Takım Çalışması İş Performansı İlişkisinde İş Yeri Arkadaşlığının Aracılık Rolü

Yıl 2021, Cilt: 22 Sayı: 2, 401 - 416, 31.12.2021

Mesut Ardıç , Mahmut Akbolat , Ersin Irk

https://doi.org/10.17494/ogusbd.1040468

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı, hemşirelerin takım çalışmaları ile iş performansları arasındaki ilişki de iş yeri arkadaşlığının aracılık rolü olup olmadığını araştır-maktır. Çalışmada veri toplama aracı olarak Takım Çalışması Ölçeği, İş Performansı Ölçeği, İş Yeri Arkadaşlığı Ölçeğinden oluşan anket formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde korelasyon, regresyon analizleri ve tanımlayıcı istatistiksel yöntemler kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre, takım çalışması ile iş yeri arkadaşlığı, bağlamsal performans ve görev performansı arasında anlamlı ve pozitif yönde ilişki bulunduğu belirlenmiştir. Ayrıca takım çalışması, işyeri arkadaşlığı, bağlamsal perfor-mans ve görev performansı arasında ilişki olduğu belirlendikten sonra process macro regresyon analizi yönteminden yararlanılarak takım çalışma-sının görev performansı ve bağlamsal performans üzerindeki etkisinde iş yeri arkadaşlığının aracılık etkisi analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda takım çalışması görev performansı ilişkisinde iş yeri arkadaşlığının kısmi aracılık etkisi bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Takım Çalışması, İş yeri arkadaşlığı, Bağlamsal Performans, Görev Performansı

Kaynakça

• Aboagye, A.K., Dai, B. and Bakpa, B.K., (2019). The Effect Of Risk Communication On The Nurses' Task And Contextual Performance İn Disease Outbreak Control İn Ghana: Application Of The Cause Model. International Jurnal Health Planning Management, 35, 922–938.
• Ali, R. and Kashif, M., (2019). The role of resonant leadership, workplace friendship and serving culture in predicting organizational commitment: the mediating role of compassion at work. Revista Brasileira de Gestão de Negócios, 22(4), 199-819.
• Alparslan, A.M., Çiçek, H. ve Soydemir, S., (2015). Birey- örgüt uyumunu güçlendiren öncül: iş yeri arkadaşlığı, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 32, 175-194.
• Aslan, M. (2012). Hastanelerde çalışan hemşirelerin bağlamsal performans düzeyleri ve ilişkili faktörler. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Aslan, M. ve Yıldırım, A., (2017). Hastanede çalışan hemşirelerde bağlamsal performans ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği, Hemşirelikte Eğitim Ve Araştırma Dergisi, 14(2), 104-111.
• Bacaksız, F., Tuna, R. ve Seren, A.K.H., (2018). Sağlık çalışanlarında performans ve örgütsel sinizm ilişkisi: hemşireler üzerine bir araştırma, Acıbadem Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(1), 52-58.
• Bakan, İ., Okumuş, M.T. ve Kutluk, M.R. (2020). İşyeri arkadaşlığı, mesleki tatmin, iş stresi ilişkisi: bir alan araştırması, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 258-273.
• Balaban, Ö. ve Özsoy, E., (2016). Effects of workplace friendship on individual outcomes, Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 326-338.
• Baron, R. M. and Kenny, D. A. (1986). The moderator-mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations, Journal of Personality and Social Psychology, 51, 1173-1182.
• Borman WC and Motowidlo SJ, (1993). Expanding the criterion domain to include elements of contextual performance. schmitt n, borman wc, ed. personnel selection ın organizations. Jossey-Bess,71–78.
• Behnia O, HosseinPour M and Zare K. (2016). The analysis of the team working facilitating factors among nurses working in training centers affiliated with the university of jondi shapour in ahvaz. Scientific Journal of Hamadan Nursing and Midwifery Faculty, 24(4):247-55.
• Büyükyılmaz, O. ve Biçer, C. (2018). İşyeri arkadaşlığının işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde işe bağlılığın aracılık rolü. Social Sciences,28-41.
• Chiu, Shan - Kou. (2004). The linkage of job performance to goal setting, work motivation, team building, and organizational commitment in the high- tech ındustry in taiwan, Doctor of Business Administration, H.Wayne Huizenga School of Business and Entrepreneurship Nova Southeastern University.
• Çalışkan, S.C., (2011). Çalışanların psikolojik güçlendirme algıları üzerinde işyeri arkadaşlıkları ve örgütsel iletişimin etkisi, Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3), 77-92.
• Çelik, A. ve Karaca, A., (2017). Hemşirelerde ekip çalışması ve motivasyon arasındaki ilişkinin ve etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi.14(4), 254-263.
• Çelik, G. K., Taylan, S., Güven, S. D., Çakir, H., Kılıç, M. ve Akoğlu, C. A. (2019). The relationship between teamwork attitudes and caring behaviors among nurses working in surgical clinics: a correlational descriptive study. Nigerian Journal Of Clinical Practice, 22(6): 849.
• Çetinkaya, B.Ö., Gürel, E.B.B. ve Alparslan, A.M., (2016). Üniversite çalışanlarında iş yeri arkadaşlığının iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerine etkileri, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 37, 111-126.
• Danışman, F., Tanış, C. ve Gürsel, M. (2018). Diş hekimliğinde ekip çalışması etkinliğinin iş tatmini ve hasta güvenliği kültürü üzerine etkisinin incelenmesi. Selcuk Dental Journal, 5(1), 59-66.
• Dasgupta, P. (2016). Work engagement of nurses in private hospitals: A study of ıts antecedents and mediators. Journal of Health Management, 555-568.
• Díaz-Vilela L., Díaz-Cabrera D., Isla-Díaz R., Hernández-Fernaud E. and Rosales-Fernández C. (2012). Adaptación al español de la escala de desempeño cívico de Coleman y Borman (2000) y análisis de la estructura empírica del constructo. Revista de Psicología del Trabajoy las Organizaciones, 25: 135-149.
• Doğan, Y., (2005). Organizasyonlarda pozitif ve negatif duygusallığın çalışanların görev ve bağlamsal performansları üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik Kayseri’de bir araştırma’. Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Düzgün, F., Yılmaz, D.U., Karaman, D., Çınar, H.G., Dikmen, Y. ve Yılmaz, D. (2108). Yoğun bakım hemşirelerinin ekip çalışması tutumlarının incelenmesi. Journal Of Contemporary Medıcıne, 9(1):32-36.
• Dickie, C. (2009). Exploring workplace friendships in business: cultural variations of employee behaviour. Research And Practice İn Human Resourse Management, 17(1), 128-137.
• Gayef, A.(2006). Özel hastanelerde uygulanan liderlik yaklaşımlarının üst düzey yöneticilerin takım çalışması ve örgüt iklimi algılamaları üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Goodman, S. A. and Svyantek, D. J., (1999). Person-organization fit and contextual performance: do shared values matter. Journal of Vocational Behavior, 55, 254-275.
• Günlü, E., Dönmez, B., Miral, C. and Ömüriş, E., (2010). Üstleri ile yaşadıkları işyeri arkadaşlıklarının seyahat acentesi çalışanlarının performansına etkisi, V. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Kongresi, 27-30 Mayıs, Nevşehir.
• Gürül, B. (2013). Takım çalışması ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiye yönelik uygulamalı bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Greenslade, J.H. and Jimmieson, N. L., (2007). Distinguishing between task and contextual performance for nurses: development of a job performance scale. Leading Global Nursing Research. 58(6), 602-611.
• Goodman, Scott, A. and Daniel J. Svyantek, (1999). Person–organization fit and contextual performance: do shared values matter, Journal of Vocational Behavior, 55, 254-275.
• Han, J.Y. and Roh, Y.S. (2020). Teamwork, psychological safety, and patient safety competency among emergency nurses. International Emergency Nursing, 51,1-5.
• Hazilah AM. (2009). Practice follows structure: qm in malaysian public hospitals. Measuring Business Excellence. 20;13(1):23-33.
• Holmes T, Vifladt A and Ballangrud R. (2019). A qualitative study of how inter‐professional teamwork influences perioperative nursing. . Nursing Open, 7(2): 571-580.
• Hwang, JM., Seo Y., Kim S. and Kang J. (2012). Workplace friendship and organizational effectiveness of hospital employees. Korean J. of Health Policy and Administration. 22(4), 654-675.
• İlhan, A. ve İnce, E., (2015). Takım çalışması ve takım etkinliğini belirleyen faktörlerin ölçülmesi: Gaziantep üniversitesinde bir uygulama, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 127-152.
• Jawahar, I.M. ve Carr D., (2007). Conscientiousness and contextual performance the compensatory effects of perceived organizational support and leader-member exchange, Journal of Managerial Psychology, 22, 330-349.
• Kalisch, B.J. and Lee, K.H., (2013). Variations of nursing team work by hospital, patientunit, and staff characteristics, Applied Nursing Research, 26,2–9.
• Kanbur, A., (2015). Örgütsel bağlılığı belirleyici bir faktör olarak işyeri arkadaşlığının incelenmesi üzerine emniyet teşkilatında bir araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 31(2), 45-63.
• Kalaycı, Ş. (2014). Spss uygulamalı çok değişkenli istatistiksel teknikler (6.Baskı). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Karagöz, Y. (2017). Spss ve amos uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri ve yayın etiği. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kesim, S., (1999). Sağlık Hizmetlerinde Takım ve Takım Çalışmasına Yönelik Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Khademian Z., Mohebi N. and Khademian M.H., (2020). Effects of training on knowledge and attitudes of coronary care unit nurses in relation to teamwork: a quasiexperimental study. Journal Of Vascular Nursıng. 38,132-136.
• Kıral, E., (2016). İş yeri arkadaşlık ölçeği’nin türkiye örnekleminde öğretmenler üzerinde psikometrik özelliklerinin incelenmesi, Uluslararası Eğitim Denetimi Kongresi, Antalya.
• Kram, K. and Isabella, L., (1985). Mentoring alternatives: the role of peer relationships in career development, Academy of Management Journal, 28(1),110-132.
• Kuzugil, Ş., (2012). Kamu hastaneleri çalışanlarında iş tatminini etkileyen faktörlerin incelenmesine yönelik bir araştırma, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 41(1), 129-141.
• Lafçı, D., Pehlivan, S. ve Demiray, G. (2016). Cerrahi kliniklerinde çalışan hekim ve hemşirelerin ekip çalışmasına ilişkin görüşleri. Sağlık ve Hemşirelik Yönetim Dergisi. 3(2), 55-64.
• Lara, P. and Ding, J.(2017). Task and contextual performance as reactions of hotel staff to labor outsourcing: the role of procedural justice, Journal of Hospitality and Tourism Management, 33, 51-61.
• Lee, H. E. (2005). Exploration of the relationship between friendship at work and job satisfaction: an application of balance theory. Master Thesis. Michigan State University, A.B.D.
• Lee, J. and Ok, C. (2011). Effects of workplace friendship on employee job satisfaction, organizational citizenship behavior, turnover ıntention, absenteeism, and task performance. The 16th Annual Graduate Education and Graduate Students Research Conference in Hospitality and Tourism.ournal of Tecnology and Management in China, 5(1), 55-68.
• Liu, J., Kwan, H. K., Fu, P. P. and Mao. Y. (2013). Ethical leadership and job performance in China: The roles of workplace friendships and traditionality. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 86(4), 564-584.
• Malik, N. (2018). Authentic leadership – an antecedent for contextual performance of Indian nurses. Emerald Publishing. 47(6), 1244-1260.
• Manser T.,(2009) Teamwork and patient safety in dynamic domains of healthcare: a review of the literature. Acta Anaesthesiol Scand. 53, 143– 151.
• Markham T. and Carney M. (2008). Public health nurses and the delivery of quality nursing care in the community. Journal of Clinical Nursing. 17(10),1342-50.
• Mao, H. Y., Chen, C. Y. and Hsieh, T. H. (2009). The relationship between bureaucracy and workplace friendship. Social Behaviour and Personality, 37(7), 255-266.
• Mohsin, S. (2017). Group friendship and group performance linkage: why and how. MBA Thesis, COMSATS Institute of Information Technology, Lahore – Pakistan.
• Nielsen, I. K., Jex, S. M. and Adams, G. A., (2000). development and validation of scores on a two-dimentional workplace friendship scale. Educational and Psychological Measurement. 60(4), 628-643.
• Nikpour A. (2017). The impact of organizational culture on organizational performance: The mediating role of employee’s organizational commitment. International Journal of Organizational Leadership, 6: 65-72.
• Ogbonnaya C., Tillman C.J. and Gonzalez K., (2018). Perceived organizational support in health care: the ımportance of teamwork and training for employee well-being and patient satisfaction. Group and Organization Management. 43(3), 475– 503.
• OK, A; Refeai SA, Mohammed ES; Emam Emam SA and Ghazawy ER, (2019). Workplace friendship among minia university hospitals’ nurses. The Egyptian Society of Industrial Medicine, 43(3), 441-452.
• Onay, M., (2011). Çalışanın sahip olduğu duygusal zekasının ve duygusal emeğinin, görev performansı ve bağlamsal performans üzerindeki etkisi. Ege Akademik Bakış, 11(4): 587-600.
• Öcel, H., (2013). Örgüt kimliğinin gücü, algılanan örgütsel prestij ve kişi-örgüt uyumu ile bağlamsal performans arasındaki ilişkiler: örgütsel bağlılığın aracı rolü, Türk Psikoloji Dergisi. 28(71), 37-53.
• Ömüriş, E. (2014). İşyerinde arkadaşlık ilişkilerinin temel belirleyicileri ve örgütsel sonuçlar üzerine etkisi. Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Örücü, E. ve Kanbur, A. (2008). Örgütsel-yönetsel motivasyon faktörlerinin çalışanların performans ve verimliliğine etkilerini incelemeye yönelik ampirik bir çalışma: hizmet ve endüstri işletmesi örneği. Yönetim ve Ekonomi. 15(1), 85-97.
• Özsoy, E. ve Aras, M. (2014). Effects of workplace friendship on work engagement ındividual preformance and job satisfaction. Sözel Bildiri, The 3rd Multidisciplinary Academic Conference-MAC-EMMT , Prag, Çek Cumhuriyeti, 78-84.
• Özyer, K., Irk, E. ve Anaç, S. (2015). İş tatmini ve yaşam tatmini ilişkisinde iş arkadaşlığının aracılık rolü, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(1), 261-278.
• Özyer, K., Kanbur, A., Kanbur ve E., Seçgin, Y., (2013). Arkadaşlık mutluluk getirir mi? işyeri arkadaşlığı ve tükenmişlik üzerine bir araştırma. 1. Örgütsel Davranış Kongresi, Sakarya.
• Palenzuela, P., Delgado, N. and Rodríguez, R. A. (2019). Exploring the Relationship between Contextual Performance and Burnout in Healthcare Professionals. Journal of Work and Organizational Psychology. 35(2), 115-121.
• Polatçı, S., (2011). Psikolojik sermayenin performans üzerindeki etkisinde iş aile yayılımı ve psikolojik iyi oluşun rolü. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Kayseri.
• Rai, A. and Agarwal, U. A. (2018). Workplace bullying and employee silence: A moderated mediation model of psychological contract violation and workplace friendship. Personnel Review, 47(1), 226-256.
• Salas, E. and Rosen, M. A. (2013). Building high reliability teams: progress and some reflections on teamwork training. BMJ Quality and Safety. 22(5), 369-373.
• Schmutz J. B., Meier L.L. and Manser T., (2019). How effective is teamwork really? the relationship between teamwork and performance in healthcare teams: a systematic review and meta-analysis. BMJ Open. 1-16.
• Shahzad F, Luqman RA, Khan AR and Shabbir L. (2012). Impact of organizational culture on organizational performance: an overview. Interdıscıplınary Journal Of Contemporary Research In Busıness. 3(9): 975-985.
• Sias, P.M. and Cahill, D.J., (1998) . From coworkers to friends: the development of peer friendships in the workplace, Western Journal of Communication. 62(3), 273-299.
• Sias, P.M., Heath, R.G., Perry, T. and Silva, B. (2004). Narratives of workplace friendship deterioration. Journal of Social and Personal Relationships. 21(3), 321-340.
• Sommer, S. A., Howell, J. M. and Hadley, C. N. (2016). Keeping positive and building strength: The role of affect and team leadership in developing resilience during an organizational crisis. Group and Organization Management, 41: 172-202.
• Song, S., (2005). Workplace Friendship And İts İmpact On Employees Positive Work Attitudes: A Comparative Study Of Seoul City And New Jersey State Government Public Officials, Unpublished Doctoral Dissertation, Rutgers, The State University Of New Jersey. Newark, NJ.
• Song, S.H. (2006). Workplace friendship and employees productivity: lmx the oryandcase of the soul city government. International Review of Public Administration. 11(1), 47-58.
• Şahin, E.T. (2018). Presenteizm (işte varolamama) ile iş performansı (görev performansı ve bağlamsal performans) arasındaki ilişkilerin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Kastamonu Üniversitesi, Yükseklisans Tezi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Kastamonu.
• Şahinbaş, F., (2018). Pozitif örgütsel davranış yaklaşımıyla işyeri arkadaşlığı ve işe adanma ilişkisi: sağlık çalışanları üzerine bir araştırma. Yükseklisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Terzioğlu, F. ve Şahan, F. Ş., (2017). Hemşirelerin tıbbi müdahalede karar verme yetkisi ve konumu. Sağlık ve Hemşirelik Yönetim Dergisi. 3(4), 136-142.
• Thomas, E. J. (2011). Improving teamwork in healthcare: current approaches and the path forward. BMJ Quality and Safety. 20(8), 647-650.
• Tosun, N. (2010). Sağlık ekibinin karar verme sürecinde hemşirenin rolü. www.gata.edu.tr/dahilibilimler/ichastaliklari/egitim/hit.asp? id=102.Erişim tarihi: 20.09.2010.
• Turunç, Ö. ve Çelik, M. (2010). Örgütsel özdeşleşme ve kontrol algılamalarının, çalışanların işten ayrılma ve iş performansına etkileri, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 24(3), 163-181.
• Tunlind A, Granström J and Engström Å. (2015). Nursing care in a high-technological environment: experiences of critical care nurses. Intensive And Critical Care Nursing. 31(2), 116-23.
• Ulusoy, H. ve Tokgöz, D.M., (2009). Hekim ve hemşirelerde ekip çalışmasına ilişkin görüşleri. Pamukkale Tıp Dergisi, 2(2), 55-61.
• Von Knorring, M., Griffiths, P., Ball, J., Runesdotter, S. and Lindqvist, R. (2019). Patient experience of communication consistency amongst staff is related to nurse–physician teamwork in hospitals. Nursing Open. 7, 613–617.
• Williams, A. L., Lasky, R. E., Dannemiller, J.L., Andrei, A. M. and Thomas, E. J. (2010). Teamwork behaviours and errors during neonatal resuscitation. BMJ Quality and Safety. 19(1), 60-64.
• Yavuz Kurt, T. (2017). Ortaöğretim öğretmenlerinin işyeri arkadaşlık algısı ve iş doyumu ile ilişkisi (Aydın ili örneği. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Yılmaz, A.T. ve Yıldırım, A., (2018a). Hemşirelerin ekip çalışmasına ilişkin tutumları ve etkileyen faktörler. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. 6(67), 40-52.
• Yılmaz, A.T. ve Yıldırım, A., (2018b). Yönetici hemşirelerin iletişim becerilerinin hemşirelerin iş performansına etkisi. Social Sciences Studies Journal. 4(20), 3057-3067.
• Yılmaz, A. (2019). Hemşirelerin x ya da y tipi olması ve çalışma arkadaşları tercihlerinin çalışma tutumları ile ilişkisi. Yükseklisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kırklareli Üniversitesi, Kırklareli.
• Zakaria, A., Suwandi, T. and Hargono, T., (2017). Role of personal advanced to nurse performance ımprovement: task performance and contextual performance. International jurnal of Advanced Research, 5(5), 2138-2144.
• Zawawi AA and Nasurdin AM. (2020). The association between team skills and nursing team performance: a malaysian perspective. International Journal of Care Scholars, 3(2): 1-16.