Fotoğraf ve Yıkım Estetiği: 11 Eylül 2001 İkiz Kuleler Saldırı Fotoğrafları Örneği

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 2, 629 - 646, 30.07.2021

Aslı Erciyeş Tosun

https://doi.org/10.48146/odusobiad.962793

Cited By: 1

Öz

Yıkım fotoğrafları barbarlık ve uygarlık arasındaki modern, aydınlanmacı ve rasyonel sınırları yıkar ve silikleştirir. Şiddet sarmalı ile kuşatılmış bir dünyanın görsel imgelerini üreten fotoğraflar aynı zamanda insanın gizlemeye çalıştığı yönlerini de gözler önüne serer. Fotoğraf bizi hem tanık hem de sanık sandalyesine oturtarak şiddet ile birlikte gelen yıkımın abartılı, büyüleyici, fantastik, şok edici, kendinden geçiren, gösterişçi, meydan okuyucu görüntüsünden haz aldığımızı itiraf ettirmeye çalışır. Bu haz ahlaki ve vicdani bir sorgulama yaşatma potansiyeline sahip olsa da yıkım estetiği olarak adlandırabileceğimiz estetik bir hazdır. Bu estetik haz temelde yücelik ve güzellik duyguları üzerinden alınmaktadır. Psikanalitik, felsefi vb. farklı açıklamalar getirilse de yıkımdan, imhadan kaynaklanan estetik hazzın kökeni kültür ve zihniyet kavramlarıyla da ilişkilidir. Çünkü kültür ve zihniyet duygular için referans işlevi görmektedir.
Bu çalışmada sosyolojik ve antropolojik metinlerden yola çıkarak 11eylül 2001 tarihinde New York’ta ki İkiz kulelere yapılan saldırıya ait çeşitli fotoğrafçıların fotoğrafları üzerinden yıkım estetiğinin kültürel ve zihinsel kökenleri incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yıkım, Estetik, Fotoğraf, Kültür, Zihniyet

Photography and Aesthetics of Destruction: The Example of September 11, 2001 Twin Towers Attack Photos

Öz

Yıkım fotoğrafları barbarlık ve uygarlık arasındaki modern, aydınlanmacı ve rasyonel sınırları yıkar ve silikleştirir. Şiddet sarmalı ile kuşatılmış bir dünyanın görsel imgelerini üreten fotoğraflar aynı zamanda insanın gizlemeye çalıştığı yönlerini de gözler önüne serer. Fotoğraf bizi hem tanık hem de sanık sandalyesine oturtarak şiddet ile birlikte gelen yıkımın abartılı, büyüleyici, fantastik, şok edici, kendinden geçiren, gösterişçi, meydan okuyucu görüntüsünden haz aldığımızı itiraf ettirmeye çalışır. Bu haz ahlaki ve vicdani bir sorgulama yaşatma potansiyeline sahip olsa da yıkım estetiği olarak adlandırabileceğimiz estetik bir hazdır. Bu estetik haz temelde yücelik ve güzellik duyguları üzerinden alınmaktadır. Psikanalitik, felsefi vb. farklı açıklamalar getirilse de yıkımdan, imhadan kaynaklanan estetik hazzın kökeni kültür ve zihniyet kavramlarıyla da ilişkilidir. Çünkü kültür ve zihniyet duygular için referans işlevi görmektedir.
Bu çalışmada sosyolojik ve antropolojik metinlerden yola çıkarak 11eylül 2001 tarihinde New York’ta ki İkiz kulelere yapılan saldırıya ait çeşitli fotoğrafçıların fotoğrafları üzerinden yıkım estetiğinin kültürel ve zihinsel kökenleri incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fotoğraf, Yıkım, Estetik, Kültür, Zihniyet

Kaynakça

• Referans1 Adanır, O. (1994). Sinemada Anlam ve Anlatım. İzmir: Kitle Yayınları.
• Referans2 Bate, D. (2009). Photography: The Key Concepts. New York: Berg Publications.
• Referans3 Benjamin, W. (2013). Fotoğrafın Kısa Tarihi. (Çev.Osman Akınhay), İstanbul: Agora Kitaplığı
• Referans4 Sontag, S. (2004). Başkalarının Acısına Bakmak. (Osman Akınhay), İstanbul: Agora Kitaplığı.