yürütülen politikaların fiyat istikrarını sağlamak ve düşürmek açısında etkili olduğu, ancak döviz kurunda yaşanan artışların istikrarı sağlamada bozucu bir görev üstlendiği görülmektedir. Bu nedenle para politikasının etkinliğini artırmak için döviz kurunu düşürücü politikalara yoğunlaşılması gerektiği önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Para Politikası, Enflasyon, Faiz Oranı, Döviz Kuru

ANALYSIS OF MONETARY POLICY ACTIVITIES IN TURKEY AFTER THE GLOBAL FINANCIAL CRISIS

Öz

Monetary policy is an important economic policy targeted by monetary instruments in terms of achieving economic goals and ensuring the development of countries. In this respect, it is aimed to determine the effect of interest rates and exchange rate transactions used in the implementation of monetary policy on the general level of prices in after the global crisis. According to the results of the econometric analysis applied in the study, it was concluded that one-unit increases in interest rates and exchange rates in the short term increase inflation. On addition it wass concluded that the increase in interest rates decreases inflation, but increases in exchange rates also increase inflation in the long-term analysis. As a result of the results, it is seen that long-term policies based on interest rates are effective in maintaining and decreasing price stability, but the increases in exchange rates have a disruptive role in maintaining stability. For this reason, it is suggested that in order to increase the effectiveness of monetary policy, it is necessary to focus on foreign exchange lowering policies.

Anahtar Kelimeler

Monetary Policy, Exchange Rate, Inflation, Interest Rate

Kaynakça

• Abdurehman, A. A., & Hacilar, S. (2016). The relationship between exchange rate and inflation: An empirical study of Turkey. International Journal of Economics and Financial Issues, 6(4), 1454-1459.
• Adrangi, B., Allender, M. E., & Raffiee, K. (2011). Exchange rates and inflation rates: Exploring nonlinear relationships. Review of Economics & Finance. Academic Research Centre of Canada, 1, 1-16.
• Akcan, A. T. (2019). Mortgage krizi öncesi ve sonrasında enflasyon - faiz etkileşimi: Türkiye örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 7(4) 239–244.
• Akgül, I., & Özdemir, S. (2018). Enflasyon-faiz oranı ve enflasyon-döviz kuru ikilemi:GEG programı döneminde Türkiye gerçeği. Ege Akademik Bakış, 18(1), 153-166.
• Asari, F. F., Baharuddin, N. S., Jusoh, N., Mohamad, Z., Shamsudin, N., & Jusoff, K. (2011). A vector error correction model (VECM) approach in explaining the relationship between interest rate and inflation towards exchange rate volatility in Malaysia. World Applied Sciences Journal, 49-56.
• Atgür, M., & Altay, N. O. (2015). Enflasyon ve nominal faiz oranı ilişkisi: Türkiye örneği (2004-2013). Yönetim ve Ekonomi, 22(2), 521-533. Aydın, Ü., & Kara, O. (2012). Türkiye’de döviz kuru - enflasyon etkileşiminin para politikası üzerine etkileri. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 49(572), 23-46.
• Belke, A., Geisslreither, K., & Gros, D. (2004). On the relationship between exchange rates and interest rates: Evidence from the Southern Cone. Cuadernos de Economía, 41, 35-64.
• Değer, M., & Emsen, Ö. S. (1999). Türkiye Mundell-Fleming modelinde nerede bulunabilir? İktisadi ve idari Bilimler Dergisi, 13(1), 153-159.
• Doğan, B., Eroğlu, Ö., & Değer, O. (2015). Enflasyon ve faiz oranı arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1-21.
• Ebiringa, O. T., & Anyaogu, N. B. (2014). Exchange rate, inflation and interest rates relationships: An autoregressive distributed lag analysis. Journal of Economics and Development Studies, 2(2), 264-279.
• Eğilmez, M. (2019). Türkiye ekonomisi. İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Ergin, A. (2015). Döviz kuru ve enflasyon arasındaki geçiş etkisi: Türkiye örneği. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(3), 13-29.
• Fetai, B., Koku, P. S., Caushi, A., & Fetai, A. (2016). The relationship between exchange rate and inflation: The case of Western Balkans countries. Journal of Business, Economics and Finance, 5(4), 360-364.
• Hoanga, T. T., Thi, V. A., & Minh, H. D. (2020). The impact of exchange rate on inflation and economic growth in Vietnam. Management Science Letters, 10, 1051–1060.
• Karanfil, N., & Eroğlu, İ. (2019). 2008 küresel kriz sonrası uygulanan para politikası ile enflasyon arasındaki ilişkinin ekonometrik analizi. Politik Ekonomik Kuram, 3(2), 214-232.
• Kopuk, E. (2020). İşsizlik ve enflasyonun ekonomik büyüme üzerine etkisi: 1988-2019 dönemi Türkiye incelemesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (Özel Sayı), 11-22.
• Minella, A. (2003). Monetary policy and inflation in Brazil (1975-2000): A VAR estimation. Banco Central do Brasil Working Paper, 605-635.
• Monfared, S. S., & Akın, F. (2017). The relationship between exchage rates and inflation: The case of Iran. European Journal of Sustainable Development, 6(4), 329-340.
• Moroşan, G., & Zubaş, I. M. (2015). Interest rate, excahange rate and inflation in Romania. Correlates and Interconnection. Journal of Public Administration, Finance and Law, 8, 146-160.
• Moyo, D., & Tursoy, T. (2020). Impact of inflation and exchange rate on the financial performance of commercial banks in South Africa. Munich Personal RePEc Archive, 1-24.
• Oktar, S., & Dalyancı, L. (2011). Türkiye ekonomisinde para politikası ve enflasyon arasındaki ilişkinin analizi. Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 1-20.
• Özatay, F. (2013). Parasal iktisat: Kuram ve politika. Ankara: Efil Yayınevi.
• Sever, E., & Mızrak, Z. (2007). Döviz kuru, enflasyon ve faiz oranı arasındaki ilişkiler: Türkiye uygulaması. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 265-283.
• Shalishali, M. K., & Ho, J. C. (2002). Inflation, interest rate and exchange rate: What is the relationship? Journal of Economics and Economic Education Research, 3(1), 107-117.
• Şen, H., Kaya, A., Kaptan, S., & Cömert, M. (2019). Interest rates, inflation, and exchange rates in fragile EMEs: A fresh look at the long-run interrelationships. HAL Archives-Ouvertes, 1-28.
• Türk, E. (2016). Döviz kuru- enflasyon ilişkisi "Türkiye örneği". Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 81-102.
• Uçak, S., & Şahan, B. (2019). Faiz; enlasyon, döviz kuru ve büyüme ilişkisi. Ekev Akademi Dergisi, 53-68.
• Yazgan, E. (2015). Para politikası: Bir örnek olarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının tepki fonksiyonunun tahmini. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.