Economic Pact and Analysis of Economic and Financial Indicators Related to Its Results

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 1, 915 - 940, 23.03.2023

Yalçın Arslantürk

https://doi.org/10.48146/odusobiad.1134696

Cited By: 1

Öz

The principles of the Economic Pact played a fundamental role in the development of Turkey. In this respect, in this study, first of all, the political, economic and social environment in the period when these principles were determined and then the developments seen with the implementation of the decisions were discussed. The main subject of evaluation in the study was the economic and financial effects of these principles. The said effects were determined through quantitative data and qualitative evaluations were made. In the evaluation, the data of the period 1923-1938 were taken into consideration because putting these principles into practice required a strong will, and this was most strongly brought to life under the leadership of Atatürk. In this period, budget balance was achieved, Turkish Lira gained value, with the establisment of national banks, savings were increased and resources were provided to farmers and traders, and the foreign trade deficit turned into a surplus. Also, economic growth was realized as 8 percent on average, per capita income almost doubled, many education and training institutions were opened and significant increases were realized in the number of students. As a result, despite the unfavorable conditions of the country, it has been determined that serious developments have been recorded in both general economic structure, public finances and social development levels with the application of these principles. In addition, the importance of the aforementioned developments

Anahtar Kelimeler

Budgetary Equilibrium, Balance of Foreign Trade, Economic Independence, İzmir Economics Congress, Monetary Policy

Misak-ı İktisadi ve Sonuçlarına İlişkin Ekonomik ve Mali Göstergelerin Analizi

Öz

Misak-ı iktisadi esasları, Türkiye’nin kalkınmasında temel rol oynamıştır. Bu itibarla çalışmada öncelikle bu esasların belirlenmiş olduğu dönemdeki siyasi, ekonomik ve sosyal ortam, sonrasında ise kararların uygulanmasıyla görülen gelişmeler ele alınmıştır. Çalışmada temel değerlendirme konusu ise bu esasların ekonomik ve mali etkileri olmuştur. Söz konusu etkiler nicel veriler üzerinden tespit edilerek nitel değerlendirmeler yapılmıştır. Değerlendirmeler için 1923-1938 dönemi verileri dikkate alınmıştır. Zira söz konusu esasların uygulamaya konulması güçlü bir irade gerektirmekteydi ve bu da en güçlü bir şekilde temel olarak Atatürk’ün liderliğinde hayat bulmuştu. Bu dönemde; bütçe denkliği sağlanmış, Türk Lirası değer kazanmış, milli bankaların kurulmasıyla tasarruflar artırılarak çiftçi ve tüccara kaynak sağlanmış, dış ticaret açığı fazlaya dönüşmüştür. Ayrıca ekonomik büyüme ortalama yüzde 8 gerçekleşmiş, kişi başı gelir neredeyse iki katına çıkmış, pek çok eğitim ve öğretim kurumu açılmış ve öğrenci sayılarında ciddi artışlar gerçekleşmiştir. Sonuç olarak ülkenin içinde bulunduğu olumsuz koşullara rağmen bu esasların uygulamasıyla hem genel ekonomik yapı hem kamu maliyesi hem de sosyal gelişmişlik düzeylerinde ciddi gelişmeler kaydedildiği tespit edilmiştir. Ayrıca söz konusu döneme ilişkin ekonomik ve mali verilerin, günümüz verileriyle karşılaştırılması da yapılarak bahse konu gelişmelerin önemi vurgulanmıştır.ir.

Anahtar Kelimeler

Bütçe Denkliği, Dış Ticaret Dengesi, Ekonomik Bağımsızlık, İzmir İktisat Kongresi, Para Politikası

Kaynakça

• Aktan, R. (1972). Türkiye İktisadı. Cilt 1. Sevinç Matbaası.
• Aysan, M. A. (2000). Atatürk’ün Ekonomik Görüşleri. Toplumsal Dönüşüm Yayınları.
• Cillov, H. (1972). Türkiye Ekonomisi. Sermet Matbaası.
• Hiç, M. (1980). Türkiye Ekonomisinin Analizi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yayını.
• Hazine ve Maliye Bakanlığı. (2022). Genel Yönetim Bütçe İstatistikleri. Erişim adresi: https://muhasebat.hmb.gov.tr/genel-yonetim-butce-istatistikleri
• Köksal, B. N. (2017). Misak-ı İktisat. Erişim adresi: https://www.cnnturk.com/yazarlar/guncel/beste-naz-koksal/misak-i-iktisat
• Ökçün, A. G. (1997). Türkiye İktisat Kongresi 1923-İzmir (Haberler-Belgeler-Yorumlar). Sermaye Piyasası Kurulu Yayını.
• Tezel, Y. S. (2015). Cumhuriyet Döneminin İktisat Tarihi. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Tokgöz, E. (2007). Türkiye’nin İktisadi Gelişme Tarihi (1914-2007). İmaj Yayınevi.
• Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası. (2022). Gösterge Niteliğindeki Merkez Bankası Kurları. Erişim adresi: https://www.tcmb.gov.tr/kurlar/kurlar_tr.html
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2022). Yıllara Göre Dış Ticaret 2013-2021. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dis-Ticaret-Istatistikleri-Subat-2021-37414
• Yaşa, M. (1980). Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ekonomisi 1923-1978. Akbank Kültür Yayını. APA Ofset Basımevi.
• Yazman, M. Ö. (1973). Türkiye’nin Ekonomik Gelişmesi. Tisa Matbaacılık Sanayii.