Milliyetçilikten Önce Vatanseverlik: Bir Düşüncenin Politik Dönüşümü

Yıl 2024, Cilt: 19 Sayı: 2, 663 - 684, 01.08.2024

Ensar Kıvrak

https://doi.org/10.17153/oguiibf.1423046

Öz

Çalışmada, ilk olarak vatan kavramının ve vatanseverliğin Antik dönemdeki dinî anlamının hem Antik Yunan’da hem de Roma’da sekülerleşme süreçleri ele alınmıştır. Bu bağlamda vatanseverliğin siyasi ilahiyatın da bir konusu olduğu ortaya konmuştur. Ardından on sekizinci yüzyılda vatanseverliğin siyasal bir kavram olarak ortaya çıkışına zemin hazırlayan tarihsel gelişmeler ve kavramın siyasallaşması süreci açıklanmıştır. Daha sonra, İngiltere’de kavramın siyasal anlamda kullanımının ortaya çıkışı ve gelişim süreci tartışılmıştır. Ardından, Fransa’ya intikali ve Fransız siyasi düşüncesindeki izdüşümleri ele alınmıştır. Son olarak vatanseverliğin Fransız Devrimi sürecindeki konumu ve rolü değerlendirilmiştir. Böylece bir bütün olarak vatanseverlik düşüncesinin, Fransız Devrimine değin anlam dönüşümünün izi sürülmüştür. Vatanseverliğin tarihsel olarak milliyetçilikten önce gelen bir düşünce olduğu ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Siyasal Düşünceler Tarihi, On Sekizinci Yüzyıl Siyasi Düşüncesi, Vatanseverlik, Milliyetçilik

Patriotism Before Nationalism: The Political Transformation of an Idea

Öz

In this study, firstly, the secularization processes of the concept of patria and the religious meaning of patriotism in ancient times, both in Ancient Greece and Rome, are discussed. In this context, it is revealed that patriotism is also a subject of political theology. Then, the historical developments that paved the way for the emergence of patriotism as a political concept in the eighteenth century and the politicization process of the concept were explained. Next, the emergence and development process of the political use of the concept in England is discussed. Then, its arrival in France and its projections in French political thought are discussed. Finally, the position and role of patriotism in the French Revolution is evaluated. Thus, the meaning transformation of the idea of patriotism as a whole has been pursued until the French Revolution. It has been revealed that patriotism is an idea that historically precedes nationalism.

Anahtar Kelimeler

History of Political Thought, Eighteenth Century Political Thought, Patriotism, Nationalism

Kaynakça

• Addison, J. (t.y.), Cato, A Tragedy. John Wood.
• Ağaoğulları, M. A. (2010), Ulus-devlet yada halkın egemenliği, İmge Kitabevi.
• Ashley-Cooper, A. (2003), Characteristics of Men, Manners, Opinions, Times, (Ed. L. E. Klein), Cambridge University Press.
• Aydın, S. (2013), “Milliyetçilik”. (Ed. Ö. Çaha & B. Şahin), Dünyada ve Türkiye'de siyasal ideolojiler, Orion Kitabevi: 225-289.
• Billig, M. (2002), Banal Milliyetçilik, Gelenek.
• Black, J. (2020), Kısa İngiltere Tarihi, Say Yayınları.
• Braun, R. (1975), “Taxation, Sociopolitical Structure, and State-Building: Great Britain and Brandenburg-Prussia”. (Ed. C. Tilly), The Formation of National States in Western Europe, Princeton University Press: 243-327.
• Bruyère, J. D. L. (2022), Karakterler Yahut Çağın Töreleri, Telemak Kitap.
• Bruyère, J. D. L. (t.y.), The "Characters" of Jean De La Bruyere, Scribner & Welford.
• Burrows, S. (2009), “The Debate on the French Revolution”. French Studies, C. 63, S.3: 345-346.
• Dann, O. (1988), “Introduction”. (Ed. O. Dann & J. Dinwiddy), Nationalism in the Age of the French Revolution, The Hambledon Press: 1-12.
• Darnton, R. (2020), Fransız Devrimi'nde Devrimci Olan Neydi?, zoomkitap.
• Demirhan, A. (2018), “Patria'dan Patriot'a: Batılı 'Vatan' Kavrayışı Üzerine Bazı Sorular”, Muhafazakâr Düşünce, C. 15, S. 55: 187-209.
• Dinwiddy, J. (1988), “England”. (Ed. O. Dann & J. Dinwiddy), Nationalism in the Age of the French Revolution, The Hambledon Press: 53-70.
• Doyle, W. (2001), The French Revolution: A Very Short Introduction, Oxford University Press.
• Durgun, F. (2021), Modern Avrupa Tarihini Yeniden Düşünmek Aydınlanmadan 19. yüzyıl sonuna, Ketebe Yayınları.
• Duthille, R. (2012), “Richard Price on Patriotism and Universal Benevolence”, Enlightenment and Dissent, S. 28: 24-41.
• Fénelon, F. (1967), Telemakhos'un Başından Geçenler, Milli Eğitim Bakanlığı.
• Fletcher, D. J. (1973), “The Chevalier de Jaucourt and the English Sources of the Encyclopedic Article “Patriote””. Diderot Studies, S. 16: 23-34.
• Gökalp B. & Özler, H. (2021), “İki Muhayyile: İmparatorluk ve Ulus Devlet”, Akademik İncelemeler Dergisi, C. 16, S. 2: 155-171.
• Greenfeld, L. (2017), Milliyetçilik: Moderniteye Giden Beş Yol, Alfa Yayınları.
• Hazard, P. (1996), Batı Düşüncesindeki Büyük Değişme, Ötüken Neşriyat.
• Hobsbawm, E. J. (2009), Fransız Devrimi'ne Bakış: İki Yüzyıl Sonra Marseillaise'in Yankıları, Agora Kitaplığı.
• Hobsbawm, E. J. (2020), Devrim Çağı 1789-1848, Dost Kitabevi Yayınları.
• Hont, I. (1994), “The Permanent Crisis of a Divided Mankind: ‘Contemporary Crisis of the Nation State’ in Historical Perspective”, Political Studies, S. 42: 166-231.
• İncil. (2008), Online İncil. https://www.bible.com/tr/bible/170/JHN.18.36.TCL02
• Jaucourt, L. (1765), “PATRIOTISME”. (Ed. D. Diderot & J. le R. d’Alembert), Encyclopédie, Dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers, par une Société de Gens de lettres, C. 12, S. 181.
• Jones, C. (1998), “Bourgeois Revolution Revivified”, The French Revolution Recent Debates & New Controversies, Routledge: 157-191.
• Kantorowicz, E. H. (2000), “Orta Çağ Siyasi Düşüncesinde "vatan için ölmek - Pro patria mori"”, (Ed. C. B. Akal), Devlet Kuramı, Dost Kitabevi Yayınları: 109-128.
• Kantorowicz, E. H. (2018), Kralın İki Bedeni, BilgeSu Yayıncılık.
• Kohn, H. (1950), “Napoleon and the Age of Nationalism”. The Journal of Modern History, C. 22, S.1: 21-37.
• Koselleck, R. (2009), Kavramlar Tarihi Politik ve Sosyal Dilin Semantiği ve Pragmatiği Üzerine Araştırmalar. İletişim Yayınları.
• Montesquieu, C. (2019), Kanunların Ruhu, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Mooers, C. P. (1997), Burjuva Avrupa'nın kuruluşu: Mutlakçılık, devrim ve İngiltere, Fransa, Almanya'daki kapitalizmin yükselişi, Dost Kitabevi yayınları.
• Moore, B. J. (2012), Diktatörlüğün ve Demokrasinin Toplumsal Kökenleri Çağdaş Dünyanın Yaratılmasında Soylunun ve Köylünün Rolü, İmge Kitabevi.
• Parrott, D. (2001), Richelieu's army: war, government and society in France, 1624-1642, Cambridge University Press.
• Rousseau, J. J. (1990a), İnsanlar Arasındaki Eşitsizliğin Kaynağı, Say Yayınları.
• Rousseau, J. J. (1990b), The plan for perpetual peace, On the government of Poland, and other writings on history and politics, Dartmouth College Press.
• Rousseau, J. J. (1999), Discourse on Political Economy and The Social Contract, Oxford University Press. Rudè, G. (2020), Fransız Devrimi, İletişim Yayınları.
• Sander, O. (2012), Siyasi Tarih İlkçağlardan 1918'e, İmge Yayınevi.
• Schmitt, C. (2016), Siyasi İlahiyat Egemenlik Kuramı Üzerine Dört Bölüm, Dost Kitabevi Yayınları.
• Shennan, J. H. (1991), “The Rise of Patriotism in 18th-Century Europe”. History of European Ideas, C. 13, S.6: 689-710.
• Smith, A. D. (1991), National Identity, Penguin.
• Stone, L. (1980), “The Results of the English Revolutions of the Seventeenth Century”. (Ed. J. G. A. Pocock), Three British Revolutions, Princeton University Press: 23-108.
• Strayer, J. R. (2020), Modern Devletin Kökenleri, Say Yayınları.
• Swell, W. H. (1999), The French Revolution Recent Debates & New Controversies, Routledge.
• Weber, M. (2010), Şehir Modern Kentin Oluşumu, Yarın Yayınları.