GEOGRAPHICAL INDICATION IN THE CONTEXT OF SUSTAINABLE GASTRONOMY TOURISM: AYDIN BOZDOĞAN OLUKBAŞI OĞLAK ROAST KEBAB EXAMPLE

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 84 - 92, 29.12.2022

Ozan Güngör

Öz

In the early 2000s, with the more active use of the internet, the more widespread use of digital content platforms, and the increase in demand for gastronomy tourism, rapid development was experienced in the food and beverage industry. The fact that consumers travel from one place to another to have different dining experiences and spend their free time on gastronomic adventures has positively affected all sectors that cross paths with gastronomy. Some producers have had to change their products’ genetics and standards to get more efficiency from their products against the increasing population. In the face of this situation, the consumer has tended to prefer natural and traditional products in line with their possibilities. In order to protect the rights of the producer, who continues the traditional production, and to provide an environment of trust for the consumer, the products have started to be geographically indicated. Products that receive geographical indications are protected by certain laws. Protected products make significant contributions to the local economy. In this research, it is both aimed to preserve the traditionality of the Olukbaşı Oğlak Roast kebab and start the geographical indication purchase process with the geographical indication application project of the aforesaid product made in the Bozdoğan district of Aydın. This study investigated a local product that did not receive geographical indication but could receive indication. It is aimed that the research, which is prepared by using document review and participatory observation techniques, will benefit the region in terms of socio-economic return in line with the targeted purpose.

Anahtar Kelimeler

Sustainable Gastronomy, Geographical Indication, Aydın Bozdoğan Olukbaşı Oğlak Roast Kebab

SÜRDÜRÜLEBİLİR GASTRONOMİ TURİZMİ BAĞLAMINDA COĞRAFİ İŞARET: AYDIN BOZDOĞAN OLUKBAŞI OĞLAK ÇEVİRME KEBABI ÖRNEĞİ

Öz

2000’li yılların başlarında internetin daha aktif kullanılması, dijital içerik platformlarının daha yaygın kullanılması ile gastronomi turizmine talebin artmasıyla birlikte yiyecek içecek sektöründe hızlı bir gelişime yaşanmıştır. Tüketicilerin farklı yemek deneyimleri yaşamak için bir yerden başka bir yere seyahat etmesi, boş zamanlarını gastronomi maceralarına ayırması gastronomi ile yolu kesişen tüm sektörleri olumlu yönde etkilemiştir. Bir kısım üretici artan nüfusa karşı ürünlerinden daha fazla verim alabilmek için ürünlerinin genetiği ile oynamış ve standartlarını değiştirmek durumunda kalmışlardır. Tüketici ise bu durum karşısında imkanları doğrultusunda doğal, geleneksel ürünleri tercih etmeye yönelmiştir. Hem geleneksel üretimi sürdüren üreticinin haklarını korumak hem de tüketiciye güven ortamı sağlamak için ürünler coğrafi işaret altına alınmaya başlamıştır. Coğrafi işaret alan ürünler belli yasalar ile koruma altına alınmaktadır. Koruma altına alınan ürünler yerel ekonomiye önemli katkılar sağlamaktadır. Bu araştırmada Aydın’ın Bozdoğan ilçesinde yapılan Olukbaşı Oğlak çevirme kebabının hem ürünün gelenekselliğini korumak hem de coğrafi işaret başvuru projesi ile coğrafi işaret alım sürecini başlatmak amaçlanmaktadır. Bu araştırmada coğrafi işaret almamış fakat işaret alabilecek olan bir yerel ürün araştırılmıştır. Doküman analizi ve katılımlı gözlem teknikleri kullanılarak hazırlanan araştırmanın hedeflenen amaç doğrultusunda yöreye sosyo-ekonomik getiri sağlaması açısından faydalı olması hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilir Gastronomi, Coğrafi İşaret, Aydın Bozdoğan Olukbaşı Oğlak Çevirme Kebabı

Kaynakça

• Aydın İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2020). URL: [https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/aydin/genelbilgiler] Erişim tarihi: 01.06.2022.
• Bucak, T. & Arıcı, Ü. E. (2013). Türkiye’de Gastronomi Turizmi Üzerine Genel Bir Değerlendirme. Balıkesir University The Journal of Social Sciences Institute, 16 (30), 203-216.
• Çalışkan, V. & Koç, H. (2012). Türkiye’de Coğrafi İşaretlerin Dağılış Özelliklerinin ve Coğrafi İşaret Potansiyelinin Değerlendirilmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 17 (28), 193-214.
• Çalışkan, O. (2013). Destinasyon Rekabetçiliği ve Seyahat Motivasyonu Bakımından Gastronomik Kimlik. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 1 (2), 39-51.
• Doğanlı, B. (2020). Coğrafi işaret, markalaşma ve kırsal turizm ilişkileri. İnsan ve Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (2), 525-541.
• Durlu Özkaya, F. & Sünnetçioğlu, S. & Can, A. (2013). Sürdürülebilir Gastronomi Turizmi Hareketliliğinde Coğrafi İşaretlemenin Rolü. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 1 (1), 13-20.
• Gastromanya. (2022). Aydın Mutfağı Hakkında Genel Bilgiler. URL: [https://gastromanya.com/aydin-mutfagi-hakkinda-genel-bilgiler ] Erişim tarihi: 02.06.2022.
• Güler, D. & Saner, G. (2018). Türkiye’de Hayvansal Gıdaların Coğrafi İşaret Korumalarının Avrupa Birliği Çerçevesinde Değerlendirilmesi. International Journal of Agricultural and Natural Sciences, 11 (1), 50-55.
• Güngör, O. (2021). Aydın. İçinde Yazıcıoğlu, İ. & Sormaz, Ü. & Canpolat, C. (Ed), Türkiye Lezzet Rotaları. Ankara: Detay yayınevi.
• Gürkan, A. S. & Ulama, Ş. (2019). Ege Bölgesi Mutfağı. İçinde Sarıışık, M. & Özbay, G. (Ed), Ulusal Gastronomi ve Türk Mutfağı. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Hoş, K. & Zencir, E. (2019). Türkiye’de Mahreç İşaretli Ürünlere İlişkin Akademik Yayınların İncelenmesi. GSI Journals Serie B: Advancements in Business and Economics, 2(1):39-64.
• İloğlu, N. (2014). Coğrafi İşaretlerin Tescili ve Denetimi Üzerine Farklı Ülke Sistemlerinin İncelenmesi ve Türkiye Uygulaması. T.C. Türk Patent Enstitüsü Markalar Dairesi Başkanlığı Uzmanlık Tezi, Ankara.
• Karasar, N. (2020). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel yayıncılık.
• Küçükkömürler, S. & Şirvan, N. B. & Sezgin, A. C. (2018). Dünyada ve Türkiye’de Gastronomi Turizmi. Uluslararası Turizm, İşletme, Ekonomi Dergisi International Journal of Tourism, Economic and Business Sciences, 2 (2), 78-85.
• Mercan, Ş. O. & Üzülmez, M. (2014). Coğrafi İşaretlerin Bölgesel Turizm Gelişimindeki Önemi: Çanakkale İli Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29 (2), 67-94.
• Mevzuat (2016). Sınai Mülkiyet Kanunu, 6769 sayılı (22.12.2016), URL: [https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6769.pdf] Erişim Tarihi: 03.06.2022.
• Özdoğan, O. N. (2016). Ege Bölgesinin Yöresel Mutfağı. İçinde Zencir, E. (Editör), Yöresel Mutfaklar (ss. 166-195), T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 3375 Açık Öğretim Fakültesi Yayını No: 2227.
• Özkaya, F. & Cömert M. (2017). Türk Mutfağına Yolculuk. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Sarıışık, M. & Özbay, G. (2014). Gastronomi Turizmi Üzerine Bir Literatür İncelemesi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi. 26 (2), 264-278.
• Toprak, L. & Oğuz, Z. (2017). Coğrafi İşaretler ve Siirt İli Örneği. 18. Ulusal Turizm Kongresi “Kültür Turizmi” Bildiri Kitabı, 18-22 Ekim 2017, Mardin s. 18-22.
• Yurtseven, H. R. (2011). Sustainable Gastronomic Tourism in Gökceada (Imbros): Localand Authentic Perspectives, International Journal of Humanities and Social Science, 1(18), 17-26.
• Yücel Güngör, M. (2020). Gastronominin Temel Kavramları. İçinde Yüncü, R. (Ed.), Gastronominin Temelleri (s.3-32). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.