Investigation on the Effect of Role Ambıguity on Work Alienation and Their Differentiations According to Demographic Variables

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 2, 321 - 332, 07.07.2017

Sevgi Elmas Atay Merve Gerçek

Öz

Nowadays, due to the changes and developments in organizational structures, job definitions have become more flexible, and it has begun to be expected to fulfill multiple roles from individuals. This leads to an increase in the uncertainty of the roles that employees perceive. As a result of the perception of role ambiguity, jobs become meaningless for the individual. Moving away from work and organization causes to alianation of work. In this study, it was investigated whether the perceived role ambiguity had an effect on work alienation. Also, whether the perceived role ambiguity and work alienation differentiate according to some demographic characteristics was examined. The study was carried out on 152 white-collar employees working in Istanbul. Pearson correlation analysis, regression analysis, independent sample t- test and one-way ANOVA were used in hypothesis testing. Results indicated that there was a significant and moderately positive correlation between perceived role ambiguity and work alienation. Besides, it was revealed that perceived role ambiguity had a significant and positive effect on work alienation. Also, it was found that the role ambiguity did not show any significant differences according to the demographic variables (gender, marital status, age, institutional seniority and income level), whereas work alienation showed significant difference only according to institutional seniority.

Anahtar Kelimeler

Perceived role ambiguity, Job alienation

Algılanan Rol Belirsizliğinin İşe Yabancılaşma Üzerindeki Etkisinin ve Demografik Değişkenlere Göre Farklılıklarının İncelenmesi An

Öz

Günümüzde örgüt yapılarının değişmesi ve yaşanan gelişmeler sonucu iş
tanımları esnek hale gelmiş, bireylerden farklı rolleri yerine getirmeleri
beklenmeye başlamıştır. Birçok farklı rolün bireye yüklenmesi, algılanan rol
belirsizliğine yol açmaktadır. Rol belirsizliği sonucu birey için işin
anlamsızlaşması, bireyin iş ve örgütünden uzaklaşması, dolayısıyla işe
yabancılaşma söz konusu olabilmektedir. Bu çalışmada, çalışanların algıladığı
rol belirsizliğinin işe yabancılaşma üzerinde bir etkisi olup olmadığı
incelenmiş, ayrıca demografik özelliklerin bu değişkenlerde bir farklılaşmaya
yol açıp açmadığı araştırılmıştır. Çalışma, İstanbul’da çalışan 152 beyaz
yakalı çalışan üzerinde gerçekleştirilmiştir. Hipotezlerin sınanmasında
korelasyon ve regresyon analizleri, bağımsız grup t testi ve tek yönlü varyans
analizlerinden yararlanılmıştır. Yapılan analizler sonucu, algılanan rol
belirsizliği ile işe yabancılaşma arasında orta düzeyde pozitif bir ilişki
olduğu görülmüştür. Bunun yanı sıra, algılanan rol belirsizliğinin işe
yabancılaşma üzerinde anlamlı ve pozitif yönde bir etkisi olduğu ortaya
çıkmıştır. Farklılık analizleri sonuçlarına göre ise, rol belirsizliğinin
çalışanların demografik özelliklerine göre (cinsiyet, medeni durum, yaş, kurum
kıdemi ve gelir düzeyi) anlamlı farklılıklar göstermediği, işe yabancılaşmanın
ise yalnızca kurum kıdemine göre anlamlı farklılık gösterdiği ortaya çıkmıştır.
Bu doğrultuda, örgütlerin rol belirsizliğini azaltıcı yönde uygulamalarda
bulunması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Algılanan rol belirsizliği, İşe yabancılaşma

Kaynakça

• Pearce, J. L. (1981). Bringing Some Clarity to Role Ambiguity Research. Academy of Management Review, 6(4), 665-674. doi: 10.5465/AMR.1981.4285727
• Peterson, M. F., Smith, P. B., Akande, A., Ayestaran, S., Bochner, S., Callan, V., Cho, N. G., Jesuino, J. C., D’Amorim, M., Francois, P.-H., Hofmann, K., Koopman, P. L., Leung, K., Lim, T. K., Mortazavi, S., Munene, J., Radford, M., Ropo, A., Savage, G., Setiadi, B., Sinha, T. N., Sorenson, R., Viedge, C. (1995). Role Conflict, Ambiguity, and Overload: A 21-nation Study. Academy of Management Journal, 38(2), 429-452. doi: 10.2307/256687
• Rai, S., Kumar, V. A. (2012). Five Factor Model of Personality & Role Stress. Indian Journal of Industrial Relations, 48(2), 341-353. doi: http://www.jstor.org/stable/23509843
• Rizzo, J. R., House, R. J., Lirtzman, S. I. (1970). Role Conflict and Ambiguity in Complex Organizations. Administrative science quarterly, 15(2), 150-163. doi: 10.2307/2391486
• Sakires, J., Doherty, A., Misener, K. (2009). Role Ambiguity in Voluntary Sport Organizations. Journal of Sport Management, 23(5), 615-643. doi: 10.1123/jsm.23.5.615