Çocukların spora olan yönelimleri ile sporda liderlik gücü algıları

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 3, 1173 - 1187, 30.09.2024

Ahmet İslam

https://doi.org/10.48146/odusobiad.1424644

Öz

Araştırmada 2022-23 eğitim öğretim yılında Ankara ili Gölbaşı İlçesindeki bazı ilk ve orta öğretim okullarında eğitim-öğretim gören öğrencilerin spor etkinliklerine yönelimleri ve sporda liderliği algılama gücü algıları arasındaki ilişkinin ortaya çıkarılması araştırmanın amacını teşkil etmektedir. Kesitsel ve tanımlayıcı tipte olan bu araştırmada tesadüfi şekilde belirlenen 229 ilköğretim ile orta öğretim öğrencileri dikkate alınmıştır. Araştırmada veriler, araştırmacın hazırladığı “Kişisel bilgi formu”, “Spora yönelim ölçeği”, “Ordu üniversitesi rektörlüğü sosyal ve beşeri bilimler araştırmaları etik kurul kararı”, “Sporda liderliği algılama gücü ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma sonucunda sporda liderlik gücü algılarında çocukların cinsiyet, yaş, spor yapma süresi ve milli sporcu olma durumlarında pozitif yönde etkilenmeler belirlenmiştir. Ayrıca çocukların spora olan yönelimlerinde yaş ve spor yapma sürelerinde anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Buna ilaveten yapılan korelasyon analizinde olumlu yönde ilişkiler belirlenmiştir. Sonuç olarak araştırmada belirlenen ilk hipotez dışında diğer hipotezler doğrulanmıştır. Alan yazında liderlik ile ilgili çalışmaların olmasına karşın özelde sporda liderlik gücü algı çalışmalarını yeterli düzeyde olmadığı söylenebilir. Erken dönemlerde sporda liderlik gücü algısı araştırmalarının artırılması gerekmektedir. Çocukların gelişimlerine önemli etkileri olan sosyalleşme, bilgi arayışı ve öğrenme ile birlikte onların özdeşim kurmaları uzmanlık ve ödüllendirme gibi kavramların farkında olmaları sağlanması gerekir.

Anahtar Kelimeler

Liderlik, Öğrenci, Spora Yönelim

Etik Beyan

Ordu Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Kurulundan (06.10.2022: 2022/183) sayılı kararı ile etik kurul belgesi alınmıştır.

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yokk

Teşekkür

yok...........

Children's orientation toward sports and their perception of leadership power in sports

Öz

This study investigated the relationship between children’s orientation toward sport and their perceptions of leadership power in sports. The sample comprised 229 primary and middle school students from Gölbaşı/Ankara in the 2022-2023 academic year. Participants were recruited using random sampling. Data were collected using a personal information form, the Sport Orientation Questionnaire (SOQ), and the Scale of Leadership Power in Sport (SLPS). The results showed that gender, age, sports experience, and national athlete status affected participants’ SLPS scores. Age and sports experience also affected their SOQ scores. In addition, the correlation analysis revealed significant relationships. In conclusion, the findings conficmred all hypotheses but the first one. While there is a growing body of research into leadership, only a few researchers have focused on perceptions of leadership power in sports. Researchers should investigate athletes’ perceptions of leadership power in sports early. Socialization, knowledge-seeking, and learning are important contributors to children's development. Therefore, we must ensure that children can identify with these concepts and know such principles as expertise and reward.

Anahtar Kelimeler

Leadership, Student, Sports Orientation

Proje Numarası

yokk

Kaynakça

• Akyürek, M. İ. (2020). Özel Yetenekli Öğrencilerin Liderlik Becerileri, Sosyal ve Beşeri Bilimleri Dergisi (Online), 12(2), 198-219.
• Arslanoğlu, Ş. (2016). Lise Müdürlerinde Liderlik, Liderlik Düzeylerinin Öğretmenlerin Motivasyonuna Etkisi (Konya İli Örneği), [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Karatay Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Belli, E. , Bedir, F. & Turan, M. (2019). Üniversite Öğrencilerinin Spora Yönelik Tutumları İle Yaşam Doyumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Erzurum Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (9), 89-103.
• Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. PegemA.
• Can, E. & Kızılet, A. (2023). Düzenli Olarak Antrenman Yapan Bireylerin Spor Salonlarına Yönelik Hizmet Kalitesi Algılarının Spora Bağlılığa Etkisi, Spor Eğitim Dergisi, 5(3), 87-97.
• Choi, J., Peters, M., & Mueller, R. O. (2010). Correlational analysis of ordinal data: from Pearson’sr to Bayesian polychoric correlation. Asia Pacific Education Review, 11(4), 459-466.
• Çevik, H., Şimşek, Y. K., Mercanoğlu, O. A., & Bayram, A. (2019). Spor Etkinliklerine Yönelim Ölçeğinin Türkçe Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 10(2), 149-163.
• Çiriş, V. & Başkonuş, T. (2021). Öğretmen Adaylarının Spor Etkinliklerine Yönelimlerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi, Kilis 7 Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(2), 141-155.
• Diker, S. (2021).“Üniversite Öğrencilerinin Spora Yönelik Tutumları ve Kadınların Spor Etkinliklerine Katılımlarına Dair Görüşlerinin İncelenmesi (Balıkesir Üniversitesi Örneği)”, [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Balıkesir Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Balıkesir.
• Erim, A., & Küçük, V. (2023). Çocuklarının spora katılım motivasyonlarının cinsiyet ve spor branşına göre incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Araştırmaları Dergisi, 15(1), 35-48.
• Eagly, A., & Johnson, B. (1990). Gender and leadership style. A Meta-Analysis. Psychological Bulletin, 108(2), 233-256.
• Fry, M. W., Skinner, A. C., & Wheeler, S. B. (2019) Understanding the relationship between male gender socialization and gender-based violence among refugees in Sub-Saharan Africa. Trauma, Violence, & Abuse, 20(5), 638-6
• Genç, N. & Halis, M. (2006). Kalite Liderliği. Timaş Yayınları.
• Grima, S., Grima, A., Thalassinos, E., Seychell, S., & Spiteri, J. V. (2017). Theoretical models for sport participation: literature review. International Journal of Economics and Business Administration, V(3), 94-116.
• Gökdağ, M. (2018). “Okul Yöneticilerinin Spora Yönelik Tutumları ve Kadınların Spor Etkinliklerine Katılımlarına Dair Görüşlerinin Araştırılması (Bartın İli Örneği)”. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Bartın.
• Güney, S. (2015). Liderlik. (2. Basım), Nobel Akademik Yayıncılık.
• Güler, B., Dursun, M., & Günay, M. (2020). Spor Lisesi Öğrencilerinin Liderlik Yönelimlerinin İncelenmesi, International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES), 6(2), 596-607.
• Gülşen, D, B, A., Yıldız, A, B. (2022). “Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Bireysel Girişimcilik ve Liderlik Davranışlarına İlişkin Öz Algılarının İncelenmesi" Ondokuz Mayıs Üniversitesi Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 13(3),117-132.
• French, J., & Raven, B. H. (1959). The bases of social power. In. D. Cartwright, (Ed.). Studies in social power (pp.150-167). Ann Arbor, Institute for Social Research.
• Hu, D., Zhou, S., Crowley-McHattan, Z. J., & Liu, Z. (2021). Factors that influence participation in physical activity in school-aged children and adolescents: a systematic review from the social ecological model perspective. International journal of environmental research and public health, 18(6), 3147. https://doi.org/10.3390/ijerph18063147
• İslam, A., Tunç, T. & Çon, M. (2020). Üniversitelerde Spor Eğitimi Alan Öğrencilerin Sporda Liderlik Gücü Algılarının İncelenmesi Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(35), 35-67. https://doi.org/10.14520/adyusbd.599740.
• İslam, A. (2022). The effect of athletic mental energy on wrestlers’ sports courage and attitudes toward wrestling. Physical Education of Students, 26(5), 247-255. https://doi.org/10.15561/20755279.2022.0504.
• İslam, A. (2023). Three variables in the training of female soccer players: the relationship between psychological skills, mental energy and courage, E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(1), 373-390. doi: https://doi.org/10.19160/e-ijer.1230389.
• İslam, A. & Öztürk, M.E. (2023). Kayak Sporcularının Zihinsel Enerjileri ile Tutkularına Göre Cesaretleri, Spormetre The Journal of Physical Education and Sport Sciences, 21(1), 148-163. doi:10.33689/spormetre.1137033.
• İnal, A. N. (2003). Beden Eğitimi ve Spor Bilimi, (3. Basım). Nobel Akademik Yayıncılık. Hirschman, E.C. (1984). Experience seeking: A subjectivist perspective of consumption. Journal of Business Research, 12, 115-136.
• Karcı, E. Y. (2021). “Aile içi iletişim ve aidiyet duygusu ile spora yönelik tutum ilişkisinin incelenmesi”. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Muğla.
• Karaboğa, M. T. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Bir Sosyalleşme Alanı Olarak Sosyal Medya Hakkındaki Görüşleri, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 912-936, doi: 10.17860/mersinefd.475515.
• Konter, E. (2007). Antrenörlerin ve Sporcuların Cinsiyetlerine Göre Liderlik Gücü Algıları, (Spormetre) Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2, 85-90.
• Konter, E. (2009a). Futbol Antrenörlerinin Maç Deneyim Sayılarına Göre Liderlik Gücü Algıları, Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi (Gazi BESBD),1, 17-24.
• Konter, E. (2009b). Antrenörlerin ve Sporcuların Yaş Gruplarına Göre Liderlik Gücü Algıları, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(31), 61- 68.
• Konter, E. (2015, 8-10 Haziran). “Instructor Sport Leadership Power Perception in Turkey: Scale Development and Initial Validation II”, [Bildiri Sunumu], 11. Avrasya Eğitim Araştırmaları Kongresi, Hacettepe Üniversitesi Beytepe Yerleşkesi, Ankara.
• Konter, E., Yang, X. S. & Chan, K. C. (2015, 23-25 Ekim). “Sport Leadership Power Perception in Turkey: Scale Development and Initial Validation among Children, Adolescents, and Adults”, [Bildiri Sunumu], III. International Exercise and Sport Psychology Congress, İstanbul
• Martin, S. Jackson., A. Richardson, P. & Weiller, K. (1999). Coaching Preferences of Adolescent Youths and Their Parents, Journal of Applied Sport Psychology, 11, 247-262.
• Mutz, M., & Gerke, M. (2021) Sport and exercise in times of self-quarantine: How Germans changed their behaviour at the beginning of the Covid-19 pandemic. International Review for the Sociology of Sport 56(3), 305-316.
• Netz, Y., & Raviv, S. (2004) Age differences in motivational orientation toward physical activity: an application of social-cognitive theory. The Journal of psychology, 138(1), 35-48
• Özgün, A., Türkmen, M. U. & Ayhan, B. (2021). Sporcuların Covid-19’a Yakalanma Kaygısı ve Spora Bağlılık Durumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi (UGEAD), 7(1), 298-315.
• Pons, F, Laroche, M, Nyeck, S, & Perreault, S. (2001). Role of Sporting Events as Ethnoculture's Emblems: Impact of Acculturation and Ethnic Identity on Consumers' Orientation Toward Sporting Events. Sport Marketing Quarterly, 10(4), 231-240.
• Pons, F, Mourali, M. & Nyeck, S. (2006). Consumer orientation toward sporting events: Scale development and validation. Journal of Service Research, 8(3), 276-287.
• Skinner, E., Furrer, C., Marchand, G. & Kinderman, T. (2008).Engagement and disaffection in the classroom: Part of a larger motivational dynamic? Journal of Educational Psychology, 100(4), 765-781.
• Tavşancıl, E. (2014). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi, (5. Baskı), Ankara: Nobel Yayıncılık
• Temel, S. A. (2019). “Yöneticilik Kademesinde Görev Yapmakta Olan Çalışanların Düşünme Stilleri İle Spora Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Spor Yöneticiliği Anabilim Dalı, Konya.
• Toros, T. (2001). Elit ve elit olmayan erkek basketbolcularda hedef yönelimi, güdüsel (motivasyonel) iklim ve hedeflerin özgünlük, güçlük derecesi özelliklerinin, yaşam doyumuna etkisi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Mersin.
• Turan, M. (2021). Giresun Gençlik Spor İl Müdürlüğü Personellerinin Spor Etkinliklerine Yönelim Tutumlarının İncelenmesi, Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(1).
• Topal A, Alıncak F. (2022). Lise Düzeyindeki Öğrencilerin Bazı Değişkenler Açısından Spora Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 7(3), 246-257.
• Yazıcı, A.G, Engin, M.Ç. & Özdemir, K. (2020). Sporcuların bazı değişkenlere göre liderlik özelliklerinin analizi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 26-37.
• Zuckerman, M. (1994). Behavioral expressions and biosocial bases of sensation seeking, Cambridge University Press
• Ünal, M. (2012). Stratejik Yönetim ve Liderlik. Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Yılmaz, A., Kırımoğlu, H, Arslanboğa, T. & Arslanboğa, R. (2019). Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü Çalışanlarının Zihinsel Engelli Bireylerin Sportif Etkinliklerine Yönelik Tutum Düzeyinin İncelenmesi (Bingöl İl Örneği). Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(3), 360-372.
• Werner, I. (1993). Liderlik ve Yönetim, (Çev. V. Üner), (1. Baskı). Rota Yayınları.
• Weinberg, R. & Gould, D. (2003). Foundations of Sport and Exercise Psychology. (Third Edition). Human Kinetics, 211, 480.