From Modern Novel to Modernist Novel Abdülhak Şinasi Hisar’s Novel’s

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 2, 407 - 417, 17.07.2020

Mesut Tekşan

Öz

Three of his books, namely Camlıca’daki Enistemiz, Fahim Bey ve Biz and Ali Nizami Bey’in Alafrangalığı ve Şeyhliği are exhibited in the same genre of novels. The language and style used in these chapters resembles a type of essay rather than a novel. In the aforementioned novels, the author gives advice to certain people based on what they have seen, what they see and hear, and then reveals their views on life, art, death and old age. He takes his acquaintances from the novels by including his own observations by his father, his brother-in-law, and his close circle. This is the first impression of the novelist, and this idea is widely accepted. It is misleading to say that in this novel and in this language, he tells only what he has seen and experienced in his novels. We don’t
know if the people he dealt with in these three novels are the people who are actually living in Uncle on Camlıca, Fahim Bey and Ali Nizami Bey. To say that they are deprived of their imagination with the idea that they are real persons is a view that only those who understand in the context of modern novel can and can accept. In the 1940s and 1950s, when the novels were written, the novel left behind an age in which the rules of the modern novel were accepted and the ‘new novel’ searched. At the beginning of the twentieth century, different novels were written in traditional and realistic / modern novels, especially in England Virginia Woolf and Germany Franz Kafka. Their search for new novels/modernist has been one of the major crossroads that prepared the modernist and postmodernist novel. Turkish novelists such as Ahmet Hamdi Tanpınar, Peyami Safa and Abdülhak Sinasi Hisar influenced this and began writing similar novels. İt is possible to see soma of Tanpinar’s, Safa’s novels and Hisar’s novels as early examples of the modernist novel understanding that started in the West. İn this article, it will be emphasized that Hisar act as a bridge in transition from modern novel to modernist novels and prepares modernist novel with his novels.

Anahtar Kelimeler

New Turkish Literature, Abdulhak Sinasi Hisar, modernist novel, Çamlıca’daki Eniştemiz, Fahim Bey ve Biz, Ali Nizami Bey’in Alafrangalığı ve Şeyhliği

Modern Romandan Modernist Romana Abdülhak Şinasi Hisar’ın Romanları

Öz

Çamlıca’daki Eniştemiz, Fahim Bey ve Biz ve Ali Nizami Beyin Alafrangalığı ve Şeyhliği adlı üç romanı olan Hisar, üçünde de aynı tarz roman anlayışıyla karşımıza çıkmaktadır: Romanlar belli bir yere kadar olayların ve kişilerin anlatımı olarak verilirken ilerleyen bölümler belli bir temanın işlendiği tiratlara dönmektedir. Bu bölümlerde kullanılan dil ve üslup bir romandan çok deneme türünü andırmaktadır. Adı geçen romanlarda yazar, yaşadıklarından, gördüklerinden ve duyduklarından hareketle belli kişileri tavsif etmekte, sonra da onlar üzerinden hayata, sanata, yaşlılığa ve ölüme dair görüşlerini ortaya koymaktadır. Romanlarda yakından tanıdığı kişileri, babasının, eniştesinin ve yakın çevresinin anlattıklarına kendi gözlemlerini de katarak ele almaktadır. Romancı hakkında ilk izlenim budur ve bu düşünce yaygın olarak kabul görmüştür. Ancak onun romanlarda sadece gördüklerini ve yaşadıklarını anlattığını söylemek yanıltıcıdır. Yazarın bu üç romanda ele aldığı kişilerin, Çamlıca’daki Enişte, Fahim Bey ve Ali Nizami Bey’in gerçekte tanıdığı ve yaşayan kişiler olup olmadığını bilmiyoruz. Bunların gerçek kişiler olduğu düşüncesiyle onun muhayyileden yoksun olduğunu söylemek romanı sadece ‘modern roman’ bağlamında anlayanların söyleyebileceği ve kabul edebileceği bir görüştür. Romanların yazıldığı 1940’lı ve 1950’li yıllarda roman, sadece ‘modern roman’ ın kurallarının kabul edildiği bir çağı geride bırakmış, ‘yeni roman’ arayışlarına yönelmiştir. Yirminci yüzyılın başlarında başta İngiltere’de Virginia Woolf ve Almanya’da Franz. Kafka olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde geleneksel-gerçekçi/modern romanlardan içerik ve biçimce farklı romanlar yazılmaya başlanmıştır. Bu yeni roman anlayışı geleneksel gerçekçi roman anlayışını yıkarak yeni bir roman tarzı yaratmıştır: Modernist roman. Batıda başarılı örnekleri verilen modernist roman tarzı Türk edebiyatını da etkilemiştir. Ahmet Hamdi Tanpınar, Peyami Safa ve Abdülhak Şinasi Hisar gibi Türk romancıları bu akımdan etkilenerek benzer romanlar yazmaya girişmişlerdir. Tanpınar’ın, Safa’nın bazı romanlarını ve Hisar’ın adı geçen romanlarını Batıda başlayan modernist roman anlayışının erken dönem örnekleri olarak görmek mümkündür. Bu makalede modernist roman üzerinde durularak Hisar’ın modern romandan modernist romana geçişte köprü görevi gördüğü ve romanlarıyla modernist romanı hazırladığı üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Yeni Türk Edebiyat, Abdülhak Şinasi Hisar, modernist roman, Çamlıca’daki Eniştemiz, Fahim Bey ve Biz, Ali Nizami Bey’in Alafrangalığı ve Şeyhliği

Kaynakça

• Alena, Rami (2002). Abdülhak Şinasi Hisar’ın Söyleminde Gelenek. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi, Ankara: Bilkent Üniversitesi, Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü. Çıkla, Selçuk (2007). “1940'lı Yıllarda Düzenlenen Sanat Yarışmaları ve İnönü Sanat Armağanları”, İlmi Araştırmalar, Sayı: 23, s. 29-46 . Çoraklı, Ş. (2018). Postmodern Roman Ve Orhan Pamuk’un Kırmızı Saçlı Kadın Adlı Romanında Anlatıcı. Tekirdağ: Zfwt Vol.10, No.1. Ecevit, Yıldız (2004). Orhan Pamuk’u Okumak Kafası Karışmış Okur ve Modern Roman, İstanbul: İletişim Yayınları. Hisar, Abdülhak Şinasi (2008). Fahim Bey ve Biz. İstanbul: YKY . Hisar, Abdülhak Şinasi (2011). Ali Nizami Bey’in Alafrangalığı ve Şeyhliği, İstanbul: YKY. Hisar, Abdülhak Şinasi (2012). Çamlıca’daki Eniştemiz, İstanbul: YKY . Moran, Berna (2005). Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış, 2. Cilt, İstanbul: İletişim Yayınları. Sazyek, Hakan (2009). “Attila İlhan’ın Sokaktaki Adam’ı: Hasan”, Kitap-lık, 2009, S. 133, s. 91-104. Şaylan, Gencay (1999). Postmodernizm, Ankara: İmge Kitapevi. Uçman, Abdullah (2018). “Hisar, Abdülhak Şinasi”, TDV İslam Ansiklopedisi, http://www.islamansiklopedisi.org.tr/hisar-abdulhak-sinasi Yalçın-Çelik, Sıdıka Dilek (1999). Yeni Tarihselcilik Kuramı ve Türk Edebiyatında Postmodern Tarih Romanları, Ankara: Akçağ Yayınları. Yürek, Hasan (2008). “Türk Romanında Modernist Etkinin Boyutları”, GÜ Gazi Eğitim Dergisi, Cilt 28, Sayı I, s.187-202, Ankara. Zariç, Mahfuz (2015). “Göstergebilim Açısından Abdülhak Şinasi Hisar’ın Eserlerinde Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Medeniyet Sorunu”, Akademik Bakış Dergisi, Sayı: 51 Eylül- Ekim, İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi, Türk Dünyası Kırgız – Türk Sosyal Bilimler Enstitüsü, Celalabat – KIRGIZİSTAN http://www.akademikbakis.org