Turkey's Identity Change in the Context of Turkey-Syria Relations (1990-2010)

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 19 - 27, 30.10.2019

Gizem Sınır

Öz

Türkiye’nin Kimlik Değişimi Bağlamında Türkiye-Suriye İlişkileri (1990-2010)

Öz

Soğuk
savaşın sona ermesiyle uluslararası ilişkiler alanı bir değişim sürecine
girmiştir. Meydana gelen bu değişim, uluslararası ilişkiler disiplinindeki
mevcut olan yaklaşımların da sorgulanmasına vesile olmuştur. Bunun sonucu
olarak eleştirel teoriler arasında bulunan ve bir uluslararası ilişkiler
yaklaşımı olarak Konstrüktivizm karşımıza çıkmıştır. Uluslararası ilişkiler
disiplinine farklı bir bakış açısı getiren Konstrüktivizm; diğer hakim
yaklaşımların göz ardı ettiği kimlik, kültür ve söylem gibi olguları
devletlerin dış politika enstrümanları olarak uluslararası ilişkiler
analizlerine katılımını sağlamıştır. Bu bağlamda çalışmanın ana problematiğini;
devletlerin dış politika girdilerinde kimlik, kültür ve söylem gibi araçları
benimsemesiyle; bu araçların dış politika çıktılarını ne şekilde etkileyip,
değiştireceği düşüncesi oluşturmaktadır. Dolayısıyla çalışmanın ana
problematiği için kullanılacak araç Konstrüktivizm yaklaşımının argümanları
olacaktır. Devletlerin sosyal aktörler olduğu ve oluşturulan ortak bir diyalog
sayesinde dış politika eylemlerini dönüştürebildiği fikri, çalışmanın ana
iddiasını oluşturmaktadır. Zira bu çalışmada devletlerin ortak bir diyalog
sayesinde dış politika argümanlarını değiştirmesi; Türkiye’nin 1990’lı
yıllardan sonra dış politikasında bölgesel istikrarı öngören ve pek çok devlet
ile kültürel-etnik vurguya dayalı ve ekonomik çıkarları güçlendirecek bir dış
politika stratejisi geliştirdiği fikri üzerinden değerlendirilecektir. Nitel
araştırma yöntemine göre hazırlanan bu çalışmanın odak noktası; Konstrüktivizm
evreninde Türkiye-Suriye ilişkileri olarak belirlenmiştir. Çalışmada öncelikle
Konstrüktivizmin genel savlarından bahsedilmiş; daha sona ise uluslararası
ilişkiler disiplininde hâkim olan realizm, idealizm gibi yaklaşımlarla olan
ilişkisi tartışılmıştır. Son olarak ise Ak Parti iktidarı dönemindeki
Türkiye’nin Suriye temelli dış politikası konstrüktivist yaklaşım ile analiz
edilmiş ve çalışmanın ana iddiası ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Konstrüktivizm, Türk Dış Politikası, Türkiye- Suriye İlişkileri, Kimlik Değişimi

Kaynakça

• Acet, G.S. (2012), Uluslararası İlişkilerde Dış Müdahale Sorunu: Afganistan Ve Libya Müdahalelerinin Uluslararası Hukuk Ve Meşruiyeti Açısından Değerlendirilmesi. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Akıllı, A. (2013). Kimlik- Dış Politika İlişkisi: Türk Devlet Kimliğinin Türk Dış Politikası Üzerine Etkisi. (Yayımlanmış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Alpman, P.S. Sosyal Teorinin Konusu Olarak Kimlik: Sosyal İnşacı Yaklaşım. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 21(2), 1-28.
• Altunoğlu, M. (2009). Kimlik ’in Modern İnşası, Kimlik Politikaları ve Türkiye’de Kimlik Tartışmaları. (Yayımlanmış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Arı, T. (2013). Uluslararası İlişkiler Teorileri: Çatışma, Hegemonya, İşbirliği, İstanbul: MKM Yayınları.
• Balcı, A. (2013). Türkiye Dış Politikası: İlkeler, Aktörler, Uygulamalar. İstanbul: Etkileşim Yayınları.
• Balcı, A. Ve Kardaş, Ş. (Ed.) (2015). Uluslararası İlişkilere Giriş. İstanbul: Küre Yayınları.
• Boyraz, H.M. (2015). Türkiye’de Devlet Kimliği Ve Dış Politika. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,1, 425-428.
• Brent J. Steele. (2007). Liberal-Idealism: A Constructivist Critique. International Studies Review, 9(1), 23-52. Erişim Adresi: http://www.jstor.org/stable/4621776.
• Burchill, S. , Linklater, A. , Devetak, R. , Donnelly, J. , Nardin, T. , Paterson, M. , Reus-Smit, C. ve True, J. (2013). Uluslararası İlişkiler Teorileri. (Çev: Muhammed Ağcan ve Ali Aslan). İstanbul: Küre Yayınları.
• Burr, V. (2006). An Introduction to Social Constructionism. Routledge is an imprint of the Taylor & Francis Group. 1-11.
• Çağlar, M. (2017). Toplumsal İnşacı Uluslararası İlişkiler Yaklaşımına Göre 1998- 2011 Arası Ve 2011 Sonrası Türkiye-Suriye İlişkileri. Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 2(1), 141-170.
• Ekici, K.D. (2018). Sosyal Konstrüktivizme Göre Turgut Özal Dönemi Türk Dış Politikası (1983-1993). (Yayımlanmış Doktora Tezi). Kocaeli Üniversitesi/ Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
• Ereker, F. (2010). Dış Politika ve Kimlik: İnşacı Perspektiften Türk Dış Politikasının Analizi. (Yayımlanmış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ersoy, T. (2014). A Constructivist Analysis of Israel’s Nuclear Policy. Bilge Strateji Dergisi, 6(11), 75-87.
• Ertem, H. (2008). Kimlik ve Güvenlik İlişkisine Konstrüktivist Bir Yaklaşım: “Kimliğin Güvenliği” ve “Güvenliğin Kimliği”. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 16, 177-237.
• Falk, R. (2005). Political Science Quarterly, 120(1), 144-145. Erişim Adresi: http://www.jstor.org/stable/20202485 .
• Galbin, A.(2014). An Introductıon To Socıal Constructıonısm. Socıal Research Reports,26, 82-92.
• Gökcan, Ö. (2018). Türkiye-Suriye İlişkilerinde Bir Kırılma Noktası: Ekim 1998 Krizi Veya Diğer Bir İfadeyle “İlan Edilmemiş Savaş”. Akademik İncelemeler Dergisi, 13(1), 159-198.
• Gülser, M. (2017), Türkiye ve Suriye İlişkilerinde Süreklilik ve Dönüşüm Üzerine Bir Dış Politikası İmcelemesi. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Güney, M.K. (2017), İnşacılık Kuramı Kapsamında 2000’li Yıllarda Türk Dış Politikası Ve Kimlik. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Hale, W. (1992). Turkey, the Middle East and the Gulf Crisis. International Affairs (Royal Institute of International Affairs 1944-),68(4), 679-692. doi:10.2307/2622709.
• Harshe, R. (2006). Culture, Identity and International Relations. Economic and Political Weekly, 41(37), 3945-3951. Erişim Adresi: http://www.jstor.org/stable/4418700.
• Hopf, T. (1998). The Promise of Constructivism in International Relations Theory. International Security, 23(1), 171-200. doi:10.2307/2539267.
• Hurd, I. (2008). Constructivism. In (Ed.), The Oxford Handbook of International Relations: Oxford University Press, Erişim Adresi: http://www.oxfordhandbooks.com/view/10.1093/oxfordhb/9780199219322.001.0001/oxfordhb-9780199219322-e-17.
• İlter, E. (2015), Uluslararası Hukukta Koruma Sorumluluğu: Libya Örneği. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• İren, A. (2013), Uluslararası İlişkilerde Bir Kuvvet Kullanma Aracı Olarak Koruma Sorumluluğu: Darfur Ve Libya Örnek Olay İncelemeleri. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Kardaş, Ş. (2011). Charting the new Turkish foreign policy. International Journal, 67(1), 1-6. Erişim Adresi: http://www.jstor.org/stable/23265961.
• Kaya, S. (2008). Uluslararası İlişkilerde Konstrüktivist Yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63(3), 84-111. doi: 10.1501/SBFder_0000002074.
• Kengerü, A. (2014). Soğuk Savaş Sonrası Türkiye- Suriye İlişkileri. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Koprulu, K. (2009). Paradigm Shift in Turkey's Foreign Policy. The Brown Journal of World Affairs, 16(1), 185-201. Erişim Adresi: http://www.jstor.org/stable/24590749.
• Larrabee, F. (2007). Turkey Rediscovers the Middle East. Foreign Affairs, 86(4), 103-114. Erişim Adresi: http://www.jstor.org/stable/20032418.
• Oran, B. (2016). Türk Dış Politikası Cilt:1(1919-1980). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Oran, B. (Ed.) (2009). Türk Dış Politikası: Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar Cilt II. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Oran, B. (Ed.) (2013). Türk Dış Politikası: Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar Cilt III. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Öniş, Z. (1995). Turkey in the Post-Cold War Era: In Search of Identity. Middle East Journal, 49(1), 48-68. Erişim Adresi: http://www.jstor.org/stable/4328771.
• Palan, R. (2000). A World of Their Making: An Evaluation of the Constructivist Critique in International Relations. Review of International Studies, 26(4), 575-598. Erişim Adresi: http://www.jstor.org/stable/20097700.
• Roskin, M.G ve Bery N. O. (2004). Uluslararası İlişkiler: Uİ’nin Yeni Dünyası. (Çev. Özlem Şimşek). Ankara: Adres Yayınları.
• Rumelili, B. (2015). “Bölgeselcilik ve İnşacılık: Kazanımlar ve Vaatler”, Uluslararası İlişkiler Dergisi, 12(46), 169-185.
• Sak, Y. (2015). Uluslararası Hukukta İnsancıl Müdahale ve Libya Örneği: Suriye’de Yaşanan ya da Yaşanacaklar için Dersler. Uluslararası İlişkiler Akademik Dergi, 11(44), 121-153. Erişim Adresi: http://www.uidergisi.com.tr/wp-content/uploads/2016/06/44_5.pdf.
• Sargı, İ. (2014), Adalet ve Kalkınma Partisi (Ak Parti) Döneminde Türkiye'nin Irak, İran ve Suriye ile İlişkileri. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Atılım Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Sayari, S. (2000). Turkish Foreign Policy in the Post-Cold War Era: The Challenges of Multi-Regionalism. Journal of International Affairs, 54(1), 169-182. Erişim Adresi: http://www.jstor.org/stable/24357694.
• Şahin, M. (2012). Syrıan Dıspute In The Context Of Structural Constructıvısm. Aksaray Üniversitesi İİBF Dergisi,4(2), 19-26.
• Şahin, M. ve Şen, O. (Ed.) (2014). Uluslararası İlişkiler Teorileri Temel Kavramlar. Ankara: Kripto Yayınları.
• Tandoğan, M. (2015). Konstrüktivizm (Sosyal İnşacılık) Kuramı Bağlamında Afrika Birliği. İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(3), 634-650.
• Terry, P. (2015). The Libya intervention (2011): Neither lawful, nor successful. The Comparative and International Law Journal of Southern Africa, 48(2), 162-182. Erişim Adresi: http://www.jstor.org/stable/24585876.
• Ulu, C. (2014), Ahmet Davutoğlu Döneminde Türkiye Suriye İlişkileri. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Wendt, A. (1992). Anarchy is what States Make of it: The Social Construction of Power Politics. International Organization, 46(2), 391-425. Erişim Adresi: http://www.jstor.org/stable/2706858.