Otizmli Çocuklar İçin Giysi Modifikasyon Uygulamaları Kılavuzu

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 2, 2133 - 2146, 24.07.2023

Saliha Uslu Tandoğan , Neşe Çeğindir

https://doi.org/10.48146/odusobiad.1171331

Öz

Bu çalışma ile otizmli çocukların giyinme/giydirilme sırasında, giysilerle ilgili yaşadıkları problemlerin belirlenmesi, bu problemlerin giderilmesi için annelere giysi modifikasyon tekniklerini uygulayabilme becerisi kazandırmak hedeflenmiştir. Araştırmanın evrenini, Türkiye’de yaşayan otizmli çocuk anneleri, amaçlı örneklemini ise İstanbul’da ikamet eden, Tohum Otizm Vakfı, OÇEM’ ler, MEB’e bağlı özel eğitim sınıflarında, Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezlerinde eğitim gören 6-12 yaş aralığında otizmli çocuğu olan ve araştırmaya gönüllü katılmayı kabul eden 10 anne oluşturmuştur. Annelere, otizmli çocuklarının giyinmelerini kolaylaştıracak fotoğraflı ve aşamalı giysi modifikasyon tekniklerini anlatan bir kılavuz (GİMUK) hazırlanmıştır. Kılavuzun tasarımı ve uygulamaları sebebiyle “tasarım tabanlı araştırma modeli” kullanılmıştır. Çevrimiçi ebeveyn anketiyle toplanan verilere göre her bir çocuğun ihtiyaçları özel olarak değerlendirilmiştir. Bu nedenle Tim Brown’un “İnovatif Alan Yaklaşımı” ve “Kullanıcı Merkezli Tasarım” modelleri tercih edilmiştir. Öncelikle çevrimiçi anket ile hangi giysi grubuna hangi tekniklerin uygulanacağı belirlenmiştir. Sonra hazırlanan GİMUK, e-kılavuz’ a dönüştürülmüş ve annelerin incelemesine sunulmuştur. Çevrimiçi anket ile GİMUK’ daki uygulamaların otizmli çocuklara ve annelere katkısının olup olmadığı ölçülmüştür. Anketi cevaplayan anneler, GİMUK’ un otizmli çocukların giyinme/ giydirilme problemlerinin çözümüne katkı sağlayacağını belirtmişlerdir. Sonuç olarak GİMUK’ un, farklı giysi gruplarının da dahil edilerek, basılı hale getirilip çoğaltılmasının, otizmli çocuğa sahip tüm anneler için ulaşılabilir ve daha çok kişi tarafından uygulanabilir olacağı düşünülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Otizm, Giysi Modifikasyon Uygulamaları, Giyinme Becerisi, Kare Kod, Kılavuz

Teşekkür

ARAŞTIRMAMA KATILAN ANNELERE ÇOK TEŞEKKÜR EDERİM.

Clothing Modification Practices Guide For Children With Autism

Öz

With this study, it was aimed to determine the problems experienced by children with autism during dressing/dressing, and to provide mothers with the ability to apply clothing modification techniques to eliminate these problems. The universe of the research is the mothers of children with autism living in Turkey, and the purposeful sample is the children with autism between the ages of 6 and 12 residing in Istanbul, who are educated in the Tohum Autism Foundation, OÇEMs, MEB-affiliated special education classes, Special Education and Rehabilitation Centers. The study consisted of 10 mothers who voluntarily agreed to participate in the study. A guide (GİMUK) has been prepared for mothers, explaining the photographic and step-by-step clothing modification techniques that will facilitate the dressing of their children with autism. Due to the design and implementation of the guide, a "design-based research model" was used. The needs of each child were individually assessed, based on data collected through an online parent survey. For this reason, Tim Brown's "Innovative Field Approach" and "User-Centered Design" models were preferred. First, it was determined which techniques would be applied to which clothing group with an online survey. Then, the prepared GİMUK was converted into an e-guide and presented to mothers for review. With the online survey, it was measured whether the applications in GİMUK contributed to children and mothers with autism. The mothers who answered the questionnaire stated that GİMUK would contribute to the solution of dressing problems of children with autism. As a result, it was thought that printing and duplicating GİMUK, including different clothing groups, would be accessible to all mothers with autistic children and could be applied by more people.

Anahtar Kelimeler

: Autism, Clothing Modification Applications, Dressing Skill, QR Code, Guide

Kaynakça

• Akay, D., Kurt, M. (2008). Kullanıcı merkezli tasarım ve ürün kullanılabilirliği üzerine bir literatür araştırması. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 23(2), 295-304.
• Barloso, K. (2021 February 19). Best autism apparels for kids on the spectrum. Autism Paranting Magazine, https://www.autismparentingmagazine.com/best-autism-apparels/
• Becer, E. (2011). İletişim ve grafik tasarım. Ankara: Dost Kitabevi.
• Brown, T., Watt, J. (2010). Design thinking for social innovation: Stanford Social Innovation Review Winter , Stanford Jr. University.
• Creswell, J.V. (2018). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çeğindir, N.Y. (2020). 100 Soruda giysi mimarisi. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Çeğindir, N. Y., & Çakmak, Ş. (2018). Giysi örneğinde moda ürün geliştirme. Ankara: Gece Akademi.
• Çetin, K., Kurnaz, A., (2017). Özel gereksinimli öğrencilerin giyinme güçlüğü ve tercihlerinin veli ve öğretmen görüşlerine dayalı incelenmesi, Araştırma ve Deneyim Dergisi (Adeder), 2(2), 79-98.
• Darıca, N., Abidoğlu, Ü., ve Gümüşcü, Ş. (2017). Otizm ve otistik çocuklar. İstanbul: Özgür Yayınları.
• Ekici, B. (2017). Bana biraz otizmden bahset. İstanbul: Ekinoks Yayınevi.
• İspir, B. (2014). Etkileşimli ortam yönlendirmeleri ile dijital işbirliğinin sağlanması: Dergilerde QR kod kullanımı, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(4), 25-41.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kowalski, K. (2019 March 8). Q&A: Mindy Scheier previews SXSW talk on adaptive clothing. The Dailly Texan, https://thedailytexan.com/2019/03/08/qa-mindy-scheier-previews-sxsw-talk-on-adaptive-clothing/
• Köksal, O., Atalay,B. (2019). Öğretim ilke ve yöntemleri. Konya: Eğitim Yayınevi.
• MEB, Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2002). Otistik çocukların eğitiminde aile el kitabı, Ankara.
• MEB, Strateji Geliştirme Başkanlığı. (2021). Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’ in Otizmli çocuklara yönelik eğitim kurumlarına ilişkin 7/43750 esas numaralı yazılı soru önergesine verilen cevaba ait bilgi, https://www2.tbmm.gov.tr/d27/7/7-43750sgc.pdf.
• Sarı, O. (2003). 6-9 Yaş zihin engelli çocukların annelerine öz bakım ve bazı temel becerileri kazandırmak için bir eğitim programı, Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Soğancı, N. (2011). Otistik çocuklarda giysi kullanımında karşılaşılan problemler, Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Şimşek, A. (2012). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Varol, N. (2020). Beceri öğretimi ve öz bakım becerilerinin kazandırılması. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Vuran, S. (1989). Zihinsel engelli çocukların yapabildiklerine dayalı olarak hazırlanan öğretim materyalinin etkililiği, Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Wang, F., Hannafin, M.J. (2005). Design-based research and technology-enhanced learning environments, Educational Technology Research and Development, Published by Springer, 53, 5-23.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.