Hemşirelerde Danışmanlık Becerileri Ölçeği’ni (HDBÖ) Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2019, Cilt: 20 , 873 - 884, 05.04.2019

İlknur Aydın Avcı , Hatice Kumcağız

https://doi.org/10.17494/ogusbd.554949

Cited By: 5

Öz

Bu çalışmada hemşirelerin danışmanlık becerilerini ölçebilecek geçerlik
ve güvenirlikte bir ölçme aracı geliştirmek amaçlanmıştır. Ölçek için
oluşturulan madde havuzuna son şekli verildikten sonra açımlayıcı faktör
analizi için 204 hemşireye uygulama yapılmıştır. Ölçeğin tek faktörden ve 10
maddeden oluştuğu görülmüştür. Sonrasında 200 hemşire ile Doğrulayıcı Faktör
Analizi (DFA) yapılmıştır. DFA ile tek faktörlü yapının uyum indeksi
değerlerinin kabul edilebilir sınırlar içerisinde olduğu görülmüştür (χ2=94.785,
sd=33, χ2/sd= 2.872, RMSEA=0.097, GFI=0.92, AGFI=0.86, CFI=0.92 ve IFI=0.92).
Ölçeğin geçerliği AFA ve DFA yapılmak suretiyle incelenmiştir. Ölçeğin
güvenilirliği ise Cronbach alfa katsayısı ve Split-half ile incelenmiştir.
Cronbach alfa .88,  Split-half ise .86
olarak hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre HDBÖ’nin hemşirelerin
danışmanlık becerilerini belirlemek amacıyla kullanılabileceğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Hemşire, Danışmanlık, Danışmanlık Becerisi

Kaynakça

• Akgün-Şahin, Z., ve Özdemir-Kardaş, F. (2015). Hemşirelerin İletişim ve Empati Beceri Düzeylerinin Belirlenmesi. JAREN/Hemşirelik Akademik Araştırma Dergisi, 1(1), 1-7. Alona, A. (2002). Basic Clinical Nursing Skills. Awassa: Ethiopia Public Health Training Initiative. Ay, F., Ertem, Ü., Özcan, N., Ören, B., Işık, R. ve Sarvan, S. (2007). Temel hemşirelik kavramlar, ilkeler, uygulamalar. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevi. Bayram, N. (2004), Sosyal bilimlerde spss ile veri analizi. Bursa: Ezgi Kitabevi. Birol L. (1997). Hemşirelik Süreci (4. Baskı). İzmir: Etki Matbaacılık. Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi. Corey, G. (2005). Theory and Practice of Counseling and Psychotherapy. Athens: Ellin Publications. Çakırcalı E. (2000). Hasta Bakımı ve Tedavisinde Temel İlke ve Uygulamalar. (3. Baskı). İzmir: Güven Kitabevi. Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi. Demir, Y., Atli, A., & Kis, A. (2016). Empathy Based on Gender in Dissertations Submitted in Turkey: A Meta-Analysis Study. Eurasian Journal of Educational Research, 64, 69-90. Digan, J. (2014). Are the Counselling Skills Nurses Learn in Training Apparent in Their Everyday Interactions with Patients and Carers?. Unpublished Doctorate thesis. faculty of Humanities University of Manchester. Durmuş, B., Yurtkoru, E. S., Çinko, M. (2013). Sosyal Bilimlerde Spss’le Veri Analizi, (5.Baskı). İstanbul: Beta Yayıncılık. Erdal E. (1993). Hemşirelikte Temel İlke ve Uygulamalar. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi. Erdemir F. (1998). Hemşirenin Rol ve İşlevleri ve Hemşirelik Eğitiminin Felsefesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2(1), 59-62. Erkuş, A. (2012). Psikolojide Ölçme ve Ölçek Geliştirme. Ankara: Pegem Akademi Yayınları. Eskici, V., Gümüş, K., Yayla, A., Özlü, İ., Aksoy, A., Yeşilay, Y. (2016). Acil Birimlerde Çalışan Hemşirelerin İletişim Becerileri Ve Empati Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi, 8, 52-71. Freshwater, D. (2003). Counselling Skills for Nurses, Midwives and Health Visitors. Philadelphia: Open University Press. Gedük-Aydemir, E. (2018). Hemşirelik Mesleğinin Gelişen Rolleri. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 5 (2):253-258. Hatipoğlu İ., Avcı Y. ve Öztürk A. (1996). Hemşirelik Esasları. (2. Baskı). Ankara: Damla Matbaacılık. İkiz, F. E. (2006). Danışma becerileri Eğitiminin Danışmanların Empatik Eğilim, Empatik Beceri ve Tükenmişlik Düzeyleri Üzerine Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Psikolojik Danışma ve Rehberlik Programı, İzmir. Kalaycı S. (2006). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistiksel teknikleri. Ankara: Asil Publication Distribution. Kettunen, T.N., Poskiparta, M. ve Liimatainen, D. (2001). Empowering Counselling-A Case Study: Nurse-Patient Encounter in a Hospital. Health Education Research, 16, 227–238. Kotrotsiou, E., Gouva, M., Kotrotsiou, S., Malliarou, M., & Paralikas, T. (2014). Validation of the Greek Translation of the Nursing Dimensions Inventory questionnaire (NDI-35). Global journal of health science, 6(5), 30. Kotrotsiou, E., Gouva, M., Kotrotsiou, S., Malliarou, M., & Paralikas, T. (2014). Validation of the Greek Kotrotsiou, S., Lavdaniti, M., Psychogiou, M., Paralikas, T.H., Papathanasiou, I. ve Lahana, E. (2014). Community Nurses' Role as Counsellors in Primary Health Care. International Journal of Caring Sciences, 1(2), 92–98. Kumcağız, H., Demir, Y. ve Karadaş, C. (2017). Okul Psikolojik Danışmanlarında Mesleki Tükenmişliğin Yordayıcısı Olarak Özel Eğitime İlişkin Öz-yeterlik Algısı. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 312-324. Kumcağız, H., Yılmaz, M., Çelik, Balcı-Çelik, S. ve Avcı-Aydın, İ. (2011). Hemşirelerin iletişim becerileri: Samsun ili örneği. Dicle Tıp Dergisi, 38 (1), 49-56. Mayer, C., Andrusyszyn. M. A. ve Iwasiw, C. (2005). Goοdman Award Paper: Self-efficacy of Staff Nurses for Health Promotion Counselling of Patients at Risk for Stroke. Axone, 26, 14–21. Nelson-Jones, R. (2013). Temel Psikolojik Danışma Becerileri. (Çev.Gamze Sart). Ankara: Nobel Yayınevi. Özcan, A. (2006). Hemşire Hasta İlişkisi ve İletişim. 2. Basım. Ankara: Sistem Ofset Yayıncılık. Paterson, J. G., Zderad, L. (2008). Humanistic Nursing. Bebook. Www.Gutenberg.Org/Files/25020/25020-8.Txt. Savci, M., Demir, . Y., Kutlu, . M. ve Aysan, . F. (2018). Theoretical Orientation of Mental Health Workers in Turkey. Journal of Cognitive-Behavioral Psychotherapy and Research, 7 (2), 72-79. doi:10.5455/JCBPR.278015 Şencan H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenirlik ve Geçerlik. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş: Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Ekinoks. Tavşancıl, E. (2006). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık. Taylan, S. (2009). Özerklik İlkesi Çerçevesinde Hemşirenin Bağımsız Rolleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Adana. Tiryaci-Şen, H., Yılmaz Taşkın, F. ve Ünüvar-Pekşen, Ö. (2013). Hizmet İçi Eğitim Hemşirelerinin İletişim Beceri Düzeyleri. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 4, 13-20. Tosun N., Akbayrak N. (2002). Sağlık ekibi ve ekibin bir üyesi olarak hemşirenin rolü. Sendrom Dergisi, 14(1), 133-137. Tutuk, A., Al, D. ve Doğan, S. (2002). Hemşirelik Öğrencilerinin İletişim Becerisi Ve Empati Düzeylerinin Belirlenmesi. C. Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 2002, 6 (2), 36-41., Uğur, E. (2010). Yönetici Hemşirelerin Koçluk Becerileri ve Öz-Etkililik-Yeterlilik Algılamaları. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Üstün, B., Akgün, E. ve Partlak, N. (2005). Hemşirelikte İletişim Becerileri Öğretimi, İzmir: Okullar Yayınevi.