Üstün yetenekli öğrenciler ve akranlarının çevre algılarının incelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 1, 25 - 32, 03.10.2018

Ferhat Karakaya , Ayçin Ünal Osman Çimen , Mehmet Yılmaz

Öz

Bu araştırmada, üstün yetenekli
öğrenciler ile akranlarının çevre algılarının belirlenmesi ve bazı değişkenlere
göre aralarında anlamlı bir fark olup olmadığının ortaya konması amaçlanmıştır.
Tarama modeli kullanıldığı araştırma, 2017-2018 eğitim öğretim yılında Muğla
ilinde öğrenim gören 32 üstün yetenekli öğrenci ve 101 akranları olmak üzere toplam
133 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında Özdemir (2010)
tarafında geliştirilen ‘‘Çevre Algı Ölçeği (ÇAÖ)’’ kullanılmıştır. Üstün
yetenekli öğrencilere yönelik ölçeğin Cronbach’s alpha güvenirlik katsayısı
.70, akran öğrencilere  yönelik ise
ölçeğin Cronbach’s alpha güvenirlik katsayısı .801 olarak belirlenmiştir. Veriler,
Mann-Whitney U testi ve Kurskal-Wallis H testi yapılarak değerlendirilmiştir. Araştırma
sonucunda, üstün yetenekli öğrencilerin ve akranlarının çevre algıları bağımsız
değişkenlere göre (cinsiyet, doğa eğitimi alma ve en uzun süre yaşanılan
yerleşim yeri) incelenmiş ve anlamlı farklılığın olmadığı belirlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

: Çevre algı, üstün yetenekli öğrenci, ortaokul öğrencisi

Kaynakça

• Atasoy, E. 2005. Çevre için eğitim: İlköğretim öğrencilerinin çevresel tutum ve çevre bilgisi üzerine bir çalışma. (Yayınlanmamış Doktora tezi), Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Ballantyne, R. and Packer, J. (2002). Nature-based excursions: School students”perspections of learning in natural environments. International Research in Geographical and Environmental Education, 11(3), 218-231.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Örnekleme yöntemleri. (http://w3.balikesir.edu.tr/~msackes/wp/wp-content/uploads/2012/03/BAYFinal-Konulari.pdf) adresinden 01.01.2018 tarihinde indirilmiştir).
• Çağlar, D. (1972). Üstün zekâlı çocukların özellikleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(3), 95 – 110.
• Erdoğan, M. (2009). Fifth grade students’ environmental literacy and the factors affecting students’ environmentally responsible behaviors (Doctoral dissertation). Retrieved from http://tez2.yok.gov.tr/
• Erten, S. (2005). Okul öncesi öğretmen adaylarında çevre dostu davranışların araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (28), 91-100
• Esen, T. (2011). Üstün yetenekli öğrencilerin çevreye yönelik bilgi ve tutumlarının incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Adıyaman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adıyaman.
• Gayford, C. G. (2002). Environmental Literacy: Towards a Shared Understanding for Science Teachers. Research in Science & Technological Education, 20 (1), 99-110
• Hungerford, H. R., & Volk, T. L. (1990). Changing learner behavior through environmental education. The Journal of Environmental Education, 21(3), 8-21.
• Jingliang, W. Yunhan, H. Ya, L. Xlang, H. Xiafei, W. Yuanmei, J. (2004). An analysis of environmental awareness and environmental education for primary school and high school students in Kunming. Chinese Education and Society 37(4), 24-31.
• Karakaya, F., Avgın, S. S., Gömlek, E., & Balık, M. (2017a). Nature relatedness of pre-service teachers. Turkish Journal of Education, 6(2), 79-87.
• Karakaya, F., Avgin, S. S., & Yilmaz, M. (2017b). Environmental literacy dimensions of pre-service teachers. Üniversitepark Bülten, 6(1), 95-108.
• Karasar, N.(2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel yayın Dağıtım.
• Martin, S., C. 2003. The influence of outdoor schoolyard experiences on students’ environmental knowledge, attitudes, behaviors and comfort levels. Journal of Elemantary Science Education 15(2); 51-63.
• Maryland, M. 1972. Education of gifted and talented, US Office of Education, Washington.
• Özdemir, O. (2010). Doğa deneyimine dayalı çevre eğitiminin ilköğretim öğrencilerinin çevrelerine yönelik algı ve davranışlarına etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(27), 125-138.
• Özsoy, S., & Ahi, B. (2014). İlkokul öğrencilerinin geleceğe yönelik çevre algılarının çizdikleri resimler aracılığı ile belirlenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(4), 1557-1582.
• Sak, U. 2008. Üstün zekalı çocuklar. İ.H. Diken'de (Ed), Özel eğitime gereksinimi olan öğrenciler ve özel eğitim, Pegem Akademi yayınları, ss.497-535, Ankara.
• Sontay, G., Gökdere, M., & Usta, E. (2014). A Comparative Investigation of Environmental Behaviors of Gifted Students and Their Peers/Üstün Yetenekli Ögrencilerle Akranlarının Çevresel Davranislarinin Karşılaştırmalı İncelenmesi. Türk Üstün Zekâ ve Egitim Dergisi, 4(2), 90-106.
• Stapp, W. B. (1969). The concept of environmental education. Environmental Education, 1(1), 30-31.
• Tabachnick and Fidell (2013). B.G. Tabachnick, L.S. Fidell Using Multivariate Statistics (sixth ed.) Pearson, Boston.
• Tuncer, G., Tekkaya, C., Sungur, S., & Ertepınar, H. (2005). The effects of region and gender on students’ attitudes towards environment. Eğitim ve Bilim, 30(136), 77-83.Uzun, N. 2007. Ortaöğretim öğrencilerinin çevreye yönelik bilgi ve tutumları üzerine bir çalışma. (Yayınlanmamış Doktora tezi), Hacettepe Üniversitesi, Ankara.