İki Zamanlı Bir Motorda Benzin/Alkol Karışımlarının Yakıt Olarak Kullanılmasının Gürültü ve Titreşime Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 2, 113 - 123, 23.04.2020

Salih Özer

Öz

           Makinelerdeki titreşim ve gürültü makine operatörlerinin iş sağlığı ve güvenliği açısından önemli parametrelerdir. Bu değerlerin belirtilen limitler dahilinde kalması operatörlerin sağlıkları açısından önem arz etmektedir. Diğer taraftan içten yanmalı motorlarda alternatif enerji kaynakları ile ilgili yapılan çalışmalar hız kazanmakta ve birçok ülke hızla bu tür yakıtların kullanımını teşvik etmektedir. Bu çalışmada da alternatif yakıt olarak kullanılan alkollerin (etanol, n-bütanol ve metanol) titreşim ve gürültüye etkisi incelenmiştir. Bu amaçla motor yakıtının içerisine hacimce %10, %20 ve %30 alkol (etanol, n-bütanol ve metanol) ilave edilmiştir. Yapılan çalışmada kullanılan motorlu tırpanın tek silindirli, iki zamanlı, benzinli bir motoru vardır. Bu tip bir motorda yakıt karışımlarının rölanti ve tam gaz konumunda kullanılmasının etkilerinin belirlenebilmesi için motorlu tırpan sabit bir zemin üzerinde rölanti ve tam gaz durumlarında ayrı ayrı çalıştırılarak veriler kayıt altına alınmıştır. Elde edilen bulgular alkollerin kullanımı ile titreşim ve gürültü seviyesinde saf benzin yakıtına göre artışın olduğunu göstermiştir. En yüksek gürültü seviyesi 123.3dB(A) ve titreşim seviyesi de 5.4m/s2 değeri ile E30 yakıt karışımının kullanılması tam gaz kolu konumunda elde edilmiştir.  

Anahtar Kelimeler

İki Zamanlı Motor, Alkoller, Titreşim, Gürültü, Alternatif Yakıt

Kaynakça

• [1] Onurbaşavcıoğlu, A., Atasoy, Z.D., Türker, U. ve Koçtürk, D., (20139. Tarımsal Kökenli Yenilebilir Enerjiler: Biyoyakıtlar, Nobel Yayınevi, Ankara.
• [2] Akalın, B. ve Seyrekbasan, M.A., (2015). Dünyadaki Biyoetanol Politikalarının Türkiye Koşulları ile Karşılaştırmalı İncelenmesi ve Türkiye Şartlarına Uygunluk Açısından Biyoetanol Üretiminde Kullanılan Hammaddelerin Değerlendirilmesi, U.Ü Ziraat Fakültesi Dergisi, 29(1):157-168.
• [3] Çakmak, A. ve Özcan, H., (2018). Benzin İçin Oksijenli Yakıt Katkıları, Politeknik Dergisi, 21(4):831-840.
• [4] Fogassy, G., Thegarid, N., Schuurman, Y., and Mirodatos, C., (2011). From Biomass to Bio-gasoline by FCC Coprocessing: Effect of Feed Composition and Catalyst Structure on Product Quality, Energy and Environmental Science, 4(12):5068-5076.
• [5] IEA, (2011). Technology Roadmap: Biofuels for Transport, International Energy Agency.
• [6] Demir, C., (2019). Mekanik Titreşimler http://www.yildiz.edu.tr/~cdemir/TitresimSunum.pdf, (Erişim Tarihi: 30.03.2020).
• [7] İSG, (2019). Fiziksel Risk Etmenleri, http://www.tyih.gov.tr/Eklenti/2677, fiziksel-risk-etmenleripdf.pdf?0, (Erişim Tarihi: 30.03.2020).
• [8] Doğan, T., Erdem, B. ve Duran, Z., (2015). Tüm Vücut Titreşiminin Operatör ve Sürücüler Üzerindeki Etkileri: Ölçümü Ve Değerlendirilmesi, Madencilik, 54(3-4):25-39. [9] Anadolu Sağlık, (2019). Titreşimin İş Güvenliği ve Sağlığına Etkileri, https://www.google.com/url?.sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwiOi9TVjMDiAhWJyqQKHTWqCBcQFjACegQIBRAC&url=http%3A%2F%2Fwww.anadoluissagligi.com%2Fimg%2Ffile_972.doc&usg=AOvVaw34hBJfmkD3tjX94owBCwTb, (Erişim Tarihi: 30.03.2020).
• [10] Anonim, (2019). https://www.dicle.edu.tr/Contents/5fd689c3-3cc4-4909-843a-0c3671016a1c.pdf, (Erişim Tarihi: 30.03.2020).
• [11] Özkan, M.O., Çiftçi, E.S. ve Bozcan Postalcıoğlu, E.F., (2016). Çalışma Yaşamında Gürültü İle Mücadele Rehberi. İş Sağlığı ve Güvenliği Müdürlüğü.
• [12] Dev, P.S. and Nachiketa, T., (2018). Experimental Investigation on Combustion, Noise, Vibrations, Performance and Emissions Characteristics of Diesel/N-Butanol Blends Driven Genset Engine, Fuel, 221(6):44-60.
• [13] Ioannis, G., Spyridon, L., Dimitrios, M., Theodoros, G., Dimitrios, K., Zisis, T., and Panagiotis, X., (2013). Detection of Fuel Type on a Spark Ignition Engine from Engine Vibration Behaviour, Applied Thermal Engineering, 54:171-175.
• [14] Nikhil, S., Chetankumar, P., Nachiketa, T., and Avinash, K.A. (2019). Experimental Investigations of Noise and Vibration Characteristics of Gasoline-methanol Blend Fuelled Gasoline Direct İnjection Engine and Their Relationship with Combustion Characteristics, Applied Thermal Engineering, 158, 113754.
• [15] Engür, O.M., (2018) Park ve Bahçe İşlerinde Kullanılan Makinelerde Çalışanlara Yönelik Riskler ve Önleme Yolları, Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 6 (ÖS:Ergonomi2017):83-91.
• [16] Tint, P., Tarmas, G., Koppel, T., Reinhold, K., and Kalle, S., (2012). Vibration and Noise Caused by Lawn Maintenance Machines in Association with Risk to Health, Agronomy Research Biosystem Engineering, 1:251-260.
• [17] Sarıöz, İ., (2016). Belediyelerin Park ve Bahçe İşlerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Yönünden İncelenmesi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, 146, Ankara.
• [18] László, H.E., (2010). The Vibration Exposure of Small Horticultural Tools and Its Reduction, Phd thesis, Budapest Corvinus University.
• [19] Yeh, C., Lu, S., Lin, K., and Lee, C. (2015). An Investigation of Vibration Exposure for Use of Brushcutter, Proceedings 19’th Triennial Congress of the IEA, Melbourne.
• [20] STHİL, (2019). Motorlu Tırpanın Özellikleri, https://www.sadal.com.tr/Product?productId=211, (Erişim Tarihi: 30.03.2020).
• [21] TS EN ISO 9612, (2009). Akustik Çalışma Ortamında Maruz Kalınan Gürültünün Ölçülmesi ve Değerlendirilmesi İçin Prensipler, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
• [22] OPET, (2019). Yağlama Yağının Teknik Özellikleri, http://www.opetfuchs.com.tr/urun/fulltrac-2t, (Erişim Tarihi: 30.03.2020).
• [23] Özer, S., (2014). Alkollerin İçten Yanmalı Motorlarda Alternatif Yakıt Olarak Kullanılması, Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 19(1):97-114.
• [24] OPET, (2019). https://www.opet.com.tr/files/PDF/Urun/Ultra-Force-95-Oktan-urun-teknik-ozellikleri.pdf, (Erişim Tarihi: 30.03.2020).
• [25] Çelik, M.B., Özdalyan, B. ve Alkan, F., (2011). The Use of Pure Methanol as Fuel at High Compression Ratio in a Single Cylinder Gasoline Engine, Fuel, 90(4):1591-1598.
• [26] Sarıdemir, S., Polat, F. ve Kılınçel, M., (2016). Motor Devit ve Yükünün Titreşim ve Gürültü Emisyonuna Olan Etkisinin İncelenmesi, El-Cezeri Journal of Science and Enginering, 3(3):459-469.
• [27] ÇSGB, (2013). Çalışanların Gürültü İle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik. Resmi Gazete Sayısı: 28721, Resmi Gazete Tarihi: 28 Temmuz 2013, T.C. Resmi Gazete, Ankara.
• [28] Ahmad, T.A. and Abbas, R., (2016). The effect of added ethanol to diesel fuel on performance, vibration, combustion and knocking of a CI engine, Fuel, 185:718-733.
• [29] ÇSGB, (2013). Çalışanların Titreşimle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik. Resmi Gazete Sayısı: 28743, Resmi Gazete Tarihi: 22 Ağustos 2013, T.C. Resmi Gazete, Ankara.