Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster
Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 3, 637 - 649, 27.11.2018

Öz

Kaynakça

  • Artun, E. (2011). Türk Halk Bilimi. Adana: Karahan Kitabevi .Bayat, F. (2016). Mitolojiye Giriş. İstanbul: Ötüken Yay.Bayat, F. (2015). Türk Mitolojisi 1. İstanbul: Ötüken Yay. Bayat, F. (2016). Türk Mitolojisi 2. İstanbul: Ötüken Yay. Boratav, P. N. (2013). Yüz Soruda Türk Folkloru-İnanışlar, Töre ve Törenler, Oyunlar. Ankara: BilgeSu Yay. Boratav, P. N. (2013). Yüz Soruda Türk Halk Edebiyatı. Ankara: BilgeSu Yay. Çebi, S. (1995). Bütün yönleriyle Dünden Bugüne Ulubey. Ordu: Ulubey Bel. Başk. Yay.Demir, N. (2001). Ordu İli ve Yöresi Ağızları. Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.Demir, N. (2006). Ordu Yöresi Tarihinin Kaynakları IX. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.Elçin, Ş. (1997). Halk Edebiyatı Araştırmaları 1-2. Ankara: Akçağ Yay.Eren, Mustafa. (2014). Bir Köy Var Yukarda, Ankara: Altınpost Yay.Güleç, H. (2011). Türk Halk Edebiyatı. Çanakkale: Kriter Yay. Günay, M. (2016). Bütün Yönleriyle Ulubey. İstanbul: Ofis Yay.Güzel, A. (2008). Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, Akçağ Yay. Ankara: Akçağ Yay.Kafesoğlu, İ. (2016). Türk Milli Kültürü. İstanbul: Ötüken Yay.Köprülü, F. (2004). Edebiyat Araştırmaları 1-2, Ankara: Akçağ Yay.Köprülü, F. (2009). Türk Edebiyat Tarihi. Ankara: Akçağ Yay.Oğuz, M. Ö. (2006). Türk Halk Edebiyatı El Kitabı. Ankara: Grafiker Yay.Türkdoğan, O. (1991). Kültür ve Sağlık-Hastalık Sistemi. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları:2213, Bilim ve Kültür Eserleri Dizisi: 522, Araştırma ve İnceleme Dizisi: 17Yediyıldız, B. (1992). Ordu Yöresi Tarihinin Kaynakları 1. Ankara: TTK Yay. Yediyıldız, B. (2002). Ordu Yöresi Tarihinin Kaynakları 2. Ankara: TTK Yay.Yediyıldız, B. (1985). Ordu Kazası Sosyal Tarihi. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay.

Ordu İli Ulubey İlçesi Geleneksel Tedavi Yöntemleri

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 3, 637 - 649, 27.11.2018

Öz

  



Özet



Beylikler döneminden itibaren Türk Halkının yerleşmeye başladığı Ulubey,
Ordu ilimizin en eski ilçelerinden biri olmanın yanında, kültürel açıdan da zengin
bir mirasa sahiptir. Bu mirasın önemli bir bölümünü de halk hekimliği dediğimiz
geleneksel tedavi yöntemleri oluşturur. Halk hekimliği uygulamalarına yaygın
olarak rastlanan Ulubey’de kırık çıkık
başta olmak üzere, sarılık, basıklık,
yılancık, ürfiye
denilen hastalıklar ve geç konuşan, geç yürüyen bebeklere
yapılan işlemler dikkat çeker. Bunların yanı sıra kırklama, cin çıkarma ve muska
yazma
uygulamaları ile Evliya ve Ocak olarak tabir edilen yerlerin de
bulunduğu Ulubey’de bugün bu geleneklerin birçoğu yok olmaya yüz tutmuştur. Bu
çalışmada Ulubey ilçesi ve ilçeye bağlı olan köylerin birçoğunda derlemeler
yapılarak geleneksel tedavi yöntemleri ve bu tedavilerin yapıldığı ocak, evliya denen yerler tespit edilip yazıya geçirilmiştir. Derleme
metodu olarak mülakat ve yönlendirilmiş mülakat yöntemlerinin kullanıldığı
araştırmada halk hekimliği dediğimiz geleneksel tedavi yöntemlerinin aslında
her birinin mantıklı birer açıklaması olduğu tespit edilmiştir. Gelin, damat ve
çocuk basıklığında basıklıktan korunmak için yüksek bir yere çıkılması buna en
güzel örnektir. Yüksekte bulunan kişi psikolojik olarak kendisini rahatlatmakta,
karşısındakine ezilmemekte, dolayısıyla da basık olmamaktadır. Bu ve benzeri
örnekler geleneksel tedavi yöntemlerinin halk yaşamında ne kadar önemli
olduğunu göstermektedir. Gelenek ve Göreneklerimiz bizi birbirimize bağlayarak
kültürel kimliğimizi oluştururlar. Bunların gelecek nesillere aktarılması Halk bilimciler
olarak hepimizin en temel görevidir.                             



 



                Anahtar Kelimeler: Ulubey, halk hekimliği, kırık, çıkık, kırklama, basıklık,
ocak



 



Abstract



Ulubey, where the Turkish people began to settle since the
rule of the Emirates, is one of the oldest counties of our province of Ordu,
and also has a rich cultural heritage. An important part of this heritage is
the traditional treatment methods we call folk medicine. Ulubey, which is
widespread in folk medicine applications, is characterized by broken juxtaposition,
jaundice, scurvy, serpentine, diseases called latex, and late-talking,
late-moving babies. Besides these, many of these traditions are now
disappearing in Ulubey where there are applications of forking, gin extraction
and amulet writing, as well as places called Evliya and Ocak. In this study,
the villages of Ulubey county and towns were compiled and the traditional
treatment methods and the places called the quarry and the marriage where these
treatments were made were determined and written. It has been determined that
traditional methods of treatment, which we refer to as folk medicine in the
research using interviews and directed interview methods as compilation
methods, are in fact a logical explanation of each. The best example of this is
to ascend a high place to protect the bride, the groom and the child from the
rash. The person who is at the height psychologically relaxes himself, is not
oppressed, and therefore is not flattened. These and similar examples show how
important traditional treatment methods are in public life. Traditions and
Customs form our cultural identity by connecting us to each other. Transferring
them to future generations As the public scientists, it is the most basic duty
of all of us.



               



                Key Words: Ulubey, folk medicine, fracture, dislocation,
scaling, kurtosis, oven



 



Summary



Before Ulubey and its territories Turkish domination was
mentioned in some sources of Persians, Romans and Byzantines before Ulubey was
founded, but Ulubey shows that many of the village names are Turkish names
(like Kumanlar). Information about Ulubey is mostly found in Salname of the
province of Trabzon. Ulubey's administrative structure was converted into a
district on 1 April 1958. Ulubey falls to the south of Ordu province with 35
villages and 6 neighborhoods and has rich natural beauty. The rock tombs, the
belt bridges on the steep hill and Şeyh Abdullah and Salih Derviş visit
gateways constitute historical and cultural riches and are also important in
terms of internal and external tourism. There are eight registered cultural
assets in the district, including three fountains, three bridges and bridges,
one rock tomb and one mosque. Ulubey, Ordu is one of the oldest and richest
cultural cities of our province. Ulubey, which we know that the Turkish people
have started to settle since the rule of the Emirates, have many cultural
treasures. An important part of this treasure is the traditional treatment
methods we call folk medicine. Ulubey, which is widespread in folk medicine
applications, is characterized by broken juxtaposition, jaundice, scurvy,
serpentine, diseases called latex, and late-talking, late-moving babies. Many
of these traditions have been destroyed in Ulubey where there are also
applications of forking, gin and amulet writing, as well as places called saint
and ocak.



 



Folk medicine, also known as traditional treatment methods,
can be defined as beliefs, attitudes and behaviors about diseases and health as
well as medical practices related to beliefs, traditions and value systems of
societies. Boratav describes folk medicine as the whole process that the public
resorted to for the purpose of diagnosing and curing illnesses whether or not
they could go to a doctor. In this study, folk medicine practices, one of the
traditions that played an important role in strengthening the bond of
nationhood, have been examined in the transfer of the past to the future. The
great majority of the Ulubey people used to refer to the folk medicine methods
they had seen before, before they went to the doctor when they had a
discomfort, and when the patient did not recover after a certain period of time
he was going to a doctor. Nowadays, this practice is still continuing. Ulubey
towns and villages are not considered to be related to the provinces, but the
villages which have cultural relations with the towns have been studied. When
we look at the district as a whole, it is seen that there are similarities
between the folk medicine treatment methods and there are also slight
differences between the villagers. Some treatments exist only in one village
while others are absent. In this study, illnesses were first grouped, then
different applications from villages belonging to these diseases were
determined and written by specifying the source person. If the same practice
has never been changed in more than one village, only one has been dealt with.
The names of the people mentioned in some diseases and treatments are hidden.
Approximately one hundred forty villagers from different villages were
interviewed using compilation and interview methods. Interview questionnaires
guided by interview methods were used. It seems that the traditional treatment
methods we call folk medicine are in fact each one a logical explanation. The
best example of this is to ascend a high place to protect the bride, the groom
and the child from the rash. The person who is at the height psychologically
relaxes himself, is not oppressed, and therefore is not flattened. These and
similar examples show how important traditional treatment methods are in public
life. Traditions and Customs form our cultural identity by connecting us to
each other. The transfer of these to future generations is the fundamental task
of all of us as folklorists.

Kaynakça

  • Artun, E. (2011). Türk Halk Bilimi. Adana: Karahan Kitabevi .Bayat, F. (2016). Mitolojiye Giriş. İstanbul: Ötüken Yay.Bayat, F. (2015). Türk Mitolojisi 1. İstanbul: Ötüken Yay. Bayat, F. (2016). Türk Mitolojisi 2. İstanbul: Ötüken Yay. Boratav, P. N. (2013). Yüz Soruda Türk Folkloru-İnanışlar, Töre ve Törenler, Oyunlar. Ankara: BilgeSu Yay. Boratav, P. N. (2013). Yüz Soruda Türk Halk Edebiyatı. Ankara: BilgeSu Yay. Çebi, S. (1995). Bütün yönleriyle Dünden Bugüne Ulubey. Ordu: Ulubey Bel. Başk. Yay.Demir, N. (2001). Ordu İli ve Yöresi Ağızları. Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.Demir, N. (2006). Ordu Yöresi Tarihinin Kaynakları IX. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.Elçin, Ş. (1997). Halk Edebiyatı Araştırmaları 1-2. Ankara: Akçağ Yay.Eren, Mustafa. (2014). Bir Köy Var Yukarda, Ankara: Altınpost Yay.Güleç, H. (2011). Türk Halk Edebiyatı. Çanakkale: Kriter Yay. Günay, M. (2016). Bütün Yönleriyle Ulubey. İstanbul: Ofis Yay.Güzel, A. (2008). Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, Akçağ Yay. Ankara: Akçağ Yay.Kafesoğlu, İ. (2016). Türk Milli Kültürü. İstanbul: Ötüken Yay.Köprülü, F. (2004). Edebiyat Araştırmaları 1-2, Ankara: Akçağ Yay.Köprülü, F. (2009). Türk Edebiyat Tarihi. Ankara: Akçağ Yay.Oğuz, M. Ö. (2006). Türk Halk Edebiyatı El Kitabı. Ankara: Grafiker Yay.Türkdoğan, O. (1991). Kültür ve Sağlık-Hastalık Sistemi. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları:2213, Bilim ve Kültür Eserleri Dizisi: 522, Araştırma ve İnceleme Dizisi: 17Yediyıldız, B. (1992). Ordu Yöresi Tarihinin Kaynakları 1. Ankara: TTK Yay. Yediyıldız, B. (2002). Ordu Yöresi Tarihinin Kaynakları 2. Ankara: TTK Yay.Yediyıldız, B. (1985). Ordu Kazası Sosyal Tarihi. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay.
Toplam 1 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm MAKALE
Yazarlar

Mustafa Eren

Yayımlanma Tarihi 27 Kasım 2018
Gönderilme Tarihi 12 Eylül 2018
Yayımlandığı Sayı Yıl 2018 Cilt: 8 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Eren, M. (2018). Ordu İli Ulubey İlçesi Geleneksel Tedavi Yöntemleri. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 8(3), 637-649.

  Bilginin ışığında aydınlanmak dileğiyle....

 ODÜSOBİAD