Cilt: 22 Sayı: 2, 31.12.2021

Yıl: 2021

Makaleler

Dergi, sosyal bilimler alanında yapılan nitelikli bilimsel çalışmaları yayımlayarak sosyal bilimlerin gelişimine katkı yapmayı amaç edinmiştir.


Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi genel olarak sosyal bilimlerin Ekonomi, İşletme, Maliye, Uluslararası İlişkiler, Tarih, Türk Dili, Edebiyat, Karşılaştırmalı Edebiyat alanlarında gelen bilimsel yazıları yayımlamaktadır.

1. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Haziran ve Aralık ayı olmak üzere yılda iki defa elektronik yayımlanır.

2. Yayımlanmak üzere dergiye gönderilen yazı ile birlikte yazar(lar)ın adı-soyadı, unvanı, kurum, ve e-posta adresleri ile açık iletişim adreslerini içeren bilgiler ayrı bir sayfada gönderilmelidir. Yazar(lar)ın çalışmayı dergi yayın sürecine sunduğunu ve dergi yayın politikasını okuyarak kabul ettiklerini beyan eden ıslak imzalı üst yazıyı posta veya faks ile dergi editörlüğüne ulaştırması gerekmektedir.

3. Dergiye gönderilen yazılar, Microsoft Word 2010 Türkçe sürümü ile, 1,5 satır aralıklı, tablo, şekil, kaynaklar ve eklerle birlikte en çok 25 A4 sayfa boyutunda olmalıdır. Yazılar 10,5 puntoda “Calibri” fontu kullanılarak hazırlanmalıdır. Sayfalar numaralandırılmalıdır. Şekil şartlarına ya da dergi konusuna uymayan yazılar ön değerlendirmeye alınmadan yazar(lar)ına bildirilir.

4. Gönderilen yazıların Türkçe ve İngilizce başlıkları, 120 kelimeyi aşmayacak şekilde yazının tümünü öz biçimde (çalışmanın amacını, yöntemini, bulgu ve sonucunu) yansıtacak nitelikte Türkçe ve İngilizce özetler ile en az üç en fazla beş adet Türkçe ve İngilizce anahtar kelime yer almalıdır. Özetlerin başlığı ve metin kısmı, “Calibri” karakterde 9 punto ve bir (1) aralıkla yazılmalıdır. Makale metninde yazar/ların kimlik bilgileri yer almamalıdır. Yazıların başlığı oldukça kısa ve çalışmayı doğru temsil etmelidir.

5. Tüm metin iki yana yaslı, paragraflar arasında 12nk boşluk verilmiş, başlıklar hariç paragraflar soldan girinti yapılarak yazılmalıdır. Gönderilecek çalışmaların sayfa kenar boşlukları her taraftan 2,5 cm olacak şekilde ayarlanmalıdır.

6. Tüm başlıklar kalın (bold), sola yaslı (girintisiz) ve yalnızca kelimelerin ilk harfleri büyük olacak şekilde yazılmalıdır. Alt başlıklar 1., 1.1, 1.1.1. şeklinde numaralandırılmalı ve yazının giriş, yöntem, bulgular, sonuç ve kaynaklar şeklinde ana bölümlerine yer verilmelidir.

7. Metin içi atıflarda APA metodu olarak adlandırılan ve Amerikan Psikologlar Derneği tarafından yayınlanan "The publication manual of the American Psychological Association" isimli kaynakta belirtilen yazım ilkelerine uyulmalıdır. Gerektiğinde dipnotta açıklamalara yer verilebilir.

8. Metinde kaynaklara atıfta bulunurken yazar soyadı, tarih ve gerekliyse sayfa bilgisi verilmelidir. Tek yazarlı kaynaklara atıf örnekleri, Öztürk (2005)...; Kaya (2008: 12)...; Taş (2007: 182-186). İki yazarlı kaynaklara yapılan atıf örnekleri: Kaya ve Taş (2004)…; Öztürk ve Doğan’a (2009: 45) göre. APA atıf formatına uygun olarak, atıfta bulunulan kaynağın yazar sayısı 3 ile 5 arasında ise, kaynağa metin içinde ilk geçtiği yerde yukarıdaki gibi atıfta bulunulur: Öztürk, Kaya ve Taş (1998: 25-35). Aynı kaynağa daha sonra yapılan atıflarda ilk yazarın soyadı ile birlikte "v.d." ifadesi kullanılır: Öztürk v.d. (1998: 25-35). Cümle sonunda birden fazla esere atıfta bulunuluyorsa bu kaynaklar parantez içinde alfabetik sıra ile verilmelidir. Örneğin: ...(Kaya, 2008; Öztürk, 2005; Öztürk ve Doğan, 2009: 45; Taş, 2007: 182-186). Örnek kaynakça gösterimleri:

Dergi Makaleleri

Basılı dergi makalesi: 1 yazarlı

[Metin içinde atıf: (Şentürk, 2009: 45)]

Şentürk, R. (2009). Açık medeniyet ve sosyal içerme. Muhafazakar Düşünce, 6(21-22), 41-49.

Basılı dergi makalesi: 2 yazarlı

[Metin içinde atıf: (Tonta ve Ünal, 2005: 88)]

Tonta, Y. ve Ünal, Y. (2005). Scatter of journals and literature obsolescence ref­lected in document delivery requests. Journal of the American Society for In­formation Science & Technology, 56(1), 84-94.

Basılı dergi makalesi: 3-6 yazarlı

[Metin içinde atıf: İlk atıf: (Kernis, Cornell, Sun, Berry, Harlow, ve Bach, 1993: 1120); Takip eden atıf: (Kernis ve diğerleri, 1993: 1130)]

Kernis, M. H., Cornell, D. P., Sun, C. R., Berry, A., Harlow, T. ve Bach, J. S. (1993). There’s more to self-esteem than whether it is high or low: The importance of stability of self-esteem. Journal of Personality and Social Psychology, 65, 1190-1204.

Basılı dergi makalesi: 6’dan fazla yazarlı

[Metin içinde atıf: (Lakic ve diğerleri, 2012: 3)]

Lakic, B., Arık, M., Aune, S., Barth, K. L., Belov, A. S., Borghi, S. … Zioutas, K. (2012). Status and perspectives of the CAST experiment. Journal of Physics: Conference Series, 375(2), 1-4. https://dx.doi.org/10.1088/1742-6596/375/1/022001

Elektronik dergi makalesi:
DOI numarası olan

[Metin içinde atıf: (Koç, 2002: 260)]

Koç, E. (2002). The impact of gender in marketing communications: The role of cognitive and affective cues. Journal of Marketing Communications, 8(4), 257-275. https://dx.doi.org/10.1080/13527260210145993

Elektronik dergi makalesi: Ön baskı

[Metin içinde atıf: (Koç ve Altınay, 2007)]

Koç, E. ve Altınay, G. (2007). An analysis of seasonality in monthly per person tourist spending in Turkish inbound tourism from a market segmentation perspective. Tourism Management. Elektronik ön baskı. https://dx.doi.org/10.1016/j.tourman.2006.01.003

Kitap ve E-Kitaplar

Kitap: Tek yazarlı

[Metin içinde atıf: (Şentürk, 2014: 175)]

Şentürk, R. (2014). Açık medeniyet: Çok medeniyetli toplum ve dünyaya doğru. İstanbul: İz Yayıncılık.

Kitap: İki yazarlı

[Metin içinde atıf: (Page ve Stritzke, 2015: 88)]

Page, A. C. ve Stritzke, W. G. K. (2015). Clinical psychology for trainees: Foundations of science-informed practice (2nd ed.). Cambridge: Cambridge University Press.

Kitap: 3 yazarlı

[Metin içinde atıf: İlk atıf: (Ranzijn, McConnochie ve Nolan, 2009: 66); Takip eden atıf: (Ranzijn ve diğerleri, 2009: 66)]

Ranzijn, R., McConnochie, K. ve Nolan, W. (2009). Psychology and indigenous Australians: Foundations of cultural competence. South Yarra, Vic: Palgrave Macmillan.

Kitap: 4 ve daha fazla yazarlı

[Metin içinde atıf: (Wolfe ve diğerleri, 2015: 120)]

Wolfe, J. M., Kluender, K. R., Dennis, L. M., Bartoshuk, L. M., Herz, R. S., Lederman, S. J. ve Merfeld, D. M. (2015). Sensation & perception (4th ed.). Sunderland, MA: Sinauer Associates.

Kitap: Farklı baskılar

[Metin içinde atıf: (Passer ve Smith, 2015: 77)]

Passer, M. W. ve Smith, R. E. (2015). Psychology: The science of mind and behaviour (2nd ed.). North Ryde, NSW: McGraw-Hill Education.

Kitap: Yazarı olmayan

[Metin içinde atıf: (The Australian Oxford dictionary, 1999: 50)]

The Australian Oxford dictionary (3rd ed.). (1999). Melbourne: Oxford University Press.

Kitap: Tek Editörlü

[Metin içinde atıf: (Hallinan, 2006: 36)]

Hallinan, M. T. (Ed.). (2006). Handbook of the sociology of education. New York: Springer.

Kitap: 2 veya daha fazla editörlü

[Metin içinde atıf: (Day ve Antonakis, 2012: 63)]

Day, D. V. ve Antonakis, J. (Ed.). (2012). The nature of leadership (2nd ed.). Los Angeles, CA: Sage.

Kitap: Yazarı kurum olan

[Metin içinde atıf: (Australian Bureau of Statistics, 2000: 92)]

Australian Bureau of Statistics. (2000). Population by age and sex, New South Wales, 30 June 2000 (ABS Cat. no. 3235.1). Canberra, Australian Capital Territory: Yazar.

Kitap: Edit edilen kitapta bölüm (ör. makale)

[Metin içinde atıf: (Groundwater-Smith, 2007: 135)]

Groundwater-Smith, S. (2007). As rain is to fields, so good teachers are to students. S. Knipe (Ed.), Middle years schooling: Reframing adolescence içinde (151-170. ss.). Frenchs Forest, N.S.W: Pearson Education Australia.

Kitap: Çeviri

[Metin içinde atıf: (Rowley, 1996: 150)]

Rowley, J. (1996). Bilginin düzenlenmesi: Bilgi erişime giriş. (Çev. S. Karakaş, H. Ü. Can, A. Yıldızeli, B. Kayıran). Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği. (Orijinal yayın tarihi, 1992)

eKitap: Tüm kitap

[Metin içinde atıf: (Chisum, 2006: 77)]

Chisum, W. J. (2006). Crime reconstruction [Adobe Digital Editions]. Erişim adresi Ebook Library.

eKitap: Bir veri tabanından bölüm

[Metin içinde atıf: (Mitchell, 1913: 88)]

Mitchell, H. W. (1913). Alcoholism and the alcoholic psychoses. W. A. White ve S. E. Jelliffe (Ed.), The modern treatment of nervous and mental diseases içinde (Cilt 1, 287-330. ss.). Erişim adresi PsycBOOKS.

Kitap: Aynı yazar tarafından aynı yıl içinde yapılmış farklı çalışma

[Metin içinde atıf: (Glenn ve Johnson, 1964a: 90); (Glenn ve Johnson, 1964b: 90)]

Glenn, W. H. ve Johnson, D. A. (1964a). Calculating devices. London: John Murray.

Glenn, W. H. ve Johnson, D. A. (1964b). Graphs. London: Murray.

Kitap Bölümü

Basılmış kitap bölümü

[Metin içinde atıf: Onan ve Sennaroğlu, 2009: 69)]

Onan, K., Sennaroğlu, B. (2009). Comparative study of production control systems through simulation. N. Mastorakis, J. Sakellaris (Ed.), Advances in Numerical Methods içinde (67-78. ss.). New York ; London: Springer. https://dx.doi.org/10.1007/978-0-387-76483-2_6

Sözlük / Ansiklopedi Maddeleri

Referans kitabı maddesi

[Metin içinde atıf: (Keyormarsi, O’Leary ve Pardee, 2007: 200)]

Keyormarsi, K., O’Leary, N. ve Pardee, A. B. (2007). Cell division. McGraw-Hill encyclopedia of science & technology içinde (9. bs., Cilt 3, 618-621. ss.). New York: McGraw-Hill.

eReferans kitabı maddesi

[Metin içinde atıf: (Keyormarsi, O’Leary & Pardee, 2014: 200)]

Pegrum, M. (2009). Keyormarsi, K., & Pardee, A. B. (2014). Cell division.McGraw-Hill encyclopedia of science & technologyiçinde. Erişim adresi AccessScience.

Web Kaynakları

Web Sayfası

[Metin içinde atıf: ((İbn Haldun Üniversitesi, 2017)]

İbn Haldun Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi. (2017). Yazar rehberi. Erişim adresi https://journal.ihu.edu.tr/index.php/ihu1/about/submissions

Web sayfası: Yazarı olmayan

[Metin içinde atıf: (“All 33 Chile Miners,” 2010)]

All 33 Chile miners freed in flawless rescue. (2010, 13 Ekim). Erişim adresi https://www.budapestopenaccessinitiative.org/boai-10-recommendations

Basın bülteni

[Metin içinde atıf: (TÜİK, 2016)]

TÜİK (2016, Kasım). İşgücü İstatistikleri [Basın bülteni]. Erişim adresi https://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24624

Tartışma forumu

[Metin içinde atıf: (Malissa, 2008)]

Malissa, A. (2008, October 2). Re: Egypt planning DNA test on 3,500 year old mummy

[Elektronik forum yorumu]. Erişim adresi https://www.topix.com/science/anthropology/ 2008/05/egypt-planning-dna-test-for-3-500-year-old-mummy

Blog

[Metin içinde atıf: (Çelik, 2011)]

Çelik, S. (2011, 21 Aralık). Dergilerin indekslenmesi ve etki faktörü (impact factor). [Web günlük postası] Erişim adresi https://www.sonmezcelik.net/2011/12/dergilerin-indekslenmesi-ve-etki.html

Elektronik mesaj listesi

[Metin içinde atıf: (Anderson, 2005)]

Anderson, O. (2005, June 2). Re: Psychology of terrorism [Electronic mailing list message]. Erişim adresi https://archives.econ.utah.edu/archives/theory-frankfurt-school/2005w22/msg00000.htm

Wiki

[Metin içinde atıf: (Sports psychology, t.y.)]

Sports psychology. (t.y.). The psychology wiki içinde. 2 Aralık 2008 tarihinde https://psychology.wikia.com/wiki/ Sports_psychology adresinden erişildi.

Ders Notu

Ders notu


[Metin içinde atıf: Saito, (2012)

Saito, T. (2012). Technology and me: A personal timeline of educational technology

[Powerpoint slides]. Erişim adresi https://www.slideshare.net/Bclari25/educational-technology-ppt

Tezler

Yayımlanmamış tez

[Metin içinde atıf: (Çelik, 1999: 141)]

Çelik, S. (1999). Üniversite kütüphanelerinde personel yönetimi ve Türkiye’de durum. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kütüphanecilik Anabilim Dalı, İstanbul.

Yayımlanmış tez

[Metin içinde atıf: (May, 2007: 67)]

May, B. (2007). A survey of radial velocities in the zodiacal dust cloud. Bristol, UK: Canopus Publishing.

Elektronik tez: Elektronik veri tabanında arşivlenmiş

[Metin içinde atıf: (Rich, 1989: 55)]

Rich, P. D. (1989). The rule of ritual in the Arabian Gulf, 1858-1947: The influence of English public schools (Doktora tezi). Erişim adresi ProQuest Dissertations and Theses – UK & Ireland. (AAT 8918197)

Konferans Bildirileri

Basılmış konferans kitabında bildiri


[Metin içinde atıf: (Game, 2001: 350)]

Game, A. (2001). Creative ways of being. J. R. Morss, N. Stephenson ve J. F. H. V. Rappard (Ed.), Theoretical issues in psychology: Proceedings of the International Society for Theoretical Psychology 1999 Conference içinde (3-12. ss.). Sydney: Springer.

Basılmış konferans kitabında bildiri: Editörü olmayan

[Metin içinde atıf: (Doğdaş ve Akyokuş, 2013: 3)]

Doğdaş, T. ve Akyokuş, S. (2013). Document clustering using GIS visualizing and EM clustering method. 2013 IEEE International Symposium on Innovations in Intelligent Systems and Applications (INISTA) içinde (1-4. ss.). Piscataway, NJ: IEEE. https://dx.doi.org/10.1109/INISTA.2013.6577647

9. Şekiller ve tablolar metin içinde ortalanmış olarak ve sayfa sınırlarını aşmayacak şekilde hazırlanmalı ve renkli olmamalıdır. Gerektiğinde tablo ve şekiller, ekler bölümü oluşturularak kaynaklardan önce gelecek şekilde metne yerleştirilebilir. Şekiller ve tablolar kendi aralarında bir (1)’den başlayarak ayrıca numaralandırılmalıdır. Şekiller ve tabloların başlıkları kısa ve öz seçilmeli ve her kelimenin ilk harfi büyük, diğerleri küçük harfle yazılmalıdır. Gerekli durumlarda açıklayıcı dipnotlar veya kısaltmalar şekil ve tabloların hemen altında yer almalı, bunların varsa kaynakları metin içi atıf kurallarına uygun olarak yer verilmelidir. Tablo ve şekiller, yazılım programlarının çıktıları olarak konmamalı, sonuçlar yazar(lar) tarafından gerekli tablo ya da şekile dönüştürülmelidir.

10. Gönderilen yazıların sonunda kaynakça oluşturulmalıdır. Yazıda kullanılan kaynaklar yazar soyadı dikkate alınarak alfabetik sıra ile kaynakçada yer almalı, yazıda adı geçmeyen kaynaklara yer verilmemeli, yazı içinde yer alan tüm kaynaklar da kaynakçada yer almalıdır.,

11. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi en yüksek yayın etiği standartlarını korumak için COPE (Committee on Publication Eticks)'un Editör ve Yazarlar için Uluslararası Standartları ve ICMJE (International Committee of Medical Journal Editors) ilkelerini gözetmektedir. Ayrıntılı bilgi için http://sbd.ogu.edu.tr/ adresini ziyaret ediniz.

YAYIN ETİĞİ İLKELERİ
________________________________________
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (SOSBİL) takip edilen makale kabul ve yayın süreçleri, bilginin tarafsız ve saygın bir şekilde gelişimine ve dağıtımına temel teşkil etmektedir. Bu doğrultuda uygulanan süreçler, yazarların ve yazarları destekleyen kurumların çalışmalarının kalitesine doğrudan yansımaktadır. Hakemli çalışmalar bilimsel yöntemi somutlaştıran ve destekleyen çalışmalardır. Bu noktada sürecin bütün paydaşlarının (yazarlar, okurlar ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) etik ilkelere yönelik standartlara uyması önem taşımaktadır. SOSBİL, yayın etiği kapsamında tüm paydaşlarının aşağıdaki etik sorumlulukları taşıması beklenmektedir. Aşağıda yer alan etik görev ve sorumluluklar oluşturulurken açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan rehberler ve politikalar dikkate alınarak hazırlanmıştır.


YAZARLARIN ETİK SORUMLULUKLARI

SOSBİL’e makale gönderen yazar(lar)ın aşağıdaki etik sorumluluklara uyması beklenmektedir:
• Yazar(lar)ın gönderdikleri çalışmaların özgün olması, yazar(lar)ın başka çalışmalardan yararlanmaları veya başka çalışmaları kullanmaları durumunda eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmaları ve/veya alıntı yapmaları gerekmektedir.
• Yayınlanmak üzere gönderilen tüm çalışmaların varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri açıklanmalıdır.
• Yazar(lar)dan değerlendirme süreçleri çerçevesinde makalelerine ilişkin ham veri talep edilebilir, böyle bir durumda yazar(lar) beklenen veri ve bilgileri editörler kurulu ve bilim kuruluna sunmaya hazır olmalıdır.
• Yazar(lar) kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını veya deney yapılan deneklere yönelik izin prosedürlerini gerçekleştirdiğini gösteren belgeye sahip olmalıdır.
• Yazar(lar)ın yayınlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, dergi editörünü veya yayıncıyı bilgilendirme, düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle işbirliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
• Yazarlar çalışmalarını aynı anda birden fazla derginin başvuru sürecinde bulunduramaz. Her bir başvuru önceki başvurunun tamamlanmasını takiben başlatılabilir. Başka bir dergide yayınlanmış çalışma Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi'ne gönderilemez.
• Değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarının değiştirilmesi (Yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkartma gibi) teklif edilemez.


EDİTÖRÜN ETİK GÖREV VE SORUMLULUKLARI

SOSBİL'in editörü, açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan "COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors" ve "COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors" rehberleri temelinde aşağıdaki etik görev ve sorumluluklara sahip olmalıdır:

Genel Görev ve Sorumluluklar

Editörler, SOSBİL’de yayınlanan her yayından sorumludur. Bu sorumluluk bağlamında editörler, aşağıdaki rol ve yükümlülükleri taşımaktadır:

• Okuyucuların ve yazarların bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çaba sarf etme,
• Sürekli olarak derginin gelişimini sağlama,
• Dergide yayınlanan çalışmaların kalitesini geliştirmeye yönelik süreçleri yürütme,
• Düşünce özgürlüğünü destekleme,
• Akademik açıdan bütünlüğü sağlama,
• Fikri mülkiyet hakları ve etik standartlardan taviz vermeden iş süreçlerini devam ettirme,
• Düzeltme, açıklama gerektiren konularda yayın açısından açıklık ve şeffaflık gösterme.

Okuyucu ile İlişkiler

• Editörler; tüm okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcıların ihtiyaç duydukları bilgi, beceri ve deneyim beklentilerini dikkate alarak karar vermelidir.
• Yayınlanan çalışmaların okuyucu, araştırmacı, uygulayıcı ve bilimsel alanlarına katkı sağlamasına ve özgün nitelikte olmasına dikkat etmelidir.
• Ayrıca editörler okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılardan gelen geri bildirimleri dikkate almak, açıklayıcı ve bilgilendirici geri bildirim vermekle yükümlüdür.

Yazarlar ile İlişkiler

Editörlerin yazarlara karşı görev ve sorumlulukları aşağıdaki şekildedir:

• Editörler, çalışmaların önemi, özgün değeri, geçerliliği, anlatımın açıklığı ve derginin amaç ve hedeflerine dayanarak olumlu ya da olumsuz karar vermelidir.
• Yayın kapsamına uygun olan çalışmaların ciddi problemi olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına almalıdır.
• Editörler, çalışma ile ilgili ciddi bir sorun olmadıkça, olumlu yöndeki hakem önerilerini göz ardı etmemelidir.
• Yeni editörler, çalışmalara yönelik olarak önceki editör(ler) tarafından verilen kararları ciddi bir sorun olmadıkça değiştirmemelidir.
• "Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" mutlaka yayınlanmalı ve editörler tanımlanan süreçlerde yaşanabilecek sapmaların önüne geçmelidir.
• Editörler yazarlar tarafından kendilerinden beklenecek her konuyu ayrıntılı olarak içeren bir "Yazar Rehberi" yayınlamalıdır. Bu rehberler belirli zaman aralıklarında güncellenmelidir.
• Yazarlara açıklayıcı ve bilgilendirici şekilde bildirim ve dönüş sağlanmalıdır.


Hakemler ile İlişkiler

Editörlerin hakemlere karşı görev ve sorumlulukları aşağıdaki şekildedir:

• Hakemleri çalışmanın konusuna uygun olarak belirlemelidir.
• Hakemlerin değerlendirme aşamasında ihtiyaç duyacakları bilgi ve rehberleri sağlamakla yükümlüdür.
• Yazarlar ve hakemler arasından çıkar çatışması olup olmadığını gözetmek durumundadır.
• Körleme hakemlik bağlamında hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutmalıdır.
• Hakemleri tarafsız, bilimsel ve nesnel bir dille çalışmayı değerlendirmeleri için teşvik etmelidir.
• Hakemleri zamanında dönüş ve performans gibi ölçütlerle değerlendirmelidir.
• Hakemlerin performansını artırıcı uygulama ve politikalar belirlemelidir.
• Hakem havuzunun sürekli ve dinamik şekilde güncellenmesi konusunda gerekli adımları atmalıdır.
• Nezaketsiz ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellemelidir.
• Hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması için adımlar atmalıdır.

Uluslararası Danışma Kurulu ile İlişkiler

• Editör, tüm danışma kurulu üyelerinin süreçleri yayın politikaları ve yönergelere uygun ilerletmesini sağlamalıdır.
• Danışma kurulu üyelerini yayın politikaları hakkında bilgilendirmeli ve gelişmelerden haberdar etmelidir.
• Danışmanlar kurulu üyelerinin çalışmaları tarafsız ve bağımsız olarak değerlendirmelerini sağlamalıdır.
• Yeni danışmanlar kurulu üyelerini, katkı sağlayabilir ve uygun nitelikte belirlemelidir.
• Danışmanlar kurulu üyelerinin uzmanlık alanına uygun çalışmaları değerlendirme için göndermelidir.
• Danışmanlar kurulu ile düzenli olarak etkileşim içerisinde olmalıdır.
• Danışmanlar kurulu ile belirli aralıklarla yayın politikalarının ve derginin gelişimi için toplantılar düzenlemelidir.

Dergi Sahibi ve Yayıncı ile İlişkiler

Editörler (baş editör ve bölüm editörleri) ve yayıncı arasındaki ilişki editöryal bağımsızlık ilkesine dayanmaktadır. Editörler ile yayıncı arasında yapılan yazılı sözleşme gereği, editörlerin alacağı tüm kararlar yayıncı ve dergi sahibinden bağımsızdır.

Editör ve Kör Hakemlik Süreçleri

Editörler; dergi yayın politikalarında yer alan "Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" politikalarını uygulamakla yükümlüdür. Bu bağlamda editörler her çalışmanın adil, tarafsız ve zamanında değerlendirme sürecinin tamamlanmasını sağlar.

Kalite Güvencesi

Editörler; dergide yayınlanan her makalenin dergi yayın politikaları ve uluslararası standartlara uygun olarak yayınlanmasından sorumludur.

Kişisel Verilerin Korunması

Editörler; değerlendirilen çalışmalarda yer alan deneklere veya görsellere ilişkin kişisel verilerin korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan bireylerin açık rızası belgeli olmadığı sürece çalışmayı reddetmekle görevlidir. Ayrıca editörler; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korumaktan sorumludur.

Etik Kurul, İnsan ve Hayvan Hakları

Editörler; değerlendirilen çalışmalarda insan ve hayvan haklarının korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan deneklere ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalara ilişkin izinlerin olmadığı durumlarda çalışmayı reddetmekle sorumludur.

Olası Suiistimal ve Görevi Kötüye Kullanmaya Karşı Önlem

Editörler; olası suiistimal ve görevi kötüye kullanma işlemlerine karşı önlem almakla yükümlüdür. Bu duruma yönelik şikâyetlerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi konusunda titiz ve nesnel bir soruşturma yapmanın yanı sıra, konuyla ilgili bulguların paylaşılması editörün sorumlulukları arasında yer almaktadır.

Akademik Yayın Bütünlüğünü Sağlamak

Editörler çalışmalarda yer alan hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirme içeren yargıların hızlı bir şekilde düzeltilmesini sağlamalıdır.

Fikri Mülkiyet Haklarının Korunması

Editörler; yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla, olası ihlallerde derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunmakla yükümlüdür.
Ayrıca editörler yayınlanan tüm makalelerdeki içeriklerin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi adına gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

Yapıcılık ve Tartışmaya Açıklık

Editörler; Dergide yayınlanan eserlere ilişkin ikna edici eleştirileri dikkate almalı ve bu eleştirilere yönelik yapıcı bir tutum sergilemelidir.
Eleştirilen çalışmaların yazar(lar)ına cevap hakkı tanımalıdır.
Olumsuz sonuçlar içeren çalışmaları göz ardı etmemeli ya da dışlamamalıdır.

Şikâyetler

Editörler; yazar, hakem veya okuyuculardan gelen şikâyetleri dikkatlice inceleyerek aydınlatıcı ve açıklayıcı bir şekilde yanıt vermekle yükümlüdür.

Politik ve Ticari Kaygılar

Dergi sahibi, yayıncı ve diğer hiçbir politik ve ticari unsur, editörlerin bağımsız karar almalarını etkilemez.

Çıkar Çatışmaları

Editörler; yazar(lar), hakemler ve diğer editörler arasındaki çıkar çatışmalarını göz önünde bulundurarak, çalışmaların yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde tamamlamasını garanti eder.

HAKEMLERİN ETİK SORUMLULUKLARI


Tüm çalışmaların "Kör Hakemlik" ile değerlendirilmesi yayın kalitesini doğrudan etkilemektedir. Bu süreç yayının nesnel ve bağımsız değerlendirilmesi ile güven sağlar. SOSBİL değerlendirme süreci çift taraflı kör hakemlik ilkesiyle yürütülür. Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişime geçemez, değerlendirme ve yorumlar dergi yönetim sistemi aracılığıyla iletilir. Bu süreçte değerlendirme formları ve tam metinler üzerindeki hakem yorumları editör aracılığıyla yazar(lar)a iletilir. Bu bağlamda SOSBİL için çalışma değerlendiren hakemlerin aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması beklenmektedir:

• Sadece uzmanlık alanı ile ilgili çalışma değerlendirmeyi kabul etmelidir.
• Tarafsızlık ve gizlilik içerisinde değerlendirme yapmalıdır.
• Değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduğunu düşünürse, çalışmayı incelemeyi reddederek, dergi editörünü bilgilendirmelidir.
• Gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaları değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidir. İnceledikleri çalışmaların sadece nihai versiyonlarını ancak yayınlandıktan sonra kullanabilir.
• Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmalıdır. Milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasal inançlar ve ticari kaygıların değerlendirmeye etki etmesine izin vermemelidir.
• Değerlendirmeyi yapıcı ve nazik bir dille yapmalıdır. Düşmanlık, iftira ve hakaret içeren aşağılayıcı kişisel yorumlar yapmamalıdır.
• Değerlendirmeyi kabul ettikleri çalışmayı zamanında ve yukarıdaki etik sorumluluklarda gerçekleştirmelidir.


YAYINCININ ETİK SORUMLUKLARI

Dergiye gönderilen tüm makaleler basılmadan önce IThenticate (http://www.ithenticate.com/) ya da Turnitin (https://www.turnitin.com/) yazılım programı ile taranmaktadır. Benzerlik oranı %30 ve altında olan makaleler yayına kabul edilir. Bu oranı aşan makaleler ayrıntılı olarak incelenir ve gerekli görülürse gözden geçirilmesi ya da düzeltilmesi için yazarlara geri gönderilir, intihal ya da etik dışı davranışlar tespit edilirse yayımlanması reddedilir.


SOSBİL’in yayıncısı olan Eskişehir Osmangazi Üniversitesi ve SOSBİL Editörü, SOSBİL ile ilgili aşağıdaki etik sorumlulukların bilinciyle hareket etmektedir:

• SOSBİL’de yayınlanmış her makalenin mülkiyet ve telif hakkını korur ve yayınlanmış her kopyanın kaydını saklama yükümlüğünü üstlenir.
• Editörlere ilişkin her türlü bilimsel suiistimal, atıf çeteciliği ve intihalle ilgili önlemleri alma sorumluluğuna sahiptir.


Etik Olmayan Bir Durumla Karşılaşmanız Durumunda

SOSBİL’de yukarıda bahsedilen etik sorumluluklar dışında etik olmayan bir davranış veya içerikle karşılaşırsanız lütfen sosbildergi@ogu.edu.tr adresine e-posta yoluyla bildiriniz.

Yukarıdaki metin OPUS - Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi'nin Yayın Etiği sayfasından uyarlanmıştır.


Makale gönderim/süreç işletimi ücretsizdir