Явление редупликации в русском и турецком языках

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 3, 3555 - 3570, 30.11.2023

Renata Aktaş

https://doi.org/10.48146/odusobiad.1219094

Öz

Явление редупликации (слова-повторы, слова-близнецы, редупликация, двойные слова, парные слова), существует во многих языках и является отражением национального колорита культурного наследия людей. Слова-повторы, используемые для усиления экспрессии устной речи, представляют особый интерес в процессе обучения турецких студентов русскому языку. Буквально с начального этапа изучения русского языка турецкие студенты слышат и активно используют такие повторные выражения как ‘чуть-чуть’, ‘да-да’, ‘мало-мало’, ‘много-много’. Содержание повторяющихся слов в русском и турецком языках одинаково, но структура данных образований резко отличается. В разговорном русском языке слова-повторы привлекают внимание учащихся, вызывают интерес и облегчают запоминание слов. Однако структура редупликаций в русском языке совершенно отлична от слов в родном языке студентов. В данном исследовании проводится анализ видов повторных образований в турецком и русском языках с целью детального и понятного изучения предмета и преодоления ошибок и трудностей в переводах. В результате этих классификаций были даны определения редупликации в русском и турецком языках, представлена сравнительная классификация редупликаций. В качестве примера, помимо примеров из турецких прозаических и лирических произведений, также были использованы слова из песен некоторых турецких музыкантов. Примерами повторных слов на русском языке стали художественные тексты на основе Национального корпуса русского языка.

Anahtar Kelimeler

редупликация, слова повторы

Rusça ve Türkçede İkilemeler

Öz

Rus dilini öğrenmenin ilk aşamasından itibaren Türk öğrenciler, 'az az', 'zar zor', 'tabii tabii', 'evet evet', 'çok çok' gibi ikilemeleri duymakta ve konuşmalarında aktif olarak kullanmaktadır. Günlük Rusça konuşmada ikilemeler, öğrencilerin dikkatini çeker, şaşırmalarına neden olur ve hem anlamakta, hem kullanmakta zorluk çekerler. Bu makalede ikileme olgusu, sözlü konuşmayı zenginleştiren dilsel bir öğe olduğu kadar, yabancı dil olarak Rusça öğrenen öğrenciler için zorlaştıran bir öğe olarak ele alınmıştır. Türkçedeki mevcut ikileme modelleri, Rusçadaki ikilemelerden hem yapısal hem de anlamsal olarak farklılık göstermektedir. Bu faktör hemen hemen her düzeyde dil öğrenmesinde zorluklara sebep olur. Bu engeli aşmak için her iki dilde de öğrenme ve anlama sürecini kolaylaştıracak karşılaştırmalı bir analiz yapılmıştır. Analiz sonucunda Türkçedeki ikilemelerin oranı önemli ölçüde baskın olduğu, Rusçadaki yapısal ikilemelerin Türkçedeki ikilemelerden farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Bu çalışma, iletişim ortamında yanlış anlamaları önlemek için Rusça ve Türkçe ikilemeler arasındaki yapısal farklılıkların ortaya konulmasına yardımcı olacaktır. Çalışmamızda Rusça ve Türkçedeki ikileme türlerinin tanımlaması, bilimsel literatürün incelemesi yapılmıştır, ayrıca ikilemelerin karşılaştırmalı bir tasnif edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

ikileme, tekrarlar, Rusça, Türkçe, ikiz kelimeler, reduplication, double formations, verbal repetition, Russian language, Turkish language.

The phenomenon of reduplication in Russian and Turkish

Öz

From the initial stage of learning the Russian language, Turkish students hear and actively use such reduplications as “a little bit”, “barely barely”, “of course of course”, “yes yes”, “a lot a lot”. In everyday Russian speech, reduplications attract students' attention, surprise them, but at the same time cause difficulties both in their understanding and use. In this article, the phenomenon of reduplication is considered a linguistic element that enriches oral speech, as well as complicating the study of Russian as a foreign language for students. The existing Turkish reduplication models differ from Russian reduplications structurally and semantically. This factor causes difficulties in learning languages at almost all levels. To overcome this obstacle, a comparative analysis was carried out. As a result, it was found that the frequency of reduplications in the Turkish language significantly prevails, and structural reduplications in the Russian language significantly. This study will help to identify structural differences between Russian and Turkish reduplications to avoid misunderstandings in the communicative environment. The study defined the types of reduplications in Russian and Turkish, presented a review of the scientific literature, and carried out a comparative classification of reduplications.

Anahtar Kelimeler

reduplication, double formations, verbal repetition, Russian language, Turkish language.

Kaynakça

• Aksan, D. (2002). Anadilimizin Söz Denizinde. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Aksu, S. (2018). Aldatıldık. 15.02.2023 tarihinde https://www.azlyrics.com/lyrics/sezenaksu/ aldatldk./html adresinden alındı.
• Ali, S. (1999). Bütün Şiirleri. İstanbul : Yapı Kredi Yayınları.
• Çoraklı, Ş. (2001). Türkçe'nin Yaratma Gücü: İkilemeler (I). A.Ü.Türkiyat Araştırmaları Enstitü Dergisi, 53-60.
• Erdem, M. (2005). Harezm Türkçesinde İkilemeler ve Yinelemeler Üzerine. Bilig, 189-225.
• Gürses, M. (2004). Giden Gidene. 15.02.2023 tarihinde https://sarkisozleri. sitesi. web. tr/ www.sarkisozleri.sitesi.web.tr : muslum-gurses/giden-gidene.html adresinden alındı.
• Hatipoğlu, V. (1981). Türk Dilinde İkileme. Ankara: TDK.
• İleri, S. (2019). Bir Gölge Gibi Silineceksin. İstanbul: Everest Yayınları.
• Korkmaz, Z. (1992). Gramer Terimler Sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları.
• Safa, P. (2000). Fatih-Harbiye. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Türkçe Sözlük. (2005). Haz. Akalın, Ş.H. Ankara: TDK Yayınları.
• Veysel, A. Su akar güldür güldür. 15.02.2023 tarihinde http://www.asikveysel.com/turku-sozleri/su-akar-guldur-guldur.htm adresinden alındı .
• Tembel kız masalı. 15 Şubat 2023 tarihinde www.masaloku.net: https://www.masaloku.net/tembel-kiz adresinden alındı.