Okul Sosyal Hizmeti Bağlamında Dışsal Davranış Problemi Olarak Şiddet: Sakarya’da Bir Araştırma

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 2, 87 - 107, 27.10.2022

Hilal Kurt

https://doi.org/10.56493/nkusbmyo.1153502

Öz

Bu çalışma; okullarda sıklıkla karşılaşılan şiddet olaylarının, ilköğretim öğrencilerinin şiddet algılarının, şiddete maruz kalma ve uygulama durumlarının, şiddet ile karşılaşmaları halinde verebilecekleri tepkilerin, eğitim-öğretim gördükleri okulun güvenliğine dair düşüncelerinin, öğretmenleri ve rehberlik servisi ile iletişim düzeylerinin, okul personelinin “şiddet” temalı çalışmalarına dair düşüncelerinin, okulda görev yapan öğretmenlerin şiddet algılarının, öğrencilerin şiddete maruz kalma veya şiddet uygulama durumları konusundaki gözlemlerinin, şiddet mağduru veya şiddet uygulayan öğrencilerin başarı düzeyleri hakkındaki düşüncelerinin sosyal hizmet perspektifi ile incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma, Zübeyde Hanım Ortaokulunda öğrenim gören 10 öğrenci ve 10 öğretmen olmak üzere toplamda 20 katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada güdümlü örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Örneklemi oluşturan katılımcılara 6 sorudan oluşan yarı yapılandırılmış mülakat formu uygulanmış olup verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz tekniğinden yararlanılmıştır. Şiddet ve okul sosyal hizmeti odağında yürütülen bu araştırmada; öğrenci ve öğretmenlerin okul ortamlarında karşılaştıkları şiddet olaylarına yönelik bakış açılarına ilişkin veriler incelenmiş, okul sosyal hizmeti bağlamında çözüm önerileri sunulmuştur. Bulgular; okullarda öğrencilerin şiddetin türlerine dair kapsamlı bilgilerinin olmadığını, şiddet temalı çalışmaların öğretmenler tarafından sınırlı gerçekleştirilmesi nedeniyle öğrencilerin şiddet bilinci konusunda farkındalık düzeylerinin de sınırlı olduğunu, okul sosyal hizmeti uygulamasına ihtiyaç duyulduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Şiddet, Güvenli Okul, Okul Sosyal Hizmeti, Sosyal Hizmet Uzmanı.

Kaynakça

• Problem and Reports of Violent Events: A National Survey of School Social Workers”. Social Work, 1(42), 56.
• Çalık, T., Kurt, T. ve Çalık, C. (2011). "Güvenli Okulun Oluşturulmasında Okul İklimi: Kavramsal Bir Çözümleme". Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi , 1 (4), 74-84.
• Dağ, A. (2018). Akran Gruplarında Dışlanma. İstanbul: Kitabi Yayınları.
• Dağ, A. (2017). Okul Sosyal Hizmeti. İstanbul: Açılım Kitap.
• Danış, M. Z. (2007). "Sosyal Hizmet Mesleği ve Disiplininde Sosyal Politikanın Yeri ve Önemi". Toplum ve Sosyal Hizmet , 18 (2), 51-64.
• Dönmez, B. ve Özer, N. (2009). Yöneticiler, öğretmenler, öğrenciler ve veliler için okul güvenliği ve güvenli okul. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. Duman, N., Önal Dölek, B., Gökçearslan Çiftçi, E., Karakuş, B. Ve Aktan, M. C. (2014, Ocak-Haziran/Temmuz-Aralık). “Milli Eğitim Bakanlığı'nda Sosyal Hizmet Mesleği ve Okul Sosyal Hizmetinin Görev ve Sorumlulukları Raporu”. Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayını , s. 8-19.
• Dupper, D. (2013). Okul Sosyal Hizmeti Etkin Uygulamalar İçin Beceri ve Müdahaleler . (Y. Özkan, & E. Gökçearslan Çiftçi, Çev.) İstanbul: Kapital Yayınları.
• Özbey, O. (2012). "Kadına Yönelik Şiddet: Şiddetin Temelleri". Hukuk Gündemi , 37-39.
• Özdemir, A. (2006). "Okul Kültürünün Oluşturulması ve Çevreye Tanıtılmasında Okul Müdürlerinden Beklenen ve Onlarda Gözlenen Davranışlar". Türk Eğitim Bilimleri Dergisi , 4 (4), 411-433.
• Özerkmen, N. (2012). "Toplumsal Bir Olgu Olarak Şiddet". Akademik Bakış Dergisi (28), 1-19.
• Pişkin, M., Öğülmüş, S. ve Boysan, M. (2011). Güvenli okul ortamı oluşturma öğretmen ve yönetici kitabı. 05 09, 2021 tarihinde http://ancmtal.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/41/02/761473/dosyalar/2016_09/15123827_guvenli_okul_ortami_olusturma_ogrt _ve_yontc_kitabi.pdf adresinden alındı
• Polat, O. (2016). Şiddet. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi , 22 (1), 15-34.
• Teyfur, M. (2014). "Basında Yer Alan Okullarda Şiddet İle İlgili Olayların Değerlendirilmesi". İlköğretim Online , 13 (4), 1311-1330.
• Tomanbay, İ. (2013). "Eğitim Alanında Sosyal Hizmet Uygulamaları". Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayını . Uğurlu, C. T. (2017). "Okul Kültürü ve İklimi". Okul Yönetimi (s. 91-119). Ankara: Anı Yayıncılık.